…Đến Thường Tín, đã có xe đón sẵn để đưa ngay chúng tôi về Vĩnh Bảo, về đất Hải Phòng. Trạm điều dưỡng thương binh ở quanh mấy xã Nam Am, Cổ Am, Lý Học của huyện Vĩnh Bảo, chúng tôi được tiếp nhận về Đội 4 (các đơn vị điều dưỡng gọi là Đội) ở Liên Am. Đó là mấy dãy nhà xây một tầng quét vôi vàng nằm dọc con kênh thủy lợi.

Nhưng về đến nơi, chúng tôi chưa được “nhập trại” ngay mà được dẫn vào mấy nhà dân gần đấy. Sau khi điểm danh, việc đầu tiên là kiểm tra quân trang. Đám thương binh chúng tôi – cả những thằng què thằng cụt – đều phải đứng xếp hàng trên sân gạch. Đứng thẳng hàng, bồng đồ để xuống sân, mở rộng. Tất cả quần áo tư trang cùng đồ dùng cá nhân phải xếp thành đống bên cạnh cái bồng mở toang rỗng không ấy.
Một sỹ quan và mấy cô lính gái đi xét từng hàng, họ lục lọi trong cái dúm quần áo lính bèo nhèo, nhấc nhấc giũ giũ rồi nhặt ra những gói bột ngọt trăng trắng nho nhỏ, cho vào một cái bao. Chúng tôi nhìn theo họ, máu sôi trong huyết quản nhưng vẫn phải đứng yên cho xong việc, mình còn là lính mà.

Suốt dọc đường ra, lính tráng đã luôn thì thào vào tai nhau cái này cấm, cái kia bị cấm. Mà khốn khổ, mấy thằng lính đi đánh nhau trầy đầu, đổ máu, toàn ở rừng, đến lúc bị thương trở về có ai mang được cái gì? Chỉ là mấy gói bột ngọt mà anh em ở lại góp tiền phụ cấp mua cho để đem về ăn dần (miền Bắc đang rất thiếu thốn). Cũng nhiều nhặn gì đâu, anh nào nhiều lắm cũng chưa mang nổi một kí lô. Tôi chỉ có hai gói, năm lạng thôi. Dù bao nhiêu, nó cũng là từ tiền phụ cấp của chúng tôi, là tiền xương tiền máu, sao lại ngang nhiên “trấn lột” của chúng tôi như thế???

Sau này, tôi được biết các phạm nhân trong trại cải tạo cũng hay bị bắt đứng nghiêm với đống tư trang trước mặt để khám xét như vậy, họ gọi là “kiểm tra nội vụ”. Nhưng chúng tôi có phải phạm nhân đâu? Chúng tôi là những người mà ông chính ủy đã cất giọng sang sảng “vinh quang thuộc về những người lính xả thân vì Tổ quốc” khi tiễn chúng tôi lên tàu đi B. Là những người mà các cổng chào ở các binh trạm đều viết to dòng chữ “anh về bốn chữ chiến trường lập công” cơ mà. Bất cứ ai trong chúng tôi cũng đã bỏ một phần máu thịt vì đất nước này. Sao lại đối xử với chúng tôi như vậy???

Sáng hôm sau tôi được gọi lên nhận lại một gói bột ngọt, còn một gói kia đâu? Không ai trả lời, không ai thèm giải thích. Mà thôi, tôi cũng đâu cần giải thích, tôi hiểu rồi. Quãng đời lính chiến đã dạy cho tôi những điều không cần phải hỏi, chỉ nhìn mà đoán, mà biết để xử trí.

An dưỡng được gần tháng thì đến ngày 30 tháng Tư, cả nước tưng bừng, mọi người lâng lâng say với niềm vui “chiến thắng”. Riêng chúng tôi thì mừng vì lẽ những thằng bạn chưa bị thương còn trong ấy đã có cơ may sống sót.

Rồi thời gian an dưỡng cũng qua đi, tôi nhận giấy tờ hồ sơ để chuyển về làm việc ở cơ quan cũ. Một buổi sáng, tôi cầm cuốn sổ hộ khẩu – trong đó còn cái tên mình đã bị gạch đi và ghi chú ở mục cắt hộ khẩu là đi bộ đội – với mấy thứ giấy tờ về việc chuyển công tác trên tay, sang đồn công an ở xế trước cửa nhà, bên kia đường phố. Đi nhập lại hộ khẩu, để có …sổ gạo.

Tay công an trực ban có cái mặt lưỡi cày mang nốt ruồi đen bên má phải hờ hững cầm “hồ sơ nhập khẩu” của tôi, nhìn lướt qua rồi bảo còn thiếu giấy ấy, giấy ấy. Xong. Hắn đút tay vào túi quần bước ra tựa cửa, rít thuốc, nhìn trời đất, như chưa hề có cái thằng tôi ở đó.

Cầm mớ hồ sơ hộ khẩu trên tay, nhìn cái phòng thường trực Công an lạnh lẽo, tôi chợt nhớ cái buổi chiều tôi nhận được cùng lúc hai giấy gọi khám sức khỏe để nhập ngũ, một của cơ quan và một của khu phố.

Tôi nhớ cái buổi lên đường nhập ngũ, không có hoa nhưng rừng rực đỏ cờ, đỏ khẩu hiệu và choang choác lời kêu gọi.
Tôi nhớ buổi chiều tập trung trước lúc lên tàu, ông chính ủy sang sảng trước hàng quân: “Huân chương ở bên kia chiến hào, vinh quang thuộc về những người lính xả thân vì Tổ quốc!”.

Tôi nhớ chính trị viên Oánh vung khẩu K54 vừa nhào tới thúc lính vừa hô: “Các chiến sỹ giải phóng anh dũng xung phong”, hô xong, trúng ngay một trái M79, Oánh nằm dãy dụa trong đống khói.

Tôi nhớ Thụ, tiểu đội trưởng của tôi, bị thương mà trận địa không ngớt tiếng súng, không chuyển về sau được, cứ ngồi ôm vết thương rỉ máu gọi mẹ cho đến lúc lả dần đi rồi …mất.

Tôi nhớ anh em đồng đội của mình những đêm ngày trần mình khổ ải, sống không ra người trong hầm chốt chặn với nắng mưa, với xích xe tăng, với đạn bom và máu đổ.
Tôi chợt hiểu, cái người ta cần ở chúng tôi đã qua rồi, chúng tôi đã làm xong cái người ta cần rồi.

Việc ấy xong rồi. Bây giờ là việc khác.
Thôi, về nhà.

Benh.vn (sưu tầm)

Bài viết Ngày về đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.