Các loại thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid bao gồm morphin, codein, fentanyl, tramadol, hydrocodone, heroin… Đây là loại thuốc giảm đau mạnh. Những thuốc này được dùng trong trường hợp chấn thương nặng như gãy xương, bỏng, giảm đau sau phẫu thuật. Hoặc giảm đau nặng đặc biệt là cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối..

Thuốc giảm đau opioid tương đối an toàn khi được sử dụng trong thời gian ngắn theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên nếu sử dụng lâu dài hoặc sai hướng dẫn có thể gây nguy cơ dung nạp thuốc, phụ thuộc thuốc và sau đó là đưa đến nguy cơ nghiện opioid giống như nghiện ma túy.

Thực trạng lạm dụng thuốc giảm đau opioid tại Việt Nam

Tình trạng tự ý sử dụng thuốc giảm đau, sử dụng không theo chỉ dẫn của bác sĩ, chưa tuân thủ quy định bảo quản, xử lý thuốc giảm đau opioid đặc biệt là morphin đã trở thành vấn đề đáng báo động, gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng con người.

Nghiện opioid được xem là một bệnh lý nguy hiểm. Người nghiện opioid không thể cưỡng lại được lý trí và luôn tìm mọi cách để có thể sử dụng thuốc với mục đích có được ảo giác khoái cảm bất chấp các tác hại của thuốc gây ra.

Việc lạm dụng opioid trong thời gian dài sẽ dẫn tới nghiện opioid với các biểu hiện giống như nghiện ma túy. Người nghiện opioid sẽ trở nên thụ động, lười biếng, không chú ý vệ sinh thân thể và bị rối loạn tâm lý. Thêm vào đó là tình trạng suy giảm sức đề kháng, chán ăn, mất ngủ, sụt cân, co đồng tử và dễ bị tử vong do các bệnh truyền nhiễm.

Người nghiện opioid có xu hướng sử dụng thuốc giảm đau này thường xuyên hơn và tự ý tăng liều dùng để có được ảo giác khoái cảm. Điều này làm tăng nguy cơ sốc thuốc, có thể gây tử vong.

Khi ngưng sử dụng thuốc opioid, người bệnh sẽ trải qua các triệu chứng cai thuốc, mất một thời gian rất dài và gặp nhiều khó khăn khi cai thuốc.

Cơ chế gây nghiện của thuốc giảm đau opioid

Thuốc giảm đau Opioid có cơ chế gây nghiện đặc trưng của nhóm Opioid (thuốc phiện), do đó cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng, kê đơn.

Thuốc giảm đau opioid gồm hai nhóm chính:

• Nhóm 1: Nhóm thuốc tổng hợp bao gồm fentanyl, tramadol, hydrocodone, heroin…
• Nhóm 2: Nhóm thuốc có nguồn gốc tự nhiên, chiết xuất từ thuốc phiện bao gồm opium, morphin, codein…

Tình trạng phụ thuộc thuốc giảm đau opioid có thể xảy ra với bất kỳ ai. Các yếu tố như tiền sử bệnh, số lần dùng, thời gian sử dụng thuốc có ảnh hưởng nhất định nhưng rất khó để có thể dự đoán ai dễ bị phụ thuộc và lạm dụng thuốc opioid.

Thuốc giảm đau opioid có khả năng kích thích trung tâm hưng phấn của não bộ nên nguy cơ gây nghiện opioid rất cao. Opioid kích hoạt giải phóng chất dẫn truyền hưng phấn trong não bộ có tên endorphin – chất dẫn truyền thần kinh xóa mờ cảm giác đau và tăng cảm giác thoải mái, khiến bạn cảm thấy dễ chịu.

Khi tác dụng của thuốc không còn, bạn sẽ mong muốn có lại cảm giác dễ chịu trước đó càng sớm càng tốt. Đó là điều thúc đẩy bạn tiếp tục dùng các loại thuốc giảm đau này và dần bị nghiện opioid.

Cách phòng ngừa tình trạng nghiện opioid khi dùng lâu dài

1. Sử dụng đúng theo chỉ dẫn của bác sỹ

Chỉ sử dụng đúng liều, đủ thời gian theo chỉ dẫn của thầy thuốc khi cần thiết. Ngoài ra, tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc giảm đau Opioid cho nhu cầu thông thường.

2. Tuân thủ chặt chẽ quy định về sử dụng thuốc opioid

Bạn cần tuân thủ chặt chẽ quy định khi sử dụng, bảo quản thuốc giảm đau opioid được kê đơn để ngăn ngừa nghiện opioid cho người thân trong gia đình và cộng đồng. Bạn cần cất giữ thuốc đúng nơi quy định. Đối với thuốc không dùng đến, cần liên hệ với các dịch vụ thu hồi và xử lý thuốc ở địa phương về thông tin về cách xử lý.

3. Nâng cao nhận thức sử dụng thuốc opioid

Bạn cần hiểu tầm quan trọng của việc sử dụng opioid an toàn, tránh gây nghiện để bảo vệ bản thân, gia đình, cộng đồng khỏi nguy hại từ việc nghiện opioid.

Bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là thuốc giảm đau nhóm opioid, bạn tuyệt đối không nên sử dụng bừa bãi. Nếu bạn tự ý dùng không kiểm soát dẫn đến nghiện opioid sẽ gây hại không chỉ đến sức khỏe của bạn mà còn ảnh hưởng đến người thân và những người xung quanh đấy!

Bài viết Lạm dụng thuốc giảm đau lâu dài có nguy cơ gây nghiện đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng nam giới được kê đơn các thuốc điều trị rối loạn cương dương hoặc nồng độ testosterone thấp cũng dễ dùng các thuốc opioid để giảm đau lưng mãn tính.

Sử dụng thuốc giảm đau có thể gây ảnh hưởng đến đời sống tình dục (Ảnh minh họa)

Tác giả nghiên cứu TS Richard Deyo nói “những người bị các vấn đề dai dẳng ở lưng cần biết rằng rối loạn cương dương có thể là tác dụng phụ tiềm ẩn do sử dụng opioid kéo dài”.

Nghiên cứu gồm dữ liệu của khoảng 11.000 nam giới bị đau lưng. Trong nhóm này, hơn 900 người dùng các thuốc điều trị rối loạn cương dương hoặc thay thế testosterone. Những người dùng các thuốc điều trị rối loạn cương dương hoặc testosterone cũng lớn tuổi hơn so với những người không dùng các thuốc này. Họ cũng dễ bị trầm cảm và các vấn đề sức khỏe khác.

Tuổi tác là yếu tố nguy cơ đáng kể nhất trong việc phải dùng các thuốc điều trị rối loạn cương dương. Nam giới tuổi từ 60 đến 69 dễ phải dùng các thuốc này gấp 14 lần so với nam giới tuổi từ 18-29.

Sau khi hiệu chỉnh các yếu tố khác, bao gồm cả độ tuổi, nhóm nghiên cứu thấy rằng nam giới dùng thuốc giảm đau dạng opioid trong thời gian dài tăng khoảng 50% khả năng phải dùng các thuốc điều trị rối loạn cương dương hoặc liệu pháp thay thế testosterone. Các kết quả của nghiên cứu được đăng trên số ra tháng 5 của tạp chí Spine.

Bài viết Điều trị bằng thuốc giảm đau kéo dài gây rối loạn cương dương đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Đau đầu là tình trạng phổ biến sau khi uống nhiều rượu, bia.

Paracetamol nếu dùng lâu dài có thể làm tổn thương chức năng gan, đưa đến suy gan, viêm gan, xơ gan và dẫn đến tử vong. Các nghiên cứu cho thấy, ở người uống rượu thường xuyên, việc dùng Paracetamol với liều điều trị thông thường có thể gây nhiễm độc gan.

Ở một người khỏe mạnh bình thường (không bị viêm gan mãn do rượu hoặc các bệnh gan mãn tính khác) nếu thỉnh thoảng uống rượu, bia vừa phải mà bị nhức đầu thì việc dùng 1 viên Paracetamol 500mg là chấp nhận được. Đối với người khỏe mạnh, nếu dùng liều Paracetamol 4gr (8 viên 500mg)/ngày/ và duy trì 14 ngày liên tục thì người ta nhận thấy men gan sẽ tăng (ALAT, GGT). Theo Hội Gan – Mật Hoa Kỳ, liều dùng Paracetamol ở người uống rượu thường xuyên là không quá 3gr (6 viên 500mg)/ngày và không dùng quá 48 giờ.

Không nên sử dụng thuốc giảm đau để tránh tổn hại các cơ quan trong cơ thể.

Aspirin thì có tác dụng phụ là làm tổn hại niêm mạc dạ dày – tá tràng, dẫn đến viêm loét và thậm chí có thể gây xuất huyết tiêu hóa. Uống rượu đã gây hại dạ dày nên nếu uống thêm Aspirin vào thì không khác gì chọc mũi dao sắc cạnh vào dạ dày vốn mỏng manh của mình.

Điều tốt nhất đối với sức khỏe là không uống rượu, bia. Nhưng kiêng hẳn thì rất khó nên nếu có uống thì nên uống có chừng mực, càng ít càng tốt. Trong những ngày vui xuân đón Tết, vì để vui và ăn uống ngon miệng, hãy cố gắng chỉ uống 1-2 ly bia trong mỗi bữa ăn.

Bài viết Có nên sử dụng thuốc giảm đau đầu sau khi uống rượu, bia? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1. Celecoxib

Xem thêm: Thuốc Celebrex (biệt dược của Celecoxib)

2. Diclofenac

3. Ibuprofen

4. Naproxen

Hi vọng những thông tin vừa cung cấp sẽ giúp ích cho quý độc giả trong quá trình dùng thuốc.

Benh.vn (Nguồn: Facebook Cach Dung Thuoc)

Bài viết Hướng dẫn cách dùng các thuốc giảm đau chống viêm đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1. Hướng dẫn cách sử dụng Paracetamol

Chỉ định

Thận trọng

Tác dụng phụ

Liều dùng

Lời khuyên của cán bộ y tế

2. Nguyên nhân, biểu hiện và xử trí ngộ độc Paracetamol

Lưu ý khi dùng thuốc: Cần xem kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc để tránh dùng cùng lúc nhiều thuốc chứa hoạt chất Paracetamol.

Nhận biết và xử trí khi quá liều

Hi vọng những thông tin vừa cung cấp sẽ giúp ích cho quý độc giả trong quá trình dùng thuốc.

Benh.vn (Nguồn: Facebook Cach Dung Thuoc)

Bài viết Hướng dẫn cách dùng thuốc hạ sốt Paracetamol từ A đến Z đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1. Về thành phần

2. Về chỉ định

3. Về ưu nhược điểm của từng thuốc

Hi vọng những thông tin vừa cung cấp sẽ giúp ích cho quý độc giả trong quá trình dùng thuốc.

Benh.vn (Nguồn: Facebook Cach Dung Thuoc)

Bài viết Phân biệt Efferalgan và Decolgen đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Một số loại thuốc giảm đau thông thường mà chúng ta có thể dễ dàng tự mua ngoài hiệu thuốc . Ví dụ như Paracetamol ,… Đây là một trong những nhóm thuốc khá thông dụng vì thế người dùng cũng có thể mắc nhiều sai lầm khi sử dụng.

1.      Dùng quá liều

Lạm dụng thuốc giảm đau sẽ đưa đến những hệ lụy khôn lường. Nhiều người nghĩ rằng càng dùng nhiều thuốc giảm đau thì sẽ làm giảm nhanh chóng các cơn đau. Sự thật trái lại dùng nhiều thuốc giảm đau sẽ dẫn đến hiện tượng nhờn thuốc, làm mất tác dụng của nó và gây hại cho chức năng gan

2.      Tự ý sử dụng thuốc

Trên thị trường có rất nhiều các loại thuốc giảm đau khác nhau, mỗi loại có những công dụng riêng cũng như có nhưng tác dụng phụ nhất định. Vậy nên phải tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe va mức độ đau để quyết định loại thuốc giảm đau nên dùng. Hơn nữa cũng cần cân nhắc loại thuốc đang sử dụng cùng thời điểm để tránh sảy ra tình trạng tương tác thuốc. Vậy nên việc dùng thuốc giảm đau không thể tùy tiện mà phải nhất thiết có sự chỉ định của bác sĩ.

3.      Uống thuốc bằng loại nước uống bạn thích

Có những người dùng nước ngọt để tránh vị đắng của thuốc, đồ uống có chất kích thích, có chứa cafein… Điều này là phản khoa học. Trên thực tế đã có những trường hợp dùng các loại đồ uống khác nhau để uống thuốc, đã gây ra tình trạng chảy máu dạ dày và tổn thương gan. Các bác sĩ khuyến cáo chỉ nên uống thuốc nói chung và thuốc giảm đau nói riêng với nước lọc thông thường.

4.      Uống thuốc khi lái xe

Thuốc giảm đau có thể gây ra tình trạng buồn ngủ hoặc không tỉnh táo. Mặc dù mức độ ở mỗi người là khác nhau tuy nhiên để đảm bảo an toàn, ban không nên uống thuốc giảm đau kho lái xe.

5.      Không quan tâm đến tương tác thuốc.

Ở Việt Nam hiện tại, mọi người đều có thể tự mua thuốc uống, tự điều trị những bệnh thông thường như đau đầu, mỏi chân tay…. Vì vậy, họ không có thói quen để ý đến việc tương tác thuốc. Chúng ta thường chỉ quan tâm đến tác dụng, liều dùng và bỏ qua việc tương tác với các loại thuốc khác. Theo các bác sĩ, có rất nhiều loại thuốc có thể tương tác với thuốc giảm đau và ngược lại ví dụ như aspirin có thể gây ảnh hưởng đến qua trình phát huy tác dụng của thuốc tiểu đường. Do vậy khi kê đơn thuốc các bác sĩ thường lặp lại câu hỏi” Bạn có đang sử dụng loại thuốc nào không?”.

6.      Dùng chung đơn thuốc

Đây là hiện tượng phổ biến hiện nay. Một đơn thuốc có thể dùng cho người này và người khác. Đây là việc rất nguy hiểm vì khi các bác sĩ kê đơn thuốc, họ phải dựa trên tình trạng sức khỏe và mức độ đau của từng người .

7.      Quên không xem hạn sử dụng

Đây là lỗi nghiêm trọng, chết người vì bất cứ đồ ăn, đồ uống nào hết hạn nhà sản xuất qui định thì đều phải bỏ đi, nhất là thuốc vì việc biến đổi các chất có trong thuốc sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.

Benh.vn

Bài viết 7 Sai lầm với thuốc giảm đau đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Thuốc giảm đau có thể khiến cơn đau kéo dài hơn

Các loại thuốc giảm đau thường được sử dụng trong gia đình lại có thể khiến cho cơn đau kéo dài hơn nhiều so với bình thường. Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu được công bố tại hội nghị của Viện hàn lâm khoa học Nga vào ngày 30/5 cho thấy, việc điều trị bằng morphine để giảm đau do chấn thương dây thần kinh ở những con chuột đã khiến cho cơn đau kéo dài vô cùng dai dẳng.

Thuốc giảm đau là một loại thuốc thông dụng nhưng nếu lạm dụng sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Nguồn ảnh: sciencenews.org

Kết quả từ những nghiên cứu chuyên sâu này đã làm tăng thêm phần quan ngại về những tác dụng phụ không mong muốn của các loại thuốc giảm đau phổ biến như OxyContin và Vicodin.

Các nhà khoa học nhận thấy rằng: các thuốc giảm đau có gốc opioid sẽ làm tăng tính nhạy cảm với cơn đau của người sử dụng lên nhiều lần. Nghiên cứu mới cho thấy những tác động này kéo dài đến vài tuần sau khi việc sử dụng thuốc đã được dừng lại.

Thí nghiệm trên chuột

Trong phòng thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đã phẫu thuật cấy ghép dây thần kinh hông của các con chuột. Vết mổ chạy dọc suốt hai chân sau và được khâu lại bằng chỉ y tế. 10 ngày sau khi phẫu thuật, các con chuột được chia thành hai nhóm. Nhóm 1 được sử dụng thuốc giảm đau, còn nhóm 2 sử dụng nước muối để rửa vết thương.

Những con chuột không sử dụng thuốc giảm đau mất khoảng 4 tuần để hoàn toàn phục hồi và ít nhạy cảm hơn với những cơn đau. Trong khi đó những con chuột sử dụng thuốc giảm đau lại mất đến hơn 8 tuần để hồi phục, tức gấp đôi thời gian so với những con chuột bình thường. Hơn nữa, thuốc giảm đau lại làm kéo dài thời gian xuất hiện những cơn đau nhức ở những con chuột này.

Các cơn đau kéo dài đã khiến cho tủy sống của những con chuột này xuất hiện các vết viêm. Các nhà khoa học cho rằng hiện tượng này xảy ra là vì hệ miễn dịch xác định rằng, các phân tử thuốc giảm đau là một mối đe dọa và gây ra các phản ứng sinh học đặc thù. Khi họ tăng mức độ viêm lên thông qua các tế bào chuyên biệt (gọi là tế bào tiểu thần kinh đệm) thì thời gian đau đớn lại được rút ngắn. Điều này có thể được giải thích là vì hệ miễn dịch cho rằng đã tạo ra đủ vết viêm để chống lại các phân tử thuốc giảm đau nên làm giảm bớt các phản ứng sinh học gây đau đớn trong cơ thể.

Lời kết

Thường xuyên sử dụng thuốc giảm đau có thể gây ra biến chứng liên quan đến các bệnh gan và thận. Để sử dụng thuốc giảm đau hợp lý và tránh tác dụng phụ của thuốc, tốt nhất hãy đi khám bác sĩ để biết nguyên nhân của sự đau đớn, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ kê đơn và phác đồ điều trị phù hợp với từng thể trạng.

Tuy vẫn còn nhiều vấn đề cần được giải đáp nhưng các nhà khoa học cho rằng, kết quả này sẽ thúc đẩy hơn nữa quá trình nghiên cứu và tìm kiếm những phương pháp giảm đau an toàn hơn trong tương lai.

Benh.vn (Theo Khampha) (sciencenews)

Bài viết Ngược đời thuốc giảm đau lại khiến cơn đau kéo dài hơn đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Những tác hại do lạm dụng thuốc giảm đau

Tổn thương gan

Thuốc giảm đau, đặc biệt là paracetamol có thể có hại cho gan do chất peroxit được hình thành bởi sự chuyển hóa của paracetamol trong cơ thể.

Lời khuyên: Chú ý đến liều lượng khi sử dụng paracetamol. Không uống 8 viên (500 mg)/ngày để tránh làm tổn thương gan, đặc biệt ở những người hay uống rượu và có tiền sử bệnh gan từ trước.

Loét dạ dày

Thuốc giảm đau như ibuprofen, aspirin và naproxen gây kích ứng tổn thương cho dạ dày, thậm chí viêm loét và chảy máu dạ dày.

Lời khuyên: Đến khám bác sĩ để được thăm khám và điều trị cẩn thận.

Trầm cảm

Thuốc giảm đau làm giảm tác dụng của thuốc trị trầm cảm. Do đó những người bị trầm cảm nên hạn chế dùng thuốc giảm đau.

Suy thận

Thuốc giảm đau như ibuprofen, naproxen có thể gây tổn thương thận và suy thận cho những người có bệnh tiểu đường và huyết áp cao, đặc biệt những người có tiền sử bệnh thận.

Lời khuyên: Cân nhắc khi sử dụng thuốc giảm đau, tốt nhất là đến gặp các bác sĩ để đảm bảo uống thuốc đúng bệnh, đúng liều lượng, bảo vệ sức khỏe.

Sẩy thai

Theo các bác sĩ sản khoa, phụ nữ uống thuốc giảm đau trong 20 tuần đầu của thai kỳ có nhiều nguy cơ sẩy thai. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng thuốc giảm đau gây trở ngại cho các kích thích tố quan trọng trong chuyển dạ.

Lời khuyên: Khi có kế hoạch mang thai hoặc đang mang thai hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc giảm đau nào.

Gây loãng máu và kích ứng dạ dày

Thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen và naproxen có khả năng làm loãng máu. Aspirin mang lại nhiều lợi ích cho người có vấn đề về đông máu và bệnh tim.

Tuy nhiên người đã và đang dùng thuốc làm loãng máu như Coumadin nên tránh tất cả các loại thuốc giảm đau vì chúng có thể gây chảy máu.

Đặc biệt, một trong những tác dụng phụ thường gặp của thuốc giảm đau là kích thích dạ dày do đó người dùng thuốc cần đảm bảo không uống thuốc trong khi dạ dày đang trống rỗng sẽ gây nôn và ợ nóng.

Ngoài những hậu quả trên, việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra biến chứng liên quan đến gãy xương (ở nhóm người trên 60 tuổi) và các bệnh về tâm lý….

Bài viết Lạm dụng thuốc giảm đau dẫn đến những hậu quả khôn lường đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Ẩn dưới mác thuốc giảm đau

Acetyl fentanyl là một dạng của thuốc giảm đau theo toa fentanyl nhưng nó được trộn vào các loại ma túy và bán trên thị trường như heroin. Không được công nhận về lợi ích y học nhưng do không có quy định rõ ràng nên thuốc dễ dàng đến tay người dùng. Thuốc được dán nhãn “không dùng cho người” để tận dụng các kẽ hở pháp lý.

Thuốc giảm đau dạng thuốc phiện này thường được sử dụng tiêm tĩnh mạch như một thay thế cho heroin. Việc tiêm Acetyl fentanyl có thể để lại hậu quả nghiêm trọng.

Loại thuốc mới Acetyl fentanyl có thể mạnh gấp 15 lần heroin. Ảnh: The Fix.

Fetanyl nguy hiểm đến mức nào ?

Theo nhà khoa học John Stogner, Bộ Tư pháp hình sự và tội phạm học tại Đại học Bắc Carolina, bệnh nhân sử dụng thuốc này khi nhập viện được báo cáo sử dụng ma túy và có các triệu chứng phù hợp với heroin quá liều. Tuy nhiên khi bác sĩ cấp cứu dùng liều chuẩn của thuốc giải độc Naloxone lại không có tác dụng.

“Điều đáng sợ về ma túy đường phố mới nổi này là người sử dụng có thể không tự biết rằng họ đang dùng nó”, chuyên gia này lo lắng.

Nhiều người trên khắp vùng Đông Bắc Mỹ đã chết trong năm qua do sử dụng quá liều fentanyl tẩm heroin, mạnh hơn morphine 100 lần và thường chỉ được đưa ra trong trường hợp cực đoan như điều trị bệnh ung thư giai đoạn cuối. Các đại lý dược phẩm đã được tiếp thị thuốc với những cái tên như “Bud Light” và “Income Tax”.

Benh.vn (Theo vnexpress/The Fix)

Bài viết Ma túy đường phố dưới mác thuốc giảm đau đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.