Nhóm thuốc điều trị giun sán ký sinh ở đường ruột

Giun ký sinh đường ruột

• Giun kim (E.vermicularis): Pyratel pamoate 11 mg/kg x 1 lần, nhắc lại sau 2 tuần hoặc Mebendazole 100 mg x 1 lần, nhắc lại sau 2 tuần.
• Giun đũa (A.lumbrricoides): Pyratel pamoate 11 mg/kg x 1 lần duy nhất hoặc Mebendazole 100 mg x 1 lần duy nhất hoặc Albendazole 400 mg x 1 lần duy nhất.
• Giun tóc (T.trichiura): Mebendazole 100 mg x 1 lần duy nhất hoặc Albendazole 400 mg x 1 lần duy nhất.
• Giun móc (Hookworm): Mebendazole 100 mg x 2 lần/ ngày x 3 ngày hoặc Albendazole 400 mg x 1 lần duy nhất
• Giun lươn (S.stecoralis): Thiabendazole 25 – 50 mg/kg x 1 – 2 ngày hoặc Ivermectin 200 mg/kg x 1 lần, nhắc lại sau 3 ngày hoặc Albendazole 400 mg x 1 lần x 3 ngày
• Capililaria philippinnensis: Thiabendazole 25 – 50 mg/kg x 1 – 2 ngày hoặc Ivermectin 200 mg/kg x 1 lần, nhắc lại sau 3 ngày hoặc Albendazole 400 mg x 1 lần x 3 ngày

Sán dây ở đường ruột

• Sán dây lợn (T.solium) và Sán dây bò (T.saginata): Niclosamide 2 g x 1 lần duy nhất hoặc Praziquantel 5 – 20 mg/kg x 1 lần duy nhất hoặc Mebendazole 300 mg x 2 lần x 3 ngày hoặc Bithionol 40 – 60 mg/kg x 1 lần duy nhất.

Sán lá ở đường ruột

• Echinostoma spp và Sán ruột (F. buski): Praziquantel 40 mg/kg x 1 lần duy nhất Hoặc 25 mg/kg x 2 x 1 ngày hoặc Praziquantel 15 mg/kg x 2 lần x 1 ngày.

Nhóm thuốc điều trị giun sán ký sinh ở ngoài đường ruột

Giun tròn KS ở tổ chức, máu

• Trichinella spiralis: Mebendazole 200 – 400 mg x 3 lần/ngày x 3 ngày hoặc Mebendazole 400 – 500 mg x 3lần/ngày x 10 ngày hoặc Levamisol 5 mg/kg x 1 lần và nhắc lại sau 2 ngày
• Gnathostoma spinigerum: Albendazole 400 mg x 1 – 2 lần x 21 – 28 ngày hoặc Ivermectin 0, 2 – 2 mg/kg x 1 lần x  1 – 5 ngày hoặc Mebendazole 10 mg/kg x 1 x 28 ngày
• Angiostrongylus cantonnensis: Mebendazole 10 mg/kg x 2 lần x 5 ngày
• Filarria (W.bancrofti và Brugia spp, Loa loa): Diethyl carbamazine (DEC) 2 mg/kg x 3 lần x 14 – 28 ngày + kháng histamin
• Toxocara spp: Albendazole 10 mg x 1 lần x 5 ngày

Sán lá KS ở tổ chức & máu

• Sán lá gan nhỏ (C.sinensis): Praziquantel 25 mg/kg x 3 lần x 2 ngày
• Sán lá gan nhỏ (Opisthorchis spp): Praziquantel 40 mg/kg x 1 lần duy nhất Hoặc 25 mg/kg x 3 x 1 ngày hoặc Mebendazole 30 mg/kg x 1 x 3 – 4 tuần

• Sán lá gan lớn (Fasciola sp): Bithionol 30 – 50 mg/kg xen kẽ 10 – 15 ngày hoặc Triclabendazole (Egatel) 10 mg/kg x 1 lần
• Sán lá phổi (Paragonimus spp): Praziquantel 25 mg/kg x 3 lần x 2 ngày hoặc Bithionol 15 – 25 mg/kg xen kẽ 10 – 15 ngày

Một số vấn đề cần lưu ý sau khi dùng thuốc

• Theo dõi dị ứng do thuốc, và hiện tượng đề kháng thuốc giun sán.
• Cần theo dõi chặt chẽ sau khi dùng thuốc cho trẻ dưới 4 tuổi.
• Điều trị giun kim cho trẻ em cần phải phối hợp với vệ sinh hậu môn và điều trị cho cộng đồng trong gia đình (hoặc nhà trẻ) cùng một thời gian.

Bs. Nguyễn Văn Tiến, Bs. Cao Văn Viên – BV Bạch Mai

Bài viết Bảng thuốc điều trị lựa chọn theo loài giun sán đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Giun sống ký sinh ở người gồm nhiều loại: thường gặp nhất là giun đũa, tiếp đến là giun kim, giun tóc, giun móc, giun lươn… Tỷ lệ nhiễm giun đặc biệt là giun đũa rất cao. Ở các tỉnh miền Bắc nhiều nơi có tỷ lệ nhiễm giun đũa cao tới 86 – 98% (trung bình là 70 – 85%); còn ở miền Nam thì vào khoảng 20 – 35%. Người lớn nhiễm giun đũa thường là do ăn rau sống có lẫn trứng giun, thức ăn bị phơi nhiễm do bụi và ruồi, nhặng, gián… Trẻ em, ngoài giun đũa còn dễ bị giun kim vì chơi nghịch đất cát có lẫn trứng giun, hoặc gãi vùng hậu môn (do giun bò ra đẻ trứng và gây ngứa) rồi đưa tay lên miệng và nuốt phải trứng giun…

Nhiễm giun kéo dài có thể gây suy dinh dưỡng, thiếu máu, thiếu sắt, các bệnh lý về gan, phổi… cho thai phụ, điều này cũng khiến thai nhi bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển…

Nếu có kế hoạch mang thai, bạn càng nên tẩy giun an toàn trước đó (định kỳ từ 4-6 tháng/1 lần). Trong qua trình mang thai nếu bạn muốn tẩy giun cần có chỉ định của bác sĩ vì thuốc tẩy giun thông thường luôn chống chỉ định với phụ nữ có thai.

Đối với trẻ em, lứa tuổi được khuyến cáo bắt đầu tẩy giun là từ 24 tháng trở lên. Các loại thuốc phổ biến hiện nay là mebendazol và albendazol. Với trẻ em, thuốc được khuyên dùng là albendazol viên 400mg, uống 1 viên duy nhất để tẩy các loại giun thông thường. Trẻ em nên được tẩy giun định kỳ 6 tháng.

Nên tẩy giun định kỳ 6 tháng một lần, các đối tượng khác nhau cần có lịch trình tẩy giun khác nhau

Các thuốc thường dùng là loại có phổ rộng và hiệu quả với các lọai giun thường gặp như giun đũa , giun kim… Có thể giới thiệu vài loại thông dụng hiện nay:

– Mebendazole 500mg liều duy nhất cho người lớn và trẻ em. Fugacar là tên biệt dược của chất mebendazole.

– Albendazole 200mg cho trẻ dưới 2 tuổi, 400mg cho trẻ trên 2 tuổi và người lớn.

– Pyrentel Palmoate 125 mg liều 1 viên cho mỗi 10 kg cân nặng.

Có thể uống liều thứ hai từ sau 2 đến 3 tuần (để đảm bảo tẩy hoàn toàn).

Bài viết Một số thuốc tẩy giun khuyên dùng đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Để điều trị bệnh giun sán có hiệu quả cần tuân thủ các nguyên tắc và phương pháp chuẩn sau:

Nguyên tắc điều trị bệnh giun sán

Muốn điều trị bệnh giun sán có hiệu quả, cần bảo đảm các nguyên tắc cơ bản như chọn lựa thuốc, tập trung thuốc có nồng độ cao; dùng thuốc tẩy sau thuốc điều trị, xử lý giun sán được tẩy ra và thực hiện các biện pháp vệ sinh sau khi tẩy giun sán; đồng thời phải điều trị tẩy giun sán định kỳ theo yêu cầu.

Lựa chọn thuốc

Phải bảo đảm loại thuốc được sử dụng có tác dụng hiệu quả đối với nhiều loại giun sán vì ở nước ta tình hình nhiễm nhiều loại giun sán phối hợp chiếm tỷ lệ cao. Một người thường có thể bị nhiễm từ 2 đến 3 loại giun sán. Khi lựa chọn thuốc nên chọn những loại thuốc được bào chế đã có thêm cả thuốc nhuận trường phối hợp để tống giun ra ngoài sau khi đã tẩy.

Giun đũa

Để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh giun sán

– Cần tập trung dùng thuốc với nồng độ cao để có tác dụng mạnh đến các loại giun sán;

– Cho bệnh nhân uống thuốc vào lúc đói nhưng không đói quá vì dễ gây nên ngộ độc thuốc

– Nên dùng thuốc nhuận trường hoặc thuốc tẩy để tẩy sạch chất nhầy bao phủ trên cơ thể các loại giun sán, giúp cho thuốc ngấm được nhiều vào giun sán Phải chọn loại thuốc có độc tính thấp nhưng có hiệu quả cao.

– Sau khi uống thuốc điều trị giun sán, nên dùng thuốc tẩy để tống nhanh các loại giun sán ra khỏi cơ thể, tránh sự nhiễm độc do độc tố của giun sán bị chết hoặc bị vữa nát, đồng thời phòng ngừa được khả năng giun sán có thể phục hồi sống trở lại.

– Sau khi tẩy giun sán ra khỏi cơ thể, phải xử lý chúng để tránh gây ô nhiễm môi trường vì giun sán thường chứa đựng một lượng trứng rất lớn.

Cũng ngay sau khi tẩy giun, cần áp dụng các biện pháp vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống và vệ sinh môi trường sống để phòng chống sự tái nhiễm. Ở nước ta, môi trường ngoại cảnh thường bị ô nhiễm nặng nề với các mầm bệnh giun sán và đây là cơ sở tạo điều kiện thuận lợi cho sự tái nhiễm giun sán trở lại.

Sán lá

Sau đợt điều trị giun sán, nên có kế hoạch điều trị định kỳ tối thiểu từ 6 tháng đến 12 tháng một lần để phòng chống tái nhiễm và tránh các biến chứng có thể xảy ra. Việc điều trị giun sán định kỳ được xem là một giải pháp bổ sung cho chương trình phòng chống suy dinh dưỡng ở những vùng có bệnh giun sán lưu hành. Ở Tanzania, các nhà khoa học đã nghiên cứu và ghi nhận tỷ lệ tăng trọng lượng cơ thể của nhóm trẻ em được điều trị giun sán định kỳ lớn hơn 9% so với nhóm trẻ em đối chứng không được điều trị giun sán.

Phương pháp điều trị bệnh giun sán

Khi điều trị bệnh giun sán, tùy theo tình hình thực tế và điều kiện khả năng cho phép của mỗi địa phương; có thể sử dụng phương pháp điều trị hàng loạt hoặc điều trị chọn lọc.

Điều trị hàng loạt

Điều trị hàng loạt có chu kỳ cho tập thể là phương pháp điều trị cho toàn bộ dân cư sống trong khu vực. Đây là một trong những biện pháp can thiệp rất có hiệu quả trong công tác phòng chống các bệnh giun sán truyền qua đất. Phương pháp điều trị hàng loạt mặc dù được công nhận là một trong những biện pháp có hiệu quả nhất trong công tác phòng chống các bệnh giun sán truyền qua đất nhưng việc đầu tư tài chính đối với phương pháp này khá tốn kém.

Mục đích của việc điều trị hàng loạt không phải để tẩy hết giun sán ra khỏi cơ thể con người mà chỉ để giảm cường độ nhiễm bệnh và giảm tần số lan truyền bệnh. Khi áp dụng phương pháp điều trị hàng loạt, cần đặc biệt chú ý tốc độ tái nhiễm. Nên nghiên cứu cách thức sử dụng thuốc, tần số, khoảng cách… để chọn lựa biện pháp tốt nhất nhằm giảm tỷ lệ nhiễm và giảm tốc độ tái nhiễm.

Thuốc được sử dụng trong điều trị hàng loạt phải là loại thuốc ít độc, an toàn, có thể sử dụng rộng rãi trong nhân dân, không gây biến chứng. Hiện nay các loại thuốc điều trị an toàn, hiệu quả cao đối với nhiều loại giun sán là albendazole, mebendazole. Các nhà khoa học và y học khuyến cáo nên dùng thuốc điều trị tẩy giun mỗi năm khoảng 3 lần, cách nhau 4 tháng. Nếu thực hiện trong 3 năm liền liên tục sẽ có tỷ lệ tái nhiễm thấp nhất.

Điều trị chọn lọc

Điều trị chọn lọc là phương pháp can thiệp chỉ sử dụng để điều trị cho một nhóm người ở trong một khu vực nhất định. Mục đích của phương pháp này nhằm xây dựng biện pháp điều trị chon lọc đối với các đối tượng bị nhiễm giun sán nặng như trẻ em là đối tượng có nguy cơ bị nhiễm giun sán cao nhất, cường độ nhiễm nặng nhất, ý thức vệ sinh kém nhất… nên trẻ em là nguyên nhân gây ô nhiễm mầm bệnh giun sán thải ra ngoại cảnh nhiều nhất, mạnh nhất và cũng chính là đối tượng bị tái nhiễm nhanh nhất. Qua kết quả nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy rằng chỉ cần tập trung điều trị cho đối tượng trẻ em dưới 16 tuổi, một đối tượng chiếm khoảng 50% dân số, cũng làm giảm được tỷ lệ nhiễm, cường độ nhiễm giun sán trong cả cộng đồng. Cũng đã có quan niệm cho rằng nếu chọn lọc những người có cường độ nhiễm nặng nhất và tập trung điều trị cho đối tượng này cũng sẽ mang lại hiệu quả tương tự.

Phương pháp điều trị chọn lọc cũng có thể đạt được hiệu quả tương đương với phương pháp điều trị hàng loạt nhưng đầu tư về mặt tài chính ít tốn kém hơn, tiết kiệm được thời gian, công sức, nhân lực và đặc biệt có thể tiết kiệm được khoảng 50% kinh phí. Các nhà y học thường khuyến cáo áp dụng phương pháp điều trị chọn lọc đối với một số bệnh giun truyền qua đất, chúng có đặc điểm là loại giun dễ bị mắc nhất, tỷ lệ nhiễm cao, cường độ nhiễm nặng và thậm chí có thể áp dụng đối với một số loại bệnh ký sinh trùng khác.

Một số thuốc chủ yếu điều trị bệnh giun sán

Thuốc điều trị giun sán chủ yếu nói chung có nhiều loại, trong đó cần phân biệt thuốc điều trị giun và thuốc điều trị sán.

– Thuốc điều trị giun gồm có các loại như thuốc piperazin (diethylen diamin) với tên biệt dược là piperal, piperazin citrat, piperol, antepar…; thuốc levamisol với tên biệt dược là levaris, decaris, solaskil…; thuốc mebendazole với tên biệt dược là vermox, fugacar, soltric…; thuốc albendazole với tên biệt dược là zentel, zenben, alzental…; thuốc pyrantel với tên biệt dược là combantrin, antiminth, panatel…; thuốc thiabendazole (mitezol); thuốc diethylcarbamazin với tên biệt dược là DEC, banocid, notezin…;

Trong phương pháp điều trị chọn lọc đối với các loại giun truyền qua đất như giun đũa, giun tóc và giun móc trên đối tượng trẻ em, đặc biệt là học sinh tiểu học; Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nên sử dụng hai loại thuốc bảo đảm an toàn, có hiệu quả, ít tác dụng phụ là mebendazole và albendazole dùng liều duy nhất.

– Thuốc điều trị sán gồm có các loại như thuốc niclosamid với tên biệt dược là yomesal, niclocide, tamox…; thuốc praziquantel với tên biệt dược là pratez, bilcitrid, cesol…

Thầy thuốc ưu tú Bs. Nguyễn Võ Hinh

Bài viết Nguyên tắc và phương pháp điều trị giun sán đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Thực trạng

Tỷ lệ nhiễm giun (đặc biệt giun đũa) khá cao, miền Bắc có nơi tỷ lệ nhiễm đến 86-98%, trung bình 70-85%; còn ở miền Nam ít hơn khoảng 18-35%.

Các thuốc trị giun hiện nay

Thuốc trị giun là thuốc có tác dụng tẩy sạch hoặc làm giảm đáng kể số lượng giun ra khỏi đường tiêu hóa hoặc ra khỏi mô, cơ quan nào đó của cơ thể.

Hiện nay, một số thuốc có hoạt phổ rộng, tác dụng cùng lúc với nhiều loại giun khác nhau, nhưng cần lưu ý: Phải dùng đúng liều lượng, đủ thời gian và có khi lặp lại đợt khác để tránh tái nhiễm.

Thuốc chỉ có tác dụng đối với giun trưởng thành, vì vậy nên uống thuốc hai đợt, đợt sau cách đợt trước 2-4 tuần để diệt trứng và ấu trùng còn sót lại. Nên lưu ý, đa số thuốc giun chống chỉ định đối với phụ nữ có thai và trẻ dưới 2 tuổi.

Mebendazol là thuốc trị giun được ghi trong danh mục thuốc thiết yếu của Việt Nam. Đây là thuốc có hoạt phổ rộng, tức là công hiệu trị cùng lúc các loại giun: giun kim, giun đũa, giun tóc, giun móc. Tác động bằng cách ức chế, ngăn cản sự tiêu thụ chất dinh dưỡng của các loại giun.

Mebendazol không độc nên liều dùng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi là giống nhau, khi dùng thuốc không phải nhịn ăn hoặc uống kèm thuốc tẩy xổ giống như dùng các thuốc trị giun cổ điển trước đây. Thuốc tránh dùng cho phụ nữ có thai, đặc biệt ba tháng đầu thai kỳ.

Liều dùng: uống 100mg hai lần trong ngày (sáng và chiều), uống trong ba ngày. Hoặc uống một liều duy nhất 500mg để trị các loại giun. Nên uống liều lặp lại sau 2-4 tuần.

Như vậy, con của bạn 3 tuổi rưỡi, có thể dùng thuốc mebendazol đã kể ở trên. Mebendazol là tên dược chất, tên biệt dược có nhiều tên khác nhau như Fugacar, Vermifar…

Các biện pháp phòng ngừa

Đặc biệt, việc điều trị phải kết hợp với phòng bệnh và cải tạo môi sinh để tránh tái nhiễm, bội nhiễm (vệ sinh cá nhân, rửa tay trước khi ăn, uống nước nấu chín, không ăn thịt cá sống, không dùng phân tươi mà phải ủ phân thật kỹ để bón rau, không đi tiêu bừa bãi, xây cầu tiêu đặt ống cống theo đúng tiêu chuẩn vệ sinh…).

PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức
(Đại học Y Dược TP.HCM)

Bài viết Hướng dẫn sử dụng thuốc tẩy giun đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Chỉ định của Emverm

Emverm được chỉ định điều trị các loại giun: Enterobius vermicularis (giun kim), Trichuris trichiura (whipworm), Ascaris lumbricoides (giun tròn thông thường), Ancylostoma duodenale (giun móc thông thường), Necator americanus (giun móc Mỹ) trong nhiễm trùng đơn lẻ hoặc hỗn hợp. Giun kim là một ký sinh trùng rất dễ lây nhiễm vào khoảng 40 triệu người ở Hoa Kỳ mỗi năm. Nhiễm giun kim là phổ biến gấp 3 lần so với giun chỉ. Emverm không dùng cho những người đã có biểu hiện quá mẫn cảm với thuốc.

Phát biểu của công ty sản xuất

“Chúng tôi rất vui mừng thông báo sự chấp thuận của Emverm, một sản phẩm thuốc mới để điều trị bệnh giun kim và nhiễm trùng sâu nhất định,” Fred Wilkinson, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Impax nói. “Emverm là một lựa chọn điều trị quan trọng đối với giun kim vì nó cung cấp 95% tỷ lệ khỏi bệnh lâm sàng ở liều 100 mg duy nhất. Chúng tôi hiện đang mong đợi để bắt đầu phân phối thương mại của Emverm đầu trong quý thứ hai của năm 2016.”

“Là một phần của kế hoạch chu kỳ sản phẩm chúng tôi để nâng cao thương hiệu anthelmintic ngoài Albenza (Albendazole), với sự chấp thuận này, chúng tôi bây giờ có thể cung cấp một thuốc diệt giun sán mới để điều trị các nhiễm trùng sâu phổ biến nhất tại Hoa Kỳ.

Albenza được chỉ định điều trị của nhu mô neurocysticercosis do tổn thương động gây ra do các loại ấu trùng sán dây lợn. Albenza cũng được chỉ định để điều trị bệnh nang sán nang gan, phổi và phúc mạc, gây ra bởi các loại ấu trùng của sán dây chó, Echinococcus granulosus. Albenza chống chỉ định ở những bệnh nhân có tiền sử quá mẫn với các lớp học của các hợp chất benzimidazole hay các thành phần của Albenza.

Thông tin về thuốc Emverm (mebendazole)

Cảnh báo: Không có bằng chứng cho thấy mebendazole, ngay cả ở liều cao, có hiệu quả cho bệnh nang sán. Đã có báo cáo hiếm giảm bạch cầu và giảm bạch cầu khi mebendazole được chụp trong thời gian dài và ở liều trên đáng kể những khuyến cáo.

Thận trọng: đánh giá định kỳ về các chức năng hệ thống cơ quan, bao gồm cả máu và gan, nên trong quá trình điều trị kéo dài.

Thông tin cho bệnh nhân:

Bệnh nhân cần được thông báo về những nguy cơ tiềm ẩn cho thai nhi ở phụ nữ dùng mebendazole trong khi mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Bệnh nhân cũng nên được thông báo rằng vệ sinh sạch sẽ rất quan trọng để ngăn ngừa sự tái nhiễm và lây nhiễm.

Tương tác thuốc

Bằng chứng sơ bộ cho thấy cimetidin ức chế chuyển hóa mebendazole và có thể dẫn đến sự gia tăng nồng độ trong huyết tương của mebendazole.

Mang thai loại C

Mebendazole đã cho thấy hoạt động phôi và gây quái thai ở chuột mang thai ở liều uống duy nhất thấp nhất là 10 mg / kg (xấp xỉ bằng với liều con người, dựa vào mg / m2). Theo quan điểm của những phát hiện việc sử dụng các mebendazole không được khuyến cáo phụ nữ mang thai.

Các bà mẹ cho con bú

Người ta không biết liệu mebendazole được bài tiết qua sữa mẹ. Bởi vì có nhiều thuốc được bài tiết qua sữa mẹ, nên thận trọng khi mebendazole được dùng cho một người phụ nữ cho con bú.

Sử dụng ở trẻ em

Các loại thuốc chưa được nghiên cứu rộng rãi ở trẻ em dưới hai tuổi; Vì vậy, trong điều trị trẻ em dưới hai năm lợi ích tương đối / rủi ro cần phải được xem xét.

Phản ứng trái ngược:

Tiêu hóa: Các triệu chứng thoáng qua của cơn đau bụng và tiêu chảy với trục của sâu trong các trường hợp nhiễm trùng nặng.

Quá mẫn: Phát ban, nổi mề đay và phù mạch đã được quan sát thấy trong những dịp hiếm hoi.

Hệ thần kinh trung ương: các trường hợp rất hiếm co giật đã được báo cáo.

Gan: Đã có gan chức năng kiểm tra độ cao [AST (SGOT), ALT (SGPT), và GGT] và báo cáo hiếm khi viêm gan mebendazole được chụp trong thời gian dài và ở liều trên đáng kể những khuyến cáo.

Huyết học: Giảm bạch cầu trung và mất bạch cầu hạt.

Quá liều:

Trong trường hợp quá liều do tai nạn, rối loạn tiêu hóa kéo dài đến vài giờ có thể xảy ra. Nôn và tẩy nên được cảm ứng. Than hoạt tính có thể được chỉ định giải độc.

Impax Laboratories, Inc (Impax) là một công ty dược phẩm chuyên ngành áp dụng chuyên môn xây dựng và công nghệ phân phối thuốc để kiểm soát sự phát triển của phát hành và generics ngoài sự phát triển của rối loạn hệ thần kinh trung ương có thương hiệu sản phẩm. Impax thị trường sản phẩm chung của nó thông qua bộ phận Impax Generics của nó và thị trường sản phẩm mang nhãn hiệu của mình thông qua các bộ phận Impax Specialty .

Benh.vn

Bài viết FDA cho phép thuốc giun dạng nhai Emverm (mebendazole) của công ty Impax được phép lưu hành đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Giun xoắn

Trong vật chủ giun xoắn ký sinh dưới 2 thể:

Thể trưởng thành giun xoắn ở ruột và thể ấu trùng giun xoắn ở tổ chức cơ.

Giun đực trưởng thành dài 1,4 – 1, 6mm, giun cái dài 3 – 4mm. Ấu trùng giun xoắn trong tổ chức cơ được bọc bởi màng bao tạo thành kén. Vì vậy, giun xoắn con có tên gọi là giun bao. Màng kén của ấu trùng giun xoắn màu trong, có 2 lớp, hình bầu dục nếu như ở người, lợn, loài gậm nhấm, chó. Hình tròn nếu như ở cáo, gấu, mèo,… Vì vậy, màng kén của giun xoắn trong tổ chức cơ có nguồn gốc từ vật chủ, chứ không phải nguồn gốc từ ký sinh trùng.

Giun xoắn trưởng thành sống ở niêm mạc ruột non, cũng có thể thấy cả ở ruột già. Ấu trùng giun xoắn ký sinh ở tổ chức cơ vân như cơ nhai, lưỡi, cơ ở vùng mắt, cơ hoành v.v…

Vật chủ của giun xoắn là những động vật nuôi trong nhà, những động vật hoang ăn thịt hoặc ăn tạp như lợn, mèo, cáo, gấu, lợn lòi, chó sói, chuột. Người cũng là vặt chủ của giun xoắn.

Người và động vật mắc phải bệnh giun xoắn do ăn phải thịt của các động vật có kén giun xoắn chưa được nấu chín.

Vào tới dạ dày người, ấu trùng giun xoắn được giải phóng khối vỏ kén, sau 1 – 2 giờ ấu trùng di chuyển tới ruột non.

Khả năng gây nhiễm giun xoắn

Giun xoắn trưởng thành thường có tuổi thọ ngắn nhưng ấu trùng trong kén có sức đề kháng rất cao. Ở người, ấu trùng có thể tồn tại tới 24 năm Trong thịt súc vật được mổ thịt dù bị thối rữa, ấu trùng vẫn co thê sống từ 2 – 5 tháng trong kén.

Ấu trùng giun xoắn được giải phóng khỏi kén sẽ chết sau vài giây ở nhiệt độ 45 – 70°C, ở nhiệt độ thấp – 20°c ấu trùng giun xoắn chết sau 20 ngày.

Do sức đề kháng của kén thấp với nhiệt độ, nên ăn thịt chín vẫn là phương pháp tốt nhất để phòng bệnh. Thịt được muối hoặc được hun khói không bảo đảm diệt được kết kén và thường chỉ có kén phía ngoài bị chết, những kén ở sâu không bị diệt.

Ở Việt Nam, năm 1968 đã phát hiện được ổ bệnh giun xoắn ở một xã miền núi Tây Bắc.

Bệnh được phát hiện ở nhiều loài động vật lợn, chó, mèo, gấu, lợn rừng, chuột…

Tính chất phát bệnh và phát dịch phụ thuộc rất nhiều vào tập quán ăn uống. Nếu những súc vật mổ thịt được kiểm tra sát sinh thì tỉ lệ bệnh sẽ không đáng kể. Nếu súc vật nhiễm giun xoắn được một số người ăn phải và thịt lại ăn sống thì có thể xảy ra hàng loạt người mắc bệnh với những triệu chứng nghiêm trọng. Có mot số vùng nông thôn, lợn mổ thịt không qua kiểm tra một gia đình hoặc một số ít gia đình ăn thịt lợn đó dưới hình thức ăn sống thì cũng sẽ có thể gây ra bệnh giun xoắn với tính chất dịch. Do phụ thuộc vào tập quán ăn uống, tình hình nhiễm bệnh không phụ thuộc vào tuổi giới và bất kỳ ai ăn thịt súc vật nhiễm bệnh đều nhiễm bệnh

Ngoài tổn thương cơ học do giun xoắn trưởng thành ở niêm mạc ruột cũng như tổn thương cơ học do ấu trùng khi xâm nhập vào các thớ cở dưới màng cơ ra, phản ứng dị ứng dẫn đến viêm mạch dị ứng với hậu quả là thiểu năng tuần hoàn vho các cơ quan và tổ chức tương ứng. Cuối cùng sự tiếp cận của giun xoắn với huyết thanh bệnh nhân gây ra phù da bì và đặc biệt viêm da và cơ.

Thời kỳ ủ bệnh của giun xoắn từ 10-25 ngày (hiếm dưới 10 ngày và trên 30 ngày). Thường là thời gian ủ bệnh tỉ lệ ngược với mức độ của bệnh: thời kỳ ủ bệnh càng ngắn thì bệnh càng nặng.

Triệu chứng bệnh khi nhiễm giun xoắn

Khi ấu trùng giun xoắn vào cơ thể và trưởng thành ở ruột sẽ có hiện tượng viêm dữ dội, xuất huyết ở ruột, bệnh nhân đau bụng, tiêu chảy, với 4 triệu chứng cơ bản sau:

Phù mi mắt: dấu hiệu đặc trưng của bệnh. Đôi khi phù toàn bộ đầu. Cũng có những trường hợp phù lan xuống cổ và chi trên cùng với sốt cao và triệu chứng toàn thân khác. Phù mi có thể kèm theo phù và chảy máu kết mạc.

Đau cơ: triệu chứng đứng thứ hai thường gặp. Đau xuất hiện khi bệnh nhân thở sâu và ho, khi nhai nuốt, khi đại tiện, đau ỏ cả cơ mặt và cổ… Đau xuất hiện cả khi vận động hay bị động hoặc khi ăn. Cùng với đau là nhiệt độ tăng. Hiếm hơn bệnh tiến triển thành nhược cơ.

Sốt: thông thưởng thân nhiệt tăng dần dần và sau 3 ngày thi đạt tối tối đa. Trọng trường hợp nhiễm nhẹ, bệnh có thể tiến triển với sốt âm ỉ.

Tăng bạch cầu ái toan: là dấu hiệu quan trọng trong chẩn đoán giun xoắn. Bạch cầu ái toan tăng trong những ngày đấu của bệnh (thậm chí trong thời kỳ ủ bệnh) và tăng cao nhất vào tuần thứ ba của bệnh.

Nhẹ, số lượng bạch cầu ái toan tăng 15 – 30%, nặng bạch cầu tăng 50 – 60% (có tác giả nêu tới 93%). Trong những trường hợp rất nặng với những biến chứng, đôi khi không thấy bạch cầu ái toan trong máu ngoại biên. Đó là dấu hiệu tiên lượng xấu.

Bạch cầu ái toan tăng kéo dài trong 2-3-4 tháng sau khi bệnh bình phục.

Ngoài những triệu chứng cơ bản nói trên, còn thường thấy xuất hiện trên mặt da những nốt ban kiểu mày đay, đa dạng, chảy máu.

Các xét nghiệm lâm sàng cho thấy trong bênh giun xoắn protein máu tăng, albumin giảm, tăng α2 và γ globulin; Ca, K, Cl máu giảm.

Thông thường, bệnh giun xoắn tiến triển trong 2            – 3 tuần, cao điểm của bệnh vào cuối tuần đầu ở trẻ em, bệnh tiến triển nhẹ hơn so với người lớn

Trong những thể bệnh nặng (nhiễm nhiều và cơ địa dị ứng) thương xay ra các biến chứng vào tuần thứ 3 thứ 4 của bệnh: viêm cơ, viêm phổi, viêm não làm bệnh nhân có thể tử vong. Tùy theo mức độ nhiễm, lệ tử vong thay đổi từ 6 – 30%.

Chẩn đoán nhiễm giun xoắn

Dựa vào triệu chứng lâm sàng đặc hiệu và tính chất dịch tễ.

Xét nghiệm công thức máu thấy tăng bạch cầu ái toan, ở gỉaỉ đoạn đẩu của bệnh, có thể tìm thấy giun xoắn trưởng thành trong phân. Ở giai đoạn toàn phát, có thể tìm thấy ấu trùng giun xoắn trong sinh thiết.

Còn có thể dùng các phản ứng miễn dịch như phản ứng kết hợp bổ thể, ngưng kết, miễn dịch huỳnh quang, ELISA.

Chẩn đoán phân biệt với các bệnh huyết thanh, viêm da, cơ viêm phế quản dị ứng, viêm phổi, cúm v.v

Điểu trị nhiễm giun xoắn:

Thuốc Praziquantel (Biltricide, Distocide).

Tuy theo mức độ nặng nhẹ, tùy theo thể trạng bệnh nhân có thể điều trị với liều 10 mg/kg cân nặng/ngày x 2 ngày hoặc liều 75 mg/kg cân nặng/ngày chia 3 lần. Khi điều trị bằng praziquantel nên kết hợp với corticoid đế giảm các phản ứng dị ứng và bệnh nhân phải được theo dõi bệnh viện trong những ngày điều trị.

Thuốc Mintezol (thiabendazol) viên 0.50 g và dung và dung dịch tiêm 20%.

Thuốc uống chia 2 lần trong ngày sáng và chiều sau khi ăn, với liều 25 mg/kg cân nặng/ ngày x 24 ngày.

Khi uống Mintezol có thể ăn mất ngon chậm tiêu, chóng mặt, đau vùng thượng vị, buồn nôn. Mintezol không dùng cho phụ nữ có thai và đang nuôi con bú. Để điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng có thể dùng thuốc bổ trợ như: Bl vitamin C

Bài viết Bệnh nhiễm ký sinh trùng Giun xoắn đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.