Đầu năm 2015, một luồng gió đầy hy vọng đã đến với các bệnh nhân ung thư buồng trứng & ung thư vú khi bệnh viện Trung ương Huế, BV Ung bướu Nghệ An đã điều trị thành công ung thư cho 4 người bằng phương pháp sử dụng tế bào gốc tạo máu tự thân.
Được biết, đây là kết quả bước đầu của đề tài khoa học “Nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc tự thân trong điều trị ung thư vú và ung thư buồng trứng” do PGS.TS Nguyễn Duy Thăng – phó giám đốc BV Trung ương Huế và các cộng sự đã nghiên cứu, ứng dụng trong suốt hai năm qua.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thăng, với phương pháp cổ điển trong điều trị ung thư như phẫu thuật, hóa trị và xạ trị, nếu điều trị đúng liều thì bệnh nhân ung thư có thể bị suy tủy không phục hồi và tử vong do suy tủy, nhiễm trùng. Với cách điều trị mới, suy tủy của bệnh nhân đã được giải quyết. Bệnh nhân ung thư được thu thập tế bào của chính mình, bảo quản ở nhiệt độ -196 độ C trong bình nitơ lỏng, sau đó dùng chính tế bào này để ghép lại cho bệnh nhân.
Bà Nguyễn Thị Sau chữa khỏi ung thư vú bằng PP sử dụng tế bào gốc tự thân
Sau khi thu thập đủ tế bào gốc, bệnh nhân ung thư được điều trị bằng hóa trị liều cao và điều trị nhắm đích trong môi trường vô trùng để tiêu diệt hết các tế bào ung thư. Khi toàn bộ các tế bào trong cơ thể đã bị tiêu diệt, bệnh nhân bị suy tủy không hồi phục, lúc này êkip bác sĩ sẽ ghép tế bào gốc trở lại cho bệnh nhân để tạo ra những loại tế bào mới chính của cơ thể, nhưng trẻ hơn, khỏe hơn.
Đến nay, “BV Trung ương Huế có 20 trường hợp ung thư giai đoạn cuối (trong đó tám bệnh nhân ung thư vú và 12 bệnh nhân ung thư buồng trứng) đang được điều trị, cấy ghép tế bào gốc với sự hỗ trợ kinh phí của đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước. Đến nay, hai bệnh nhân ung thư buồng trứng giai đoạn cuối được điều trị lành bằng phương pháp này, đã xuất viện với tình trạng sức khỏe tốt”. Tại BV Ung bướu Nghệ An cũng đang nhận hơn 30 bệnh nhân mắc ung thư vú đăng ký điều trị bằng phương pháp này.
Bà Nguyễn Thị Sau (52 tuổi, xã Hương Thủy, Thừa Thiên Huế)
Năm 2013 tôi bị phát hiện ung thư nhưng nhà nghèo không có tiền phẫu thuật, gia đình bất lực chờ chết. “Khi bụng trướng to đau dữ dội, gia đình chở tui lên BV Trung ương Huế cấp cứu. Bác sĩ la quá trời, nói răng mà để khối u to như ri mới nhập viện. Tui chết đứng khi nghe tin mình bị ung thư buồng trứng giai đoạn cuối”
“Hôm nghe bác sĩ báo tin mình được chọn điều trị miễn phí trong đề tài ghép tế bào gốc, tui vừa mừng vừa lo, dù chẳng biết phương pháp dùng tế bào gốc là chi cũng đồng ý. Cả gia đình xem đây là cơ hội sống cuối cùng, và giờ tui may mắn được cứu sống”Kết quả sau hai lần tái khám, bác sĩ cho biết không có dấu hiệu tái phát, di căn ung thư, tất cả các chỉ số đều bình thường.
Bà Đinh Thị Liễu (52 tuổi, Yên Thành, Nghệ An)
Đầu năm 2013 bà Liễu phát hiện có cục u nhỏ ở vú phải, sờ vào khá cứng nhưng không thấy đau. Vì bận rộn công việc nên bà không chịu đi.
Đến tháng 9-2014, bà đến BV Ung bướu Nghệ An khám và được phát hiện bị ung thư vú, được chỉ định truyền hai đợt hóa chất, phẫu thuật bầu vú. Tháng 11-2014, bà và hơn 20 bệnh nhân được tư vấn về phương pháp điều trị bằng cách ghép tế bào gốc tạo máu tự thân và quyết định thử nghiệm phương pháp mới.
Đến nay bà đã khỏe trở lại “Ngày trước truyền hóa chất vào da dẻ khô ráp, xù xì và thâm đen, người gầy rộc hẳn. Từ lúc ra viện đến nay tôi thấy khỏe lắm, không còn phải lo nghĩ gì nữa. Tôi như được sinh ra lần thứ hai trong đời vậy”.
Được biết, cuối năm 2015, khi kết thúc đề tài, BV Trung ương Huế sẽ áp dụng thường quy phương pháp mới này vào điều trị ung thư vú, ung thư buồng trứng và một số bệnh ung thư khác. Trước đó, BV Ung bướu Nghệ An đã điều trị ung thư thành công cho năm bệnh nhân bằng phương pháp trên, chủ yếu điều trị ung thư hạch.
Tiếp cận kỹ thuật tế bào gốc theo lộ trình
Ông Nguyễn Ngô Quang, phó cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo Bộ Y tế cho biết hiện đã có một số biện pháp điều trị sử dụng tế bào gốc được Bộ Y tế cho phép áp dụng ở nước ta.
Trong đó, có phương pháp sử dụng tế bào gốc điều trị liệt tủy cho bệnh nhân bị liệt do chấn thương, tai nạn ở BV Việt Đức. Sử dụng tế bào gốc điều trị bệnh liên quan đến khớp gối tại BV 115, BV Vạn Hạnh TP.HCM, BV Bạch Mai, BV Việt Đức, tế bào gốc trong điều trị các bệnh huyết học ở Viện Huyết học – truyền máu trung ương và TP.HCM…
Tuy nhiên, công nghệ tế bào gốc còn đang có rất nhiều trường phái nghiên cứu khác nhau trên thế giới và trong một số trường hợp thì sau khi được đưa trở lại cơ thể, tế bào gốc có thể bị biệt hóa thành các tế bào khác không mong muốn. Vì thế, Việt Nam sẽ tiếp cận phương pháp điều trị này theo hướng có lộ trình.
Nguyên tắc quan trọng nhất được xác định là cho phép các phương pháp được FDA Hoa Kỳ khuyến cáo, sử dụng tế bào gốc tự thân, không can thiệp vào cơ thể, thời gian lấy tế bào gốc và đưa trở lại cơ thể ngắn và bệnh lý đó không có phương pháp điều trị khác.
Trước mắt, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Quang Cường đã có văn bản hướng dẫn ứng dụng tế bào gốc, trong đó Bộ Y tế đề nghị Bộ Khoa học – công nghệ khi có những nghiên cứu y sinh học thì cần có ý kiến của Bộ Y tế.
Hải Yến – Benh.vn (Tổng hợp)