1. Bột cà phê

Áp bột cà phê lên vết thương để ngăn chặn chảy máu. Cà phê có tác dụng làm se và đóng miệng vết thương nhanh. Đây là thủ thuật đơn giản nhất có thể sử dụng tại nhà để cầm máu nhanh

2. Nghệ

Tương tự như bột cà phê, bạn có thể đắp bột nghệ lên các vết thương hở để cầm máu. Nghệ không chỉ dừng máu chảy trong vài phút mà còn ngăn ngừa nhiễm trùng.

3. Túi trà

Nhúng một túi trà trong nước lạnh rồi nhẹ nhàng áp lên vết thương khoảng 1 đến 2 phút. Túi trà sẽ làm ngưng chảy máu và hình thành máu đông ở vết thương.

4. Kem đánh răng

Dùng kem đánh răng để cầm máu cho các vết cắt nhỏ. Nó có tác dụng làm se, ngừng chảy máu và nhanh lành vết thương.

5. Kính

Đặt một mảnh kính sạch trên vết thương hở và giữ nó một lúc. Nó kích hoạt quá trình đông máu của vết thương, xong hãy sử dụng nó một cách cẩn thận.

6. Tinh bột ngô

Đắp tinh bột ngô trực tiếp trên các vết thương, nó sẽ hấp thụ máu và giúp đông máu.

7. Đá lạnh

Áp một hòn đá lạnh lên vết thương hở để cầm máu.

Xem video để cập nhật thêm các thông tin về tuyệt chiêu cầm máu nhanh ngay tại nhà!

Bài viết 7 tuyệt chiêu cầm máu nhanh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Vì vậy việc cầm máu trong sơ cấp cứu là rất quan trọng trước khi đưa bệnh nhân đến bệnh viện bởi nếu không được sơ cứu đúng cách bệnh nhân sẽ ngay lập tức rơi vào tình trạng sốc mất máu không hồi phục.

Sốc mất máu là tình trạng bệnh nhân bị mất máu cấp (trên 50 phần trăm thể tích máu).

Cách sơ cứu cầm máu khi đứt mạch máu lớn

Cầm máu không đúng, càng gây nguy hiểm

Khi có người bị thương chảy máu thì việc cầm máu vết thương để cứu bệnh nhân đòi hỏi phải hết sức khẩn trương, bởi nếu chậm bệnh nhân mất nhiều máu có thể bị sốc nặng hoặc tử vong. Cầm máu phải thực hiện đúng nguyên tắc, đúng kỹ thuật thì mới bảo tồn được chi thể và tính mạng người bị thương. Người cấp cứu phải căn cứ từng vết thương và tính chất chảy máu ở vết thương mà chọn biện pháp cầm máu thích hợp, không làm một cách tùy tiện, hoặc sai kỹ thuật, nhất là khi đặt garô, sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân.

Các biện pháp cầm máu

Để cầm máu chúng ta có thể áp dụng một hay nhiều biện pháp sau đây:

Ấn động mạch

Dùng ngón tay ấn đè chặt vào động mạch đoạn trên vết thương tính từ tim đến vết thương. Có thể dùng ngón tay hoặc cả nắm tay để ấn động mạch, tùy theo mức độ tổn thương và vị trí ấn.

Gấp chi tối đa

Khi chi bị gấp, động mạch cũng bị gấp và các khối cơ bao quanh đè ép vào động mạch làm cho máu ngừng chảy, nhưng biện pháp gấp chi tối đa chỉ được áp dụng để cầm máu đối với những vết thương không có gãy xương kèm theo.

Băng ép

Dùng băng với các vòng băng siết tương đối chặt, đè ép mạnh vào các bộ phận bị tổn thương, tạo điều kiện cho việc hình thành cục máu đông để cầm máu. Biện pháp này thích hợp với các vết thương không có thương tổn mạch máu lớn.

Băng chèn

Là băng ép nhưng có vật chèn lên các vị trí ấn động mạch, vật chèn được đặt trên đường đi của động mạch, giữa vết thương và tim, càng gần vết thương càng tốt, sau đó băng cố định vật chèn bằng nhiều vòng băng siết tương đối chặt theo kiểu vòng tròn hoặc vòng số 8. Yêu cầu của băng chèn là: đặt vật chèn đúng trên đường đi của động mạch và các vòng băng cố định vật chèn phải siết tương đối chặt.

Băng đút nút

Là cách băng ép có dùng thêm bấc gạc để nhét nút vào vết thương. Biện pháp này thích hợp với các vết thương chảy máu động mạch ở sâu, giữa các kẽ xương, vết thương vùng cổ, vùng chậu.

Dùng kẹp để kẹp mạch máu

Áp dụng đối với vết thương rộng, nông, kẹp mạch máu rồi để kẹp tại chỗ sau đó chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế.

Khâu mép vết thương

Sau khi đã nhét gạc chặt vào vết thương, khâu ghì chặt mép vết thương lại.

Đặt garô

Là biện pháp cầm máu bằng dây cao su hoặc dây vải xoắn chặt vào đoạn chi. Các trường hợp cần đặt garô: vết thương cụt chi, hoặc chi bị đứt gần lìa; chi bị giập nát quá nhiều biết chắc không thể bảo tồn được; vết thương mạch máu đã áp dụng những biện pháp cầm máu nói trên mà không có kết quả; garô khi bị rắn độc cắn.

Cách đặt garô: ấn động mạch ở phía trên vết thương để cầm máu. Garô phải đặt sát ngay phía trên vết thương, dùng vải hay gạc lót ở chỗ định đặt garô. Đặt garô và xoắn dần, bỏ tay ấn động mạch rồi vừa xoắn vừa theo dõi mạch ở dưới hoặc theo dõi máu chảy ở vết thương, nếu mạch ngừng đập hoặc máu ngừng chảy là được. Cố định que xoắn, nếu là dây cao su thì chỉ cần cuốn nhiều vòng tương đối chặt rồi buộc cố định. Băng ép vết thương. Garô phải để lộ ra ngoài, không để ống quần, tay áo hay băng che lấp garô. Chuyển ngay bệnh nhân đến bệnh viện.

Chú ý: Cứ 30 phút phải nới garô một lần, làm theo thứ tự: người phụ ấn động mạch ở phía trên garô, người chính nới dây garô từ từ, vừa nới vừa theo dõi sắc mặt bệnh nhân, sự chảy máu ở vết thương, mạch và màu sắc đoạn chi ở dưới garô. Nới garô từ 4 – 5 phút. Nếu thấy máu chảy mạnh ở vết thương thì phải ấn lại động mạch ở gốc chi.

Nếu thấy sắc mặt bệnh nhân thay đổi đột ngột tím tái hoặc nhợt nhạt phải đặt garô lại ngay. Khi đặt lại dây garô, không đặt ở vết cũ mà nhích lên hoặc nhích xuống một ít để khỏi gây lằn da và thiếu máu kéo dài ở chỗ đặt garô. Khi nới garô mà không thấy chảy máu ở vết thương thì không cần thắt lại garô nữa, nhưng vẫn để dây garô tại chỗ và sẵn sàng thắt lại nếu vết thương lại chảy máu.

Những trường hợp không nới garô gồm: chi đã bị hoại tử, đoạn chi dưới garô có dấu hiệu hoại tử, trường hợp bị rắn độc cắn.

Nhìn vết thương phân biệt tính chất chảy máu

Bạn có thể nhìn vào vết thương đang chảy máu để phân biệt 3 trường hợp: chảy máu mao mạch, chảy máu tĩnh mạch và chảy máu động mạch. Chảy máu mao mạch là máu chảy ra từ những mạch rất nhỏ, nên nhìn vết thương thấy máu chảy tràn ra chậm trên bề mặt vết thương và máu tự cầm sau một thời gian ngắn khoảng vài phút. Chảy máu tĩnh mạch thì máu chảy ri rỉ, màu đỏ sẫm, không thành tia mạnh, cục máu hình thành nhanh chóng và bít các tĩnh mạch bị tổn thương lại.

Nhưng phải chú ý đến trường hợp tổn thương các tĩnh mạch lớn như tĩnh mạch cảnh, tĩnh mạch chủ, tĩnh mạch dưới đòn thì chảy máu ồ ạt nguy hiểm. Chảy máu động mạch, nhìn thấy máu chảy phun thành tia, theo nhịp đập của tim, hoặc trào qua miệng vết thương ra ngoài như mạch nước đùn từ đáy giếng lên, hoặc nhìn thấy máu thấm ướt đầm ra băng và quần áo, máu màu đỏ tươi. Tuy nhiên trên thực tế, hiếm khi một vết thương chỉ có chảy máu đơn thuần mao mạch, tĩnh mạch hoặc động mạch mà thường phối hợp cả động mạch và tĩnh mạch bị tổn thương. Vì vậy, khi gặp một trường hợp chảy máu nhiều cần phải nhanh chóng xác định là chảy máu động mạch, tĩnh mạch hay phối hợp để nhanh chóng quyết định biện pháp cầm máu thích hợp.

BS. Ninh Hồng

Bài viết Cách sơ cứu cầm máu khi đứt mạch máu lớn đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Khi xoắn chặt một dây garo vào chi, các mạch máu lớn, nhỏ và các cơ đều bị đè ép. Một garo thực hiện đúng yêu cầu kỹ thuật sẽ cắt đứt hoàn toàn sự lưu thông của máu từ trên xuống dưới và ngược lại. Một garo không thể để lâu quá 1 đến 2 giờ vì đoạn chi này sẽ bị hoại tử hoàn toàn nếu bị thiếu máu nuôi quá 60-90 phút, người làm cấp cứu cần ý thức được việc này.

Những trường hợp cần đặt garo

• Vết thương bị cụt chi tự nhiên, hoặc chi thể bị đứt gần lìa.
• Chi bị giập nát quá nhiều biết chắc không thể bảo tồn được.
• Vết thương tổn thương mạch máu đã áp dụng những biện pháp cầm máu tạm thời trên mà không có kết quả.
• Vết thương chảy máu ồ ạt ở chi trong chiến đấu ác liệt; khẩn trương mà quân y cần phải xử trí nhanh chóng khi không có điều kiện làm băng chèn.
• Vết thương mà người bị thương và đồng đội không biết cách băng chèn, bắt buộc phải đặt garô.
• Buộc garo khi nơi xảy ra tai nạn ở gần trung tâm phẫu thuật.
• Buộc garo tạm thời trong một thời gian ngắn để mổ xử trí vết thương.
• Buộc garô khi bị rắn độc cắn.

Nguyên tắc và cách tiến hành đặt garo

Nguyên tắc đặt garo

• Garô phải đặt sát ngay phía trên vết thương và để lộ ra ngoài. Tuyệt đối không để ống quần, tay áo hay vật gì khác che lấp ga-rô, làm cho người vận chuyển và tuyến sau khó thấy, có thể bỏ qua không xử lý ưu tiên.
• Người bị đặt garo phải được nhanh chóng chuyển về tuyến sau. Trên đường vận chuyển, cứ 1 giờ phải nới ga-rô một lần và không để ga-rô lâu quá 3-4 giờ. Việc nới garo phải rất từ từ, vừa nới vừa theo dõi sắc mặt của bệnh nhân, tình hình chảy máu ở vết thương, mạch và sắc đoạn chi phía dưới. Khi nới garo được khoảng 4-5 phút hoặc thấy bệnh nhân biến sắc, máu chảy nhiều thì phải thít chặt garo lại ngay. Khi đặt lại ga-rô, không được buộc chỗ cũ mà lên hoặc xuống một ít.
• Phải chấp hành triệt để những quy định về ga-rô: Ghi rõ ngày giờ ga-rô, giờ nới ga-rô lần một, giờ nới ga-rô lần hai, họ tên bệnh nhân. Cần có ký hiệu bằng dải vải đỏ cài vào túi áo trên bên trái (đó là ký hiệu cho những bệnh nhân cần chuyển nhanh và xử trí khẩn cấp).

Cách đặt garo

• Ấn động mạch ở phía trên vết thương để tạm thời cầm máu.
• Lót vải hoặc gạc ở chỗ định đặt garô hoặc dùng ngay ống quần, ống tay áo để lót.
• Đặt garô và xoắn dần (nếu là dây vải), bỏ tay ấn động mạch rồi vừa xoắn vừa theo dõi mạch ở dưới hoặc theo dõi máu chảy ở vết thương. Nếu mạch ngừng đập hoặc máu ngừng chảy là được. Khi đã xoắn vừa đủ chặt thì cố định que xoắn. Nếu là dây cao su thì chỉ cần cuốn nhiều vòng tương đối chặt rồi buộc cố định.
• Băng ép vết thương và làm các thủ tục hành chính cần thiết.

Cầm máu bằng garo (ảnh minh họa)

Cách nới garô

Nới garo là để cho máu xuống nuôi dưỡng đoạn chi ở dưới garo.

Những trường hợp không nới garo:

• Khi chi đã bị hoại tử, khi để garô đã quá lâu (quá 4 giờ).
• Khi chi đã bị cụt tự nhiên.
• Khi đoạn chi dưới garo có dấu hiệu hoại tử, hoại thư.
• Khi bị rắn độc cắn.

Các trường hợp khác phải thực hiện nới garô 30 phút một lần.

Thứ tự nới garo:

• Người phụ ấn động mạch ở phía trên garo
• Người chính nới dây garo, rất từ từ, vừa nới vừa theo dõi sắc mặt thương binh, tình hình máu chảy ở vết thương, mạch và màu sắc đoạn chi ở dưới garo.
• Để garô nới khoảng từ 4 – 5 phút.

– Trong khi nới garo cần lưu ý

• Thấy máu chảy mạnh ở vết thương thì phải ấn lại động mạch cho tốt (ở phía gốc chi).
• Nếu thấy sắc mặt thương binh thay đổi đột ngột tím tái hoặc nhợt nhạt phải đặt garo lại ngay.
• Chú ý: Khi đặt lại dây garo, không đặt ở chỗ cũ mà nhích lên hoặc nhích xuống một ít để khỏi gây lằn da thịt và thiếu máu kéo dài ở chỗ đặt garo.
• Nếu nới garô mà quan sát thấy không chảy máu ở vết thương nữa thì không cần thắt lại garô nữa nhưng vẫn để dây garô tại chỗ và sẵn sàng buộc lại nếu chảy máu lại.

– Cách tháo garo:

Tháo garo để thay thế bằng một biện pháp cầm máu khác. Tiến hành như sau:

• Dự phòng sốc do tháo garô cho thương binh:
  • Phong bế gốc chi: novocain 0,25% ´ 50 – 100 – 150ml tùy theo vị trí.
  • Tiêm cafein 0,25 ´ 1 ống vào bắp thịt.
  • Truyền tĩnh mạch huyết thanh ngọt và sinh tố B1, C nếu có điều kiện.
• Một người ấn động mạch, một người tháo garô từ từ, nhẹ nhàng.
• Thay garô bằng một biện pháp cầm máu khác như băng ép, băng chèn, kẹp hoặc thắt động mạch… nếu còn thấy chảy máu nhiều.

Khi tháo garo phải theo dõi máu chảy tại vết thương, mạch, nhiệt độ, huyết áp, sắc mặt người bị thương. Nếu thấy có hiện tượng sốc nhiễm độc do tháo garo thì phải nhanh chóng đặt lại garo ngay và tiến hành chống sốc tích cực.

Bài viết Nguyên tắc cầm máu bằng garo đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

“Ngoài cách đặt thật nhiều gạc lên vết thương, người ta chưa tìm ra cách nào để khiến máu ngừng chảy. Nếu bạn đổ chất gel mà tôi chế tạo lên vết thương, nó sẽ trở nên cứng và chặn máu tức thì”, Landolina nói với New York Post.

Cậu sinh viên khẳng định rằng Veti-Gel có khả năng chặn máu chảy ra từ những vết thương nặng, động mạch chính và cơ quan nội tạng.

Trong quá trình nghiên cứu, Landolina hợp tác với Isaac Miller, một sinh viên cũng học tại Đại học New York và sẽ tốt nghiệp trong năm nay.

Veti-Gel mô phỏng chất nền ngoại bào, thứ tạo nên các mô kết nối để cơ thể động vật tạo thành một khối. Tuy nhiên, Landolina chiết xuất các chất từ thực vật để chế tạo Veti-Gel. Cậu đã gây xuất huyết trên động mạch và gan của chuột để thử nghiệm chất gel. Kết quả cho thấy máu ngừng chảy ngay lập tức sau khi gel bao phủ bề mặt vết thương.

Trong thời gian tới Landolina và Miller sẽ thử nghiệm tác dụng của Veti-Gel trên cơ thể động vật sống dưới sự giám sát của một bác sĩ phẫu thuật tim.

Bài viết Băng gạc cứu thương có thể được thay bằng chất cầm máu tức thì đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.