Giao mùa là thời điểm các bệnh lý về đường hô hấp, tiêu hóa, da liễu,… ở trẻ em thường bùng phát. Do hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, chưa kịp thích ứng với sự thay đổi thất thường của thời tiết nên dễ bị các tác nhân gây bệnh tấn công. Để bảo vệ sức khỏe của trẻ, cha mẹ cần nắm được các bệnh lý thường gặp ở trẻ em khi giao mùa và có biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Mục lục
Thời tiết giao mùa – thời điểm dịch bệnh tấn công trẻ
Thời tiết giao mùa là thời điểm chuyển từ mùa này sang mùa khác, thường là từ mùa xuân sang mùa hè hoặc từ mùa hè sang mùa thu.
Thời tiết giao mùa thường thay đổi nhiệt độ thất thường. Nhiệt độ có thể thay đổi từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại trong một ngày, thậm chí trong một giờ. Điều này khiến cơ thể trẻ khó thích ứng và dễ bị bệnh.
Bên cạnh đó thời điểm giao mùa thường có mưa nhiều, nhất là vào buổi chiều tối. Mưa ẩm ướt và độ ẩm không khí tăng cao tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus phát triển và lây lan.
Những đặc điểm trên của thời tiết giao mùa là nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, cảm cúm, dị ứng,các bệnh tiêu hoá và truyền nhiễm … Để phòng tránh các bệnh này, cha mẹ cần chú ý cải thiện đề kháng, chăm sóc sức khỏe cho trẻ, giữ ấm cơ thể, bổ sung vitamin và khoáng chất, vệ sinh cá nhân sạch sẽ,…
Nguyên nhân khiến các bệnh thường gặp ở trẻ em tăng cao khi giao mùa
Nguyên nhân chủ yếu khiến các bệnh thường gặp ở trẻ em tăng cao khi giao mùa bao gồm:
Thời tiết thay đổi thất thường: Thời tiết giao mùa thường có đặc điểm là nắng mưa thất thường, nhiệt độ thay đổi đột ngột. Điều này khiến cho cơ thể trẻ em khó thích nghi, hệ miễn dịch bị suy giảm, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và gây bệnh.
Trẻ em thường tiếp xúc với nhiều người: Trẻ em thường có thói quen chơi đùa, tiếp xúc với nhiều người. Điều này khiến trẻ dễ bị lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm từ người khác.
Trẻ em chưa có đầy đủ kiến thức về vệ sinh: Trẻ em chưa có đầy đủ kiến thức về vệ sinh cá nhân, thường không rửa tay thường xuyên, không che miệng khi ho, hắt hơi,… Điều này khiến trẻ dễ bị nhiễm các bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp.
Trẻ em thường thiếu ngủ, căng thẳng: Trẻ em thường bị thiếu ngủ, căng thẳng do áp lực học tập, thi cử. Điều này cũng khiến cho hệ miễn dịch của trẻ bị suy giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh.
Các bệnh thường gặp ở trẻ em khi giao mùa
Bệnh đường hô hấp
Thời tiết giao mùa là khoảng thời gian chuyển tiếp giữa hai mùa, thường là từ mùa hè sang mùa thu hoặc từ mùa thu sang mùa đông. Đây là thời điểm mà nhiệt độ và độ ẩm thay đổi thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho các virus, vi khuẩn gây bệnh hô hấp phát triển và lây lan. Trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh hô hấp khi giao mùa nhất do hệ miễn dịch còn non yếu.
Dưới đây là một số bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ em khi giao mùa:
- Cảm cúm: Cảm cúm là bệnh do virus gây ra, lây truyền qua đường hô hấp. Các triệu chứng của cảm cúm bao gồm sốt, ho, sổ mũi, đau họng, mệt mỏi,…
- Viêm đường hô hấp trên: Viêm đường hô hấp trên là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, bao gồm mũi, họng và thanh quản. Các triệu chứng của viêm đường hô hấp trên bao gồm sổ mũi, ho, đau họng,…
- Viêm phổi: Viêm phổi là bệnh nhiễm trùng phổi, có thể do virus, vi khuẩn hoặc nấm gây ra. Các triệu chứng của viêm phổi bao gồm sốt, ho, khó thở,…
- Viêm phế quản: Viêm phế quản là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới, bao gồm phế quản. Các triệu chứng của viêm phế quản bao gồm ho, khó thở,…
- Viêm tiểu phế quản: Viêm tiểu phế quản là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới ở trẻ em dưới 2 tuổi. Các triệu chứng của viêm tiểu phế quản bao gồm ho, sốt, thở khò khè,…
Nguyên nhân gây ra các bệnh hô hấp khi giao mùa ở trẻ em là do sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm. Các tác nhân này có thể lây lan qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với người bệnh, hít phải các giọt bắn từ người bệnh khi ho, hắt hơi.
Các triệu chứng của các bệnh hô hấp khi giao mùa ở trẻ em thường không quá nghiêm trọng và sẽ tự khỏi sau một vài ngày. Tuy nhiên, nếu trẻ có các triệu chứng sau thì cần đưa trẻ đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Bệnh tiêu hóa
Các bệnh tiêu hóa ở trẻ em khi giao mùa thường là các bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa, gây ra bởi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, ký sinh trùng. Các tác nhân này có thể xâm nhập vào cơ thể trẻ qua đường tiêu hóa khi trẻ tiếp xúc với người bệnh, ăn uống thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
Các bệnh thường gặp ở trẻ liên quan đến sức khỏe hệ tiêu hoá như:
- Tiêu chảy ở trẻ em là tình trạng đi tiêu phân lỏng hoặc nước nhiều lần trong ngày, có thể kèm theo các triệu chứng như đau bụng, nôn ói, sốt. Tiêu chảy ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm nhiễm khuẩn, virus, ký sinh trùng, rối loạn chức năng tiêu hóa,…
- Rối loạn tiêu hóa là tình trạng trẻ bị rối loạn chức năng tiêu hóa, gây ra các triệu chứng như táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng. Rối loạn tiêu hóa thường do chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị các bệnh thường gặp ở trẻ em gây ra.
- Nhiễm trùng đường tiêu hóa là tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng ở đường tiêu hóa, gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, nôn ói, sốt. Nhiễm trùng đường tiêu hóa có thể do nhiễm vi khuẩn E. coli, Salmonella, Shigella,…Hoặc do các loại virus như virus rotavirus, virus Norwalk, virus adenovirus,…Ngoài ra, một số loại ký sinh trùng cũng có thể gây nhiễm trùng đường tiêu hóa ở trẻ em, chẳng hạn như giun đũa, giun móc, giun kim,…
Các triệu chứng của các bệnh tiêu hoá khi giao mùa ở trẻ em thường không quá nghiêm trọng. Bệnh sẽ tự khỏi sau khi cha mẹ điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, bổ sung nước và chất điện giải kết hợp với chăm sóc sức khỏe cho trẻ tại nhà một vài ngày. Tuy nhiên, nếu trẻ có các triệu chứng nôn kéo dài, sốt cao, mất nước nghiêm trọng thì cần đưa trẻ đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Bệnh da liễu
Giao mùa là thời điểm thời tiết thay đổi thất thường, độ ẩm và nhiệt độ thay đổi đột ngột. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh da liễu phát triển và lây lan.
Các bệnh da liễu thường gặp ở trẻ em khi giao mùa bao gồm:
- Mụn nhọt: Mụn nhọt là tình trạng viêm nhiễm nang lông do vi khuẩn Staphylococcus aureus gây ra. Mụn nhọt thường xuất hiện ở mặt, cổ, lưng, và cánh tay.
- Chàm: Chàm là tình trạng viêm da mãn tính, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi. Chàm có thể gây ra các triệu chứng như da khô, ngứa ngáy, bong tróc, mụn nước,…
- Nấm da: Nấm da là tình trạng nhiễm trùng da do nấm gây ra. Nấm da có thể gây ra các triệu chứng như da đỏ, ngứa ngáy, bong tróc,…
- Rôm sảy: Rôm sảy là tình trạng nổi mẩn đỏ trên da do tắc nghẽn tuyến mồ hôi. Rôm sảy thường xuất hiện ở trẻ em dưới 2 tuổi.
- Viêm da cơ địa: Viêm da cơ địa là tình trạng viêm da mãn tính, thường gặp ở trẻ em. Viêm da cơ địa có thể gây ra các triệu chứng như da khô, ngứa ngáy, bong tróc,…
Bệnh truyền nhiễm khác
Ngoài các bệnh trên, trẻ em khi giao mùa cũng có thể mắc các bệnh truyền nhiễm khác như:
- Sởi: Do virus sởi gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt,…Trẻ thường có triệu chứng sốt cao, phát ban, ho, chảy mũi, chảy nước mắt,…
- Quai bị: Do virus quai bị gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt,…trẻ thường có triệu chứng sốt, sưng tuyến mang tai, đau khi nhai, uống,…
- Thuỷ đậu: Do virus varicella-zoster gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt,…Trẻ thường có triệu chứng sốt, phát ban, nổi mụn nước, ngứa,…
- Rubella: Do virus rubella gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt,… trẻ thường có triệu chứng sốt phát ban, sưng hạch bạch huyết,…
- Chân tay miệng: Do virus Coxsackie A16, enterovirus 71,… gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt, phân,… Trẻ thường có triệu chứng sốt, phát ban, đau họng, loét miệng, lở loét tay chân,…
- Cảm cúm: Do virus cúm A, B, C gây ra, lây truyền qua đường hô hấp, tiếp xúc với người bệnh qua dịch tiết hô hấp, nước bọt,…Trẻ thường có triệu chứng sốt cao, ho, sổ mũi, đau họng, đau đầu, cơ thể mệt mỏi,…
Các bệnh thường gặp ở trẻ em lúc giao mùa thường do virus gây ra. Do đó, hiện tại cách điều trị tốt nhất là điều trị theo từng triệu chứng bệnh. Từ đó giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
Ngoài ra cha mẹ cần kết hợp thêm chế độ dinh dưỡng và chăm sóc tại nhà khi trẻ mắc bệnh. Điều này sẽ giúp trẻ nhanh chóng phục hồi sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tái phát hiệu quả.
Cách tăng đề kháng, chủ động ngăn ngừa các bệnh thường gặp ở trẻ em
Trẻ em có hệ miễn dịch còn non yếu, chưa phát triển hoàn thiện. Do đó, trẻ em dễ bị mắc bệnh, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi thất thường như khi giao mùa. Vậy làm thế nào để chủ động bảo vệ trẻ trước các tác nhân gây hại luôn thường trực bên cạnh.
Sức đề kháng – tấm chắn bảo vệ cho trẻ
Để chủ động ngăn ngừa các bệnh thường gặp ở trẻ em khi giao mùa, cha mẹ cần cải thiện hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng tự nhiên cho trẻ.
Sức đề kháng là khả năng phòng vệ của cơ thể chống lại sự tấn công của các tác nhân gây hại như bệnh nhiễm trùng (virus, vi khuẩn…). Sức đề kháng được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nếu hệ miễn dịch khỏe mạnh và sức đề kháng tốt thì cơ thể sẽ tiêu diệt, ngăn chặn các tác nhân gây hại xung quanh.
Sức đề kháng được ví như lá chắn bảo vệ trẻ em vì nó giúp trẻ chống lại các tác nhân gây bệnh, bao gồm vi khuẩn, virus, ký sinh trùng,… Khi sức đề kháng của trẻ tốt, cơ thể trẻ sẽ có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh. Từ đó giúp trẻ phòng ngừa bệnh tật, giúp trẻ khỏe mạnh hơn và ít bị ốm vặt. Đây là điều kiện cần thiết để trẻ phát triển tốt cả về thể chất và tinh thần.
Các cách tăng cường sức đề kháng cho trẻ em
Sức đề kháng là một yếu tố quan trọng đối với sức khỏe của trẻ em. Do đó cha mẹ cần chú ý đến việc cải thiện và tăng cường sức đề kháng cho trẻ hàng ngày. Có nhiều cách để tăng cường sức đề kháng cho trẻ em, bao gồm:
- Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ theo lịch tiêm chủng: Tiêm phòng là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
- Cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ. Cha mẹ cần cho trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây, sữa và các chế phẩm từ sữa,…
- Cho trẻ ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể trẻ phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch. Cha mẹ cần cho trẻ ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày.
- Rửa tay thường xuyên cho trẻ: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch giúp loại bỏ vi khuẩn, virus,… bám trên tay, từ đó giúp ngăn ngừa lây nhiễm bệnh.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người bệnh: Trẻ em dễ bị lây bệnh từ người bệnh. Do đó, cha mẹ cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người bệnh.
- Giữ vệ sinh môi trường sống sạch sẽ: Môi trường sống sạch sẽ giúp ngăn ngừa sự phát triển và lây lan của các tác nhân gây bệnh. Cha mẹ cần thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, vệ sinh đồ chơi,…
- Cho trẻ vận động thường xuyên: Vận động giúp tăng cường lưu thông máu, giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Cha mẹ cần khuyến khích trẻ vận động thường xuyên, ít nhất 60 phút mỗi ngày.
- Giảm căng thẳng cho trẻ: Căng thẳng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Cha mẹ cần tạo môi trường sống thoải mái, vui vẻ cho trẻ.
Cha mẹ cần lưu ý thực hiện đồng thời các phương pháp trên để tăng cường sức đề kháng cho trẻ một cách hiệu quả nhất.
