Trước thực trạng mua thuốc tân dược dễ dàng như hiện nay có thể dẫn đến những nguy hiểm cho xã hội, thậm chí tiếp tay cho những kẻ có dã tâm làm hại người khác…Trước thực tế trên, một số đại biểu đã đóng góp ý kiến, xây dựng Luật Dược (sửa đội) tại kỳ họp Quốc hội vừa qua…
Mục lục
Thực trạng mua bán thuốc tân dược hiện nay
Theo sự phát triển của xã hội và nhu cầu tất yếu của người dân, các công ty dược, cửa hàng bán thuốc tân dược mọc lên như nấm tại tất cả các tỉnh thành trên cả nước.
Tuy nhiên, việc kiểm soát, kê khai và niêm yết giá thuốc chưa thực hiện được đồng bộ, do đó người bán nói giá thuốc bao nhiêu, người bệnh không được trả giá, chẳng biết đắt rẻ, chất lượng thuốc thế nào.
Trước vấn đề trên, Bộ trưởng Y tế cũng khẳng định mặc dù đã có quy định bán thuốc theo toa, tuy nhiên việc mua – bán thuốc không thể kiểm soát nổi.
Thoải mái mua thuốc mà không cần kê đơn
Đại biểu Trần Du Lịch (TP HCM)
Làm giàu từ kinh doanh dược phẩm là ngành siêu lợi nhuận, đã ăn sâu vào nước ta hàng chục năm qua. Việc mở nhà thuốc không phải kinh doanh thuần túy mà vì mục vụ xã hội, không phải “buôn có bạn, bán có phường”. Song vấn đề quản lý chưa chặt chẽ. Thậm chí, “Không có xứ nào khi mua thuốc tây mà không cần toa của bác sĩ như ở ta. Bây giờ mua thuốc giết người cũng được”.
Vấn đề này giải quyết được không? Bây giờ mua thuốc giết người cũng được. Thành ra nguy hiểm ghê gớm là để dân tự mua kháng sinh về tự chữa bệnh. Tôi tới mua thuốc, kể cả kháng sinh cực độc vẫn mua được. Trách nhiệm ở đây thế nào, xử lý ra sao?”
Qua đó, các cơ quan ban ngành cần chấn chỉnh việc quảng cáo thuốc, vì thuốc quảng cáo trị bách bệnh, kể cả ung thư, điều này cực kỳ nguy hiểm. Bên cạnh đó, vấn đề thực phẩm chức năng cũng vậy. Tuy là một dạng thuốc bổ, nhưng cũng được quảng cáo rầm rộ. Cho nên cần xem xét công tác quản lý và có nên đưa vào Luật không? Ông Trần Du Lịch khẳng định, Luật dược phải hướng tới phát triển ngành công nghiệp dược, vì đây là lĩnh vực siêu lợi nhuận. Giải quyết vấn đề thuốc trong nước là cực kỳ quan trọng.
Đại biểu Huỳnh Ngọc Ánh (TP HCM)
Đại biểu Ánh đề xuất cần đưa vào Luật nghĩa vụ của nhà thuốc, quầy thuốc phải bán thuốc theo toa quản lý, vì không ở đâu mua thuốc dễ như ở ta bây giờ “Mua thuốc chữa bệnh cho người mà như không phải chữa cho người, mua cái gì cũng được, kháng sinh, thuốc tự tử cũng được. Nếu giả sử người nào muốn tự tử mua thuốc khó khăn thì rõ ràng là không thể”.
Vì vậy, Luật cần đưa tỷ lệ phần trăm rủi ro vào. Bởi nếu có rủi ro xảy ra sẽ không thể giải thích cho nhân dân được. Vừa qua, liên tục trong thời gian ngắn có nhiều trường hợp tử vong sau khi tiên vaccine. Bộ Y tế có trả lời rằng đây là nằm trong “tỷ lệ cho phép”, còn thấp hơn thế giới.
Tuy vậy, việc giải thích như trên cũng chưa thỏa đáng bởi tỷ lệ chữa bệnh có tỷ lệ khỏi hay không khỏi, nhưng đi chích ngừa thì không thể nói tỷ lệ hay mức độ cho phép được. “Con tôi đang khỏe mạnh, đi chích về lại rơi vào trường hợp tỷ lệ đó là ai dám đưa con đi chích? Dư luận đã nói rất nhiều vấn đề này. Tất nhiên không có gì bảo đảm 100% nhưng khi rủi ro xảy ra thì cần giải thích theo cách khác”.
Chất lượng thuốc chữa bệnh cũng cần xem xét
Trong khi đó, nhiều đại biểu cũng băn khoăn về chất lượng thuốc chữa bệnh hiện nay. Hiện, ở ta dược sĩ cũng tham gia làm thuốc giả. Do đó vấn đề đạo đức cần được đặt ra, vì người dược sĩ đi “cứu nhân độ thế” nhưng dược sĩ giờ đi làm trình dược viên, “chạy mối” bán thuốc.
Có những công ty không có nhà máy, hoặc nhập thuốc kém chất lượng vẫn tham gia đấu thầu và bỏ giá rẻ, nếu trúng thầu sẽ rất nguy hiểm. Phải thừa nhận, việc mua thuốc kháng sinh quá dễ dàng, như thế tiềm ẩn nhiều mối nguy hại. Hiện tượng bán thuốc qua mạng cũng đang diễn ra mà không có sự quản lý chặt chẽ. Thị trường thuốc “hỗn loạn” do có quá nhiều khâu trung gian, dẫn đến viên thuốc đến người bệnh bị “đội giá” vì chịu rất nhiều chi phí.
Các quy trình kiểm tra hiện nay còn nhiều lỗ hổng
Hiện, chúng ta có chỉ thị về kiểm tra 100% mẫu khi nhập khẩu đối với 37 công ty thường hay có vi phạm về chất lượng thuốc. Nhưng không phải thuốc nào nhập khẩu cũng được kiểm tra, cho nên cũng có yếu tố “hên xui”. Trong khi đó, khi đăng ký thì không kiểm tra thực địa, không biết nhà máy đó sản xuất như thế nào.
Còn nếu như nhà máy sản xuất trong nước, chúng ta có quy trình kiểm tra. Nhưng cũng còn tùy thuộc vào doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp lấy chất lượng làm đầu thì rất tốt. Nhưng cũng có doanh nghiệp, nhà máy khi kiểm tra thì đạt, song quá trình sau đó nếu không có sự giảm sát thì liệu có bảo đảm hay không? Cho nên khi đăng ký gần như chỉ trên giấy tờ. Khi nhập khẩu cũng không kiểm tra được 100% mẫu.
Trước thực trạng trên, bà Phạm Khánh Phong Lan để nghị cần phải tăng kiểm nghiệm thuốc ngoại. Do đó Luật cần đặt vấn đề tăng cường kiểm tra nhập khẩu thuốc.
Được biết, Quốc hội đã ghi nhận tất cả những đóng góp của đại biểu để sửa đổi, bổ sung một số quy định trong Luật Dược sắp tới.
Tổng hợp
