Trẻ em là đối tượng dễ bị viêm ống tai ngoài hơn người lớn. Bệnh thường gây ra những triệu chứng khó chịu như đau tai, ngứa tai, chảy mủ tai,… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy làm thế nào để nhận biết và điều trị viêm ống tai ngoài ở trẻ em? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Mục lục
Nguyên nhân gây viêm ống tai ngoài ở trẻ em
Viêm ống tai ngoài là tình trạng viêm nhiễm ống tai ngoài, dẫn đến các triệu chứng như đau tai, ngứa tai, chảy mủ tai,… Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh hơn do ống tai ngoài của trẻ ngắn và hẹp hơn người lớn, dễ bị tổn thương và nhiễm trùng.
Nhiễm trùng là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến viêm ống tai ngoài ở trẻ em. Từ đó dẫn đến viêm, sưng, đỏ và đau. Bệnh thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là những trẻ tham gia các hoạt động bơi lội, tắm biển hoặc tiếp xúc với nước bẩn.
Nhiễm trùng: Vi khuẩn và nấm là những tác nhân gây nhiễm trùng ống tai ngoài phổ biến nhất. Vi khuẩn thường gặp là tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh,… Nấm thường gặp là nấm Aspergillus và Candida.
Chấn thương: Chấn thương ống tai ngoài, chẳng hạn như bị vật lạ đâm thủng, bị tai nạn, sử dụng tai nghe không đúng cách, tiếp xúc với các hóa chất gây viêm nhiễm,… cũng có thể gây viêm ống tai ngoài.
Tiếp xúc với nước: Trẻ em thường thích bơi lội, nhưng nước trong hồ bơi, ao hồ có thể chứa vi khuẩn và nấm, gây viêm ống tai ngoài.
Vệ sinh tai không đúng cách: Dùng tăm bông ngoáy tai quá mạnh có thể làm tổn thương ống tai ngoài, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm xâm nhập gây viêm.
Một số bệnh lý khác: Một số bệnh lý như viêm da dị ứng, eczema,… cũng có thể gây viêm ống tai ngoài.
Triệu chứng nhận biết viêm ống tai ngoài ở trẻ em
Đau tai là triệu chứng phổ biến nhất của viêm ống tai ngoài ở trẻ em. Trẻ có thể quấy khóc, gãi tai, kéo tai hoặc tỏ ra khó chịu khi được chạm vào tai. Đau tai thường dữ dội hơn khi trẻ nằm nghiêng hoặc khi tai bị chạm vào.
Chảy mủ tai là triệu chứng phổ biến thứ hai của viêm ống tai ngoài ở trẻ em. Mủ tai thường có màu vàng hoặc xanh lá cây. Chảy mủ tai có thể kèm theo mùi hôi.
Sưng đỏ ống tai ngoài là triệu chứng dễ nhận thấy bằng mắt thường. Ống tai ngoài có thể sưng đỏ và đau khi chạm vào.
Ngứa tai là triệu chứng thường gặp ở trẻ em, nhưng không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của viêm ống tai ngoài. Ngứa tai có thể do nhiều nguyên nhân khác, chẳng hạn như dị ứng, ráy tai tích tụ, hoặc nhiễm trùng ngoài da.
Khó nghe là triệu chứng thường gặp ở những trường hợp viêm tai ngoài nặng. Trẻ có thể khó nghe hoặc nghe kém ở tai bị nhiễm trùng.
Sốt là triệu chứng thường gặp ở những trường hợp viêm tai ngoài nặng. Trẻ có thể bị sốt nhẹ, đặc biệt là ở những trường hợp viêm tai ngoài do vi khuẩn.
Viêm ống tai ngoài ở trẻ em có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác như viêm tai giữa, viêm màng não,… Để phân biệt được các bệnh này, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
Chẩn đoán viêm ống tai ngoài ở trẻ em
Chẩn đoán viêm tai ngoài ở trẻ em thường dựa trên các triệu chứng lâm sàng, bao gồm đau tai, chảy mủ tai, sưng đỏ ống tai ngoài, ngứa tai, khó nghe, sốt. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp chẩn đoán bổ sung để xác định nguyên nhân gây nhiễm trùng và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Soi tai là phương pháp chẩn đoán viêm tai ngoài phổ biến nhất. Bác sĩ sử dụng một dụng cụ soi nhỏ có gắn đèn để nhìn vào bên trong ống tai và màng nhĩ. Soi tai có thể giúp bác sĩ xác định các triệu chứng của viêm tai ngoài, chẳng hạn như sưng đỏ, chảy mủ, hoặc màng nhĩ bị tổn thương.
Xét nghiệm dịch tai là phương pháp giúp bác sĩ xác định nguyên nhân gây nhiễm trùng. Bác sĩ sử dụng một dụng cụ hút để lấy mẫu dịch mủ từ tai. Dịch mủ sau đó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm vi khuẩn hoặc nấm.
Chụp X-quang tai là phương pháp giúp bác sĩ kiểm tra xem có sự tích tụ dịch trong tai giữa hay không. Chụp X-quang tai có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ trẻ bị viêm tai giữa kèm theo viêm tai ngoài.
Bác sĩ sẽ căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng và các kết quả xét nghiệm để chẩn đoán viêm tai ngoài ở trẻ em. Nếu trẻ có các triệu chứng của viêm tai ngoài, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Điều trị viêm ống tai ngoài ở trẻ em
Viêm ống tai ngoài ở trẻ em thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh đường uống.
Thuốc kháng sinh nhỏ tai
Thuốc kháng sinh nhỏ tai là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm ống tai ngoài ở trẻ em. Thuốc kháng sinh nhỏ tai giúp tiêu diệt vi khuẩn hoặc nấm gây nhiễm trùng. Cha mẹ cần cho trẻ dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị.
Các loại thuốc kháng sinh nhỏ tai thường dùng
Polymyxin B: Thuốc kháng sinh phổ rộng, có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn gram âm và gram dương.
Neomycin: Thuốc kháng sinh phổ rộng, có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn gram âm và gram dương.
Cortisporin: Thuốc kháng sinh kết hợp với corticosteroid, có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm.
Thuốc kháng sinh đường uống
Trong một số trường hợp viêm ống tai ngoài nặng, trẻ có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh đường uống. Thuốc kháng sinh đường uống giúp tiêu diệt vi khuẩn hoặc nấm gây nhiễm trùng ở toàn bộ cơ thể.
Các loại thuốc kháng sinh đường uống thường dùng
Amoxicillin: Thuốc kháng sinh phổ rộng, có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn gram âm và gram dương.
Amoxicillin-clavulanic acid: Thuốc kháng sinh kết hợp, có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn gram âm và gram dương.
Cefdinir: Thuốc kháng sinh cephalosporin thế hệ thứ ba, có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn gram âm và gram dương.
Thuốc giảm đau và hạ sốt
Trẻ bị viêm ống tai ngoài có thể bị đau tai và sốt. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau và hạ sốt cho trẻ.
Các loại thuốc giảm đau và hạ sốt thường dùng
Ibuprofen: Thuốc giảm đau và hạ sốt không steroid, có tác dụng giảm đau và hạ sốt.
Acetaminophen: Thuốc giảm đau và hạ sốt không steroid, có tác dụng giảm đau và hạ sốt.
Thuốc kháng histamin
Trẻ bị viêm ống tai ngoài có thể bị ngứa tai. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng histamin cho trẻ.
Các loại thuốc kháng histamin thường dùng
Diphenhydramine: Thuốc kháng histamin thế hệ thứ nhất, có tác dụng chống dị ứng và giảm ngứa.
Cetirizine: Thuốc kháng histamin thế hệ thứ hai, có tác dụng chống dị ứng và giảm ngứa.
Cha mẹ cần cho trẻ sử dụng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Không tự ý sử dụng thuốc cho trẻ, đặc biệt là thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh có thể gây ra các tác dụng phụ, chẳng hạn như tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa,… Nếu trẻ gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng thuốc, cần thông báo ngay cho bác sĩ.
Cách chăm sóc trẻ bị viêm ống tai ngoài tại nhà
Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc trẻ bị viêm ống tai ngoài tại nhà để giúp giảm đau và khó chịu cho trẻ, bao gồm:
Chườm ấm: Chườm ấm có thể giúp giảm đau và sưng ở ống tai ngoài. Khi nhiệt độ ấm tác động lên tai, nó sẽ giúp máu lưu thông tốt hơn và giảm viêm. Cha mẹ có thể sử dụng một chiếc khăn mềm thấm nước ấm và chườm lên tai trẻ trong khoảng 20 phút mỗi lần, 2-3 lần/ngày.
Không nhét bất kỳ vật gì vào tai trẻ: Việc nhét bông ngoáy tai có thể đẩy mủ và vi khuẩn sâu vào trong tai, làm cho tình trạng nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng hơn. Cha mẹ cũng không nên nhét bất kỳ vật gì khác vào tai trẻ, chẳng hạn như ngón tay, tăm, hoặc các vật nhỏ khác.
Massage tai: Massage tai nhẹ nhàng có thể giúp giảm đau và khó chịu ở tai. Cha mẹ có thể sử dụng ngón tay trỏ và ngón tay giữa để massage nhẹ nhàng vùng quanh tai trẻ.
Cho trẻ nằm nghiêng bên tai không bị nhiễm trùng khi ngủ: Khi nằm nghiêng, chất lỏng và mủ trong tai sẽ chảy ra ngoài, giúp giảm đau và khó chịu cho trẻ. Cha mẹ nên cho trẻ nằm nghiêng bên tai không bị nhiễm trùng để tránh tình trạng chất lỏng và mủ chảy vào tai bị nhiễm trùng, khiến tình trạng nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng hơn.
Cho trẻ ăn các thực phẩm mềm, dễ nuốt: Đau tai có thể khiến trẻ khó chịu khi nhai. Cha mẹ nên cho trẻ ăn các thực phẩm mềm, dễ nuốt để giúp trẻ ăn uống dễ dàng hơn. Một số thực phẩm mềm, dễ nuốt mà trẻ có thể ăn bao gồm cháo, súp, sữa chua, trái cây mềm,…
Khuyến khích trẻ uống nhiều nước: Uống nhiều nước có thể giúp cơ thể loại bỏ độc tố, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ uống nhiều nước mỗi ngày, đặc biệt là trong thời gian trẻ bị viêm ống tai ngoài.
Nếu các triệu chứng của trẻ không cải thiện sau 2-3 ngày hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Các biện pháp phòng ngừa viêm ống tai ngoài ở trẻ em
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa viêm ống tai ngoài ở trẻ em:
Giữ cho tai trẻ khô ráo: Đây là biện pháp quan trọng nhất để phòng ngừa viêm ống tai ngoài. Cha mẹ cần tránh để nước vào tai trẻ, đặc biệt là khi trẻ tắm hoặc bơi lội. Nếu trẻ bị nước vào tai, cha mẹ cần lau khô tai trẻ bằng khăn mềm.
Không nhét bất kỳ vật gì vào tai trẻ: Bông ngoáy tai có thể đẩy ráy tai vào sâu hơn trong ống tai, khiến ráy tai tích tụ và gây nhiễm trùng. Cha mẹ không nên nhét bất kỳ vật gì vào tai trẻ, kể cả bông ngoáy tai.
Hạn chế tiếp xúc với các chất kích ứng: Một số chất kích ứng có thể làm tăng nguy cơ viêm ống tai ngoài, chẳng hạn như clo trong hồ bơi, nước biển hoặc hóa chất tẩy rửa. Cha mẹ cần hạn chế tiếp xúc của trẻ với các chất kích ứng này.
Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ: Một hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp trẻ chống lại nhiễm trùng. Cha mẹ có thể tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc.
Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ: Một số loại vắc-xin có thể giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nhiễm trùng có thể gây viêm ống tai ngoài, chẳng hạn như vắc-xin viêm phổi và vắc-xin cúm.
Ngoài ra, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu nhận thấy các triệu chứng viêm ống tai ngoài ở trẻ em như đau tai, ngứa tai, chảy mủ từ tai hoặc sốt. Đồng thời cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa nêu trên. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ viêm ống tai ngoài và bảo vệ đôi tai cho trẻ.
