Xét nghiệm HIV bao lâu mới có kết quả?

Với kết quả test nhanh, người đi xét nghiệm có thể chờ lấy ngay trong buổi đi khám hoặc trong cùng ngày xét nghiệm. Với những kết quả xét nghiệm chuyên sâu hơn, tùy từng phương pháp mà thời gian có kết quả sẽ khác nhau.

Tiêu chuẩn xác định kết quả HIV âm tính đòi hỏi thỏa mãn một trong hai trường hợp sau:

• Xét nghiệm âm tính 2 lần liên tiếp, cách nhau ít nhất 3 tháng, không có hành vi nguy cơ nào phát sinh.
• Xét nghiệm âm tính 1 lần, cách lần có hành vi nguy cơ gần nhất ít nhất 3 tháng.

Do tính chất “âm thầm” của loại virus này, ngành y tế khuyến cáo bệnh nhân đi xét nghiệm càng sớm càng tốt, chứ không chờ đủ thời gian cửa sổ.

Mục đích của xét nghiệm

Mục đích chung của các xét nghiệm HIV là tìm ra kháng thể kháng virus (nếu có). Vì vậy, việc xét nghiệm đòi hỏi cơ thể phải có đủ thời gian để sản sinh kháng thể, đây được gọi là “thời kỳ cửa sổ”, kéo dài từ 3 – 6 tháng. Có hai dạng xét nghiệm HIV:

• Xét nghiệm tìm kháng thể kháng virus: Thường dùng trong tầm soát và chẩn đoán HIV. Thông thường người ta sử dụng loại xét nghiệm tìm kháng thể kháng virus trong máu bao gồm cả test nhanh, Elisa, Western Blot…
• Xét nghiệm tìm chính bản thân virus HIV: Xét nghiệm này còn gọi là PCR nhằm tìm ra virus HIV. PCR thường chỉ áp dụng trong chẩn đoán nhiễm virus sớm cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV.

Khi nào cần xét nghiệm HIV?

– Lần 1: Sau 3 tháng kể từ khi có hành vi có nguy cơ lây nhiễm virus HIV

– Lần 2: 3 tháng sau khi xét nghiệm lần 1

– Trường hợp đặc biệt: Với trẻ sơ sinh bị lây truyền từ mẹ thì chỉ có thể xác định chính xác sau khi bé đủ 18 tháng tuổi.

Thời gian để giá trị xét nghiệm chính xác là vào khoảng 3 – 6 tháng bởi vì lúc này cơ thể người bệnh mới sản sinh ra kháng thể chống lại virus, trong khi hầu hết các loại xét nghiệm không phải tìm ra virus HIV mà là đi tìm kháng thể kháng virus HIV.

Tuy nhiên, trong quá trình xét nghiệm, có nhiều trường hợp cơ thể đã nhiễm virus HIV nhưng các kháng thể vẫn chưa được sản sinh hoặc lượng kháng thể sinh ra quá nhỏ nên xét nghiệm không phát hiện được.

Thông thường, “thời gian cửa sổ” kéo dài từ 3 – 4 tháng, cũng có 1 số trường hợp kéo dài nhiều hơn nhưng không quá 6 tháng. Hiện nay, đa số sau 12 tuần mà các xét nghiệm cho kết quả âm tính thì có thể yên tâm rằng không mắc virus HIV.

Các xét nghiệm HIV và thời gian thực hiện

– Trong vòng 22 ngày kể từ sau khi có hành vi phát sinh nguy cơ lây nhiễm virus HIV thì thực hiện xét nghiệm máu HIV Ag/ab combo có thể giúp phát hiện cả kháng nguyên lẫn kháng thể

– Trong vòng 3 tháng sau khi có hành vi phát sinh nguy cơ lây nhiễm, cần làm thêm xét nghiệm HIV/Anti HIV. Xét nghiệm này cho phép phát hiện kháng thể virus HIV chính xác tuyệt đối. Nếu cho kết quả âm tính thì khả năng không lây nhiễm rất cao và chắc chắn. Sai lệch nếu có cũng rất thấp (tỷ lệ 1:10.000).

– Trong khoảng thời gian 6 tháng sau khi có hành vi phát sinh nguy cơ lây nhiễm, cần thực hiện tiếp xét nghiệm lần cuối để xác định chính xác khả năng nhiễm HIV

Benh.vn (Theo BV Thu Cúc)

Bài viết Kết quả HIV có sau bao lâu kể từ khi làm xét nghiệm? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Theo định nghĩa của Bộ Y tế thì phơi nhiễm HIV là thuật ngữ dùng để chỉ sự tiếp xúc niêm mạc hay da không nguyên vẹn với máu, mô hay các dịch cơ thể khác có nguy cơ lây nhiễm HIV. Như vậy, trong cuộc sống có thể gặp phải những trường hợp được gọi là phơi nhiễm HIV do:

• Bị kim đâm vào khi làm thủ thuật y tế tiêm truyền hoặc lấy máu làm xét nghiệm.
• Vết thương do dao mổ hay các dụng cụ sắc nhọn đã dùng cho người nhiễm HIV/AIDS chọc, đâm vào gây chảy máu.
• Bị tổn thương qua da do các ống đựng máu hoặc chất dịch của người bệnh bị vỡ đâm vào.
• Máu, chất dịch của người có HIV bắn vào các vùng da bị tổn thương, vào niêm mạc (mắt, mũi, họng).
• Bị người khác dùng kim tiêm đã sử dụng có máu (có chứa virus HIV) đâm vào, hoặc những người trong khi làm nhiệm vụ (công an, bác sỹ…) cấp cứu tai nạn giao thông, bắt tội phạm…

Trong trường hợp không may gặp những rủi ro này, người trong cuộc rất hoảng loạn và không biết xử lý thế nào. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào người bị phơi nhiễm HIV cũng đồng nghĩa với việc bị nhiễm HIV. Điều này còn tuỳ thuộc vào từng hành vi cụ thể và mức độ nguy cơ của những hành vi đó. Trong trường hợp gặp rủi ro, việc xử lý sau phơi nhiễm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp hạn chế được những nguy cơ lây nhiễm HIV.

Sơ cứu khẩn cấp

• Để máu tự chảy tự động trong khoảng 5 đến 10 phút dưới vòi nước
• Dùng xà phòng và dung dịch sát khuẩn sau đó
• Đến cơ sở y tế có uy tín để làm các xét nghiệm tầm soát HIV trong thời điểm thuốc kháng virus HIV còn có công hiệu.

Lưu ý

Thời điểm tốt nhất để thuốc kháng HIV có công hiệu là trong khoảng thời gian 72 giờ tính từ thời điểm bị thương. Trong vòng 24 giờ đầu sau khi bị phơi nhiễm thuốc kháng virus có tác dụng 100%, tỉ lệ này sẽ giảm dần trong khoảng thời gian sau đó. Sau 72 giờ kể từ lúc bị phơi nhiễm HIV, thuốc hầu như không có hiệu quả. Do vậy người có nguy cơ bị phơi nhiễm HIV cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để làm thủ tục thăm khám, xét nghiệm, tầm soát HIV trong thời điểm thuốc kháng virus HIV còn có công hiệu.

Đối với trường hợp âm tính với HIV, có thể được chỉ định uống thuốc kháng virus HIV và phải tái khám trong vòng 3 – 6 tháng để xác định có virus HIV trong cơ thể hay không. Một số trường hợp vết thương ngoài da nhưng không sâu, không bị chảy máu… bác sĩ xác định nguy cơ phơi nhiễm HIV thấp sẽ không phải uống thuốc kháng virus HIV.

Benh.vn

Bài viết Nguyên nhân và cách phòng tránh phơi nhiễm HIV đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

* Với tổn thương da chảy máu:

– Để vết thương chảy máu trong vòng 5 – 10 phút.

– Rửa ngay vết thương dưới vòi nước.

– Rửa kỹ bằng xà phòng, sát trùng bằng các dung dịch sát khuẩn (Dakin, Javen 1/10 hoặc cồn y tế) trong thời gian ít nhất là 5 phút.

* Nếu phơi nhiễm qua niêm mạc mắt:

– Rửa mắt bằng nước cất hoặc nước muối NaCL 0,9% liên tục trong vòng 5 phút.

* Phơi nhiễm qua niêm mạc miệng, mũi:

– Rửa bằng nước cất hoặc nước muối (NaCL) 0,9%

– Xúc miệng bằng nước NaCL 0,9% nhiều lần.

2. Đánh giá nguy cơ phơi nhiễm theo các mức độ

* Nguy cơ cao:

– Tổn thương qua da sâu, chảy máu nhiều

– Máu và các dịch của người có H bắn vào các vết thương, niêm mạc bị loét rộng từ trước.

* Nguy cơ thấp:

– Tổn thương da xây xát nông và không chảy máu hoặc chảy máu ít

– Máu và chất dịch cơ thể bắn vào niêm mạc không bị tổn thương, viêm loét.

* Không có nguy cơ:

Máu và chất dịch cơ thể của người bệnh bắn vào vùng da lành, không bị tổn thương.

Trên đây là quy trình xử lý tại nhà trong trường hợp bị phơi nhiễm HIV. Sau khi thực hiện những thao tác trên mà người bị phơi nhiễm nằm trong nhóm có nguy cơ, cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn và đánh giá lại nguy cơ một lần nữa để họ đưa ra quyết định phải điều trị dự phòng hay không và làm những xét nghiệm cần thiết. Người bị phơi nhiễm tuyệt đối không nên xử lý theo cách riêng của mình và cách tốt nhất là nên chia sẻ với một người đáng tin cậy để họ có thể giúp xử lý phơi nhiễm tại nhà trước khi đi đến cơ sở y tế.

3. Một số lưu ý đối với các cán bộ y tế và cộng đồng

Đối với nhân viên Y tế:

Sau khi xử lý tại chỗ cần báo cáo cho người phụ trách, ghi rõ thời gian, hoàn cảnh xảy ra phơi nhiễm; Gặp bác sĩ chuyên khoa để đánh giá mức độ vết thương, xác định mức độ nguy cơ phơi nhiễm; Làm xét nghiệm HIV cho người bị phơi nhiễm. Kết quả âm tính sẽ điều trị bằng thuốc kháng virus dự phòng trong thời gian 4 tuần. Thử lại HIV cho người bị phơi nhiễm sau thời gian 3 và 6 tháng và cần chú ý khả năng bị phơi nhiễm cả với Viêm gan B và Viêm gan C. Trường hợp nguồn gây phơi nhiễm chưa biết được tình trạng HIV cần xét nghiệm mẫu máu, dịch cơ thể của người gây phơi nhiễm.

Bệnh HIV/AIDS nghề nghiệp đã được xây dựng tiêu chuẩn chẩn đoán, giám định và đề xuất bổ sung vào danh mục bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm ở Việt Nam. Thế nhưng công tác phòng bệnh vẫn cần được quan tâm đặt lên hàng đầu. Để phòng, tránh phơi nhiễm HIV nghề nghiệp cần sử dụng các phương tiện dự phòng phổ cập như mũ, áo, khẩu trang, găng tay, áo choàng, ủng, đeo kính hoặc tấm kính che mặt; Thực hiện đúng qui trình thao tác chuẩn trong quá trình làm thủ thuật liên quan tới vật sắc nhọn, máu và dịch cơ thể của bệnh nhân; Sắp xếp nơi làm các thủ thuật y tế gọn gàng và khoa học và thực hiện đúng các qui định về loại bỏ các vật sắc nhọn sau khi sử dụng.

Nên cố gắng hạn chế sử dụng thuốc tiêm truyền đối với bệnh nhân AIDS. Ví dụ, trong phác đồ điều trị lao có Streptomycin (là thuốc tiêm) nhưng có thể thay thế thuốc này bằng loại thuốc uống khác. Ngoài ra, khi chăm sóc bệnh nhân AIDS nên chọn những dụng cụ hỗ trợ giảm thiểu nguy cơ như dùng kim, bơm tiêm an toàn.

Đối với cộng đồng:

Hiện nay bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS được điều trị tại cộng đồng khi không có biểu hiện nhiễm trùng nặng. Các cán bộ y tế cần tư vấn cho người nhà bệnh nhân biết đề phòng nhiễm HIV khi chung sống với người bệnh. Thực hiện các bước sau để phòng tránh lây nhiễm:

• Mang găng tay khi thay chiếu, chăn, quần áo bẩn hoặc khi tiếp xúc với dịch tiết của cơ thể người bệnh. Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng sau đó.
• Băng kín các vết thương đã xuất tiết.
• Nếu người bệnh bị chảy máu, cần nhanh chóng rửa sạch bằng các chất tiệt trùng như nước javel, trong khi lau rửa cần mang găng tay. Trường hợp không có găng tay có thể dùng túi nilon hoặc dùng giấy và rửa tay bằng xà phòng sau đó.
• Mang găng hoặc lót bằng giấy, túi nilon khi bê các đồ bẩn.
• Đối với các loại quần áo hoặc drap trải giường có dính máu hoặc các dịch của cơ thể cần chú ý: Ngâm bằng nước javel trong 20 phút rồi mang găng để giặt. Không giặt chung với các quần áo khác của mọi người trong gia đình. Giặt bằng xà phòng, vắt phơi khô và ủi như bình thường. Không dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu, tăm xỉa răng và tất cả vật nhọn có thể gây chảy máu.
• Giữ giường chiếu, quần áo luôn sạch sẽ.

Benh.vn

Bài viết Đánh giá nguy cơ phơi nhiễm và quy trình xử lý vết thương đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Nguyên nhân phơi nhiễm HIV

Theo định nghĩa của Bộ Y tế thì phơi nhiễm HIV là thuật ngữ dùng để chỉ sự tiếp xúc niêm mạc hay da không nguyên vẹn với máu, mô hay các dịch cơ thể khác có nguy cơ lây nhiễm HIV. Như vậy, trong cuộc sống có thể gặp phải những trường hợp được gọi là phơi nhiễm HIV do:

– Bị kim đâm vào khi làm thủ thuật y tế tiêm truyền hoặc lấy máu làm xét nghiệm.

– Vết thương do dao mổ hay các dụng cụ sắc nhọn đã dùng cho người nhiễm HIV/AIDS chọc, đâm vào gây chảy máu.

– Bị tổn thương qua da do các ống đựng máu hoặc chất dịch của người bệnh bị vỡ đâm vào.

– Máu, chất dịch của người có HIV bắn vào các vùng da bị tổn thương, vào niêm mạc (mắt, mũi, họng).

– Bị người khác dùng kim tiêm đã sử dụng có máu (có chứa virus HIV) đâm vào, hoặc những người trong khi làm nhiệm vụ (công an, bác sỹ…) cấp cứu tai nạn giao thông, bắt tội phạm…

Cách xử trí

Trong trường hợp không may gặp những rủi ro này, người trong cuộc rất hoảng loạn và không biết xử lý thế nào. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào người bị phơi nhiễm HIV cũng đồng nghĩa với việc bị nhiễm HIV. Điều này còn tuỳ thuộc vào từng hành vi cụ thể và mức độ nguy cơ của những hành vi đó.

Trong trường hợp gặp rủi ro, việc xử lý sau phơi nhiễm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp hạn chế được những nguy cơ lây nhiễm HIV.

Sơ cứu khẩn cấp

Để máu tự chảy tự động trong khoảng 5 đến 10 phút dưới vòi nước

Dùng xà phòng và dung dịch sát khuẩn sau đó

Đến cơ sở y tế có uy tín để làm các xét nghiệm tầm soát HIV trong thời điểm thuốc kháng virus HIV còn có công hiệu.

Lưu ý

Thời điểm tốt nhất để thuốc kháng HIV có công hiệu là trong khoảng thời gian 72 giờ tính từ thời điểm bị thương.  Trong vòng 24 giờ đầu sau khi bị phơi nhiễm thuốc kháng virus có tác dụng 100%, tỉ lệ này sẽ giảm dần trong khoảng thời gian sau đó. Sau 72 giờ kể từ lúc bị phơi nhiễm HIV, thuốc hầu như không có hiệu quả.

Do vậy người có nguy cơ bị phơi nhiễm HIV cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để làm thủ tục thăm khám, xét nghiệm, tầm soát HIV trong thời điểm thuốc kháng virus HIV còn có công hiệu.

Đối với trường hợp âm tính với HIV, có thể được chỉ định uống thuốc kháng virus HIV và phải tái khám trong vòng 3 – 6 tháng để xác định có virus HIV trong cơ thể hay không. Một số trường hợp vết thương ngoài da nhưng không sâu, không bị chảy máu …bác sĩ xác định nguy cơ phơi nhiễm HIV thấp sẽ không phải uống thuốc kháng virus HIV.

Benh.vn

Bài viết Nguyên nhân và cách phòng tránh phơi nhiễm HIV đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1.1. Đánh giá lâm sàng và xét nghiệm

1.1.1. Hỏi bệnh sử và tiền sử bệnh tật:

• Tiền sử về xét nghiệm HIV: thời gian phát hiện, nơi xét nghiệm; các yếu tố nguy cơ lây nhiễm HIV (tiêm chích ma túy, quan hệ tình dục không an toàn), thời gian diễn ra các hành vi nguy cơ.
• Tiền sử mắc lao và điều trị lao (thời gian chẩn đoán và điều trị, nơi điều trị, phác đồ và kết quả điều trị); tiền sử tiếp xúc nguồn lao.
• Tiền sử các bệnh NTCH, bệnh lây truyền qua đường tình dục; các bệnh khác
• Tiền sử sản khoa, phụ khoa, phương pháp tránh thai;
• Tiền sử dị ứng thuốc: kháng sinh như cotrimoxazole, các thuốc kháng HIV (thuốc ARV), v.v..
• Các triệu chứng mới xuất hiện trong thời gian qua; diễn biến và đáp ứng với điều trị; chú ý các triệu chứng liên quan đến bệnh lao.
• Các thuốc đã dùng trong thời gian qua:
  • Thuốc điều trị dự phòng NTCH (cotrimoxazole)
  • Thuốc ARV: lý do sử dụng, thời gian dùng, phác đồ cụ thể, nguồn thuốc, vấn đề tuân thủ khi uống thuốc;
  • Các thuốc đang sử dụng khác.
• Tình trạng nghiện chích ma túy và các chất gây nghiện khác, các biện pháp cai nghiện hay điều trị thay thế (ví dụ methadone); tiền sử uống rượu, hút thuốc lá…
• Tiền sử dinh dưỡng
• Tiền sử nhiễm HIV trong gia đình: có ai trong gia đình bị nhiễm HIV, và nếu có, đã điều trị ARV chưa, ở đâu; vấn đề bộc lộ tình trạng nhiễm HIV của bản thân và gia đình (nếu có).

1.1.2. Khám toàn thân và thực thể

Thực hiện một cách chi tiết và hệ thống

• Các dấu hiệu sinh tồn, cân nặng, triệu chứng đau.
• Đánh giá chức năng vận động: làm việc được, chỉ đi lại và tự phục vụ được, hoặc nằm liệt giường.
• Các biểu hiện toàn thân, da và niêm mạc
• Thị lực, tình trạng tai mũi họng
• Các biểu hiện thần kinh: hội chứng màng não, dấu thần kinh khu trú
• Các cơ quan hô hấp và tuần hoàn
• Tình trạng bụng, gan lách to, hạch to và khối bất thường ổ bụng

1.1.3. Xét nghiệm

• CTM, Hgb, ALT
• XQ phổi, AFB đờm, nếu nghi ngờ lao phổi, hoặc các xét nghiệm thăm dò cần thiết khác để chẩn đoán lao ngoài phổi, các bệnh NTCH khác
• CD4 (nếu có điều kiện).
• Các xét nghiệm hỗ trợ lựa chọn phác đồ ARV như HBsAg, anti-HCV (nếu có điều kiện)
• Xét nghiệm creatinin, lipid, glucose máu nếu người bệnh sử dụng TDF hoặc các thuốc ức chế protease
• Xét nghiệm phát hiện mang thai khi cần.

1.1.4. Chẩn đoán NTCH và xác định giai đoạn lâm sàng

• Chẩn đoán lao tiến triển
• Chẩn đoán các NTCH khác: xem chương IV (Tiếp cận các hội chứng lâm sàng thường gặp trên người nhiễm HIV/AIDS) và Chương V (Chẩn đoán và Điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội thường gặp).

Xác định giai đoạn lâm sàng (xem Bảng 1).

1.2. Xử trí

− Điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội, điều trị triệu chứng và các bệnh lý khác

− Điều trị dự phòng các bệnh nhiễm trùng cơ hội nếu có chỉ định

− Đánh giá tiêu chuẩn điều trị ARV. Nếu người nhiễm HIV có chỉ định điều trị ARV: thực hiện các nội dung chuẩn bị sẵn sàng điều trị

− Cho nhập viện đối với các trường hợp có bệnh nặng, hoặc hội chẩn, chuyển người bệnh lên tuyến trên khi vượt quá khả năng điều trị của cơ sở; phối hợp với chuyên khoa lao, da liễu, sản khoa, chương trình dự phòng lây truyền từ mẹ sang con và các chuyên khoa khác khi cần.

1.3. Tư vấn hỗ trợ

Tư vấn hỗ trợ được thực hiện đối với tất cả người nhiễm HIV bao gồm cả người chưa được điều trị ARV hay đang được điều trị ARV.

Nội dung tư vấn được thực hiện dựa trên đánh giá nhu cầu của từng người bệnh:

• Hỗ trợ tâm lý-xã hội và giới thiệu các dịch vụ hỗ trợ
• Cung cấp kiến thức về HIV/AIDS
• Giải thích về chăm sóc và điều trị lâu dài
• Tư vấn về sống tích cực và dinh dưỡng
• Tư vấn về thai sản và các vấn đề liên quan đến HIV
• Tư vấn về các biện pháp dự phòng lây truyền HIV và thực hành các hành vi an toàn
• Tư vấn tuân thủ điều trị: tầm quan trọng và nội dung của tuân thủ điều trị, đặc biệt là đối với người bệnh đang điều trị ARV
• Tư vấn về sự cần thiết phải có người hỗ trợ điều trị khi người bệnh được đưa vào chương trình điều trị
• Tư vấn hỗ trợ bộc lộ tình trạng nhiễm HIV cho gia đình, bạn tình.
• Giới thiệu các thành viên khác trong gia đình đến các dịch vụ tư vấn và xét nghiệm tự nguyện nếu cần

1.4. Kế hoạch theo dõi và những hỗ trợ cần thiết khác

1.4.1. Lên lịch tái khám cụ thể cho từng bệnh nhân

– Người bệnh chưa điều trị ARV: có thể dựa vào giai đoạn lâm sàng và số lượng tế bào CD4 để lên lịch tái khám cho phù hợp.

• GĐLS 1, 2 và CD4 > 350 /mm3: hẹn tái khám 3 tháng/lần và khi có biểu hiện bất thường.
• GĐLS 1, 2 và CD4 < 350 /mm3; GĐLS 3 và CD4>350/mm3: hẹn tái khám 1- 2 tháng/1 lần và khi có biểu hiện bất thường.

− Người bệnh đủ tiêu chuẩn điều trị ARV: hẹn tái khám theo lịch để chuẩn bị sẵn sàng điều trị.

− Người bệnh đang điều trị ARV: hẹn tái khám định kỳ theo lịch.

1.4.2. Giải thích để người bệnh đến cơ sở y tế ngay khi có biểu hiện bất thường để kịp thời xử trí.

1.4.3. Phát thuốc theo lịch của nhóm chăm sóc và điều trị.

2. Tái khám

Người bệnh cần đến cơ sở chăm sóc và điều trị HIV để tái khám định kỳ theo lịch hoặc khi có biểu hiện bất thường.

2.1. Thăm khám lâm sàng và xét nghiệm

− Hỏi bệnh sử: các biểu hiện mới xuất hiện sau lần khám trước như sốt, sụt cân, ho, tiêu chảy, phát ban, v.v..; các vấn đề về tâm lý-xã hội, tuân thủ điều trị.

− Khám lâm sàng: thăm khám toàn thân và bộ phận, phát hiện các nhiễm trùng cơ hội và các bệnh lý khác, tác dụng phụ của các thuốc dự phòng và điều trị. Đánh giá lại giai đoạn lâm sàng.

− Làm các xét nghiệm theo dõi theo quy định, bao gồm cả CD4; các xét nghiệm chẩn đoán NTCH và các xét nghiệm để xác định tác dụng phụ của thuốc và thất bại điều trị khi cần.

2.2. Xử trí

Xử trí theo tình trạng lâm sàng và kết quả xét nghiệm của bệnh nhân.

− Điều trị NTCH và xử trí các tác dụng phụ của thuốc (nếu có).

− Xét chỉ định điều trị ARV nếu người bệnh đủ tiêu chuẩn.

− Tư vấn tâm lý-xã hội và hỗ trợ tuân thủ điều trị.

− Chuyển gửi người bệnh đến các dịch vụ khác có liên quan.

Benh.vn

Bài viết Quản lý người bệnh nhiễm HIV/AIDS đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Kết quả xét nghiệm của các bác sĩ tham gia

Sau gần 2 tháng của ngày định mệnh, ngày 29/8, 18 y bác sĩ sau khi kiểm tra, xét nghiệm đã được trả lời kết quả âm tính với HIV.

Ngày 29/8, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS Hà Nội đã thông báo 18 nhân viên thuộc bệnh viện Phụ sản Hà Nội đều có kết quả xét nghiệm âm tính HIV.

Trước đó, ông Lê Nhân Tuấn, Giám đốc Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS Hà Nội khẳng định nguy cơ nhiễm là rất thấp bởi bản thân bác sĩ phẫu thuật trực tiếp cho bệnh nhân đều thực hiện đúng các quy định khi tiếp xúc và phẫu thuật cho bệnh nhân.

Tập thể các bác sĩ tận tình cứu chữa cho bệnh nhân được nhận bằng khen của Bộ Y tế

Không màng nguy hiểm thực hiện cấp cứu

Trước đó vào ngày 4/7, bệnh nhân N.T.H. trên đường từ Quảng Ninh về Hà Nội  có biểu hiện xuất huyết âm đạo và ngất xỉu. Ngay lập tức, bệnh nhân H. được cấp cứu vào Bệnh viện Phụ sản Hà Nội trong tình trạng da vàng nhợt, mạch nhỏ, khó bắt, huyết áp tụt không đo được, tim rời rạc gần như ngừng đập và nguy kịch.

Ngay lập tức, các y, bác sĩ cấp cứu đã phẫu thuật cắt toàn bộ tử cung bệnh nhân để cầm máu. Tử cung lúc đó đã bị hoại tử, không thể bảo tồn được nên buộc phải cắt bỏ để bảo toàn tính mạng. Sau đó, bệnh nhân đã phải truyền 4 lít máu.

Do tình huống nguy hiểm, tính mạng bệnh nhân như “ngàn cân treo trên sợi tóc” nên khi tiến hành cấp cứu các y, bác sĩ đã không còn thời gian mặc thêm những bộ áo và đeo kính phòng vệ cho bản thân. Đặc biệt, quá trình phẫu thuật diễn ra khẩn trương, không thể chậm trễ nên sau phẫu thuật mới có kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân là dương tính với HIV, vì vậy nguy cơ lây nhiễm cho các bác sĩ hoàn toàn có thế xảy ra. Rất may, mọi việc đã được an bài, 18 các y bác sĩ đều có kết quả âm tính với HIV.

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết Xét nghiệm phơi nhiễm HIV: 18 y bác sĩ bệnh viện Phụ sản Hà Nội có kết quả âm tính đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

18 y bác sỹ phơi nhiễm HIV khi cấp cứu cho bệnh nhân

Bệnh nhân xuất huyết nặng cần được mổ gấp

Liên quan đến ca cấp cứu đặc biệt cho một bệnh nhân nhiễm HIV tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, khiến 18 y bác sĩ có nguy cơ bị phơi nhiễm HIV, GĐ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, TS Nguyễn Duy Ánh cho biết, ca cấp cứu đặc biệt cho bệnh nhân N.T.H diễn ra cách đây gần 1 tuần và thông tin toàn bộ kíp cấp cứu và phẫu thuật (18 người) có nguy cơ phơi nhiễm HIV là hoàn toàn có thể xảy ra.

TS Ánh cho biết “Bệnh nhân khi chuyển đến viện đã trong tình trạng ngớp cá, giãn đồng tử và tim ngừng đập. Khi đến viện, bệnh nhân được một nhân viên y tế nữ bế trực tiếp từ xe vào phòng cấp cứu trong tình trạng máu lênh láng trên tay. Xác định đây là ca bệnh nguy kịch, bác sĩ trực đã báo cáo lãnh đạo và tiến hành mổ ngay cho bệnh nhân tại phòng cấp cứu. Nếu không mổ ngay, bệnh nhân có thể tử vong trong tích tắc và với tình trạng bệnh nhân lúc đó cũng không thể chuyển lên phòng mổ được”.

Những người tham gia kíp mổ cần được theo dõi HIV

Chia sẻ về việc bệnh nhân nhiễm HIV, BS Ánh cho biết: “Chúng tôi chỉ biết bệnh nhân nhiễm HIV khi thử TEST, người nhà hoàn toàn không thông báo cho các bác sĩ”. Trước nguy cơ phơi nhiễm HIV đối với 18 y, bác sĩ trong kíp mổ cấp cứu này, BS Ánh cho biết, tất cả 18 nhân viên y tế này đã được bệnh làm xét nghiệm, gửi hồ sơ lấy thuốc từ Trung tâm Phòng chống AIDS để cho uống kháng virut dự phòng. “Trong vòng 3 tháng đến 6 tháng tiếp theo, bệnh viện sẽ thực hiện các xét nghiệm theo dõi định kỳ thì mới có kết luận chính xác có bị nhiễm HIV hay không”.

Ngay sau khi sự việc xảy ra, Ban lãnh đạo bệnh viện đã động viên các bác sĩ tham gia kíp trực trên. Hiện tại, các bác sĩ vẫn đi làm bình thường đồng thời uống thuốc kháng virus dự phòng. Riêng về chế độ thì theo quy định hiện hành, các y, bác sĩ trên không được hưởng bất kể chế độ gì khác khi sự việc xảy ra.

Dù có là bệnh nhân nào cũng đều được cứu chữa

Từ sự việc trên BS Nguyễn Duy Ánh cho biết đây sẽ là bài học không chỉ cho BV Phụ sản Hà Nội mà còn cho các bệnh viện khác. Đó là, cần trang bị sẵn những bộ bảo hộ phẫu thuật phòng lây nhiễm HIV cho bác sĩ ngay tại phòng khám cấp cứu vì sẽ có những trường hợp như trường hợp bệnh nhân N.T.H. Mặt khác, phía gia đình bệnh nhân cũng nên thông tin cho phía bệnh viện biết những tiền sử bệnh tật của bệnh nhân để các bác sĩ có phương án cứu chữa hữu hiệu nhất.

TS Ánh tâm sự “Với lương tâm người thầy thuốc, dù người đó có bị nhiễm HIV hay như thế nào, chúng tôi vẫn phải cố gắng hết sức để cứu chữa bệnh nhân theo đúng lời thề Hippocrates của ngành y. Hoàn toàn không có chuyện vì bệnh nhân mắc bệnh truyền nhiễm mà chúng tôi bỏ mặc”.

Thông tin về sản phụ trong ca cấp cứu

Trước đó, vào ngày 4/7, chị H cùng con trai 12 tuổi đi ô tô khách từ Quảng Ninh về Hương Sơn, Mỹ Đức (Hà Nội) thăm quê ngoại. Đi tới đoạn Phố Nối, Hưng Yên, chị thấy có hiện tượng xuất huyết âm đạo và bị ngất xỉu. Sau đó chị được người nhà đưa vào phòng Cấp cứu của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.  Khi vào viện, chị H đã ngất lịm, người xanh tái, không biết gì, máu từ đường âm đạo chảy ra xối xả, ướt đẫm quần áo. Trong tình huống nguy hiểm, các bác sỹ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã mổ cho bệnh nhân tại phòng cấp cứu để giữ tính mạng. Tuy nhiên, sau đó thử máu, các bác sỹ mới biết bệnh nhân bị nhiễm HIV.

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết 18 y bác sĩ bệnh viện Phụ sản Hà Nội có nguy cơ phơi nhiễm virus HIV đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

19 người phơi nhiễm HIV khi tham gia ca mổ cấp cứu

Theo thông tin từ bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, trong ca cấp cứu khẩn cấp cho bệnh nhân nhiễm HIV, số người trong kíp trực chính xác là 19 người vì mới xác định thêm một học viên cũng đã tham gia ca cấp cứu. Đây là lần đầu tiên trong ngành y tế có số lượng nhân viên bị phơi nhiễm HIV tập thể.

19 y bác sỹ được nhận giấy khen vì công tác phục vụ người bệnh

Các kết quả xét nghiệm đều âm tính

Tuy nhiên, xét nghiệm đợt 1 cho thấy, tất cả các y bác sỹ hiện đều có kết quả âm tính. Điều này càng khiến cho các bệnh nhân yên tâm hơn trước khẳng định của Cục Phòng chống HIV/AIDS là không thể có khả năng lây nhiễm khi bệnh nhân tiếp xúc với các y bác sỹ này.

Hiện, các y bác sĩ đã được uống thuốc dự phòng và đi làm việc bình thường. Tuy nhiên, sẽ vẫn được tiếp tục theo dõi trong 3 tháng tới.

Nhấn mạnh việc thực hiện phòng chống lây nhiễm bệnh

Ngày 9/7, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội đã có quyết định khen thưởng đột xuất với 18 nhân viên y tế Bệnh viện Phụ sản Hà Nội và một học viên, vì đã quên mình cứu sống bệnh nhân nhiễm HIV đang trong tình trạng nguy kịch.

Trước sự việc trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Kim Tiến đã khen ngợi tinh thần, trách nhiệm của nhóm bác sỹ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Qua đó nhấn mạnh việc thực hiện nghiêm túc phòng chống lây nhiễm bệnh để tránh xảy ra những trường hợp tương tự. Ngoài ra, Bộ trưởng cũng khuyến cáo người bệnh và gia đình cần cho biết những thông tin về người bệnh để các bác sỹ có thể điều trị một cách hiệu quả nhất và tránh lây nhiễm trong cộng đồng.

Được biết, cả nước có hơn 220.000 người nhiễm HIV. Vì vậy, trong số hàng nghìn bệnh nhân khám và điều trị hàng ngày không tránh khỏi có những người bị nhiễm HIV. Tuy nhiên, trong quá trình cấp cứu, nếu người tiếp xúc có bị tổn thương thì mới có nguy cơ lây nhiễm.

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết Kết quả xét nghiệm cho biết 19 y bác sỹ âm tính với HIV đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Nữ y tá dương tính với viêm gan C

Một nữ y tá 62 tuổi ở Mỹ, sau khi nghỉ hưu vào đầu năm 2015 đã phát hiện mình dương tính với viêm gan siêu vi C, một căn bệnh có liên quan đến HIV/AIDS.

Trước đó, bà không có bất cứ triệu chứng nào và chưa bao giờ nghĩ rằng mình có thể bị lây. Không biết mình bị bệnh trong thời gian nào, hoàn cảnh nào, tuy nhiên bà đồng ý với kết luận rằng đã nhiễm bệnh trong khi làm việc tại bệnh viện. Bà chia sẻ “Phải đến năm 1992 chúng tôi mới có hiểu biết đầy đủ về viêm gan siêu vi C và HIV. Vậy nên trước đó, trong suốt một thời gian dài, các y bác sĩ không hề lo nghĩ gì đến những nguy cơ lây bệnh”. Từ trường hợp của mình, cựu nữ y tá khuyên: “Nhiều bác sĩ nghĩ rằng thử máu là việc không cần thiết, nhưng họ thực sự nên làm điều này”.

Nhân viên y tế phải đối mặt với nguy cơ lây nhiễm bệnh

Các y bác sĩ hàng ngày phải đối mặt với hàng loạt nguy cơ mắc bệnh, trong đó có nguy cơ phơi nhiễm HIV, điều đó thể hiện trên con số nhân viên y tế châu Phi bị nhiễm HIV (Châu Phi tỷ lệ người dân nhiễm HIV khá cao). Tuy nhiên, ở các nước phát triển tỷ lệ  nhân viên y tế nhiễm HIV chỉ chiếm chưa đến 1%/ Từ năm 1985 đến 2003, có 58 ca được xác định và 150 ca chưa xác định. Từ năm đến 1999 đến năm 2008, chỉ một trường hợp nhân viên y tế bị nhiễm HIV do chạm phải kim tiêm khi đang chăm sóc cho bệnh nhân.

Ở Anh, 80% số người nhiễm bệnh qua đường máu vì bị thương do vật nhọn là các y bác sĩ. Trong đó, khoảng một phần ba phơi nhiễm HIV. Sau đó, họ được điều trị trong vòng 72 giờ và không bị bị tiến triển thành bệnh.

Tuy nhiên, ở các quốc gia đang phát triển, do chưa được trang bị đầy đủ về kiến thức cũng như phương tiện phòng chống phơi nhiễm, các y bác sĩ phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh rất cao. Theo một nghiên cứu ở Ethiopia, gần 45% người làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ở châu Phi không hài lòng với các thiết bị bảo hộ mà họ có. 701% tin rằng công việc đẩy họ vào nguy cơ nhiễm HIV.

Tại Châu Phi, bác sĩ và y tá được xếp vào một trong những nghề nguy hiểm nhất. Tiếp xúc với máu và chất dịch cơ thể của bệnh nhân khiến họ có thể lây nhiễm HIV và virus gây viêm gan rất nhanh, đặc biệt là đối với những người làm việc tại tiểu vùng Sahara, khu vực có tỷ lệ mắc HIV/AIDS cao nhất thế giới. Đặc biệt, các y bác sĩ thường không biết người bệnh có nhiễm HIV hay không bởi hầu hết bệnh nhân đều cố gắng che giấu việc họ dương tính với virus HIV.

Tỷ lệ nhiễm HIV ở các y bác sĩ là ngang với người dân và họ không được hưởng bất cứ ưu đãi nào nếu mắc bệnh. Các y tá nữ còn dễ trở thành nạn nhân của bạo lực. Nhiều người trong số họ thậm chí đã phải bỏ ra nước ngoài vì nguy cơ bệnh tật khủng khiếp, bị stress nặng và không được đối xử tốt.

Năm 2005, ở một bệnh viện tại Nam Phi, 11 y tá trong đó 5 thực tập sinh đã chết vì AIDS. Một báo cáo y tế năm 2006 nhận định rằng tỷ lệ chết do HIV/AIDS ở các y bác sĩ tại Châu Phi có thể lên tới 1 trên 20.

Hải Yến – Benh.vn

Bài viết Hiểm họa HIV rình rập nhân viên y tế toàn cầu đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Điều kiện để xác định người bị phơi nhiễm với HIV

a. Người được xác định bị phơi nhiễm với HIV là người bị một trong ba tai nạn sau đây khi đang thi hành công vụ:

– Bị kim, vật nhọn đâm, vật sắc cứa xuyên qua da hoặc làm da bị trầy xước, nứt nẻ mà những vật này đã tiếp xúc với máu, sản phẩm máu hoặc dịch cơ thể có nguy cơ lây nhiễm của người nhiễm HIV;

– Bị máu, sản phẩm máu, dịch cơ thể có nguy cơ lây nhiễm của người nhiễm HIV tiếp xúc trực tiếp với da bị trầy xước, nứt nẻ;

– Bị máu, sản phẩm máu, dịch cơ thể có nguy cơ lây nhiễm của người nhiễm HIV tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc.

b. Sau khi bị lây nhiễm với HIV, chậm nhất là 36 tiếng, người bị phơi nhiễm với HIV phải đến cơ sở y tế nơi gần nhất để lấy mẫu máu và gửi về Phòng xét nghiệm HIV để tiến hành xét nghiệm HIV:

– Nếu kết quả xét nghiệm của người bị phơi nhiễm Dương tính (+): Xác định người đó đã bị nhiễm HIV từ trước, không phải bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.

Trong trường hợp này, cơ sở y tế nơi trực tiếp phụ trách sức khỏe của người bị phơi nhiễm phải tư vấn sau khi xét nghiệm và thực hiện việc chăm sóc, điều trị như đối với những người nhiễm HIV khác.

– Nếu kết quả xét nghiệm của người bị phơi nhiễm Âm tính (-): Sau khi có kết quả xét nghiệm, cơ sở y tế nơi trực tiếp phụ trách sức khỏe của người bị phơi nhiễm phải tư vấn về điều trị dự phòng phơi nhiễm chống HIV và thực hiện việc lấy, gửi mẫu máu của người bị phơi nhiễm đến Phòng xét nghiệm HIV sau 1 tháng, 3 tháng và 6 tháng để xét nghiệm HIV.

c. Điều kiện để xác định người bị phơi nhiễm với HIV:

– Có tổn thương do một trong các nguyên nhân theo quy định tại điểm a, Khoản 1, Mục II của Thông tư này.

– Có Biên bản tai nạn rủi ro nghề nghiệp (theo mẫu Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này). Biên bản này phải được lập ngay sau khi xảy ra tai nạn, có xác nhận của người làm chứng và được Thủ trưởng cơ quan nơi có người bị phơi nhiễm với HIV ký, đóng dấu xác nhận;

– Kết quả xét nghiệm HIV của nguồn lây nhiễm Dương tính (+) và kết quả xét nghiệm của người bị phơi nhiễm Âm tính (-).

Bài viết Hướng dẫn điều kiện xác định người bị phơi nhiễm với HIV đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.