Tìm hiểu về bệnh u xơ tử cung

U xơ tử cung là một loại khối u lành tính của tử cung xuất hiện trong thời kỳ sinh đẻ của người phụ nữ, thường xuất hiện ở phụ nữ  trên 35 tuổi.

Vị trí của u xơ có thể xuất hiện bên trong hoặc bên ngoài lớp cơ của thành tử cung. U xơ thường bắt nguồn từ một tế bào cơ trơn rồi tiếp tục phát triển lên.

Triệu chứng của u xơ tử cung

• Ra nhiều khí hư do niêm mạc tử cung bị kích thích.
• Rối loạn kinh nguyệt.
• Thời gian hành kinh kéo dài hơn bình thường.
• Khi khối u xơ đã lớn, kinh nguyệt không ra theo chu kỳ mà xuất hiện bất kỳ lúc nào dẫn đến thiếu máu, xanh xao, mệt mỏi…
• Khi sinh hoạt tình dục, bệnh nhân cảm thấy đau và ra máu nhiều….

     U xơ tử cung (Ảnh minh họa)

Kích thước của u xơ tử cung

• Kích thước của khối u có thể nhỏ bằng hạt đậu hoặc to bằng quả bưởi.
• Đa phần khối u có kích thước nhỏ, những khối u kích thước bất thường rất hiếm gặp.

Phương pháp điều trị

• Phụ thuộc vào kích thước của khối u, tuổi và nhu cầu sinh con của người bệnh.
• Trường hợp bệnh nhân còn nhu cầu sinh con, khối u nhỏ (đường kính dưới 5 cm) thì điều trị nội khoa, dùng các loại thuốc progesterone.
• Trường hợp khối u lớn hơn 5 cm thì mổ bóc tách, bảo tồn tử cung.
• Trường hợp bệnh nhân đã nhiều tuổi, đủ số con mong muốn, khối u quá lớn thì phải mổ cắt tử cung…

Tìm hiểu về băng kinh

Thế nào là băng kinh ?

Băng kinh là tình trạng lượng máu kinh ra quá nhiều. Băng kinh là biến chứng của bệnh u xơ tử cung do khối u xơ cản trở sự co bóp của tử cung.

Băng kinh là hiện tượng ra máu ồ ạt khiến cơ thể mệt mỏi, xanh xao…(Ảnh minh họa)

Băng kinh có nguy hiểm không

Băng kinh nếu không được xử lý kịp thời dẫn đến thiếu máu cấp tính, thậm chí tử vong.

Phương pháp phòng ngừa băng kinh

• Kiểm tra phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần.
• Những người ở tuổi mãn kinh (trên 45), người có tiền sử u xơ tử cung…cần uống các loại thuốc phòng ngừa sự phát triển của khối u (theo chỉ định của bác sỹ).
• Tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe, chống lão hóa.
• Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
• Khi thấy có dấu hiệu bất thường: kinh nguyệt ra nhiều, người mệt mỏi…cần đi khám để được theo dõi, phát hiện và điều trị bệnh kịp thời…

Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần giúp phát hiện u xơ và phòng tránh băng kinh (Ảnh minh họa)

Lời kết

Băng kinh là biến chứng của bệnh u xơ tử cung. Triệu chứng của băng kinh là máu ra nhiều, ồ ạt khiến cho người bệnh mất máu, mệt mỏi, xanh xao…Băng kinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Để tránh bị băng kinh, những người bị u xơ tử cung, người có tiền sử u xơ tử cung, phụ nữ trong độ tuổi sinh nở…cần đảm bảo chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, đi khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần, uống các loại thuốc ngăn ngừa sự phát triển khối u (theo chỉ định của bác sỹ), điều trị triệt để khi bị u xơ tử cung… tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc.

Bài viết Băng kinh – biến chứng nguy hiểm từ u xơ tử cung đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Đối với bệnh u xơ tử cung, song hành với việc điều trị, bệnh nhân cần áp dụng một chế độ dinh dưỡng khoa học, hạn chế những món ăn gây ảnh hưởng đến khối u, ngược lại gia tăng những thực phẩm có lợi để hạn chế u xơ phát triển.

Triệu chứng và biến chứng của U xơ tử cung

Bệnh U xơ tử cung có một số triệu chứng điển hình và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho chị em phụ nữ.

Triệu chứng của bệnh U xơ tử cung

• Khí hư ra nhiều.
• Rối loạn kinh nguyệt.
• Thời gian kinh nguyệt kéo dài.
• Rong huyết.
• Đau, ra máu khi sinh hoạt tình dục…

Bệnh u xơ cổ tử cung

Các biến chứng U xơ tử cung

• Khó có thai.
• Sảy thai.
• Sinh non.
• Khó đẻ.
• Băng kinh.
• Băng huyết sau sinh.
• Vô sinh…

Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân u xơ tử cung

Đối với phụ nữ bị bệnh U xơ tử cung cần đặc biệt lưu ý chế độ ăn ngay cả khi điều trị và khi không điều trị để đảm bảo sức khỏe.

Những thực phẩm cần kiêng kỵ ở bệnh nhân u xơ tử cung

• Thịt màu đỏ làm kích thích estrogen gây ảnh hưởng đến khối u

Bệnh nhân bị u xơ tử cung cần tránh tất cả các loại thịt từ động vật có vú, thịt có màu đỏ này làm kích thích tố bao gồm cả estrogen có thể ảnh hưởng trực tiếp tới khối u như: thịt bò, lợn…

Thịt đỏ kích thích tố estrogen gây ảnh hưởng đến khối u

• Sản phẩm sữa có hàm lượng chất béo cao nuôi dưỡng u phát triển

Đối với những người đau yếu hoặc sau phẫu thuật thì các sản phẩm sữa có hàm lượng đạm, chất béo cao rất có lợi cho sức khỏe.

Tuy nhiên, đối với bệnh nhân bị u xơ thì sản phầm này có thể nuôi dưỡng khối u phát triển hơn vì chúng chứa hàm lượng kích thích tố cao.

Vì vậy, người bệnh cần hạn chế tiêu thụ các sản phẩm sữa có hàm lượng chất béo cao như kem, sữa, bơ…

• Cafein là nguyên nhân hình thành khối u

Cafein khi được đưa vào cơ thể của những người mắc u xơ cổ tử cung có thể khiến cho các hoạt chất hóa sinh trong cơ thể tăng lên và có thể là nguyên nhân hình thành các khối u.

Vì vậy, người có u xơ tử cung cần nói không với caffein nước ngọt, sô cô la, trà, cà phê…

• Thực phẩm có hàm lượng muối cao

Những thực phẩm có hàm lượng muối cao khi đưa vào cơ thể gan sẽ không lọc bỏ được hết độc tố gây hiện tượng mất cân bằng nội tiết tố nữ.

Khoai tây chiên, dưa chua, súp đóng hộp…gây mất cân bằng tiết tố nữ

Vì vậy không nên ăn các loại đậu nướng, thịt xông khói, khoai tây chiên, dưa chua, súp đóng hộp…

• Các loại rau, hoa quả làm tăng mức estrogen trong cơ thể

Người bị u xơ tử cung cần hạn chế những loại rau làm tăng mức estrogen trong cơ thể gây ảnh hưởng đến khối u như: cần tây, củ cải, bông cải xanh, súp lơ, cà rốt, dưa chuột, nấm các loại…

Tương tự, một số loại trái cây làm gia tăng mức estrogencũng không nên ăn như táo, anh đào, lê, mận, cà chua..

Những thực phẩm tốt cho bệnh nhân u xơ tử cung

• Trái cây chứa nhiều vitamin C

Đối với những trái cây có chứa nhiều vitamin C như: cam, chanh, bưởi, ổi… rất tốt cho bệnh nhân u xơ. Đặc biệt, các loại trái cây có màu cam, màu rực rỡ (họ của beta-carotene) khi được cơ thể tiêu hóa sẽ biến thành vitamin A.

Vitamin A có tác dụng thúc đẩy các mô lành, sửa chữa mô thích hợp, qua đó làm thu hẹp các mô bị bệnh. Đây là loại vitamin cần thiết cho cơ thể để chung sống với bệnh u xơ cổ tử cung.

Trái cây chứa vitamin C rất tốt cho bệnh nhân u xơ tử cung

• Các loại rau, củ sống dưới biển chống u xơ tử cung

Các loại rau, củ sống dưới biển như: rong biển, rau câu… có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao có tác dụng chống lại u xơ cổ tử cung và rất tốt cho bệnh nhân.

• Đậu nành, đậu hũ, đậu đen, đậu lăng giàu bioflavonoid

Những thực phẩm gồm đậu nành, sữa đậu nành, đậu hũ, đậu đen, đậu lăng…có mức độ estrogen cân bằng, giàu bioflavonoid rất tốt cho người u xơ tử cung.

Vì vậy, cần bổ sung các loại thực phẩm này tối thiểu 2-3 lần/tuần để hạn chế sự phát triển của u xơ tử cung.

• Ngoài ra, những loại thịt có màu trắng cũng rất tốt cho sức khỏe của người bị u xơ tử cung là các loại cá gồm: cá chép, cá rô, cá trắm…các loại thịt gia cầm.

Lời kết

U xơ tử cung là một loại u lành tính thường gặp. Nguyên nhân gây bệnh do rối loạn chức năng buồng trứng, sự xuất tiết quá nhiều nội tiết tố nữ, viêm nhiễm…

Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe, hạn chế khối u phát triển, bên cạnh chế độ điểu trị, luyện tập. Người bệnh cần tăng cường các món ăn cân bằng mức độ estrogen, thức ăn, hoa quả giàu vitamin C, bioflavonoid…như cam, bưởi, đậu nành, đậu đen, đậu lăng, rong biển, rau câu…

Đặc biệt, cần hạn chế những loại thịt có màu đỏ, sữa chứa nhiều chất béo, thức ăn chứa nhiều muối, đồ uống chứa cafein, các loại rau cần tây, củ cải, bông cải xanh, súp lơ…

Bài viết Bệnh u xơ tử cung cùng những vấn đề cần lưu ý đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Cùng Benh.vn trả lời câu hỏi này.

U xơ tử cung có thể mang thai không?

U xơ tử cung có thể làm biến dạng khung hình của tử cung khiến vòi trứng bị tắc gây hiện tượng chậm có thai hoặc vô sinh.

Tuy nhiên, người mắc u xơ tử cung hoàn toàn có thể mang thai trong các trường hợp sau:

Kích thước khối u nhỏ hơn 50mm và không có triệu chứng điển hình của u xơ tử cung thì người bệnh hoàn toàn có thể mang thai bình thường. Tuy nhiên, cần được theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình mang thai. Sau khi sinh con có thể điều trị sau.

Trong một số trường hợp, do sự thay đổi nội tiết tố khiến cơ thể chị em cũng thay đổi rất nhiều sau quá trình mang thai và sinh nở. Khối u có thể teo lại sau khi sinh, việc loại bỏ lúc này càng trở nên dễ dàng.

Khối u trên 50mm hoặc dưới 50mm nhưng lại có triệu chứng hoặc biến chứng thì cần mổ bóc tách loại bỏ khối u trước khi mang thai.

Người bệnh có thể mang thai bình thường sau 1 năm kể từ ngày thực hiện phẫu thuật. Không nên mang thai quá sớm để tránh sau vết mổ chưa hồi phục sẽ gây ra nhiều nguy cơ sảy thai.

Trường hợp chị em bị thống kinh sẽ rất khó để bóc tách khối u khiến việc điều trị mất nhiều thời gian và tỉ lệ mang thai là rất thấp.

Khi các khối u ngày càng to sẽ làm thay đổi nội mạc tử cung gây khó khăn cho quá trình làm tổ của trứng. Đồng thời, u xơ tử cung có thể làm tắc vòi trứng hoặc che lấp lỗ tử cung khiến trứng và tinh trùng không gặp được nhau làm giảm khả năng thụ thai.

Tuy nhiên, chị em vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có quyết định có nên mang thai trong thời kỳ này hay không bởi trong quá trình mang thai nếu khối u to sẽ gây nhiều bất lợi cho cả 2 mẹ con.

Những vấn đề cần lưu ý khi mang thai

Khi mẹ vẫn quyết định mạo hiểm để mang thai thì có thể phải đối diện với những nguy cơ sau:

Nguy cơ đối với mẹ

• Gây sảy thai do khối u chèn ép khiến cho buồng tử cung không phát triển được hoặc lớp nội mạc phát triển không đầy đủ.
• Gây hiện tượng sinh non bởi u xơ tử cung khiến cho rau thai bám và ngôi thai bất thường.
• Gây khó sinh do rối loạn về cơn co. Khối u nằm ở vị trí thấp cũng gây cản trở em bé chào đời. Khối u to chèn ép khiến cho chị em phải sinh mổ. Trường hợp mẹ bị rau tiền đạo bắt buộc phải sinh mổ.
• Băng huyết khi sổ rau. Nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây nguy hiểm tính mạng cho cả mẹ và con.
• Có thể gặp biến chứng: xoắn u xơ có cuống hoặc xoắn cả tử cung có mang khối u xơ.
• Có thể gây bất thường đường tiểu do bàng quang bị kéo lên cao.
• Bị nhiễm khuẩn hoại tử do vi khuẩn yếm khí trong thời kỳ hậu sản.

Nguy cơ đối với con

Có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, nhẹ cân do máu nuôi thai phải chia một phần để nuôi những khối u xơ tử cung.

Benh.vn (Theo BV Vinmec)

Bài viết U xơ tử cung có thể mang thai được không? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa phổ biến ở mọi độ tuổi, nhất là phụ nữ trong giai đoạn sinh đẻ. Đây là hiện tượng các khối mụn thịt mọc bất thường từ cơ tử cung. Vị trí của u xơ có thể nằm dưới thanh mạc, niêm mạc, trong lớp cơ, thậm chí bên ngoài tử cung…

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác dẫn đến u xơ tử cung. Tuy nhiên, vẫn có một số nhận định cho rằng sự gia tăng quá mức của estrogen, hậu quả của thừa cân… đều làm tăng nguy cơ mắc u xơ tử cung.

U xơ tử cung có thể phát triển thành ung thư không?

Trong tất cả các trường hợp, bệnh nhân u xơ tử cung cần tầm soát, siêu âm để theo dõi sự phát triển của khối u. Không nên chủ quan khi thấy khối u không gây chèn ép khó chịu mà bỏ qua tái khám định kỳ. Bởi vì u xơ tử cung vẫn có nhiều khả năng phát triển âm thầm, tăng kích thước và số lượng. Đến lúc các khối u phát triển to ra sẽ gây nguy hiểm và đe dọa tính mạng.

Về khả năng u xơ tử cung chuyển thành ung thư hầu như rất hiếm xảy ra. Vốn dĩ các u xơ được xem là khối u lành tính nên không phát triển thành u ác tính. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan mà cần điều trị sớm, kịp thời để bệnh không tái phát, tránh biến chứng.

Khi nào cần phẫu thuật u xơ tử cung?

Bệnh nhân u xơ tử cung tuyệt đối không được tự ý điều trị khi chưa có chẩn đoán và chỉ định của bác sĩ. Dựa trên tình trạng khối u mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Nếu u xơ tử cung ở thể nhẹ, bệnh được phát hiện sớm thì chỉ cần uống thuốc.

Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp cần phải phẫu thuật. Nguyên nhân là vì:

• U xơ làm khó có thai, chèn ép thai dễ gây sảy thai
• Gây rong kinh, băng huyết
• Khi các khối u phát triển lớn, chèn ép các cơ quan xung quanh như bàng quang (gây tiểu rắt), đại tràng (gây táo bón hoặc tiêu chảy) mà uống thuốc không có hiệu quả

Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật nhằm can thiệp trực tiếp vào các u xơ, giảm thiểu các triệu chứng của bệnh và ngăn không cho u xơ tử cung tái phát.

Bệnh nhân mắc u xơ tử cung cần thăm khám để can thiệp kịp thời bằng phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật

Phẫu thuật u xơ tử cung sẽ dựa trên kích thước, vị trí và tình trạng bệnh. Hiện nay, bệnh được can thiệp thông qua nút mạch hoặc phẫu thuật. Nút mạch là phương pháp chặn các động mạch nuôi u xơ và chỉ thực hiện với phụ nữ đã sinh đẻ. Phương pháp phẫu thuật phổ biến là mổ mở, mổ nội soi và nội soi bằng robot.

• Mổ mở: bác sĩ sau khi gây mê sẽ rạch từ thành bụng để tiếp cận khối u xơ. Các khối u được bóc tách, sau đó khâu vết thương. Phẫu thuật mổ hở gây đau, mất máu, hồi phục chậm.
• Mổ nội soi: với các khối u dưới phúc mạc hoặc trong cơ tử cung, kích thước phù hợp sẽ được mổ nội soi. Bệnh nhân được gây mê toàn thân, sau đó đưa đèn soi và dụng cụ phẫu thuật vào tử cung. Khi đã xong, bác sĩ đóng vết mổ và sát trùng. Phẫu thuật nội soi giúp khắc phục những nhược điểm của mổ mở như: tính thẩm mỹ cao, ít chảy máu và xâm lấn, hạn chế biến chứng, hồi phục nhanh.
• Phẫu thuật nội soi bằng robot được xem là phương pháp hiện đại và ưu việt nhất hiện nay. Phẫu thuật nội soi bằng robot có tính chính xác cao, dễ dàng kiểm soát. Đường rạch nhỏ chỉ 1 – 2 cm giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng, tính thẩm mỹ cao, ít đau, hồi phục nhanh.

Trong một số trường hợp nặng, bệnh nhân phải cắt bỏ toàn bộ tử cung để ngăn chặn biến chứng.

Benh.vn (Theo BV Vinmec)

Bài viết U xơ tử cung có chuyển thành ung thư được không? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Nguyên nhân chính gây u xơ tử cung là do sự rối loạn chức năng buồng trứng, làm tăng sản xuất nội tiết tố nữ estrogen. Biểu hiện của bệnh thường khó phát hiện, nhưng nổi bật lên những dấu hiệu như: khí hư nhiều, rối loạn kinh nguyệt, đau bụng, đầy hơi, táo bón, đau lưng, mệt mỏi…

Với bệnh u xơ tử cung, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng. Bệnh nhân u xơ tử cung nên ăn một số thực phẩm sau:

Rau xanh và trái cây

Rau xanh và trái cây là nhóm thực phẩm hàng đầu trong danh sách nhóm thực phẩm tốt dành cho người bệnh u xơ tử cung. Theo một nghiên cứu năm 2013 thì rau xanh và trái cây giúp ngăn ngừa u xơ phát triển là nhờ vào vai trò của chất xơ và chất chống viêm. Thành phần giàu chất xơ giúp giảm cân và cân bằng lượng hormone cũng như giữ mức đường huyết ổn định. Những lí do này có thể giúp ngăn ngừa và làm chậm sự tăng trưởng của u xơ. Tuy nhiên, không phải loại rau xanh trái cây nào cũng tốt bởi có những nhóm chứa hàm lượng estrogen cao khi người bệnh ăn nhiều sẽ kích thích sự tăng trưởng của khối u.

Rau xanh và hoa quả có lượng chất dinh dưỡng cao, dồi dào vitamin và khoáng chất, giàu chất chống oxy hóa, từ đó giúp tăng cường sức khỏe cũng như giảm lượng hormon estrogen.

Một số loại rau xanh tốt cho chị em bị u xơ tử cung như: cải xoăn, cải thìa, bina, atiso, ớt chuông, bí ngô, cà rốt, củ cải, cà chua… Đặc biệt, bông cải xanh là lựa chọn hàng đầu cho bệnh nhân u xơ tử cung bởi tác dụng chống oxy hóa mạnh.

Bệnh nhân u xơ tử cung cũng nên ăn một số loại trái cây màu cam, chứa nhiều vitamin A như: cam, chanh, bưởi, ổi… Vitamin A có tác dụng rất tốt đến các mô bị bệnh, giúp thúc đẩy sự phát triển của các mô lành, thu nhỏ các mô bị bệnh. Có thể ăn trực tiếp hoặc xay sinh tố đều rất tốt.

Các loại thịt trắng

Người mắc u xơ tử cung được khuyên là nên ăn các loại thịt trắng như: thịt gà, thịt gia cầm… thay thế cho các loại thịt đỏ như: thịt bò, thịt trâu… Bởi, thịt đỏ có thể làm tăng mức estrogen và kích thích khối u xơ tăng sinh, làm tình trạng u xơ nghiêm trọng hơn.

Người bệnh có thể chế biến các món như gà luộc, vịt luộc, gà kho… nhưng với các món kho nên hạn chế muối.

Người bệnh u xơ tử cung nên ăn thịt trắng

Các loại cá

Ăn cá trong các bữa ăn hàng ngày giúp làm giảm nồng độ estrogen.

Ngoài ra, trong cá có chứa nhiều acid béo có tác dụng làm giảm các kích thích lên khối u nhất là phản ứng viêm. Các loại cá như: cá thu, cá hồi, cá ngừ… là những loại cá có khả năng làm dịu các tổn thương sưng viêm của mô.

Nên sử dụng xen kẽ các loại cá với các loại thịt trắng để thực đơn hàng ngày thêm phong phú

Chị em nên chọn cá trong các bữa ăn hàng ngày để giảm lượng estrogen vào cơ thể

Ngũ cốc

Ngũ cốc chưa qua chế biến có hàm lượng đường huyết thấp, giàu chất chống oxy hóa và protein giúp đẩy lùi bệnh u xơ tử cung. Đặc biệt, ngũ cốc nguyên hạt rất giàu chất xơ, sử dụng hợp lý sẽ giúp đào thải độc tố và lượng estrogen dư thừa ra khỏi cơ thể. Từ đó, giúp cân bằng lượng hormone đẩy lùi bệnh u xơ tử cung. Vậy nên. Thay vì sử dụng tinh bột trắng, chị em nên sử dụng tinh bột nâu như: yến mạch, gạo lứt…

Có thể sử dụng ngũ cốc pha uống hàng ngày vào bữa sáng và bữa tối.

U xơ tử cung nên sử dụng ngũ cốc pha uống hàng ngày

Trà xanh

Một số nghiên cứu cho rằng trong trà xanh có chứa epigallocatechin gallate làm chậm sự tăng trưởng của u xơ tử cung nhờ tác dụng kháng viêm mạnh và giảm nồng độ estrogen. Đặc biệt, trà xanh có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao. Trong trường hợp thiếu sắt, trà xanh còn giúp cải thiện các triệu chứng chảy máu nặng do khối u gây ra.

Trà xanh nên dùng vào buổi sáng giúp tinh thần tỉnh táo. Không nên sử dụng vào buổi tối vì có thể gây tình trạng mất ngủ.

Trà xanh tốt cho bệnh nhân u xơ tử cung

Ngoài những thực phẩm trên, chị em cũng có thể bổ sung một số thực phẩm khác cũng có tác dụng rất tốt trong việc điều trị bệnh như:

• Nghệ vàng: có tác dụng giải độc gan, hỗ trợ gan đồng thời kích thích sản xuất mật làm teo khối u
• Giấm táo: cũng có tác dụng thải độc cho cơ thể, từ đó, giúp tử cung khỏe mạnh.

U xơ tử cung là một loại u lành tính mà tất cả phụ nữ đều có thể mắc phải. Do vậy, để phòng tránh bệnh, chị em nên tự xây dựng cho mình một chế độ ăn uống hợp lý.

Benh.vn (Theo BV Vinmec)

Bài viết Bị u xơ tử cung, nên ăn gì? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Vậy, u xơ tử cung là bệnh gì?

– U xơ tử cung là một loại khối u không phải ung thư của tử cung xuất hiện trong thời kỳ sinh đẻ của người phụ nữ. Thường u xơ bắt nguồn từ một tế bào cơ trơn rồi tiếp tục phát triển lên.

– Vị trí của u xơ có thể xuất hiện bên trong hoặc bên ngoài nội mạc tử cung, cũng như bên trong hoặc bên ngoài lớp cơ của thành tử cung.

– Lứa tuổi thường bị u xơ tử cung: từ 35 tuổi trở lên.

Bệnh u xơ tử cung (Ảnh minh họa)

Nguyên nhân gây u xơ tử cung

– Người bị cường oestrogen.

– Người không sinh nở.

– Người sinh nở muộn.

– Do yếu tố di truyền….

Triệu chứng

– Khí hư nhiều do niêm mạc tử cung bị kích thích: dịch thường trong, đôi khi loãng như nước và ngày một nhiều hơn.

– Rối loạn kinh nguyệt.

– Thời gian hành kinh kéo dài hơn bình thường: trong mấy ngày đầu, lượng huyết ra nhiều hơn so với những kỳ kinh trước.

– Khi khối u xơ đã lớn, huyết không ra theo chu kỳ nữa mà có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào, gọi là rong huyết.

– Tình trạng ra huyết kéo dài dẫn đến thiếu máu, khiến cơ thể xanh xao, mệt mỏi.

– Khi hành kinh, thường bị đau bụng do tử cung phải co bóp mạnh hơn để đẩy huyết kinh ra ngoài.

Đau bụng kinh do tử cung phải co bóp mạnh (Ảnh minh họa)

– Có trường hợp người bệnh tự sờ thấy khối nhân xơ cứng chắc ở vùng bụng dưới (thường là vào ban đêm khi nằm ngủ, các cơ thành bụng được thả lỏng).

– Điều đáng lưu ý là u xơ tử cung thường xảy ra trùng với thời kỳ tiền mãn kinh nên triệu chứng rong huyết dễ bị nhầm là rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh.

Tầm soát và chẩn đoán

– Bác sĩ khám bụng, khám vùng chậu và thăm âm đạo.

– Siêu âm chẩn đoán và để theo dõi sự phát triển của khối u.

– Soi buồng tử cung, phương pháp này cho phép bác sĩ nhìn thấy được lớp nội mạc buồng tử cung và có thể lấy một mẫu mô nhỏ nếu cần thiết (làm tế bào học).

Biến chứng của bệnh

– Bệnh nhân có thể bí tiểu tiện do u chèn ép bàng quang, hoặc táo bón và đau nếu u phát triển vào trực tràng.

– Nếu khối nhân xơ tạo thành polyp (bướu thịt) tụt vào âm đạo, mức độ ra máu sẽ nặng hơn. Khi sinh hoạt tình dục, bệnh nhân cảm thấy vướng và ra máu nhiều.

– Polyp khi bị nhiễm khuẩn, âm đạo sẽ tăng tiết dịch, lẫn máu và mủ rất hôi, tình trạng nhiễm khuẩn lan ngược lên tử cung, gây biến chứng nguy hiểm.

– Gây nên một số biến chứng cho thai nghén, chèn ép gây đau và bí đại tiểu tiện.

– Biến chứng thường gặp và nguy hiểm nhất là chảy máu do khối u xơ cản trở sự co bóp của tử cung, khiến tử cung bị đờ và máu chảy nhiều, gọi là băng kinh, nếu không được xử trí kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng.

Bệnh nhân bị táo bón và đau nếu u phát triển vào trực tràng (Ảnh minh họa)

Phòng tránh u xơ tử cung

– Quan sát chu kì kinh nguyệt hàng tháng để kịp thời nhận ra những thay đổi như: màu máu kinh, thời gian có kinh, dấu hiệu kèm theo (đau bụng, tăng tiết dịch âm đạo…)

– Tình dục an toàn để tránh mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Nếu bị bệnh tình dục, vi khuẩn theo đường âm đạo xâm nhập vào tử cung, gây nhiễm trùng nội mạc tử cung.

– Ăn nhiều hoa quả, hạn chế ăn chất béo để tránh hiện tượng cường estrogen, hình thành một số loại hormone gây u xơ tử cung.

– Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/1 lần.

Khám phụ khoa 6 tháng 1 lần để tầm soát bệnh (Ảnh minh họa)

Cách điều trị bệnh

Việc điều trị u xơ tử cung phụ thuộc

+ Kích thước của khối u.

+ Tuổi của người bệnh.

+ Nhu cầu sinh con của người bệnh.

Điều trị:

Khối u nhỏ (đường kính dưới 5 cm)

+ Điều trị nội khoa, dùng các loại thuốc progesteron trong 6 tháng đồng thời theo dõi cẩn thận sự tiến triển của khối u.

+ Sau 6 tháng, khám và siêu âm đánh giá kích thước của u (nhỏ đi hay lớn lên) để có cách xử trí thích hợp.

Khối u lớn hơn 5 cm

+ Mổ bóc tách, bảo tồn tử cung: bệnh nhân có thể mang thai nhưng phải sau 3 năm.

+ Khi có thai, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ vì có nguy cơ vỡ tử cung, gây tử vong cho mẹ và thai nhi.

+ Nếu bệnh nhân đã nhiều tuổi, đủ số con mong muốn hoặc khối u quá lớn thì phải mổ cắt tử cung.

Lời kết

U xơ tử cung là bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Đây là căn bệnh lành tính, nếu được phát hiện sớm sẽ chữa khỏi rất dễ dàng. Tuy nhiên, nếu phát hiện và điều trị muộn, bệnh có thể gây những biến chứng nguy hiểm.

Vì vậy, chị em phụ nữ nên thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng 1 lần để kịp thời phát hiện và điều trị u xơ tử cung, xử lý khi u còn nhỏ…Ngoài ra, nên tăng cường lượng rau xanh, hoa quả trong chế độ ăn hàng ngày, tránh những món ăn dầu mỡ gây chứng cường oestrogen…

Benh.vn

Bài viết Bệnh u xơ tử cung cách phòng tránh và điều trị đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

Triệu chứng lâm sàng

Triệu chứng toàn thân

Có thể gặp tình trạng thiếu máu, mức độ thiếu máu phụ thuộc vào tình trạng mất máu

Triệu chứng cơ năng

• Khí hư loãng như nước.
• Rong kinh, cường kinh là triệu chứng chính, gặp trong 60% trường hợp. Máu kinh thường có máu cục lẫn máu loãng. Kinh kéo dài ngày 7 – 10 ngày hoặc dài hơn.
• Đau vùng hạ vị hoặc vùng hố chậu, đau có thể tăng lên trước hoặc trong khi có kinh. Đau hoặc tức bụng kéo dài có thể do khối u chèn ép vào tạng lân cận.

Triệu chứng thực thể

• Nhìn: nếu khối u lớn có thể thấy khối u gồ lên ở vùng hạ vị.
• Sờ nắn bụng: khối u ở hạ vị có mật độ chắc, di động liên quan với tử cung.
• Khám mỏ vịt: Nếu u xơ ở cổ tử cung có thể thấy polyp cổ cuống nằm ở lỗ ngoài cổ tử cung.
• Khám âm đạo phối hợp với nắn bụng: phát hiện toàn bộ tử cung to, chắc nhẵn, đều (có khi gồ ghề) không đau. Nếu u xơ dưới thanh mạc có thể phát hiện cạnh tử cung một khối u tương tự như khối u phần phụ; Khi lay cổ tử cung, khối u di động theo.
• Khám trực tràng: rất cần thiết để phân biệt u xơ tử cung phát triển về phía sau hay khối u trực tràng.

Cận lâm sàng

– Siêu âm: kích thưốc tử cung tăng, đo được kích thưóc của u xơ tử cung và kích thước của nhân xơ tử cung. Siêu âm cản quang (bơm nước muối hoặc dịch cản quang vào buồng tử cung) có thể phát hiện polyp buồng tử cung. Chẩn đoán siêu âm có thể khó khăn trong trường hợp u nang buồng trứng dính với tử cung, hoặc tử cung bị dị dạng.

– Soi buồng tử cung để chẩn đoán và điều trị các u xơ dưới niêm mạc.

– Xét nghiệm tế bào âm đạo để phát hiện các tổn thương cổ tử cung kèm theo.

– CT- scan được chỉ định trong trường hợp cần phân biệt với các ung thư ở tiểu khung.

Hình ảnh u xơ tử cung

Chẩn đoán

Chẩn đoán xác định

Dựa vào triệu chứng cơ năng, thực thể và cận lâm sàng. Chẩn đoán thường dễ khi khối u lớn và có nhiều nhân xơ.

Chẩn đoán phân biệt

• Có thai: phải dựa vào xét nghiệm p-hCG và siêu âm để phân biệt với có thai bình thường, doạ sẩy thai, thai chết lưu.
• Khối u buồng trứng: thường biệt lập với tử cung, di động khối u không làm di chuyển cổ tử cung. Chẩn đoán phân biệt giữa khối u buồng trứng với u xơ tử cung dưới phúc mạc đôi khi khó khăn.
• Ung thư niêm mạc tử cung: Tất cả những trường hợp ra huyết bất thường ở thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh cần được loại trừ ung thư niêm mạc tử cung. Các xét nghiệm bổ sung như: soi buồng tử cung và nạo sinh thiết giúp chẩn đoán xác định

Benh.vn (Theo BYT)

Bài viết Các triệu chứng chẩn đoán u xơ tử cung đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

6. Tiến triển và biến chứng

6.1. Tiến triển

U xơ tư cung thường tiến triển chậm, sau một thời gian khối u có thể tăng kích thước gây nên triệu chứng và biến chứng. Chỉ khoảng 0,05% trường hợp u xơ tử cung biến chứng thành sarcoma. Nếu khối u nhỏ không gây triệu chứng hoặc biến chứng gì đáng kể. Thời kỳ mãn kinh, u xơ tử cung có thể ngừng phát triển.

6.2. Biến chứng

6.2.1. U xơ tử cung ở người không có thai

– Chảy máu: rong kinh, rong huyết thường là biểu hiện chính, hay gặp trong u dưới niêm mạc. Ra huyết kéo dài dẫn đến thiếu máu.

– Chèn ép:

+ U xơ trong dây chằng rộng chèn ép vào niệu quản đưa đến ứ đọng đài bể thận. Biến cố nhẹ ở đường tiết niệu là đái rắt, đái khó…

+ U xơ ở mặt sau tử cung chèn ép vào trực tràng gây táo bón.

– Xoắn khối u dưới phúc mạc có cuống: đau dữ dội ở vùng hố chậu, kèm dấu hiệu kích thích phúc mạc (nôn, bí trung tiện). Toàn thân suy sụp, mạch nhanh, bụng chướng. Choáng có thể xảy ra do đau.

– Thoái hoá: một số trường hợp khối u to có thể có biến chứng thoái hoá hoại tử vô khuẩn hoặc thoái hoá kính.

– Ung thư hoá: hiếm gặp.

6.2.2. U xơ tử cung và thai nghén

– Chậm có thai hoặc vô sinh.

– Khi có thai: u xơ tử cung có thể gây sẩy thai, đẻ non.

– U xơ tử cung có thể gây rau tiền đạo, rau bám chặt.

– Đẻ khó: tuỳ theo vị trí u xơ có thể gây ra ngôi thai bất thường, ngôi cúi không tốt hoặc trở thành khối u tiển đạo khi chuyển dạ.

– Khi chuyển dạ: thường gây chuyển dạ kéo dài, rốì loạn cơn co. Thời kỳ sổ rau thường gây băng huyết, đờ tử cung”

– Trong một số trường hợp vị trí của khối u có thể gây trở ngại cho đường rạch cơ tử cung khi mổ lấỵ thai. Ví dụ, thay vi phẫu thuật theo đường mổ ngang đoạn dưới có thể phải rạch thân tử cung để lấy thai.

– Thời kỳ hậu sản: U xơ có thể gây bế sản dịch, nhiễm khuẩn hậu sản, u xơ dưới thanh mạc có cuống có thể bị xoắn.

– Biến chứng sau đẻ của u xơ

+ Khối u bị kẹt ở cùng đồ Douglas gây chèn ép bàng quang, trực tràng

+ Khối u dưới phúc mạc bị dính vào phúc mạc

+ Biến chứng nhiễm khuẩn có thể xảy ra ở ngay khối u, niêm mạc tử cung và vòi tử cung. Bệnh nhân có những cơn đau bụng, sốt, bạch cầu tăng, toàn thân suy sụp.

7. Điều trị

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào tuổi bệnh nhân, số lần có thai, tình trạng thai nghén, mong muốn có thai trong tương lai, vị trí và kích thước khối u.

7.1. Đỉều trị nội khoa

Mục đích chủ yếu là hạn chế sự phát triển của khối u và các triệu chứng rong kinh, rong huyết.

7.1.1.  Chỉ định

– Có một số u xơ nhỏ, không biến chứng chỉ cần theo dõi, không cần đỉều trị

– U xơ nhỏ, không có biến chứng hoặc ở tuổi sắp mãn kinh hoặc chờ mổ vì một số bệnh lý nội khoa, nhưng phải ngừng điều trị trước phẫu thuật ít nhất 10 ngày.

7.1.2. Điều trị

Có thể sử dụng một số thuốc như Medroxyprogesteron acetat, chất đồng vận GnRH, hoặc Danazol. Tác dụng của thuốc đạt được tốì đa sau 3-6 tháng dùng thuốc, khối u có thể giảm được 50% thể tích, sau đó thể tích khối u không giảm thêm. Nếu ngừng thuốc khối u sẽ dần dần tăng kích thước trở lại.

Liều lượng: Medroxyprogesteron 10mg/ngày X 10 ngày, từ ngày 16 – 25 của vòng kỉnh.

7.2. Điều trị ngoại khoa

7.2.2.  Chỉ định

– Ư xơ có biến chứng: chảy máu, điều trị nội khoa thất bại, chèn ép, hoại tử, xoắn hay kết hợp với vô sinh.

– U xơ phối hợp tổn thương khác: sa sinh dục, u nang buồng trứng, loạn sản cổ tử cung.

– U xơ tử cung to hay lớn dần lên (>8cm).

– U xơ làm biến dạng buồng tử cung: u xơ dưới niêm mạc gây chảy máu và nhiễm khuẩn.

7.2.2  Điều trị bảo tổn

– Gây tắc mạch: người ta đã ứng dụng thành công phương pháp làm tắc mạch khối nhân xơ bằng một catheter đặt qua động mạch đùi, đưa lên động mạch tử cung và bơm chất gây tắc mạch như: hạt gelatin xốp (Gelíoam), hạt silicon, hạt polyvinyl alcohol (PVA).

– Bóc nhân xơ bảo tồn tử cung bằng mổ hở hoặc nội soi.

– Cắt polyp buồng tử cung qua soi buồng hoặc mổ hở.

7.2.3. Điều trị triệt để

Cắt tử cung hoàn toàn, có thể cắt hai hay một phần phụ tuỳ thuộc vào từng trường hợp cụ thể và tuổi người bệnh.

Benh.vn

Bài viết U xơ tử cung: Tiến triển, biến chứng và điều trị đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.

1. U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung (UXTC) là khối u lành tính, có nguồn gốc từ tế bào cơ trơn tử cung, tỷ lệ 20-25% ở các phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, kích thước thường dưới 15cm. U xơ tử cung thường ít có triệu chứng. Tuy nhiên khi khối u lớn thì có thể gây rong kinh, rong huyết, đau và vô sinh. Nguyên nhân chưa được biết rõ, nhưng giả thuyết về cường estrogen được nhiều tác giả ủng hộ.

– Thường gặp ở phụ nữ từ 35 – 40 tuổi

– U xơ tử cung không gặp trước tuổi dậy thì

2. Giải phẫu bệnh

2.1. Đại thể

U xơ tử cung là một khối u đặc, không có vỏ, có hình tròn hoặc bầu dục, mật độ chắc, mặt cắt màu trắng, giới hạn rõ với lớp cơ tư cung bao quanh có màu hồng. Khối u có cấu trúc là cơ trơn.

Số lượng u có thể chỉ có một hoặc nhiều nhân, kích thước không đều.

2.2. Vi thể

Các sợi cơ trơn hợp thành bó, đan xen với nhau thành khối. Xen kẽ với sợi cơ trơn là tổ chức liên kết. Nhân tế bào có hình bầu dục, tròn, không có hình ảnh nhân chia. Khi mãn kinh khối u có thể nhỏ dần, sợi cơ giảm thay vào đó là các sợi Collagen kèm canxi hoá. Ngoài ra niêm mạc tử cung dày lên kiểu quà sản.

3. Vị trí của u xơ tử cung

Theo vị trí giải phẫu và cấu trúc của cơ tử cung thì u xơ tử cung được phân chia thành các loại sau:

3.1. Ở thân tử cung

3.1.1.  U dưới phúc mạc

U ở dưới phúc mạc, có thể có cuống hoặc không có cuống. Triệu chứng lâm sàng nghẻo nàn, u được phát hiện do biến chứng chèn ép các tạng xung quanh, làm thay đổi vị trí vòi tử cung, buồng trứng – loại này thường bị chẩn đoán nhầm với khối u buồng trứng.

3.1.2.  U kẽ

Loại này hay gặp nhất phát triển từ phần giữa của lốp cơ tử cung, u có thể lấn vào buồng tử cung, làm biến dạng buồng tử cung. Có thể có nhiều khối u, kích thước lớn, hình tròn và đối xứng.

3.1.3.  U dưới niêm mạc

Loại này thường chỉ có một khối u, hay phối hợp với các bất thường của niêm mạc tử cung, gây nhiều triệu chứng bất thường như ra huyết, kinh đau. U phát triển lấn vào buồng tử cung, niêm mạc tử cung bị hoại tử, chảy máu. Khi khối u có cuống, nó chui qua eo vào ống cổ tử cung hoặc nằm trong âm đạo, gọi là polyp buồng tử cung.

3.2. Ở cổ tử cung

Loại này thường phát triển về phía âm đạo. Nếu u xơ cổ tử cung phát triển ở thành sau, sẽ lấn vào cùng đồ Douglas gây chèn ép trực tràng. Nếu u xơ thành trước, nó sẽ phát triển trong hố chậu có thể đè vào bàng quang hoặc niệu đạo. Khối u có thể có cuống, được bao phu bởi niêm mạc ống cổ tử cung, lấn ra ngoài lỗ cổ tử cung, cổ tử cung như bị xoá gọi là polyp ống cổ tử cung.

Benh.vn (Theo chương trình đào tạo sản phụ khoa – BYT)

Bài viết Phân biệt các loại u xơ tử cung đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Benh.vn.