Các phương pháp điều trị y học không mang lại hiệu quả rõ rệt

Nghiên cứu của các nhà khoa học Canađa trên mạng tin CTV cho biết một số phương pháp điều trị hiện nay đối với bệnh nhân giảm trí nhớ do tuổi già hầu như có rất ít tác dụng.

Qua xem xét hơn 30 nghiên cứu liên quan tới 25.000 bệnh nhân bị giảm trí nhớ do tuổi già, các nhà khoa học thuộc bệnh viện St.Michael ở thành phố Toronto không tìm ra bằng chứng nào cho thấy phương pháp y học điều trị căn bệnh này mang lại hiệu quả rõ rệt.

Phương pháp tốt nhất để tăng cường trí nhớ tuổi già  (Ảnh minh họa)

Bổ sung thảo dược, vitamin

Ngoài ra, các chất bổ sung thảo dược như cây lá quạt, B6 và các axít béo Omega-3 thường được chỉ định cho bệnh nhân nhằm cải thiện chức năng nghi nhớ của não cũng không cho thấy tác dụng.

Bổ sung estrogen

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện chất nội tiết tố nữ (estrogen), thường được xem có thể giúp làm chậm quá trình mất trí nhớ do tuổi tác ở phụ nữ, thực tế lại làm tăng nguy cơ giảm trí nhớ cũng như gây ra sự khởi đầu của quá trình này.

Các bài tập trí não giúp tăng cường trí nhớ

Vận động trí não

Trong khi đó, chính những bài tập trí não như các chương trình tập luyện được máy tính hóa hay các hoạt động rèn luyện trí nhớ, tranh luận giữa các cá nhân lại mang đến hiệu quả cao nhất cho người bệnh.

Các nhà khoa học kết luận chỉ có động não, con người mới có thể cải thiện được chứng mất trí nhớ do tuổi tác, do vậy các bài tập vận động trí não rất quan trọng.

Để phù hợp với khả năng của đa số người, các nhà khoa học còn khuyến nghị thay vì rèn luyện trí não bằng các chương trình máy tính, người già có thể chơi trò tìm ô chữ hoặc giải ô số sudoku.

Giảm cân và đi bộ

Ngoài ra, các nhà khoa học thuộc Đại học British Colombia chỉ ra việc giảm cân và đi bộ có thể giúp não cải thiện trí nhớ. Theo họ, nếu đầu tư 1 năm để luyện tập trí não có thể giữ cho quá trình lão hóa của não chậm lại 2 năm

Bài viết Phương pháp tốt nhất để tăng cường trí nhớ tuổi già đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Dưỡng chất cần cung cấp cho não bộ

Cũng như các cơ quan khác trong cơ thể, não bộ đòi hỏi cung cấp đầy đủ dưỡng chất. Cụ thể, não bộ cần tới 45 chất khác nhau, trong đó có 13 vitamin, 15 vi chất dinh dưỡng, 8 axít amin và 4 axít béo cần thiết. Bên cạnh đó, não chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng lại dùng đến 20% oxy và 20% glucoza mà chúng ta sử dụng.

Chế độ ăn uống cho học sinh, sinh viên mùa thi cử

Vì thế, trong khẩu phần ăn của các bạn học sinh, sinh viên nên có nhiều thịt, cá vì chúng chứa nhiều axít amin. Ngoài ra, nên bổ sung protein thực vật như dầu đậu nành, đậu, đậu hũ, sữa đậu nành… Lượng chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thu sẽ tăng lên khi có sự phối hợp của cả protein động vật và thực vật.

Thêm nữa, thành phần chính cấu thành não bộ là chất béo như phospholipid, axít béo omega-3, omega-6. Vì vậy, cha mẹ nên cho các em ăn nhiều cá (nhất là loại cá béo như basa), vừng, bắp, hạt hướng dương, hạt bí ngô, các loại rau có màu xanh đậm, các loại đậu, nhất là đậu nành…

Nếu có điều kiện, các bạn học sinh, sinh viên cũng nên uống 1 viên Centrum/ngày vào buổi sáng vì đây là thuốc bổ, chứa nhiều vitamin, chất khoáng vi lượng… Các em cũng có thể uống bổ sung sữa ca cao vì trong cacao có chứa chất làm hưng phấn hệ thần kinh mà lại ít gây hại.

Bài viết Chế độ ăn uống cho học sinh, sinh viên trong thời gian thi cử đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Xem thường bữa ăn sáng

Đường huyết của những người không ăn sáng thấp hơn những người luôn ăn sáng đầy đủ, khi không ăn sáng dinh dưỡng cung cấp lên não không đủ, lâu dần sẽ có hại cho não bộ. Ngoài ra, chất lượng bữa sáng có liên quan mật thiết tới sự phát triển trí tuệ.

Theo kết quả của một nghiên cứu, những đứa trẻ có bữa sáng với hàm lượng protein cao, tư duy suy nghĩ thường tốt hơn những đứa trẻ bình thường khác, còn những đứa trẻ ăn chay vào bữa sáng cảm xúc và tinh lực suy giảm tương đối nhanh. Những đứa trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt chỉ số IQ thường tương đối thấp.

Như chúng ta đều biết, các môn thể thao có thể nâng cao thể chất, mà dinh dưỡng là vật chất cơ bản để tăng cường thể chất. Do đó, cần phải cân bằng giữa dinh dưỡng và vận động. Trong một ngày, năng lượng tiêu hao vận động vào buổi sáng là nhiều nhất, vì vậy căn cứ từ nhu cầu sinh lý bình thường, bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày.

Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày

Nhưng có rất nhiều người coi nhẹ tầm quan trọng của bữa sáng, ăn sáng một cách đơn giản, có người thậm trí còn nhịn ăn sáng. Khi chúng ta không ăn sáng, dạ dày của chúng ta sẽ ở trạng thái trống rỗng từ tối hôm trước tới sáng ngày hôm sau, tổng cộng là 12 tiếng.

Bữa sáng là bữa ăn quyết định nồng độ đường trong máu, nếu không ăn sáng, học tập và làm việc đến tầm 10h, đường huyết sẽ hạ xuống, sẽ dẫn tới ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe não bộ. Có người sẽ xuất hiện các tình trạng như hoảng sợ, chóng mặt, hoa mắt, thậm chí ngất xỉu.

Do đó, bữa sáng không những cần phải ăn, mà còn nên ăn đầy đủ. Các chuyên gia dinh dưỡng từ nước ngoài đều không tán thành việc ăn các chất tinh bột vào bữa sáng, mà nên hấp thu đầy đủ cân bằng hàm lượng chất béo và protein vào cơ thể. Chỉ có như vậy, mới có thể đảm bảo được sức khỏe.

Thường xuyên ăn no

Theo nghiên cứu của các nhà dinh dưỡng học đã phát hiện, nếu thường xuyên ăn no, sẽ dấn tới các hiện tượng như xơ cứng động mạch não, não lão hóa sớm và suy sụp tinh thần.

Ngoài ra còn dẫn tới các bệnh về dạ dày, như các bệnh về tim mạch, bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ, béo phì…

Thường xuyên ăn quá no sẽ dẫn tới số lượng hormone tuyến cận giáp tăng lên, dễ dẫn tới mất chất vôi trong xương, và bị loãng xương khi về già.

Hút thuốc lâu dài

Một nghiên cứu của các nhà khoa học Đức đã chứng minh, hút thuốc lâu năm sẽ làm cho mức độ teo của các mô trong não tăng lên, dễ dẫn tới bệnh Alzheimer. Do đó hút thuốc lâu dài có thể gây xơ cứng động mạch não, lâu dài dẫn tới không cung cấp đủ máu lên não, tế bào thần kinh xuất hiện tổn thương, từ đó xuất hiện teo não thứ phát.

Hút thuốc đã trở thành một vấn đề bức xúc vì tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe của người dân

Hút thuốc có thể dẫn tới các loại bệnh sau:

• Là tác nhân gây bệnh ung thư.
• Ảnh hưởng tới tim, mạch máu não.
• Ảnh hưởng tới đường hô hấp.
• Ảnh hưởng tới đường tiêu hóa.

Ngủ không đủ giấc

Phương thức chủ yếu để loại bỏ mệt mỏi của não bộ là thông qua giấc ngủ. Thường xuyên ngủ không đủ giấc trong thời gian dài hoặc chất lượng giấc ngủ kém, làm đẩy nhanh sự suy giảm của các tế bào não, người thông minh sẽ trở nên hồ đồ không tỉnh táo.

Ảnh hưởng tới tư duy sáng tạo của đại não

Các nhà nghiên cứu khảo sát 24 sinh viên chia thành 2 nhóm, trước tiên làm trắc nghiệm thành tích với cả hai nhóm này, kết quả trắc nghiệm của hai nhóm là như nhau. Sau đó để một nhóm sinh viên thức đêm, một nhóm ngủ đủ giấc như bình thường, và lại làm trắc nghiệm lại với hai nhóm này.

Kết quả cho thấy thành tích của nhóm bệnh nhân không ngủ đủ giấc rõ ràng thấp hơn nhóm ngủ đủ giấc. Từ đó, các nhà nghiên cứu tin rằng, não bộ của con người nếu muốn có thể tư duy và sáng tạo, phản ứng linh mẫn, cần phải có một giấc ngủ đủ, nếu mất ngủ hoặc không ngủ đủ giấc trong thời gian dài, não bộ không được nghỉ ngơi đủ, sẽ ảnh hưởng tới tư duy sáng tạo và khả năng xử lý minh mẫn.

Ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ

Nghiên cứu hiện đại đã chứng minh, ngoài các nhân tố như di truyền, dinh dưỡng, tập luyện có thể ảnh hưởng tới sự tăng trưởng và phát triển của trẻ nhỏ, sự phát triển của trẻ còn có liên quan nhất định tới việc bài tiết các hormone tăng trưởng.

Auxin là hormone tăng trưởng kích thích sự phát triển, nó có thể thúc đẩy sự phát triển của xương, cơ bắp và các cơ quan khác trong cơ thể. Bởi sự bài tiết các hormone tăng trưởng có liên quan mật thiết tới giấc ngủ, sau khi con người ở trạng thái ngủ say, lượng hormone tăng trưởng sản sinh ra nhiều nhất, còn ngược lại thì lượng hormone này sản sinh ra rất ít. Vì vậy, muốn trẻ có sự phát triển đầy đủ tốt, muốn trẻ cao lớn, cần bảo đảm giấc ngủ đủ cho trẻ.

Ảnh hưởng tới sức khỏe của làn da

Làn da của con người có thể trơn, nhẵn bóng mềm mại, là do sự cung cấp đầy đủ dinh dưỡng của các mao mạch máu ở dưới da. Ngủ không đủ giấc sẽ dẫn tới ứ trệ các mao mạch máu, lưu thông tuần hoàn bị trở ngại, làm cho tế bào da không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng, từ đó ảnh hưởng tới sự trao đổi chất của làn da, gây lão hóa da, làm da xuất hiện các vết thâm nám. Ngoài ra còn xuất hiện quầng thâm ở mắt và dễ xuất hiện các nếp nhăn.

Dẫn đến nguy cơ mắc các loại bệnh

Thường xuyên ngủ không đủ giấc, sẽ làm tâm trạng cảm thấy lo lắng buồn phiền, khả năng miễn dịch giảm sút, do đó sẽ dẫn tới nguy cơ mắc các loại bệnh lý toàn thân, ví dụ như suy nhược thần kinh, cảm lạnh, các bệnh về đường tiêu hóa.

Các nhà nghiên cứu y khoa Thụy Điển đã nghiên cứu và phát hiện ra rằng, ngủ không đủ giấc còn có thể dẫn tới hàm lượng cholesterol trong máu tăng lên, do đó nguy cơ bệnh tim tăng lên, theo đề xuất của một viện nghiên cứu của Úc, quá trình phân tách tế bào của cơ thể được thực hiện khi chúng ta ngủ say, do vậy ngủ không đủ giấc hoặc rối loạn giấc ngủ, có thể gây ảnh hưởng tới khả năng phân tách của tế bào, từ đó rất có thể hình thành các tế bào đột biến, và là nguy cơ dẫn tới bệnh ung thư.

Nói chung, ở mỗi độ tuổi khác nhau thời gian ngủ đủ và cấn thiết là khác nhau, với học sinh trung học thời gian ngủ đủ giấc là từ 8 -9 giờ, với người trưởng thành là từ 7-8 giờ.

Ô nhiễm không khí

Não bộ là cơ quan tiêu thụ nhiều khí ô xy nhất trong các cơ quan của cơ thể, bình quân mỗi phút tiêu hao 500-600 lít oxy. Chỉ có cung ứng đủ ô xy mới có thể nâng cao hiệu quả làm việc của não bộ. Khi làm các công việc liên quan tới não bộ, cần đặc biệt chú ý tới môi trường làm việc.

Thông thường, cái mà chúng ta gọi là “chất gây ô nhiễm môi trường” như nitrogen dioxide, ozone. Sulfur dioxide, carbon monoxide… trong môi trường sạch sẽ hàm lượng các chất này là cực ít; nhưng khi môi trường bị ô nhiễm, những chất đặc biệt này ở trong một loại vật chất nào đó sẽ tăng lên. Nói cách khác, những vật chất bất thường trong không khí tăng sinh sẽ sinh ra ô nhiễm không khí.

Ô nhiễm không khí bao gồm khói, hơi nước, than cốc, bụi, bụi than, muội than, khí carbon, thể khí, khói sương, mùi, các vật chất dạng hạt, chất phóng xạ, các hóa chất độc hại, hoặc các chất chứa trong không khí ở bên ngoài phòng khác.

Ít nói

Trong não bộ có một khu vực chuyên phụ trách ngôn ngữ, thường xuyên nói nhiều có thể thúc đẩy sự phát triển của não bộ và rèn luyện các chức năng của não bộ. Nên nói những lời có nội dung phong phú, những lời mang tính triết lý hoặc logic cao. Người ít nói, lạnh lùng, chưa chắc đã là người thông minh

Trùm chăn khi ngủ

Trùm chăn khi ngủ tác động tiêu cực lên sức khỏe não bộ

Nếu nồng độ carbon dioxide trong chăn càng tăng cao, thì nồng độ ô xy sẽ không ngừng giảm xuống, thường xuyên hít phải khí ẩm trong thời gian càng dài, nguy hại với não bộ càng lớn.

Rất nhiều người có thói quen trùm chăn kín đầu khi ngủ, việc trùm chăn kín đầu khi ngủ có ảnh hưởng nghiêm trọng tới hô hấp. Bởi sau khi trùm chăn lên làm không gian ở vùng đầu trở nên nhỏ đi, không khí khó lưu thông, làm lượng khí ô xy khi hô hấp dần giảm xuống; đồng thời, bởi hàm lượng carbon dioxide khi ta thở ra ngoài khó tản ra hết ngoài không khí dẫn tới hàm lượng chất này bao quanh khu vực đầu càng ngày càng dày đặc hơn. Như vậy, khi hô hấp phổi và mạch máu của cơ thể không thể trao đổi đầy đủ được với khí huyết của cơ thể, dẫn tới các cơ quan các bộ phận trong cơ thể mất đi khả năng điều tiết tốt nhất, làm giảm tỷ lệ trao đổi chất.

Theo Secretchina

Bài viết Những thói quen xấu làm hại tới sức khỏe não bộ đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Làm thế nào để bảo vệ bộ não có một trí nhớ tốt, có sự sáng tạo hoặc có khả năng giải quyết các vấn đề một cách dễ dàng trong khi cuộc sống đời thường với bao lo toan, vất vả cơm áo, gạo tiền.

Rất đơn giản, chỉ cần thực hiện các thói quen sinh hoạt lành mạnh hàng ngày, chắc chắn sức mạnh tinh thần sẽ được cải thiện.

1. Một giấc ngủ tốt

Giấc ngủ vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người. Một giấc ngủ tốt đảm bảo khoảng thời gian từ 8h đến 9h mỗi đêm. Sở dĩ, con người cần ngủ là vì trong lúc ngủ, toàn bộ cơ thể được nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng và sửa chữa những hư hỏng của các tế bào cũng như giúp các cơ quan thực hiện tốt các chức năng.

Giấc ngủ tốt là một trong những tác nhân bảo vệ bộ não (Ảnh minh họa) 

Thiếu ngủ sẽ làm cho các tế bào não yếu đi và có thể bị “tiêu diệt”, từ đó làm suy giảm “sức mạnh” của não bộ.

2. Một chế độ thức ăn tốt

Axit béo omega-3

Axit béo omega-3 là loại thực phẩm tốt nhất cho bộ não. Axit béo omega-3 có nhiều trong các loại thực phẩm như: quả óc chó, đậu nành, cá hồi, cá ngừ và các thực phẩm khác… Có thể chúng ta chưa có thói quen ăn các loại thực phẩm này hàng ngày, nhưng hãy chọn chúng làm món ăn thường xuyên để bổ sung loại axit béo có lợi cho não bộ.

Trái cây và rau xanh

Các chất chống oxy hóa vốn có nhiều trong trái cây và rau xanh, giúp cơ thể tránh khỏi một số bệnh gây ra do các gốc tự do. Đó là lý do vì sao chúng ta nên chuẩn bị những bữa ăn càng nhiều màu sắc càng tốt với sự hiện diện của trái cây, rau xanh.

Bữa ăn đầy đủ rau xanh (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, cố gắng tránh chất béo bão hòa và thực phẩm nhiều calo bởi chúng có hại cho bộ não và làm giảm chức năng hoạt động của não bộ.

3. Đảm bảo trí não luôn hoạt động

Bắt não liên tục phải tư duy, sáng tạo và tìm tòi, học hỏi những điều mới. Điều này không những giúp chúng ta luôn năng động mà còn giúp cải thiện sự tinh tế, nhạy bén trong nhận thức. Mặt khác nó làm tăng sức mạnh tinh thần vì não bộ liên tục hoạt động.

Chúng ta có thể đọc sách hoặc xem tivi, khám phá, trò chuyện với ai đó… Hãy tập cách không giới hạn suy nghĩ của mình và tăng trí tưởng tượng để có được những thông tin mới.

4. Đi du lịch

Bạn có thể cho rằng du lịch là một thú vui để thỏa mãn cho bản thân. Tuy nhiên, thói quen này thực sự có thể giúp giảm nguy cơ sa sút trí tuệ. “Để não tiếp xúc với những môi trường mới lạ sẽ giúp não trở nên khỏe mạnh hơn”, Tiến sỹ (TS) Paul D. Nussbaum, chuyên gia tâm lý học thần kinh và đồng thời là phó giáo sư phụ tá phẫu thuật thần kinh tại ĐH Y Pittsburgh (Mỹ) cho biết.

Đi du lịch giúp giảm nguy cơ sa sút trí tuệ (Ảnh minh họa)

Ngoài du lịch, các hoạt động như đọc sách, viết lách và học ngoại ngữ cũng là những phương pháp tốt mang lại thách thức và kích thích não bộ.

5. Tụ tập cùng bạn bè

Lập kế hoạch đi chơi và thăm thú bạn bè. Việc tạo dựng các mối liên hệ tình cảm với người khác sẽ giúp ngăn chặn chứng sa sút trí tuệ.

6. Nhịp sống chậm hơn

Nhiều người có nhịp sống gấp gáp với thời gian hoạt động tích cực lên tới 18 tiếng mỗi ngày. Điều đó đồng nghĩa với việc não của chúng ta phải làm thêm giờ để theo kịp các nhu cầu của cuộc sống và do đó, não có thể bị quá sức. Căng thẳng mãn tính có thể gây hại cho cơ thể và não bộ, cũng có thể tác động lên tâm trạng cũng như chức năng nhận thức, đặc biệt là trí nhớ.

Tạo ra những khoảng lặng cho bản thân (Ảnh minh họa)

Vì thế, hãy cố gắng tạo ra những khoảng lặng cho bản thân mỗi ngày, dù chỉ trong vài phút, bằng cách loại bỏ khỏi đầu tất cả mọi nhiệm vụ và trách nhiệm. Hãy đi dạo, ngồi trên ghế đá công viên hoặc chơi một loại nhạc cụ nào đó.

7. Hoạt động thể chất

Hãy cố gắng sắp xếp thời gian để đi bộ khoảng 30 phút mỗi ngày, hoặc tham gia các hoạt động thể chất khác như khiêu vũ – vốn được chứng minh sẽ tăng cường độ minh mẫn cho não.

8. Hiểu rõ các chỉ số và thường xuyên kiểm tra sức khỏe

Cholesterol và huyết áp cao có liên quan tới tăng nguy cơ các vấn đề về trí nhớ. Vì thế, hãy thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe, cố gắng kiểm soát các chỉ số sức khỏe càng sớm càng tốt.

9. Yêu đời, yêu cuộc sống

Tránh xa lo âu, buồn phiền. Giữ cho tâm hồn thanh thản là yếu tố đặc biệt quan trọng bảo vệ bộ não.

Benh.vn

Bài viết Làm thế nào để bảo vệ bộ não khỏe mạnh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Tuân thủ chế độ ăn kiểu vùng Địa Trung Hải có thể giúp chống lại tình trạng co rút não thường xảy ra trong quá trình lão hóa.

Quá trình lão hóa não không diễn ra đột ngột mà đến từ từ gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của con người.

Chế độ ăn uống kiểu vùng Địa Trung Hải đã được các chuyên gia dinh dưỡng thế giới đánh giá cao trong việc giúp con người có một đời sống khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ. Được biết chế độ ăn này với thành phần chính bao gồm trái cây, rau xanh, đậu và hạt. Ngoài ra còn tăng cường thêm cá và dầu ôliu để hạn chế các loại thịt đỏ và các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa.

Trọng tâm của chế độ ăn uống này là những thực phẩm đã được biết đến là rất lành mạnh cho sức khỏe con người. Các nhà khoa học Trường ĐH Columbia (New York, Mỹ) đã khảo sát trên 674 người tuổi trung bình là 80 được phân thành hai nhóm. Một nhóm có thành phần tương tự chế độ ăn vùng Địa Trung Hải và một nhóm không theo sát chế độ ăn này để đối chứng.

Kết quả chụp hình ảnh quét não cho thấy ở nhóm tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải có kích thước não trung bình lớn hơn khoảng 13,11mm, trong đó kích thước chất xám lớn hơn khoảng 5mm và chất trắng lớn hơn 6,41mm khi so với nhóm đối chứng. Sự khác biệt về kích thước này có thể tương ứng với khoảng thời gian 5 năm của quá trình lão hóa.

Chuyên gia tại Hiệp hội Dinh dưỡng Anh nhận xét về chế độ ăn Địa Trung Hải: “Đây là một chế độ ăn uống đã được nghiên cứu chi tiết và nó có lợi cho sức khỏe tổng thể, đặc biệt là hệ thần kinh, tim mạch và duy trì một cân nặng phù hợp”.

Bài viết Chống lão hóa não bằng chế độ ăn kiểu vùng Địa Trung Hải đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Trải nghiệm cận chết (near-death experiences hay NDE) là danh từ khoa học chỉ những cảm giác cá nhân, điều mà người sắp chết nhìn thấy, nghe thấy và cho rằng đó là hiện thực.

Mặc dù phần lớn chúng ta đều ít biết tới những trải nghiệm này, bởi đơn giản chúng chỉ xuất hiện khi con người hấp hối, nhưng vẫn có những trường hợp hiếm hoi sống sót qua trải nghiệm này. Lời kể của họ được coi là những căn cứ mở ra nghiên cứu khoa học xung quanh vấn đề này.

Lời kể của những nhân chứng

Tiến sĩ George G. Ritchie

Đầu tiên, ta có thể kể tới trường hợp của tiến sĩ George G. Ritchie. Năm 20 tuổi, ông bị sốt rất cao nhưng may mắn sống sót. Ông đã cận kề với cái chết và khi tỉnh lại, ông đã nói về những trải nghiệm vô cùng kỳ lạ của mình.

George Ritchie – chàng sĩ quan trẻ từng trải nghiệm cảm giác cận kề cái chết khi mới 20 tuổi.

George kể rằng, ông đã gặp chúa Jesus tới an ủi ông, cho ông chiêm ngưỡng lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong đời ông. Theo George, ông cảm thấy mình không còn ở Trái đất mà ở một thành phố tràn đầy ánh sáng.

Thượng nghĩ sĩ bang Illinois, Mỹ tên Mark Kirk

Mark Kirk (phải) phục hồi sức khỏe sau khi giáp mặt thiên thần trong cơn đột quỵ.

Hay như câu chuyện của thượng nghĩ sĩ bang Illinois, Mỹ tên Mark Kirk. Năm 2012, Mark bất ngờ rơi vào một cơn đột quỵ. Trên giường bệnh, ông quả quyết mình đã có một trải nghiệm cận chết – đó là gặp gỡ thiên thần.

Mark nói, ông đã thấy trước mắt một đường hầm chói lòa và có ánh sáng. Khi đó, một thiên thần bước tới và hỏi ông: “Ông có muốn đến với thế giới của chúng tôi?”. Mark trả lời “Không” và sau trải nghiệm đó, ông đã hồi phục lại sức khỏe bình thường.

Những lý giải đầu tiên cho trải nghiệm cận chết

Đặc điểm chính

Những nhân chứng như ở trên đã giúp các nhà khoa học dần dần tiếp cận “trải nghiệm cận chết”. Từ đó, các chuyên gia đã khái quát bí ẩn khó nắm bắt này với ba đặc điểm chính.

 Trải nghiệm cận chết

– Thứ nhất, “trải nghiệm cận chết” gắn liền với hình ảnh ánh sáng trắng, chói mắt.

– Thứ hai, người trải qua cảm giác này đều thấy mình như một linh hồn rời ra khỏi cơ thể.

– Thứ ba, “trải nghiệm cận chết” mang màu sắc cá nhân cao.

Tính cá nhân được thể hiện ở điểm không “trải nghiệm cận chết” nào giống nhau hoàn toàn. Thông thường, tùy vào niềm tin tôn giáo, kiến thức và thái độ sống mà mỗi người sẽ gặp phải những hình ảnh khác nhau trong trải nghiệm cuối đời này. Một số mô-típ thường gặp là chạm trán các linh hồn, thiên thần hay ác quỷ, bước vào đường hầm, cảm nhận những khoảnh khắc đã qua của cuộc đời…

Tác động của trải nghiệm cái chết

Tuy nhiên, không phải ai cũng được trải nghiệm cảm giác cận kề cái chết. Tại Mỹ, một cuộc thăm dò dư luận năm 1982 chỉ ra rằng, chỉ 15% dân số ở đây đã từng trải qua chuyện này.

Đặc biệt, theo nhà nghiên cứu Kenneth Ring, “trải nghiệm cận chết” có tác động tích cực tới những ai vượt qua nó mà sống sót. Những người đó sẽ trở nên tự tin, hướng ngoại và có thái độ sống tích cực hơn cũng như tăng cường niềm tin vào tôn giáo, tâm linh.

Giải thích cơ chế của “trải nghiệm cận chết”

Hiện nay, trên thế giới có hai cách giải thích cơ chế của “trải nghiệm cận chết”: theo tôn giáo và khoa học.

Theo lý thuyết tôn giáo

Các lý thuyết tôn giáo cho rằng, con người có linh hồn. Khi người ta sắp qua đời, linh hồn tách ra khỏi cơ thể, đi tới thế giới bên kia – một chiều không gian khác thông qua nhưng đường hầm ánh sáng. Trước đó, linh hồn có khả năng đặc biệt là trải nghiệm lại tất cả những gì đã từng xảy ra khi còn sống.

Theo lý thuyết khoa học

Lý thuyết khoa học không cho rằng như vậy. Dưới góc nhìn của các nhà nghiên cứu, “trải nghiệm cận chết” là một hiện tượng sinh lý tự nhiên phức tạp chứ không hoàn toàn là tâm linh.

Bằng chứng rõ nhất là trong y tế, bệnh nhân sử dụng thuốc có ketamine hay PCP đều có thể trải qua tình trạng tương tự. Nhiều bệnh nhân còn tưởng mình đã chết thật khi đang điều trị bằng các hóa chất trên.

Cơ chế gây ra “trải nghiệm cận chết” nằm ở hoạt động của não bộ. Con người thực ra nhìn, cảm nhận đều bằng não, các giác quan chỉ tiếp nhận tín hiệu từ bên ngoài mà thôi. Do đó, khi sắp qua đời, những bộ phận, giác quan cơ thể trở nên yếu đi, khiến con người dễ dàng rơi vào trạng thái nửa tỉnh, nửa mê.

Trạng thái đó cùng với việc não thiếu oxy là nguyên nhân khiến vì sao con người trải qua những hình ảnh tưởng tượng, mơ hồ không rõ thực hư. Thêm vào đó, đối với những người bị chấn thương, lượng hormone endorphin tiết ra càng nhiều, chính là nguyên nhân trực tiếp của những ảo giác ta thấy.

Endorphin được coi là hormone giảm đau của cơ thể, giống như một loại thuốc phiện do chúng ta tự sản sinh. Chúng gây ức chế thần kinh, tạo ra nhiều hình ảnh siêu thực trong não bộ. Do đó, việc những người sắp chết thường nhìn thấy những hình ảnh lạ trong tiềm thức cũng như được gặp thiên thần, chúa trời cũng là điều dễ hiểu.

Lời kết

“Trải nghiệm cận chết” là một đề tài hấp dẫn và có sức hút lớn với nhiều nhà nghiên cứu. Hiện nay, khoa học mới chỉ tiếp cận và giải thích được một phần nổi của những cảm giác ấy. Hy vọng rằng, trong tương lai, chúng ta sẽ sớm giải đáp được câu hỏi về cái được gọi là thiên đường, địa ngục, thiên thần hay ác quỷ.

Benh.vn (Nguồn: Howstuffwork, Listverse, Wikipedia…)

Bài viết Bí mật xung quanh cảm giác của con người khi hấp hối cận kề cái chết đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1. Cấu tạo não bộ

Bộ não tuy chỉ nặng có khoảng 3kilogam nhưng là cơ quan quyền lực lớn nhất của cơ thể. Nó được cấu tạo bằng chất liệu tương tự như chất keo đặc và gồm 3 phần chính:

– Đại não chiếm đa số thể tích của hộp sọ. Nhiệm vụ của nó là giải quyết mọi vấn đề có liên quan đến trí nhớ, suy tư và cảm xúc, đồng thời cũng điều khiển cả vận động.

– Tiểu não nằm ở phía sau đầu, bên dưới đại não, nó điều khiển sự phối hợp và thăng bằng.

– Cuống não nằm dưới đại não ngay phía trước tiểu não. Nhiệm vụ là nối não bộ với tủy sống và kiểm soát các chức năng tự động chẳng hạn như hô hấp, tiêu hóa, nhịp tim và huyết áp.

2. Được nuôi dưỡng bởi các mạch máu

                   Mạch máu nuôi dưỡng bộ não

Với từng nhịp tim, các động mạch mang khoảng 20 tới 25% lượng máu cơ thể lên bộ não, nơi có hàng tỉ tế bào sử dụng 20% lượng oxy và năng lượng trong máu mang tới.

Khi đang tập trung suy nghĩ, bộ não có thể dùng tới 50% năng lượng và oxy.

Toàn bộ mạng lưới mạch máu ngoài các động mạch, còn bao gồm cả tĩnh mạch và các mao mạch

3. Vỏ não: “Các nếp nhăn tư duy”

Các nếp nhăn tư duy

Bề mặt bộ não có nhiều nếp cuộn gấp đó là lớp vỏ ngoài chuyên biệt hóa của đại não gọi là vỏ não. Các nhà khoa học đã “vẽ bản đồ” vỏ não bằng cách nhận dạng những vùng có mối liên kết chặt chẽ với các chức năng đã được xác định.

Các chức năng đặc biệt của từng phần ở vỏ não:

– Nhận biết các cảm giác của cơ thể, thị giác, thính giác và khứu giác đối với môi trường bên ngoài.

– Tạo ra tư duy, giải quyết các vấn đề và lập kế hoạch.

– Tạo ra và lưu trữ vào ký ức.

4. Điều khiển các chức năng tự động.

Thế giới thực của bộ não diễn ra trong các tế bào riêng lẻ. Não người trưởng thành chứa khoảng 100 tỉ tế bào thần kinh, hay còn gọi là nơron, với các nhánh, nối kết tại hơn 100 tỉ điểm. Các nhà khoa học gọi cái mạng lưới đâm nhánh chằng chịt này là “rừng tế bào thần kinh”.

Các tín hiệu di chuyển qua rừng thần kinh tạo nên cơ sở của trí nhớ, tư duy, và cảm xúc.

Các tế bào thần kinh là loại tế bào chính bị phá hủy trong bệnh Alzheimer’s.

5. Mã hóa tế bào

100 tỉ tế bào thần kinh… 100 tỉ tỉ khớp nối thần kinh… hàng chục chất dẫn truyền thần kinh… Sức mạnh “trong những con số này ” cung cấp những nguyên liệu thô cho bộ não. Qua thời gian, những kinh nghiệm của chúng ta tạo nên những vùng về dạng và cường độ của tín hiệu. Những vùng hoạt động này giải thích cơ chế bằng cách nào, ở mức độ tế bào, bộ não mã hóa các tư duy, trí nhớ, kỹ năng và cảm giác về bản thân của chúng ta.

Hình ảnh phân tích chụp cắt lớp hình ảnh phát xạ hạt nhân (PET) trên bán cầu não trái thể hiện các vùng đặc trưng của hoạt động não gắn liền với:

• Đọc hiểu chữ viết
• Nghe hiểu tiếng nói
• Tư duy qua lời nói
• Phát ngôn bằng lời nói

Hoạt động nhiều nhất ở các vùng màu đỏ và sau đó giảm dần đến các màu khác trong dải sắc cầu vồng và lần đến xanh – tím.

Các vùng hoạt động đặc trưng biến đổi suốt cả cuộc đời khi chúng ta gặp gỡ những người mới, có những kinh nghiệm mới và tiếp thu các kỹ năng mới. Các vùng cũng biến đổi khi mắc bệnh Alzheimer hay bệnh lý có liên quan phá hủy tế bào thần kinh và các liên kết của chúng với các tế bào khác.

Bài viết Bộ Não – cơ quan có nhiều quyền lực nhất đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Não bộ không phải là cỗ máy

Bạn không thể nhồi nhét thức ăn để bắt con gà mái đẻ vài quả trứng một ngày bởi đó là điều không tưởng. Việc này không khác nào bắt não phải nạp một lượng lớn kiến thức trong một thời gian ngắn để đạt kết quả cao trong kỳ thi mà không quan tâm đến sức khỏe của nó.

Cơ thể khỏe mạnh thì não bộ mới hoạt động tốt

Ths.Bs. Vũ Đức Định (Bệnh viện E) trong bài viết “Phát huy sự thông minh của bộ não cho mùa thi” đăng trên báo SKĐS đã tổng kết: “Sự thông minh của não bộ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lượng các tế bào thần kinh có khả năng làm việc; nguồn dinh dưỡng (gồm oxy, đường glucose, các chất đạm, mỡ, vitamin (đặc biệt là các vitamin nhóm B), các yếu tố vi lượng (đồng, kẽm, magiê…); sức khỏe cơ thể (không thể có một trí não minh mẫn khi cơ thể mệt mỏi, ốm yếu) và cả thói quen, sự rèn luyện, độ tập trung, phương pháp học tập của bạn”.

Bộ não cần nguồn dinh dưỡng phong phú để làm việc (ảnh minh họa)

Giống như một cơ thể sống, não cần oxy, máu và dưỡng chất để có thể hoạt động khỏe mạnh. Khi dưỡng chất không đủ, oxy và máu lưu thông lên não kém hay còn gọi là thiếu máu não, trí óc cũng sẽ kém minh mẫn, học trước quên sau là hệ quả tất yếu, chưa kể cái sự “đói dưỡng chất” của não còn khiến các sỹ tử đau đầu, hoa mắt chóng mặt, ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học hành, thi cử.

Làm việc không khoa học khiến não bộ bị “mệt mỏi”

Việc không có một phương pháp khoa học trong việc ôn thi cũng khiến trí não mất tập trung, tiếp thu kiến thức không hiệu quả. Não bộ càng không phải là cỗ máy để ta có thể bắt nó làm việc triền miên. Là một bộ phận trong cơ thể, khi các “anh em ruột” của não như dạ dày, ruột, gan, thận… mệt mỏi, ốm yếu, tất não cũng chịu ảnh hưởng, không thể khoẻ mạnh, sáng suốt được.

Làm gì để tăng độ minh mẫn và tập trung trong mùa thi

Cung cấp đủ dưỡng chất cho não

“Để tăng trí nhớ các sỹ tử nên ăn chế độ nhiều đạm như thịt, cá, trứng kết hợp bổ sung các loại hoa quả tươi có nhiều vitamin như cam, đu đủ, dưa hấu…” (Bs. Tô Đức Thuận). Cũng lưu ý không nên ăn quá no vì khi đó hệ tuần hoàn sẽ tăng tưới máu cho dạ dày, ruột, tụy… để tiêu hóa thức ăn nên làm cơ thể mệt mỏi và buồn ngủ, mất tập trung.

Luyện tập thể thao, nghỉ ngơi thư giãn hợp lý

Não bộ rất cần được nghỉ ngơi, và việc luyện tập thể thao vừa giúp cơ thể khoẻ mạnh, thần kinh bớt căng thẳng và tăng cường khả năng làm việc trí óc. Khi cần, hãy thư giãn bằng việc nghe nhạc, hoặc đi dạo hoặc chỉ đơn giản là chợp mắt một lát. Bác sĩ Lê Thị Hải- Viện Dinh dưỡng quốc gia- khuyên các sỹ tử trong những ngày ôn thi vẫn phải đảm bảo ngủ 8 tiếng một ngày, như vậy não mới được nghỉ ngơi và tăng khả năng tiếp nhận kiến thức mới.

Bổ sung vitamin và tăng cường lưu thông khí huyết để não minh mẫn

Các vitamin cần thiết cho bộ nhớ là vitamin B, C, E,…trong đó vitamin B đặc biệt quan trọng trong việc duy trì và khắc phục các đường dẫn truyền thần kinh và các sợi thần kinh trong não, bảo vệ các tế bào thần kinh và tăng cường trí nhớ.

Lời kết

Biết cách chăm sóc sức khoẻ cho não bộ, cùng với một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và kế hoạch học tập hợp lý, cánh cửa đại học đang mở ra với các sỹ tử.

Benh.vn (Theo TNO) 

Bài viết Làm gì để tăng độ minh mẫn và tập trung trong mùa thi đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Sự thay đổi tác động lên giống đực và giống cái có khác nhau. Trong đó, giống đực bị ảnh hưởng ít hơn.

Một nghiên cứu của Nhật Bản về các gai nhỏ xíu xuất hiện giữa các tế bào não cho thấy những con chuột đực “còn trinh” có nhiều gai hơn so với những con đã “dạn dày kinh nghiệm” trong hoạt động tình dục.

Điều này đưa ra gợi ý rằng các gai nhỏ trên não điều khiển hoạt động tình dục trong lần đầu tiên rồi sau đó chúng teo lại hoặc biến mất.

Stuart Tobet, một nhà khoa học về thần kinh tại Mỹ cho biết, nghiên cứu đưa ra một ý tưởng mới mẻ về cách thức những thay đổi trong cấu trúc não ảnh hưởng đến khả năng bộc lộ hành vi tình dục ở loài chuột và có thể với những loài có vú khác, bao gồm cả con người.

Cho đến nay, người ta đã biết có sự khác biệt về kích cỡ giữa các vùng não liên quan đến hành vi tình dục ở hai giới, bất kể loài người hay những loài động vật khác.

Để tìm hiểu xem có phải vùng não được biết đến là có kích cỡ lớn hơn ở đàn ông bị thay đổi bởi hoạt động tình dục hay không, các nhà nghiên cứu ĐH Saitama đã so sánh não của những con chuột đực “còn trinh” với những con đã có kinh nghiệm trong hoạt động tình dục.

Kết quả cho thấy số gai ít hơn đáng kể ở những con đã “biết mùi đời”.

Nhà nghiên cứu Shinji Tsukahara cho biết số gai giảm có thể do ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, trong đó có sự thay đổi về hormone gây ra bởi sự xuất hiện của những con chuột cái. Các gai nhỏ được ví von như con đường một chiều giúp bọn chuột đực học cách làm thế nào để “thân mật” với con cái. Một khi việc đã thành, sự tồn tại của các gai không còn cần thiết nữa.

Các gai cũng có vai trò nhất định trong sự tinh nghịch của những con chuột cái.

Các nhà nghiên cứu Mỹ cho thấy, cho chuột dùng hormone tình dục liều cao có thể kích thích sự gia tăng số gai trên não, khiến chủ thể phản ứng nhạy hơn với các hoạt động tình dục.

Những con chuột cái được cho dùng thuốc chống sản sinh gai tỏ ra thiếu hứng thú với tình dục hơn mức bình thường.

Hi vọng trong tương lai, rất có thể một loại thuốc giúp gia tăng sự phát triển của các gai sẽ được chế tạo, nhờ thế gia tăng mức độ ham muốn mà không cần phải dùng đến liệu pháp thay đổi nồng độ hormone giúp phụ nữ tuổi tiền mãn kinh thoát khỏi sự mặc cảm với các ông chồng.

Bài viết Tình dục làm thay đổi cấu trúc não đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Đặc điểm của bộ não

Não là một cơ quan vô cùng phức tạp của con người. Trong não có hơn 100 tỉ tế bào thần kinh, mỗi tế bào thần kinh liên kết với khoảng 100 ngàn tế bào thần kinh khác.

Đa số các bộ não đều thể hiện sự khác biệt giữa chất xám và chất trắng. Chất xám chủ yếu gồm các thân tế bào thần kinh. Trong khi đó trong chất trắng của não thì đa số là các sợi liên kết các tế bào thần kinh.

Những sợi thần kinh được tách ly bằng chất Myelin do tế bào Oligodendroglia tạo ra. Màu trắng đặc trưng trong chất trắng của não do màu trắng của chất Myelin mà ra.

5 nhận thức của não:

– Trí nhớ.

– Sự tập trung.

– Ngôn ngữ.

– Các kỹ năng thị giác – không gian.

– Chức năng điều hành.

Mục đích tập luyện cho bộ não

– Duy trì độ nhanh nhạy cho bộ não.

– Làm chậm quá trình lão hóa.

Những bài tập cho não bộ

1. Luyện tập trí nhớ

Vai trò của bộ nhớ

Bộ nhớ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong tất cả các hoạt động nhận thức, bao gồm: đọc, lý luận, tính toán…

Cách luyện tập

+ Nhớ lại những ký ức của tuổi học trò: tên, tuổi, sở thích của các bạn..

+ Chọn một bài hát chưa từng nghe và nhớ lời bài hát.

+ Luyện mặc quần áo trong bóng tối…

+Tập dùng tay trái để đánh răng (nếu thuận tay phải)….

Mục đích luyện tập

+ Tạo những thói quen mới và nhớ các thói quen mới đó.

+ Những thay đổi này sẽ giúp tạo ra những liên kết mới giữa các nơ-ron thần kinh trong hệ thần kinh.

+ Làm tăng lượng chất acetylcholine, loại chất giúp vận chuyển và xúc tác các chất hóa học cần thiết cho hệ thần kinh. Acetylcholine còn có tác dụng làm tăng trí nhớ.

2. Luyện tăng cường sự tập trung

Vai trò của sự tập trung:

– Tất cả hoạt động của con người đều cần có sự tập trung.

– Tập trung tốt giúp chúng ta làm việc hiệu quả, cho dù xung quanh ồn ào cũng không bị phân tâm và không chú ý tới quá nhiều việc cùng một lúc.

Cách luyện tập:

– Thay đổi thói quen.

– Sắp đặt lại lịch làm việc.

– Vừa đi bộ vừa nghe một âm thanh nào đó.

– Làm phép tính trong đầu khi đang lái xe….

Mục đích luyện tập:

– Buộc hệ thần kinh phải thay đổi những thói quen đã có từ lâu.

– Tái thiết lập sự tập trung lại từ đầu.

– Buộc não phải hoạt động nhiều hơn bình thường, trong cùng một thời điểm.

3. Luyện ngôn ngữ

Vai trò của ngôn ngữ:

– Các hoạt động ngôn ngữ thử thách khả năng nhận biết, nhớ và hiểu từ ngữ của chúng ta trong cuộc sống hàng ngày.

– Ngôn ngữ còn giúp luyện tập khả năng sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, xây dựng các kỹ năng ngữ pháp và từ vựng.

Đọc đa dạng các loại tin để nâng cao kỹ năng ngôn ngữ (Ảnh minh họa)

Cách luyện tập:

– Đọc đa dạng các tin tức thay cho thói quen đọc một tin tức nhất định.

– Tìm hiểu nghĩa của các từ mới trong từng ngữ cảnh.

– Học thêm một ngôn ngữ mới.

Mục đích luyện tập:

– Được tiếp xúc với nhiều từ ngữ mới.

– Tìm hiểu nghĩa của từ mới trong từng ngữ cảnh, các kĩ năng ngôn ngữ sẽ dần được xây dựng và khi cần sẽ dễ dàng nhớ ra từ đó.

4. Luyện thị giác – Không gian

Vai trò của thị giác – không gian

Chúng ta đang sống trong một thế giới không gian ba chiều nhiều màu sắc, việc phân tích thông tin từ thị giác là cần thiết để hoạt động trong môi trường hàng ngày.

Cách luyện tập:

Trong nhà

– Đặt nhiều vật dụng ở những chỗ khác nhau trong phòng.

– Đi ra khỏi phòng và nhớ lại các vật dụng đã để ở vị trí nào, vật dụng đó là gì.

– Khoảng hai, ba giờ sau, hãy thử nhớ lại một lần nữa về vị trí, tên các vật dụng đã thay đổi ở trong phòng.

Ngoài trời:

– Khi đi đến một địa danh nào đó, hãy nhìn xung quanh và liệt kê tất cả những thứ trước mặt và trong tầm nhìn ngoại vi của mình.

– Sau đó hãy cố nhớ và ghi lại tất cả.

Mục đích:

– Buộc bộ nhớ phải hoạt động.

–  Bộ nhớ phải luyện tập cho não biết tập trung vào môi trường xung quanh.

5. Luyện chức năng điều hành

Vai trò của chức năng điều hành

Hàng ngày, chúng ta đang sử dụng khả năng lý luận và lô-gic để đưa ra quyết định, xây dựng các giả thuyết và xem xét hậu quả các hành động của mình trong mọi công việc.

Chức năng điều hành giúp chúng ta hoàn thành tốt các công việc của cơ quan, công việc gia đình, xã hội..

Cách luyện tập:

– Tương tác xã hội.

– Ghi chép lại những ý tưởng mới, sáng tạo của đồng nghiệp, bạn bè, đối tác…

– Tham gia các trò chơi điện tử….

Mục đích:

– Tăng hiệu quả hoạt động trí tuệ.

– Có chiến lược và giải pháp hợp lý.. để não bộ điều hành linh hoạt các hoạt động thường ngày.

6. Tập yoga để tăng cường sức khỏe, cân bằng cảm xúc

Cách tập luyện:

– Dành 5 đến 10 phút giải lao trong giờ làm việc để tập những bài tập về yoga.

Mục đích:

– Yoga giúp thư giãn, cân bằng cảm xúc.

– Yoga giúp tăng cường sức khỏe, sức chịu đựng, tăng khả năng tập trung của trí óc.

Lời kết

Các bài tập luyện cho não bộ quan trọng không kém các bài tập thể chất khác… Vì vậy, việc tập luyện để duy trì các chức năng của năm loại nhận thức rất cần cho sức khỏe, giúp não nhạy bén, linh hoạt hơn ….

Tuy nhiên, việc luyện tập phải được tiến hành đều đặn, thường xuyên,  mỗi lần thay đổi ở chiều hướng khó hơn, phức tạp hơn…sẽ giúp chúng ta có một trí nhớ tốt, minh mẫn ngay cả khi tuổi đã về già.

ĐHA – Benh.vn

Bài viết Phương pháp luyện tập tăng cường trí não đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.