Đục thủy tinh thể

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa. Theo kết quả nghiên cứu, có 95% người trên 70 tuổi mắc bệnh này

Đục thủy tinh thể sẽ khiến mắt mờ dần, không đau nhức nhưng đeo kính không cải thiện thị lực. Nguyên nhân là do thủy tinh thể bắt đầu bị đục. Cách điều trị duy nhất là phẫu thuật để thay thủy tinh thể nhân tạo.

Tăng nhãn áp

Tăng nhãn áp xuất hiện do mắt bị lão hóa, mất tính đàn hồi và đường thoát của thủy dịch bị bít kín. Vì thủy dịch không thể thoát ra ngoài nên áp suất trong mắt tăng lên.

Ở người già, nguyên nhân khác dẫn tới tăng nhãn áp là do thủy tinh thể có kích thước lớn gây tắc nghẽn đường thoát của thủy dịch. Tăng nhãn áp nếu không được điều trị sớm sẽ dẫn đến mù lòa.

Để phòng bệnh, ngoài việc khám mắt định kỳ, người cao tuổi cần tập luyện thể thao đều đặn, vận động và xoa mắt để khí huyết lưu thông, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ giúp tế bào thần kinh khỏe mạnh.

Viêm loét giác mạc

Viêm loét giác mạc là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa, chỉ xếp sau đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp.

Khi bị viêm loét giác mạc, người bệnh thường bị chói sáng, nước mắt chảy ra liên tục đồng thời mắt bị đỏ kèm theo các cảm giác khó chịu trong mắt như cộm, xốn, đau nhức. Tròng đen của mắt người bệnh còn có đốm trắng bất thường, đôi khi còn có ngấn mủ sau tròng đen. Người bị viêm loét giác mạc sẽ nhìn mờ hơn, thị lực giảm. Nếu không điều trị kịp thời hoặc điều trị nhưng không triệt để, bệnh sẽ diễn biến xấu, tình trạng ngày càng nặng hơn.

Thoái hóa điểm vàng

Trên 60 tuổi, vùng điểm vàng ở võng mạc dễ bị tổn thương, các tế bào ở trung tâm võng mạc bị thoái hóa dần dẫn đến bệnh thoái hóa điểm vàng. Bệnh không gây đau nhức nhưng khiến mắt ngày càng mờ dần. Khi tập trung nhìn một vật nào đó, người bệnh sẽ không thấy gì, hoặc thấy hình ảnh trở nên méo mó. Ví dụ khi nhìn đường thẳng thì sẽ thấy là đường cong. Tuổi càng cao, nguy cơ mắc bệnh càng lớn.

Bệnh võng mạc do đái tháo đường

Võng mạc là một màng thần kinh thuộc lớp trong cùng của mắt, có chức năng thu nhận hình ảnh rồi truyền lên não để giúp con người nhận biết hình ảnh. Trên võng mạc có vô số các mạch máu nhỏ có chức năng nuôi dưỡng võng mạc. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường trên võng mạc làm cho võng mạc bị tổn thương nặng, ảnh hưởng trầm trọng tới chức năng thị giác.

Đái tháo đường gây tổn thương các mạch máu của toàn bộ các cơ quan của cơ thể nhưng biểu hiện rõ nhất ở các mạch máu nhỏ. Tại mắt, đái tháo đường gây tổn thương các mao mạch võng mạc, làm tăng tính thấm thành mạch, thoát huyết tương vào võng mạc gây phù nề. Khi mao mạch bị phá hủy gây tắc và làm thiếu máu võng mạc. Khi đó, cơ thể sẽ tiết ra các yếu tố kích thích sự phát triển các mạch máu mới để nuôi dưỡng võng mạc. Tuy nhiên, những mạch máu mới này thường mỏng manh dễ vỡ gây ra các biến chứng như xuất huyết dịch kính, co kéo bong võng mạc.

Bài viết Những bệnh mắt thường gặp ở người già đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Bệnh Glocom

Glocom còn gọi là thanh quang nhãn (thiên đầu thống), là một số chứng bệnh của thần kinh thị giác gây ra khi tế bào trong võng mạc bị tiêu huỷ theo chiều hướng đặc biệt.Glocom nếu không được điều trị sẽ dẫn đến mù lòa vĩnh viễn.

Trong số 140.000 người bị mù tại Việt Nam, glocom là một bệnh gây mù cho 5,7%. Đây là nguyên nhân gây mù đứng thứ 3, sau đục thủy tinh thể và bệnh đáy mắt.

Bệnh Glocom

Glocom nhãn áp không cao được mô tả lần đầu tiên bởi Albrecht Von Graefe vào năm 1857, là một hình thái glôcôm góc mở nguyên phát trong đó không có nhãn áp cao.

Theo quan điểm hiện nay thì glocom nhãn áp không cao không chỉ đơn thuần là bệnh lý của thị thần kinh trước mãn tính mà nó còn kết hợp sự bất thường của đĩa thị, dẫn đến thay đổi thị trường mà nhãn áp vẫn trong giới hạn bình thường. Như vậy sự khác nhau giữa glocom góc mở nguyên phát và glocom nhãn áp không cao là nhãn áp cao mà thôi.

Triệu chứng

– Mắt mờ mắt đột ngột, nhìn thấy quầng xanh đỏ.

– Đau nhức mắt lan lên đầu cùng bên, kèm theo buồn nôn.

– Đôi khi bệnh nhân thấy sợ ánh sáng, chảy nước mắt nhưng không tiết rử mắt.

– Triệu chứng toàn thân: một số trường hợp có triệu chứng buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, vã mồ hôi……

Những người có nguy cơ bệnh glocom cao

– Người ngoài 35 tuổi trở lên (tuổi càng cao, nguy cơ bị bệnh càng lớn).

– Người ruột thịt của bệnh nhân glocom.

Người trên 35 tuổi, người bị tim mạch, tiểu đường…có nguy cơ bị bệnh glocom cao

– Người bị bệnh tim mạch, đái tháo đường.

– Người bị cận thị, người bị chấn thương mắt hoặc đã một lần phẫu thuật các bệnh về mắt..

Phòng bệnh glocom như thế nào?

– Những người trên 40 tuổi nên đo nhãn áp định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm.

– Chú ý triệu chứng nhức đầu và nhức mắt cùng bên để nghĩ đến bệnh glocom.

– Tránh uống rượu, bia, hút thuốc lá.

Kiểm tra mắt, đo nhãn áp định kỳ để phát hiện sớm bệnh glocom

– Thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng và hợp lý, đặc biệt là các món ăn bổ dưỡng cho mắt.

– Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe.

– Khám mắt định kỳ 6 tháng/lần…

Lời kết

Bệnh glocom rất nguy hiểm vì nó làm giảm và mất thị lực vĩnh viễn. Vì vậy, khi thấy xuất hiện các triệu chứng đau nhức mắt, nhức đầu, buồn nôn, thị lực mờ có quầng xanh… thì nghĩ ngay đến bệnh glocom. Tuy nhiên, không phải hình thái glocom nào cũng có triệu chứng này, mà chỉ được phát hiện khi bác sỹ đo nhãn áp.

Vì vậy, đối với những người đã lớn tuổi, người bị bệnh tim mạch, tiều đường, huyết áp…cần đi khám mắt, đo nhãn áp định kỳ để phát hiện bệnh. Ngoài ra không được tự ý nhỏ thuốc mắt mà cần uống thuốc, tra thuốc theo sự chỉ định của bác sỹ.

Xem thêm: Sự nguy hiểm của bệnh thiên đầu thống

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết Làm thế nào để phát hiện sớm bệnh glocom đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Tìm hiểu về bệnh Glocom

Bệnh glocom (dân gian thường gọi là thiên đầu thống, ở miền Nam thường gọi “cườm nước”) là một bệnh nguy hiểm, thường gặp trong nhãn khoa. Bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây mù lòa vĩnh viễn nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bệnh Glocom đang gia tăng

Glocom đứng thứ hai trong các nguyên nhân gây mù ở hầu hết các khu vực trên thế giới, thường chỉ đứng sau đục thể thủy tinh.

Các dạng Glocom và triệu chứng bệnh

Bệnh Glocom góc đóng

Glocom góc đóng có biểu hiện cơ năng rầm rộ như: nhìn mờ, nhìn đèn có quầng xanh đỏ, đau nửa đầu cùng bên, nôn, buồn nôn, mắt đỏ nhiều, sưng và chảy nhiều nước mắt.

Tuy nhiên, bệnh Glocom góc đóng cũng có thể biểu hiện âm thầm gọi là Glocom góc đóng mạn tính.

Bệnh Glocom góc mở

Glocom góc mở thường biểu hiện rất âm thầm, mang tính mạn tính: không đau nhức, không đỏ mắt, người bệnh chỉ tự nhận ra khi mắt đã nhìn mờ nhiều hoặc thị trường đã bị tổn hại nặng (co hẹp từ ngoại biên, hoặc mất một vùng nhìn ở trung tâm).

Bệnh Glocom được chuẩn đoán như thế nào?

Bệnh Glocom không thể tự nhận biết được. Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ đo nhãn áp (đo áp lực trong mắt), kiểm tra thị trường và soi đáy mắt…

Tâm sự của bệnh nhân

Mẹ con bệnh nhi Nguyễn Văn Tiến (12 tuổi ở Tự Lập, Mê Linh, Hà Nội)

Chị M mẹ bệnh nhi chia sẻ “26 Tết cháu kêu đau nhức với bên mắt phải sưng tấy đỏ, gia đình đã đưa cháu đến Vĩnh Yên khám. Tại đây các bác sĩ nói mắt cháu có mủ rồi chuyển xuống Bệnh viện Mắt Trung ương. Khi ấy đã là những ngày cuối cùng của năm, sau mấy ngày nằm điều trị các bác sĩ Bệnh viện Mắt Trung ương đã kê đơn cho Tiến về để kịp ăn Tết cùng gia đình.

Tưởng cháu đã khỏi, nào ngờ đến ngày 6/3 những cơn nhức mắt, đau đầu tái phát. Đợt đau này còn dữ dội hơn lần trước, cháu không ăn không ngủ, không thể đến lớp được, tay lúc nào cũng ôm đầu kêu. Tôi lại phải tất tả đưa con trở lại Bệnh viện Mắt Trung ương và được mổ cấp cứu do biến chứng Glocom khiến viêm mủ nội nhãn. Cháu được xếp vào phòng bệnh nhân nặng nhất của khoa, một số trường hợp khác đã vĩnh viễn mù một bên mắt”.

Ý kiến của chuyên gia

BS. TS Nguyễn Xuân Hiệp, Phó Giám đốc BV Mắt Trung ương

“Glocom là một căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, gây mất thị lực, thậm chí có thể gây mù vĩnh viễn. Glocom đứng thứ hai (sau bệnh đục thể thủy tinh) trong các nguyên nhân gây mù lòa có thể phòng tránh được ở hầu hết các khu vực trên thế giới, trong đó có Việt Nam”

Khám mắt định kỳ để kịp thời phát hiện các bệnh ở mắt

TS. Vũ Anh Tuấn, trưởng khoa Glocom

“Theo nghiên cứu của khoa thì ước tính số lượng người mắc Glocom trên toàn quốc khoảng 665.160 người với tỷ lệ mắc ở người trên 40 tuổi chiếm 2,41%, tỷ lệ nghi ngờ chiếm 6,63%.

Về nguyên tắc bệnh hay xuất hiện ở những người có người thân từng mắc bệnh này với độ tuổi trên 40. Tuy nhiên, trên thực tế cũng đã xuất hiện nhiều trường hợp trẻ em cũng mắc căn bệnh nguy hiểm này. Điều đáng lưu ý là theo một nghiên cứu của BV Mắt TW năm 2011 đối với nhóm người trên 35 tuổi tại 2 tỉnh Nam Định và Thái Bình cho thấy 94% người dân tham gia khám sàng lọc còn lơ mơ hoặc không nghe, không biết gì về bệnh Glocom.

Người dân không tự ý mua thuốc tra mắt chứa corticoid để điều trị

Bên cạnh đó, một vấn đề đáng báo động là người dân thường lạm dụng và tự ý sử dụng thuốc nhỏ mắt, không có chỉ định của thầy thuốc khiến cho mắt có thể bị Glocom do tra corticoid kéo dài.

Hiện, trên thị trường có bán các loại thuốc nhỏ mắt có chứa steroids để điều trị chứng ngứa, khô mắt, viêm kết mạc, điều này có thể dẫn đến mắt bị Glocom nếu dùng trong thời gian dài. Theo thống kê tại BV Mắt TW, bệnh nhân bị Glocom góc mở, có tiền sử tra corticoid tại mắt kéo dài chiếm 31,7%, trong đó số người trong độ tuổi lao động (25- 59 tuổi) chiếm tới 63,1%”.

Lời kết

Theo các nghiên cứu dự báo số lượng bệnh nhân Glocom sẽ tăng lên đáng kể vào những năm tới. Các chuyên gia dự báo, ước tính sẽ có khoảng 80 triệu người mắc bệnh Glocom vào năm 2020, chiếm tỷ lệ 2,86% ở những người hơn 40 tuổi trên toàn cầu trong đó 11,2 triệu người sẽ bị mù do bệnh.

Đáng lo ngại là số những người mù đang sống tại các nước đang phát triển, đặc biệt là người dân sống ở nông thôn, thiếu các dịch vụ chăm sóc mắt trong đó có tới 47% bệnh nhân Glocom sinh sống ở khu vực Châu Á.

Để tránh tình trạng trên, các chuyên gia cảnh báo người dân cần đi khám mắt định kỳ, tuân thủ hướng dẫn của thầy thuốc và phác đồ điều trị, đặc biệt không tự ý mua thuốc tra mắt chứa corticoid điều trị để tránh xảy ra những trường hợp đáng tiếc.

Xem thêm: Sự nguy hiểm của bệnh thiên đầu thống

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết Báo động số bệnh nhân bị bệnh Glocom gia tăng đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Tuy có thể phòng tránh được mù lòa do glôcôm bằng cách phát hiện sớm, điều trị kịp thời và theo dõi thường xuyên, nhưng theo kết quả điều tra của Bệnh viện Mắt Trung ương tại nước ta, có tới 95% người dân được hỏi cho biết, không nghe, không biết hoặc biết rất lơ mơ về bệnh glôcôm.

Vậy biểu hiện của bệnh glôcôm (thiên đầu thống) như thế nào? Cách điều trị ra sao? Benh.vn sẽ cùng bạn đọc giải đáp những thắc mắc này.

Bệnh thiên đầu thống được hiểu như thế nào?

Bệnh thiên đầu thống là nhóm bệnh mà ở giai đoạn toàn phát có 3 dấu hiệu đặc trưng là: áp lực trong mắt tăng cao, vùng nhìn bị thu hẹp lại và tổn thương đĩa thị giác.

Sự nguy hiểm của bệnh thiên đầu thống

Bệnh Glôcôm (thiên đầu thống) với tổn thương đặc trưng của đầu dây thần kinh thị giác, thường gây ra do áp lực trong nhãn cầu (nhãn áp) tăng. Đây là căn bệnh khá phổ biến đồng thời cũng rất nguy hiểm. Hiện nay, ở Việt Nam có khoảng 30.000 người mù do glôcôm. Bởi vậy, glôcôm đang là gánh nặng cho nhiều gia đình cũng như cho toàn xã hội.

Theo WHO dự báo thì đến năm 2020, ước tính trên thế giới và các nước trong khu vực sẽ có khoảng 80 triệu người bị mắc bệnh Glôcôm. Kết quả điều tra của Bệnh Viện Mắt trung ương từ năm 2007 – 2009 trên 16 tỉnh, thành ở người trên 50 tuổi, tỷ lệ mù lòa chung chiếm 3,1%, trong đó khoảng 25.000 người mù do bệnh Glôcôm, chiếm tỷ lệ 6,5 %. Năm 2009, bệnh nhân bị glôm có tiền sử dùng corticoid nhỏ mắt kéo dài chiếm 31,7% đến 33,1%, trong đó số người trong lứa tuổi lao động (25-59) chiếm 63,1%. Đây là điều đáng báo động về vấn đề lạm dụng và tự ý sử dụng thuốc nhỏ mắt trong cộng đồng.

Các triệu chứng của bệnh thiên đầu thống

– Đau đầu một bên (60% các trường hợp). Cơn đau có thể bắt đầu âm ỉ (dull ache) nhưng sau đó trở nên nhức nhối (throbbing) và có thể làm mất hết khả năng (incapacitating).

Đau đầu một bên là một trong những triệu chứng của glôcôm (Ảnh minh họa)

– Những biểu hiện đầu tiên là khó nhìn theo đúng trục mắt, thị trường bị thu hẹp dần, thỉnh thoảng có cảm giác nhức mắt…

– Giai đoạn báo động có thể xảy đến đột ngột: thị lực giảm nhanh, có cảm giác nhìn thấy những quầng tối có màu sắc, đau nhãn cầu và chảy nước mắt…

– Trường hợp cấp tính: mắt trở nên đỏ, hoàn toàn không nhìn thấy gì, nhức đầu và đau có tính lan tỏa. Buồn nôn và nôn cũng rất hay gặp.

– Sợ ánh sáng (photophobia), sợ tiếng động (phonophobia)

– Thay đổi tính khí (mood changes)

Các hình thái

Có 2 hình thái:

Glôcôm góc đóng: thường xảy ra ở những người trung niên trở lên. Bệnh nhân thấy nhức mắt, nhức đầu dữ dội, đỏ mắt nhưng không có rử mắt, buồn nôn và nôn, nhìn mờ và thấy các quầng xanh đỏ quanh nguồn sáng.

Glôcôm góc mở: đang chiếm tỉ lệ tương đối lớn, xảy ra ở những người trẻ hoặc trung niên. Thường chỉ có triệu chứng nhìn mờ từ từ, không đau nhức hay đỏ mắt gì nên bệnh nhân dễ bỏ qua, không chú ý đến, đến khi phát hiện được thì đã ở giai đoạn muộn và không hồi phục thị lực.

Những người có khả năng mắc bệnh cao

– Người từ 35 tuổi trở lên (bệnh cũng có thể xuất hiện ở trẻ sơ sinh gọi là thiên đầu thống bẩm sinh).

– Những người đang mắc các bệnh tiểu đường, cao huyết áp, đục thủy tinh thể quá chín, viêm màng bồ đào, chấn thương mắt… đều có thể biến chứng thành thiên đầu thống.

Tùy tiện sử dụng thuốc nhỏ mắt corticoid có thể gây Glocom (Ảnh minh họa)

– Những người dùng thuốc corticoid để nhỏ mắt hoặc bôi toàn thân trong thời gian dài.

– Những người mà trong gia đình có bố mẹ, anh, chị em ruột mắc bệnh thiên đầu thống.

Cách điều trị

Tùy theo hình thái Glôcôm mà có các chỉ định điều trị khác nhau: Có thể dùng thuốc, Laser hoặc phẫu thuật.

Điều trị bằng thuốc

Áp dụng cho hình thái Glôcôm góc mở. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc dùng để điều trị Glôcôm góc mở có hiệu quả. Tuy nhiên việc điều trị bằng thuốc phải được bệnh nhân tuân thủ một cách chặt chẽ và phải được theo dõi sát sao bởi các bác sĩ nhãn khoa.

Điều trị bằng Laser

Áp dụng cho hình thái Glôcôm góc đóng ở những giai đoạn rất sớm hoặc những mắt Glôcôm tiềm tàng.

Điều trị bằng phẫu thuật

Áp dụng cho hầu hết các hình thái Glôcôm góc đóng và Glôcôm góc mở nếu dùng thuốc mà nhãn áp không điều chỉnh.

Phòng ngừa

– Người đã biết mình bị thiên đầu thống nên theo dõi đều đặn nhãn áp 3-4 tháng/lần suốt đời, có sẵn thuốc uống, tra ngừa cơn cấp do thầy thuốc chỉ định.

– Khám mắt định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh

– Khi có tiền sử gia đình bị thiên đầu thống thì mọi người trong gia đình cần làm xét nghiệm để phát hiện thiên đầu thống từ khi chưa có những biểu hiện đầu tiên.

– Với những người bị tăng huyết áp, thì khi huyết áp tụt đột ngột có thể tạo cơ hội thuận lợi để bùng phát cơn thiên đầu thống.

– Người chưa biết mình có thiên đầu thống nên căn cứ vào các dấu hiệu đau nhức mắt, nhìn mờ dần, có những đợt, những lúc nhìn đèn thấy quầng xanh đỏ thì nên đến khoa mắt để đo nhãn áp và làm các xét nghiệm phát hiện bệnh.

Lời kết

Bệnh thiên đầu thống có thể biểu hiện với các triệu chứng rầm rộ nhưng lại cũng có thể chỉ là những triệu chứng âm thầm, không gây chú ý. Vì vậy, nếu ở tuổi trên 35, khi thấy có các dấu hiệu nghi ngờ (nhức mỏi, nhìn mờ) thì nên đi khám mắt ngay để được đo nhãn áp.

Trên 40 tuổi, tuy không có dấu hiệu gì, cũng nên đo nhãn áp định kỳ 3 – 6 tháng một lần để xem nhãn áp có cao không, nhất là với những người có khả năng mắc bệnh cao như đã nêu ở trên.

Benh.vn

Bài viết Sự nguy hiểm của bệnh thiên đầu thống đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.