Vậy, gan nhiễm mỡ có điều trị được không? Hướng dẫn cách điều trị gan nhiễm mỡ gồm những gì? Hãy cùng benh.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ tại gan qua thời gian. Có 2 loại gan nhiễm mỡ là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ do rượu thường liên quan đến việc lạm dụng rượu bia quá mức, còn gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) thì ngược lại. Mặc dù, nguyên nhân chính xác cho loại gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được xác định, nhưng bệnh thường được phát hiện ở những người:

Bị béo phì

Bị tiểu đường loại 2

Chỉ số cholesterol cao

Huyết áp cao

Hiện vẫn chưa có bất kỳ loại thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ nào được thông qua. Nhưng thay đổi chế độ ăn và thay đổi lối sống được cho là một trong những cách điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất. Vậy, cụ thể nên bổ sung những gì vào chế độ ăn của người bị gan nhiễm mỡ, cũng như những thay đổi cụ thể nào giúp cải thiện tình trạng ở những người bị gan nhiễm mỡ? Dưới đây chính là câu trả lời:

Giảm cân

Chỉ dẫn năm 2017 của hiệp hội nghiên cứu bệnh Gan Hoa Kỳ (AASLD) chỉ ra rằng giảm cân là một trong những việc làm quan trọng nhất trong việc kiểm soát sự tiến triển và các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ. Chỉ dẫn này còn chỉ ra thêm bệnh nhân gan nhiễm mỡ nên giảm từ 3-5% tổng trọng lượng cơ thể để giảm sự tích tụ mỡ tại gan, giảm từ 7-10% tổng trọng lượng cơ thể để giảm nguy cơ viêm gan, xơ hóa gan và xơ gan. Cách tốt nhất và an toàn nhất để giảm cân là giảm cân từ từ. Giảm cân bằng cách nhịn ăn thường không mang lại kết quả tốt, thậm chí gây hại cho gan.

Ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải

Một nghiên cứu năm 2017 chỉ ra rằng chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp giảm mỡ tại gan mà không cần phải giảm cân. Chế độ ăn này cũng giúp điều trị một số bệnh đi kèm với gan nhiễm mỡ bao gồm cholesterol cao, huyết áp cao và tiểu đường loại 2. Chế độ ăn Địa Trung Hải tập trung chủ yếu vào các loại thực vật bao gồm trái cây tươi, rau củ, các loại hạt và các chất béo tốt. Dưới đây là những loại thực phẩm điển hình cho chế độ ăn này:

Các loại trái cây và rau củ: Quả mọng, táo, chuối, chà là, vả, dưa lưới, các loại rau ăn lá, súp lơ, ớt chuông, khoai lang, cà rốt, bí ngô, dưa chuột, cà tím, cà chua

Các loại hạt: Các loại đậu nói chung

Các chất béo tốt: Các loại quả hạch, các loại hạt, bơ, thịt gà (không da)

Cá và thịt trắng: Nên ăn 2 bữa cá mỗi tuần hoặc các loại thịt trắng (không da) như thịt gà hoặc gà tây

Các loại ngũ cốc nguyên cám: Những sản phẩm làm từ ngũ cốc nguyên cám bao gồm bánh mì đen, gạo lứt, yến mạch, nui, hạt quinoa nguyên cám

Cà phê

Theo một nghiên cứu năm 2016, cà phê có nhiều lợi ích bảo vệ gan, đặc biệt là kích thích sự tiết men gan chống lại viêm. Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng uống cà phê giúp giảm sự tổn thương ở gan ở những người mắc gan nhiễm mỡ. Lưu ý, nên uống từ 2-3 cốc cà phê mỗi ngày để đạt được hiệu quả. Cà phê đen là tốt nhất, đồng thời không nên cho thêm sữa hoặc đường khi uống.

Tập luyện thường xuyên

Theo một nghiên cứu năm 2017, bệnh gan nhiễm mỡ thường gặp ở những người ít hoạt động. Mặt khác, ít vận động là một trong những yếu tố góp phần gây nên các bệnh như gan nhiễm mỡ, bệnh tim, tiểu đường loại 2 và béo phì. Đây là quan hệ có tính 2 chiều. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ nên dành khoảng 30 phút tập luyện mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần cho các hoạt động thể chất. Các hoạt động này không nhất thiết phải là các môn thể thao hay thậm chí đến phòng tập mà có thể chỉ là đi bộ nhanh hay làm vườn hoặc dắt thú cưng đi dạo.

Tránh các loại đồ ngọt

Chế độ ăn có chứa nhiều fructose và glucose làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ. Một số nghiên cứu năm 2017 đã chỉ ra rằng đường góp phần gây tích tụ mỡ tại gan. Dưới đây là một số loại thực phẩm chứa nhiều đường:

Các loại bánh ngọt

Kẹo

Kem

Nước ngọt

Nước điện giải

Nước tăng lực

Sữa chua có đường

Kiểm soát nồng độ cholesterol

Theo một nghiên cứu năm 2012, cơ thể bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường gặp khó khăn trong việc tự điều chỉnh nồng độ cholesterol. Điều này khiến cho bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Giảm lượng chất béo đưa vào cơ thể là một trong những cách giúp kiểm soát nồng độ cholesterol giúp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Các loại chất béo nên tránh bao gồm các loại chất béo bão hòa có trong các loại thịt và các sản phẩm từ sữa nguyên kem, các loại chất béo trans có trong các loại bánh kẹo và đồ chiên rán. Bên cạnh đó, uống thuốc hạ cholesterol cũng là một cách, nhưng bệnh nhân cần có sự đồng ý từ bác sĩ.

Bổ sung viên uống omega 3

Những loại chất béo có lợi cho sức khỏe bao gồm omega 3, các loại chất béo không bão hòa đa có trong các loại thực phẩm như cá béo và một số loại hạt. Omega 3 và các chất béo tốt nói chung tốt cho tim mạch và được khuyến cáo ở những người mắc gan nhiễm mỡ. Lượng dùng trung bình mỗi ngày nên từ 830-9000mg.

Tránh các chất khó tiêu

Những chất khó tiêu có khả năng gây thêm sức ép cho gan bao gồm đồ uống có cồn, một số loại thuốc, một số loại vitamin và một số loại thực phẩm chức năng. Theo một nghiên cứu năm 2013, những người mắc gan nhiễm mỡ nên bỏ hẳn rượu bia. Mặc dù một lượng vừa phải đồ uống có cồn được cho là tốt ở những người khỏe mạnh, nhưng điều này là không chắc chắn ở những người mắc gan nhiễm mỡ.

Bổ sung vitamin E

Vitamin E là một chất chống oxy hóa được chứng minh là có tác dụng làm giảm viêm gây ra bởi bệnh gan nhiễm mỡ. Theo một báo cáo năm 2018, cần nhiều nghiên cứu hơn để khẳng định chắc chắn vitamin E tốt cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ. Để bảo đảm an toàn bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng vitamin E để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

Sử dụng các loại thảo dược

Một báo cáo nghiên cứu năm 2018 chỉ ra rằng một số loại cây và gia vị có tác dụng như một phương pháp điều trị thay thế trong việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Những loại cây và gia vị đã được chứng minh tốt cho gan bao gồm nghệ, kế sữa, resveratrol và trà xanh. Lưu ý, những loại thảo dược trên không thể thay thế cho các phương pháp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ thông thường và có thể mang lại tác dụng phụ. Bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ nào được thông qua. Mặt khác, tin vui là pioglitazone (một loại thuốc điều trị tiểu đường loại 2) có thể giúp cải thiện tình trạng của gan ở cả những người mắc tiểu đường hoặc không mắc tiểu đường mắc gan nhiễm mỡ. Nhưng cần thêm các nghiên cứu khác để chứng minh tính hiệu quả và an toàn của pioglitazone trong việc điều trị gan nhiễm mỡ trong thời gian dài. Bên cạnh đó, thay đổi lối sống, chế độ ăn vẫn là những cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất.

Bài viết Hướng dẫn cách điều trị gan nhiễm mỡ đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ

Nguyên nhân chính xác cho bệnh gan nhiễm mỡ hiện vẫn chưa được đưa ra, nhưng bệnh thường được cho là kết quả của một số bệnh mắc trước đó. Gan nhiễm mỡ thường ảnh hưởng tới khả năng chuyển hóa của cơ thể gây tích tụ mỡ thừa tại gan. Các nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ bao gồm.

Nghiện rượu gây gan nhiễm mỡ có thể dẫn tới xơ gan tới 90%

Bệnh gan nhiễm mỡ do Béo phì

Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ trong cơ thể ở mức quá cao dẫn tới ảnh hưởng tới sức khỏe. Dựa vào chỉ số BMI, sơ bộ có thể phân loại người ở mức bình thường, thiếu cân, thừa cân hay béo phì. Người béo phì thường sẽ có BMI (chỉ số khối cơ thể) từ 30 trở lên.

Ở người béo phì, tình trạng tích lũy mỡ tại một bộ phận hay toàn cơ thể quá mức dẫn tới việc mỡ liên tục phải tìm nơi để phân bổ lại, quá trình chuyển hóa mỡ cũng bị tăng lên để giúp cơ thể lặp lại cân bằng. Khi quá trình này tăng lên quá khả năng xử lý của gan thì gan cũng là nơi bị tích lũy mỡ của cơ thể. Khi lượng mỡ trong gan tích lũy lên tới trên 5% khối lượng của gan thì bệnh nhân béo phì đã kèm theo gan nhiễm mỡ.

Tiểu đường loại 2 có thể gây ra gan nhiễm mỡ

Có 2 nguyên nhân dẫn tới tình trạng gan nhiễm mỡ ở khoảng 50% bệnh nhân tiểu đường tuýp 2. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ yếu tố cốt lõi của bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 là tình trạng kháng insulin của cơ thể.

• Tiểu đường tuýp 2 đặc trưng bởi tình trạng kháng Insulin của cơ thể. Do insulin không còn hoạt tính giúp chuyển hóa glucose để sinh năng lượng cho cơ thể vận động nên cơ thể buộc phải lấy năng lượng từ nguồn dự trữ khác: chất béo. Việc tăng cường phân giải chất béo trong cơ thể để sinh năng lượng dẫn tới tình trạng dư thừa mỡ trong máu. Trong khi đó, gan là cơ quan chuyển hóa, đào thải mỡ quan trọng nhất trong cơ thể nên khi lượng mỡ trong máu bị tăng cao kéo dài thì gan bị làm việc quá tải, dẫn tới không thể chuyển hóa, đào thải mỡ khỏi gan nên gây tình trạng gan nhiễm mỡ.
• Một lý do khác dẫn tới gan nhiễm mỡ ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 đó là bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 thường bị dư chất béo dự trữ dưới da, trong cơ thể. Lượng chất béo dư thừa này sẽ phân bố lại trong cơ thể theo hướng tích trữ trong các nội tạng như gan, tim… do đó khiến gan nhiễm mỡ, tim nhiễm mỡ, mỡ nội tạng nói chung tăng cao.

Hội chứng chuyển hóa gây ra gan nhiễm mỡ

Không chỉ có tiểu đường tuýp 2, béo phì là hai hội chứng chuyển hóa gây gan nhiễm mỡ mà tình trạng rối loạn chuyển hóa khác như rối loạn chuyển hóa cholesterol, tăng acid béo trung tính cũng khiến cho gan bị tích lũy mỡ và có thể chuyển thành gan nhiễm mỡ. Các rối loạn chuyển hóa mỡ gây ra gan nhiễm mỡ phổ biến nhất là các bệnh tăng mỡ máu, tăng cholesterol tự do LDL.

Chế độ ăn không lành mạnh khiến gan nhiễm mỡ

Chế độ ăn không lành mạnh có thể là nguyên nhân dẫn tới gan nhiễm mỡ. Các chế độ ăn gồm các loại thực phẩm chế biến sẵn, nhiều chất béo no, hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, ít rau xanh có thể khiến cho mỡ tích lũy nhiều trong gan. Đặc biệt, những người này, nếu kết hợp với tình trạng hút thuốc, lười vận động thì khả năng gan nhiễm mỡ còn cao hơn nữa.

Cách điều trị gan nhiễm mỡ

Điều trị gan nhiễm mỡ cần kết hợp giữa việc dùng thuốc và điều chỉnh lối sống là quan trọng hơn cả.

Kiểm soát cân nặng giúp giảm gan nhiễm mỡ

Giảm cân là một trong những lời khuyên dành cho những người bị gan nhiễm mỡ. Giảm cân giúp giảm mỡ ở gan giúp giảm nguy cơ viêm gan và xơ gan. Nhưng nếu nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ do một số loại thuốc, bệnh nhân cần ngừng uống những loại thuốc này lại, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ trước đó. Bệnh nhân nên giảm uống những loại thuốc này từ từ thay vì chuyển ngay sang một loại thuốc khác.

Giảm gan nhiễm mỡ bằng lối sống lành mạnh

Hiện chưa có bất kỳ loại thuốc nào được thông qua để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ do đó việc điều chỉnh chế độ ăn, thay đổi lối sống là cách làm hiệu quả nhất.

Một trong những việc làm quan trọng nhất trong việc điều trị gan nhiễm mỡ do rượu là ngừng uống bia rượu. Có một số loại thuốc giúp bệnh nhân giảm cơn thèm bia rượu hoặc cai rượu cho người nghiện rượu,. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Cả bệnh gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu đều có thể dẫn tới xơ gan nên bạn cũng có thể cân nhắc giảm ăn đồ nướng, mỡ, tăng cường vận động thể lực thường xuyên để tăng chuyển hóa, sử dụng một số chế phẩm bổ gan, tăng chuyển hóa trên gan.

Sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm mỡ gan

Các nhà nghiên cứu hiện đang nghiên cứu tác dụng điều trị gan nhiễm mỡ của một số hợp chất tự nhiên có trong các dạng thực phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng.

Vitamin E: Về mặt lý thuyết, vitamin E và các loại vitamin khác có tính chống oxy hóa giúp bảo vệ gan bằng cách làm giảm hoặc trung hòa các chất gây tổn thương cho gan gây ra bởi viêm. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin E tốt cho người bị tổn thương gan do bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu gây ra. Nhưng mặt khác vitamin E lại làm tăng nguy cơ tử vong và làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới.

Caffeine: Trong nhiều nghiên cứu trên những người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu thường có thói quen uống 2 hoặc nhiều hơn 2 cốc cà phê mỗi ngày có ít nguy cơ bị tổn thương gan hơn những người không uống cà phê hoặc uống ít cà phê. Nguyên nhân cho điều này chưa được xác định, nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra cà phê có chứa một số hợp chất nhất định đóng một vai trò quan trọng trong việc chống viêm.

Silymarin: đây là thành phần hoạt tính trong cây Kế sữa, được sử dụng trong thuốc, thực phẩm bổ sung để giúp tăng cường chức năng gan, bổ gan, giảm mỡ gan. Có thể sử dụng riêng Silymarin hoặc kết hợp với Vitamin E đều có hiệu quả tốt.

Gan nhiễm mỡ là một bệnh nghiêm trọng, hiện vẫn chưa có thuốc điều trị bệnh. Tuy nhiên, vẫn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách hạn chế các yếu tố gây bệnh như không uống bia rượu, giảm cân, duy trì đường huyết ổn định và ăn chế độ ăn ít chất béo.

Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Dưới đây là một số cách phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ một cách tự nhiên và an toàn cho sức khỏe:

• Duy trì cân nặng ổn định: Duy trì cân nặng ổn định bằng cách ăn một chế độ ăn gồm nhiều rau củ và các loại hạt kết hợp với tập luyện thường xuyên giúp ngăn chặn sự tích tụ mỡ tại gan.

• Thanh lọc cơ thể: Nhiễm các loại hóa chất độc hại như hóa chất công nghiệp, sử dụng một số loại thuốc hay thậm chí một số loại thực phẩm có thể làm suy yếu chức năng của gan, góp phần gây nên bệnh gan nhiễm mỡ. Thanh lọc cơ thể bằng cách kiêng hoàn toàn một số loại đồ ăn trong một khoảng thời gian nhất định, đồng thời tránh xa các nguồn hóa chất độc hại.
• Bổ sung các chất chống oxy hóa: Vitamin E và vitamin C đều là các chất chống oxy hóa có ích cho gan. Trong một nghiên cứu năm 2005, các nhà khoa học đã khám phá ra rằng uống các loại viên uống bổ sung vitamin E và vitamin C giúp làm giảm men gan giảm nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
• Uống các loại thảo dược: Kế sữa thường được dùng trong các phương pháp điều trị dân gian để chữa các bệnh về gan. Kế sữa có tác dụng tăng sự tiết các loại enzym giúp đào thải các loại độc tố. Tuy nhiên, việc sử dụng kế sữa để điều trị gan nhiễm mỡ hiện vẫn chưa được FDA thông qua. Lưu ý, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tự ý sử dụng bất cứ loại thảo dược nào để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

Bài viết Bệnh gan nhiễm mỡ có chữa được không đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.