Cảm lạnh ở trẻ em là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus gây ra. Bệnh có các triệu chứng như sổ mũi, nghẹt mũi, ho, đau họng, sốt, mệt mỏi, thường tự khỏi trong vòng 1-2 tuần. Nhưng nó có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho trẻ em. Vậy cảm lạnh là gì? Làm thế nào để điều trị cảm lạnh ở trẻ em hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
Mục lục
Nguyên nhân gây cảm lạnh ở trẻ em
Cảm lạnh là bệnh lý hô hấp thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh gây ra bởi virus, thường là virus rhinovirus, coronavirus, adenovirus, parainfluenza, và respiratory syncytial virus (RSV).
Tìm hiểu các nhóm virus gây cảm lạnh ở trẻ em
Trẻ em có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn người lớn vì hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Ngoài ra, trẻ em cũng có xu hướng tiếp xúc với nhiều người khác hơn, điều này làm tăng nguy cơ tiếp xúc với virus gây bệnh. Các nhóm virus phổ biến gây cảm lạnh ở trẻ em:
- Virus rhinovirus là nguyên nhân gây cảm lạnh phổ biến nhất ở trẻ em, chiếm khoảng 50-70% các trường hợp. Virus này xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp trên, chẳng hạn như mũi, miệng, và mắt. Khi virus xâm nhập vào cơ thể, nó sẽ nhân lên và gây tổn thương cho niêm mạc đường hô hấp. Các triệu chứng cảm lạnh do virus rhinovirus gây ra thường là sổ mũi, hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho, đau họng, và sốt.
- Virus coronavirus cũng là nguyên nhân gây cảm lạnh phổ biến ở trẻ em. Virus này có thể gây ra các triệu chứng tương tự như virus rhinovirus, nhưng thường nghiêm trọng hơn.
- Virus adenovirus là nguyên nhân gây cảm lạnh thường gặp ở trẻ em dưới 2 tuổi. Virus này có thể gây ra các triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi, đau họng, và mệt mỏi.
- Virus parainfluenza là nguyên nhân gây cảm lạnh thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi. Virus này có thể gây ra các triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi, đau họng, và viêm tai giữa.
- Virus RSV là nguyên nhân gây cảm lạnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Virus này có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như viêm phổi và suy hô hấp.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc cảm lạnh ở trẻ em
Bên cạnh các tác nhân gây bệnh chính từ virus, một số yếu tố sau cũng làm tăng nguy cơ mắc cảm lạnh ở trẻ sơ sinh và trẻ em
- Tuổi tác: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn trẻ lớn và trẻ em. Điều này là do hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa phát triển hoàn thiện.
- Tiếp xúc với nhiều người khác: Trẻ em đi học mẫu giáo hoặc nhà trẻ có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn trẻ em không đi học. Điều này là do trẻ em ở những môi trường này thường tiếp xúc với nhiều người khác, bao gồm cả những người bị cảm lạnh.
- Hệ miễn dịch yếu: Trẻ em có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn như trẻ bị suy dinh dưỡng, mắc bệnh mạn tính hoặc đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch, có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn.
- Hút thuốc lá thụ động: Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn. Khói thuốc lá có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng hơn.
- Môi trường ô nhiễm: Trẻ em sống ở môi trường ô nhiễm có nguy cơ mắc cảm lạnh cao hơn. Môi trường ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, bao gồm cảm lạnh.
Các triệu chứng cảm lạnh ở trẻ em – mẹ đừng chủ quan
Các triệu chứng cảm lạnh ở trẻ em thường xuất hiện trong vòng 1-3 ngày sau khi tiếp xúc với virus. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Hắt hơi: Đây là triệu chứng đầu tiên của cảm lạnh, thường xuất hiện nhiều lần trong ngày.
- Sổ mũi: Sổ mũi là triệu chứng phổ biến nhất của cảm lạnh. Nước mũi ban đầu có thể chảy ra ngoài, sau đó có thể trở nên đặc hơn và chảy xuống họng.
- Nghẹt mũi: Nghẹt mũi là do niêm mạc mũi bị sưng và viêm. Trẻ có thể khó thở bằng mũi và có thể thở bằng miệng.
- Ho: Ho có thể xuất hiện ở một số trẻ, thường là ho khan. Ho có thể trở nên nặng hơn và có đờm vào ngày thứ 3 hoặc thứ 4 của cảm lạnh.
- Đau họng: Đau họng có thể xảy ra ở một số trẻ, thường là do virus gây ra viêm họng.
- Đau đầu: Đau đầu có thể xảy ra ở một số trẻ, thường là do virus gây viêm não.
- Sốt: Sốt là một triệu chứng phổ biến của cảm lạnh, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sốt thường không quá 38,5 độ C và sẽ tự khỏi trong vòng 3-4 ngày.
- Chán ăn: Chán ăn có thể xảy ra ở một số trẻ, thường là do trẻ cảm thấy khó chịu và mệt mỏi.
Thông thường, các triệu chứng cảm lạnh sẽ tự khỏi trong vòng 7-10 ngày. Tuy nhiên, trẻ em có thể bị các biến chứng, chẳng hạn như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc viêm phổi. Nếu trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như sốt cao, ho nhiều hoặc khó thở, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ.
Phương pháp điều trị cảm lạnh ở trẻ em
Phương pháp điều trị cảm lạnh ở trẻ em thường tập trung vào việc giảm các triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể. Dưới đây là một số phương pháp thông thường được sử dụng trong điều trị cảm lạnh ở trẻ em:
Sử dụng thuốc tây y trong điều trị cảm lạnh ở trẻ em
Một số loại thuốc có thể giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu….. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị cảm lạnh ở trẻ em:
- Thuốc giảm đau và hạ sốt: Paracetamol và ibuprofen là những loại thuốc hạ sốt phổ biến dành cho trẻ em. Thuốc giúp hạ sốt, giảm đau và khó chịu do cảm lạnh gây ra. Paracetamol: là một loại thuốc giảm đau và hạ sốt phổ biến được sử dụng cho trẻ em.
- Ibuprofen (Advil) là một loại thuốc giảm đau và hạ sốt khác có thể được sử dụng cho trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên. Ibuprofen có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn acetaminophen, như viêm ruột. Vì vậy cần thận trọng khi sử dụng cho trẻ em.
- Thuốc thông mũi: Thuốc thông mũi có thể giúp giảm nghẹt mũi của trẻ em. Tuy nhiên, thuốc thông mũi chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn và cần được theo dõi chặt chẽ.
- Thuốc nhỏ mũi chứa oxymetazoline (Otrivin) là một loại thuốc thông mũi dạng nhỏ mũi được sử dụng cho trẻ em. Oxymetazoline có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Thuốc ho: giúp giảm ho cho trẻ em. Một số loại thuốc thường được sử dụng dextromethorphan, codein,…
- Thuốc kháng histamine: có thể giúp giảm ngứa do hắt hơi, sổ mũi và ngứa mắt.
Tuy nhiên, các nhóm thuốc tây y có thể gây tác dụng phụ. Do đó cha mẹ không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ dùng bất kỳ loại thuốc nào.
Bài thuốc dân gian cho trẻ bị cảm lạnh ho sổ mũi từ vườn nhà
Ngoài dùng thuốc điều trị cảm lạnh ở trẻ em, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chữa cảm lạnh từ cây nhà lá vườn. Các bài thuốc dân gian này sẽ góp phần giúp trẻ bị cảm lạnh ho sổ mũi giảm bớt các triệu chứng khó chịu và mau khỏi bệnh.
- Trà gừng: Gừng có tác dụng giảm viêm, giảm ho, giúp thông mũi. Bạn đun sôi gừng tươi với nước, sau đó lọc lấy nước và cho trẻ uống. Bạn cũng có thể thêm mật ong vào trà gừng để tăng thêm hương vị và tác dụng của trà.
- Trà tía tô: Tía tô có tác dụng hạ sốt, giảm ho, tiêu đờm. Để làm trà tía tô, bạn đun sôi lá tía tô với nước, sau đó lọc lấy nước và cho trẻ uống ngày 2-3 lần.
- Trà kinh giới: Kinh giới có tác dụng giải cảm, giảm đau, hạ sốt. Để làm trà kinh giới, bạn đun sôi lá kinh giới với nước, sau đó lọc lấy nước và cho trẻ uống ngày 2-3 lần.
- Trà cam thảo: Cam thảo có tác dụng giảm ho, tiêu đờm, sát trùng đường hô hấp. Để làm trà cam thảo, bạn đun sôi cam thảo với nước. Sau đó lọc lấy nước và cho trẻ uống.
- Mật ong: Mật ong có tác dụng kháng khuẩn, giảm ho, long đờm. Bạn có thể pha loãng mật ong với nước ấm để uống hoặc dùng mật ong để ăn trực tiếp. Tuy nhiên với trẻ dưới 1 tuổi thì bạn không nên cho trẻ uống mật ong.
Cảm lạnh ở trẻ em – những lưu ý khi chăm sóc trẻ
Cảm lạnh có thể tự khỏi sau 7-10 ngày khởi phát bệnh. Tuy nhiên, một số biện pháp chăm sóc trẻ đơn giản tại nhà có thể giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn và mau khỏi bệnh.
- Cho trẻ uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp ngăn ngừa mất nước do sốt và ho. Bạn có thể cho trẻ uống nước lọc, nước trái cây, súp hoặc nước canh.
- Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều: Nghỉ ngơi giúp cơ thể của trẻ chống lại virus gây bệnh. Bạn nên cho trẻ nghỉ ngơi tại nhà và tránh tiếp xúc với người khác.
- Vệ sinh mũi cho trẻ: Vệ sinh mũi cho trẻ bằng cách nhỏ nước muối sinh lý hoặc dùng khăn ướt lau sạch mũi để giúp trẻ dễ thở hơn. Bạn nên thực hiện các bước vệ sinh mũi cho trẻ 3-4 lần/ngày.
- Cho trẻ ăn uống nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa: Cho trẻ ăn uống nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa để giúp trẻ dễ tiêu hóa và không bị nôn trớ. Bạn nên cho trẻ ăn các loại thức ăn mềm, lỏng, như cháo, súp, sữa, v.v.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Máy tạo độ ẩm giúp làm ẩm không khí, giúp trẻ dễ thở hơn.
- Cho trẻ tắm nước ấm: Cho trẻ tắm nước ấm giúp trẻ hạ sốt và thư giãn. Bạn nên cho trẻ tắm nước ấm khi trẻ sốt nhẹ.
Cảm lạnh là bệnh thường gặp nhưng nếu được chăm sóc cẩn thận, trẻ có thể mau chóng khỏi bệnh và khỏe mạnh trở lại. Nếu trẻ gặp các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao trên 38,5 độ C, ho nhiều, khó thở, bạn nên cho trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa để được điều trị kịp thời.
