Đa ối là gì?

Đa ối (hay còn gọi là dư ối) là tình trạng hình thành quá nhiều nước ối một cách bất thường, bao lấy thai nhi, hậu quả có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé bao gồm: sinh non, nhau bong non, bất thường thai nhi.

Sau khi thụ thai, nước ối sẽ hình thành vào khoảng 12 ngày sau đó. Nhiệm vụ của nước ối là hỗ trợ thai nhi trong việc phát triển các chi, phổi và hệ tiêu hóa. Nước ối cũng giúp bao bọc và giữ ổn định thân nhiệt của thai nhi.

Lượng nước ối trung bình khoảng 800-1000ml. Khi lượng thể tích này vượt quá hai lít thì gọi là đa ối. Chẩn đoán đa ối chủ yếu dựa vào siêu âm đo chỉ số AFI (Amniotic Fluid Index) trong trường hợp đo thấy khoang ối sâu nhất ≥ 8cm hay Chỉ số ối AFI ≥ 25 cm.

Hầu hết tình trạng đa ối không phải là vấn đề quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, đa phần các mẹ bầu khi lâm vào tình cảnh này đều hết sức lo lắng. Nếu thai phụ được chẩn đoán đa ối thì bác sĩ sẽ tiến hành theo dõi cẩn thận quá trình mang thai để ngăn ngừa các biến chứng. Việc điều trị còn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng này

Đa ối có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Thông thường, đa ối xuất hiện càng sớm thì mức độ ảnh hưởng đến thai nhi càng cao. Cụ thể, những rủi ro sau đây có thể xảy ra:

• Khi thể tích nước ối quá cao, màng ối trở nên căng, làm tăng nguy cơ vỡ màng ối sớm, khiến cho mẹ buộc phải sinh non
• Sinh ngôi mông hoặc các tình huống thai nhi ở vị trí không thuận lợi.
• Bong nhau thai: Nguyên nhân dọa sảy thai nguy hiểm trong những tháng đầu mang thai
• Sa dây rốn: Là tình trạng dây rốn bị sa trước ngôi thai, dẫn đến suy thai cấp do cuống rốn bị chèn ép giữa ngôi thai và thành chậu hoặc bị sa ra ngoài âm đạo. Đây là biến chứng nghiêm trọng thường xảy ra vào giai đoạn cuối của thai kỳ
• Sự phát triển của thai nhi bị hạn chế có thể ảnh hưởng đến sự phát triển khung xương
• Nguy cơ phải sinh mổ, do đó tăng thêm rủi ro so với khi sinh thường
• Đa ối làm tăng nguy cơ bị chảy máu hay băng huyết sau sinh.
• Thai chết lưu
• Chuyển dạ kéo dài
• Đẻ khó

Tuy nhiên, thực tế rất ít các trường hợp đa ối xảy ra biến chứng trầm trọng. Thường thì ngay sau khi em bé sinh ra, lượng nước ối dư thừa cũng được tháo ra ngay lập tức.

Đa ối có thể sinh thường được không?

Hầu hết các mẹ khi phải rơi vào tình cảnh đa ối đều lo âu không biết đa ối có sinh thường được hay không. Câu trả lời cho điều này còn phụ thuộc vào mức độ đa ối nặng hay nhẹ. Đa ối thực chất không phải là một hiện tượng quá nghiêm trọng, tuy nhiên với lượng dịch ối ngày càng tăng cao thì khả năng xảy ra biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi trong ca sinh sẽ ngày càng tăng.

Mẹ bầu bị đa ối hoàn toàn có thể sinh thường được nếu như tình trạng dư thừa nước ối ổn định trước khi đến ngày dự sinh. Ngược lại, ca sinh của mẹ có thể sẽ gặp những rủi ro nếu dấu hiệu đa ối không được giải quyết sớm, cụ thể:

• Nguy cơ vỡ màng ối đột ngột trong khi chưa có các dấu hiệu chuyển dạ, dẫn đến khả năng mẹ sinh non ngoài dự tính
• Kích thước và cân nặng của thai nhi có khả năng lớn hơn mức bình thường
• Thai nhi có thể chết lưu
• Vỡ ối sớm trong tình trạng thai ngôi mông hoặc cơ thể của mẹ chưa đến thời điểm thích hợp để sinh nở
• Bong nhau non và sa dây rốn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Vậy đa ối nên sinh thường hay sinh mổ?

Việc lựa chọn sinh thường hay sinh mổ đối với tình trạng đa ối nên căn cứ vào từng nguyên nhân, hoàn cảnh và điều kiện cụ thể. Theo đó, trường hợp nhận thấy có nhiều rủi ro trong ca sinh thì nhiều khả năng bác sĩ sẽ quyết định mổ lấy thai để tránh nguy cơ bị mất máu nặng và băng huyết sau sinh. Đây là những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra và dễ dẫn đến các biến chứng sau này.

Bị đa ối nên làm gì?

Để cải thiện tình trạng dư nước ối, mẹ bầu cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của các bác sĩ, thực hiện xét nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân và sau đó tập trung vào điều trị. Sau đây là một số lời khuyên quan trọng dành cho mẹ bầu bị đa ối:

• Một chế độ ăn uống hợp lý, khoa học và đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung đủ 2,5 lít nước mỗi ngày và hạn chế dùng muối
• Thực hiện khám thai định kỳ và thực hiện các xét nghiệm sàng lọc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm tra hình thái em bé và tình trạng nước ối từ đó phát hiện những trường hợp đa ối xuất hiện sớm để tìm nguyên nhân và có hướng xử lý và theo dõi thích hợp
• Chú ý theo dõi những biểu hiện bất thường của cơ thể và thông báo ngay cho bác sĩ biết, đặc biệt khi mẹ thấy mình bị rỉ ối, bụng trở nên căng cứng, khó thở không rõ nguyên nhân.

Tóm lại, đa ối có sinh thường được không hoàn toàn phụ thuộc vào chế độ nghỉ dưỡng của mẹ và những nhận định từ bác sĩ chuyên khoa về tình trạng đa ối. Chính vì vậy, các mẹ cần tuân thủ những nguyên tắc nêu trên để đảm bảo thai kỳ diễn biến thật thuận lợi.

Benh.vn (Theo BV Vinmec)

Bài viết Bị đa ối, sinh thường hay sinh mổ? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Trường hợp đa ối có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và em bé.

Biến chứng khi đa ối

– Hiện tượng đa ối có thể khiến người mẹ bị vỡ ối sớm, dẫn tới tình trạng sinh non.

– Túi ối bị căng sẽ khiến cho ngôi thai bị đảo lộn bất thường.

– Hiện tượng này có thể dẫn đến hiện tượng chuyển dạ kéo dài gây khó sinh.

– Ngoài ra, đa ối cũng gây nên hiện tượng cơn co tử cung yếu, khiến người mẹ dễ bị băng huyết sau sinh.

Đa ối có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm

Cách xử trí khi thai phụ đa ối

– Trong những trường hợp nhẹ, có thể bác sỹ sẽ điều trị cho bạn bằng cách dùng thuốc lợi tiểu để rút bớt nước ối hoặc có một số can thiệp để rút bớt nước ối.

– Trường hợp nặng: Đình chỉ thai nghén bằng cách gây chuyển dạ nếu thai nhi có dị dạng cấu trúc hoặc bất thường nhiễm sắc thể, các bác sĩ sẽ tiên lượng và tư vấn một số giải pháp để các cặp vợ chồng lựa chọn kể cả việc chấm dứt thai nghén.

– Nếu thai phụ xuất hiện khó thở, đau bụng hoặc đi lại khó khăn các bác sĩ sẽ phải làm giảm các triệu chứng cho mẹ bằng các chọc ối, tuy nhiên biện pháp này có thể gây chuyển dạ.

– Trường hợp khác: bác sĩ sẽ xem xét các dấu hiệu chuyển dạ sớm để đề nghị thai phụ nhập viện trước kỳ hạn để theo dõi.

Thuốc điều trị khi thai phụ đa ối

Gần đây người ta dùng Indomethacine để điều trị đa ối. Thuốc này có tác dụng làm giảm lượng dịch ối tiết ra hoặc làm tăng sự tái hấp thu nước ối, làm giảm lượng nước tiểu thai nhi thải ra và làm tăng sự trao đổi dịch qua màng thai. Tuy nhiên, Indomethacine gây tình trạng đóng sớm ống động mạch nếu sử dụng kéo dài trên 48 -72 giờ hoặc sử dụng sau khi thai được 32 tuần.

Có một số biến chứng khác của thai nhi và trẻ sơ sinh đã được biết có liên quan đến việc sử dụng Indomethacine. Bao gồm: tăng tỷ lệ viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh, tăng huyết áp mạch phổi, thiểu năng thận ở trẻ sơ sinh. Chính vì những lý do nêu trên, Indomethacin ít được sử dụng trong điều trị đa ối và phải hết sức cẩn thận khi dùng.

Tiên lượng

– Nói chung tỷ lệ tử vong chu sinh tăng cao theo độ trầm trọng của đa ối.

– Tiên lượng xấu cho thai nhi dù trên siêu âm không phát hiện các dị dạng thai.

– Thai nhi có tỷ lệ tử vong cao do thai thường đẻ non kèm với thai bất thường (39%), sa dây rốn, rau bong non do buồng tử cung bị căng quá mức…

– Biến chứng mẹ hay gặp là chảy máu do đờ tử cung, rau bong non, ngôi thai bất thường làm tăng chỉ định các thủ thuật can thiệp. Các biểu hiện về rối loạn hô hấp của mẹ có thể xuất hiện, từ mức khó thở cho đến tình trạng suy hô hấp nặng. Tình trạng này có thể thấy rõ trong các trường hợp đa ối cấp.

Benh.vn

Bài viết Các biến chứng và cách xử trí khi thai phụ đa ối đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.