Tai là một cơ quan cảm giác quan trọng. Trong đó, phần tai giữa đóng vai trò trong nhận biết và dẫn truyền âm thanh. Viêm tai giữa mạn tính có thể làm giảm thính lực và đôi khi nhiễm trùng lan vào não, ảnh hưởng đến tính mạng. Vì vậy, những hiểu biết về bệnh giúp phòng ngừa và điều trị sớm, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Đại cương
– Gặp ở mọi lứa tuổi.
– Thời gian chảy mủ tai trên 3 tháng.
– ảnh hưởng nhiều đến sức nghe (điếc dẫn truyền).
– Biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân
– Viêm tai giữa cấp tính chuyển thành: viêm mũi, họng là nguyên nhân làm cho quá trình viêm tai giữa cấp tính chuyển thành viêm tai giữa mạn tính.
– Trẻ em: viêm V.A
– Người lớn: viêm xoang, khối u đè p vòi nhĩ.
Giải phẫu bệnh lý
– Tổn thương niêm mạc: vòi nhĩ, hòm nhĩ, màng nhĩ. Niêm mạc trở nên dày (gấp 5-10 lần bình thường), đặc biệt các tế bào xương chũm làm ngừng trệ sự lưu thông tế bào xương chũm về hang chũm.
– Các tuyến nhầy quá phát và tăng tiết. Tạo nên sản phẩm là các chất mủ nhầy không thối.
Triệu chứng
Cơ năng
Duy nhất có chảy mủ ở tai và chảy tăng lên, mỗi đợt viêm mũi, họng. Mủ đặc trong hoặc vàng kéo dài thành sợi, không tan trong nước, không thối.
Thực thể
– Lau sạch mủ quan sát thấy một lỗ thủng tồn tại 2 dạng hình quả đậu hoặc hình tròn ở màng căng, bờ nhẵn, không sát khung xương. Dùng que đầu tù móc vào không bị mắc vào xương.
– Quan sát hòm nhĩ qua lỗ thủng: nhìn thấy màu hồng, đôi khi thấy polyp chui qua lỗ thủng.
Dùng que thăm dò qua lỗ thủng không chạm xương (không bao giờ có cholesteatome).
Cận lâm sàng
– Thính lực đồ: điếc dẫn truyền.
– X-quang: chụp tư thế Schuller: hình ảnh kém thông bào, không có hình ảnh viêm xương.
Diễn biến
Diễn biến từng đợt kéo dài nhiều năm. Khi nào còn viêm mũi, họng thì còn bị viêm tai giữa, dễ dàng trở thành viêm tai giữa mủ, tiến triển đến xơ nhĩ, viêm ống tai ngoài, viêm vành tai.
Các thể lâm sàng
– Viêm tai giữa màng nhĩ đóng kín.
– Xơ nhĩ: không thủng màng nhĩ, không chảy nước tai ra ngoài, viêm mũi họng mạn tính kéo dài, tái diễn, nghiệm pháp Valsalva (-). Màng nhĩ lõm, cán xương búa nằm ngang, mấu ngắn xương búa nhô ra, tam giác sáng thu hẹp lại.
Điều trị
Tại chỗ
– Lau, rửa sạch mủ.
– Rỏ thuốc làm se niêm mạc.
– Rỏ vào tai hỗn dịch: Cloramphenicol và hydrocortison.
– Hòm nhĩ đóng kín: tiêm vào 0,5 ml Hydrocortison hoặc Alpha-Chymotrypsin.
– Có thể nhỏ bằng chất đắng: Becberin, bạch hoa xà…
– Phẫu thuật mở thượng nhĩ dẫn lưu.
Điều trị mũi họng
– Nạo V.A
– Cắt amiđan
– Giải quyết u xơ vòm mũi họng.
