Theo thống kê của Viện Răng hàm mặt Quốc gia: số lượng trẻ em Việt Nam bị sâu răng đang có chiều hướng gia tăng, có tới 80% trẻ 4-8 tuổi bị sâu răng, hơn 90% các bé chăm sóc răng miệng không đúng cách.
Việc đánh răng hàng ngày là thói quen mà bất cứ bạn nhỏ nào cũng được cha mẹ yêu cầu thực hiện. Tuy nhiên, đánh răng không đúng cách có thể khiến vi khuẩn phát triển và tấn công vào răng, nướu dẫn đến mòn lớp men răng. Dưới đây là cách đánh răng đúng dành cho trẻ từ 1 – 9 tuổi.
Nguyên nhân của các bệnh răng miệng ở trẻ
Cha mẹ chủ quan trong việc chăm sóc răng miệng cho con
Sâu răng từ nhỏ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, tâm lý giao tiếp mà còn gây nhiều bất lợi cho bé khi trưởng thành. Một nguyên nhân quan trọng là nhiều phụ huynh chưa ý thức đầy đủ về tầm quan trọng của chăm sóc răng miệng cho con, trong đó suy nghĩ phổ biến đó là con còn nhỏ, chưa cần đánh răng hàng ngày.
Sự phổ biến của thức ăn nhanh, đồ hộp
Điều kiện sống được nâng cao đồng nghĩa với thói quen ăn uống của người Việt thay đổi nhiều. Nếu trước đây người Việt Nam ăn uống lành mạnh hơn với các loại đồ ăn tươi thì hiện nay, đồ hộp, đồ ăn nhanh, nước uống có ga ngày càng phổ biến. Đây chính là một trong những tác nhân gây các bệnh răng miệng ở trẻ.
Đường dư thừa trong thức ăn và vi khuẩn trong miệng trẻ
Theo nghiên cứu của các chuyên gia thì chính đường dư thừa trong thức ăn và vi khuẩn trong miệng của trẻ là nguyên nhân gây sâu răng. Khi kết hợp với nhau, chúng sẽ tạo thành các mảng bám trên răng. Nếu không chải răng kỹ lưỡng mỗi ngày, vi khuẩn trong mảng bám sẽ tiết ra axit có hại, phá hủy men răng và làm sâu răng, lâu ngày sẽ tạo thành vôi răng gây viêm nướu, bệnh nha chu và thậm chí mất răng.
Các ảnh hưởng của bệnh răng miệng
Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy: sâu răng và viêm nướu có liên quan đến các bệnh khác khi trẻ trưởng thành như: bệnh mạch máu não , tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, xơ cứng động mạch, bệnh hô hấp, xương thủy tinh, sinh non… Tuy nhiên, phần lớn cha mẹ cho rằng răng sữa sẽ thay bằng răng vĩnh viễn nên khi con bị sâu vẫn không điều trị. Trong khi đó, răng sữa có những chức năng rất quan trọng như nhai, phát âm, thẩm mỹ và “giữ chỗ” cho răng vĩnh viễn mọc, kích thích xương hàm phát triển. Tuổi của răng sữa là từ 6 – 12 năm.
Trong quá trình mọc răng, lần lượt từng răng bị thay chứ không phải thay cùng lúc, nên nếu nhổ răng sữa sớm do sâu răng, các răng bên cạnh sẽ bị xô lệch, chiếm chỗ của răng vĩnh viễn. Khi bị “chèn ép” như vậy, răng vĩnh viễn bắt buộc mọc lệch, mọc xiên thậm chí không mọc được, phải nắn chỉnh rất tốn kém. Ngoài ra, trẻ mất răng sữa sớm, không ăn nhai thì xương hàm không phát triển, điều này dẫn đến khuôn mặt thiếu cân đối.
Hướng dẫn chăm sóc răng miệng cho trẻ theo từng độ tuổi
Việc chăm sóc sức khỏe răng miệng sớm cho trẻ là điều quan trọng. Có nhiều cách bảo vệ và phòng ngừa bệnh răng miệng cho trẻ. Cha mẹ nên lưu ý đến việc chọn bàn chải, kem đánh răng phù hợp và thực hành chải răng đúng cách.
Từ 8 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu mọc răng sữa.
Giai đoạn từ 1 tuổi đến 2 tuổi
Cha mẹ chủ động đánh răng cho trẻ. Khi bé chưa mọc răng hay mới mọc một vài chiếc, cần vệ sinh răng nướu cho trẻ bằng gạc mềm thấm nước ấm sạch hoặc nước muối.
Trẻ 3 – 6 tuổi
Trẻ bắt đầu mọc răng hàm và lần lượt thay răng, chuyển từ răng sữa sang răng vĩnh viễn. Lúc này, cha mẹ có thể cho trẻ tự đánh răng mỗi ngày dưới sự giám sát của mình.
Trẻ 6 – 9 tuổi
Cha mẹ vẫn nên kiểm tra việc chải răng của trẻ đều đặn để tránh trẻ đánh răng sai cách.
Khi trẻ 3 – 6 tuổi, cha mẹ có thể cho trẻ tự đánh răng mỗi ngày
Bên cạnh đó, cha mẹ cần nhớ một số nguyên tắc và nên sử dụng những mẹo dưới đây nhằm tạo hứng thú cho trẻ làm quen với thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách:
- Chia lịch đánh răng, vệ sinh răng miệng vào thời gian hợp lý. Hướng dẫn trẻ đánh răng đều đặn ngày 2 lần
- Đánh răng đúng cách để mang lại hiệu quả chăm sóc, bảo vệ răng miệng cao. Đó là đặt bàn chải nhẹ nhàng sao cho lông bàn chải vừa khít trên bề mặt răng, chải từng nhóm răng, mỗi nhóm độ 2 – 3 cái, chải đủ ba mặt răng: mặt trước, mặt sau và mặt nhai. Thời gian đánh răng lý tưởng nhất là khoảng 2 – 3 phút.
- Lưu ý chọn loại kem đánh răng phù hợp với từng độ tuổi của trẻ: chọn loại không đường, chứa Xylitol và Fluoride để chống sâu răng. Nhiều trẻ nhũ nhi thích ăn hoặc mút kem đánh răng nên phụ huynh cần chọn loại kem an toàn.
- Chọn bàn chải cho trẻ: cha mẹ cần ưu tiên loại có đầu tròn nhỏ với cổ bàn chải dài để trẻ dễ xoay sở khi chải răng. Lông bàn chải cho trẻ là loại lông siêu mềm
Tạo hứng thú thích đánh răng cho con
Đối với trẻ, đánh răng là một hành động khá khó. Mẹ hãy kiên nhẫn giải thích cho con hiểu tầm quan trọng của việc giữ gìn răng miệng, những tác hại của bệnh sâu răng. Và khẳng định cách phòng bệnh răng miệng đơn giản nhất là đánh răng thường xuyên.
Bên cạnh việc lựa chọn cho bé loại bàn chải có kiểu dáng dễ thương, màu sắc nổi bật, loại kem đánh răng có mùi thơm hấp dẫn mẹ cần biết cách tạo hứng thú cho trẻ mỗi ngày:
- Cùng đánh răng với bé và thi đua xem ai đánh răng đúng cách hơn, sạch hơn, hơi thở thơm tho hơn nhé
- Khi bé đánh răng xong hãy tỏ ra khen ngợi bé
- Hãy tập cho bé đánh răng đều đặn mỗi ngày vào một giờ cố định
- Hãy cho bé thấy sự khác nhau giữa hàm răng trắng đẹp do đánh răng đều đặn và hàm răng xỉn màu, bị sâu răng do lười đánh răng để bé có thêm động lực
- Trong nhà nên có sẵn hai ba loại kem đánh răng có mùi vị khác nhau (táo, cam, dâu, nho) hoặc vài bàn chải với màu sắc khác nhau để giúp bé có nhiều chọn lựa.
Ngoài ra nên định kỳ hàng năm cho bé đi kiểm tra sức khỏe răng miệng để phòng ngừa các bệnh răng miệng.
Benh.vn (Theo BV Vinmec)
