Kỳ thi cuối cấp, trước ngưỡng cửa đại học là một bước ngoặt lớn trong cuộc đời mỗi con người. Để giúp con em mình có kết quả thi tốt nhất, tăng cường trí nhớ, sức khỏe … nhiều bậc phụ huynh đã tìm mua thuốc bổ não cho con. Tuy nhiên, dưới góc độ chuyên môn, chúng ta hãy cùng nghe các chuyên gia giải thích về hiệu quả thực sự của những loại thuốc này.
Không có thuốc tạo sự thông minh
Cho đến nay, thế giới chưa tìm ra thuốc bổ não nào thực thụ. Trước đây có loại thuốc được cho là “bổ óc” thực chất chỉ là sự kết hợp acid glutamic và vitamin B1.
Gần đây, một số thuốc khác được gán ghép uống cho bổ óc, nhưng thực ra chỉ có công dụng dùng cho chứng suy nhược chức năng và không có tác động đặc hiệu nào. Chưa có một thí nghiệm khoa học nào chứng minh có loại thuốc tạo ra được trí thông minh, tạo được trí nhớ vượt bậc đối với người bình thường.
Có những loại thuốc được gọi là thuốc nootropic (thuốc cải thiện chuyển hóa của các tế bào thần kinh) không dùng “bổ não” cho người bình thường, mà dùng chữa bệnh như hỗ trợ, trị sự suy giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ ở người bị đột quỵ não, chấn thương sọ não, bệnh lão suy Alzheimer…
Tuy nhiên, ngay cả khi dùng các thuốc này để điều trị, người bệnh phải được bác sĩ kê đơn và dùng theo sự hướng dẫn chặt chẽ của thầy thuốc.
Trong đó, thuốc dextroamphetamine (biệt dược Dexedrine), methylphenidate (Ritalin) là thuốc kích thích hệ thần kinh, được dùng chủ yếu trị bệnh gọi là “rối loạn tăng động kém tập trung” (ADHD). Thuốc trị ADHD chỉ để kiểm soát rối loạn rất đặc biệt, chứ không phải là “thuốc bổ óc”. Đặc biệt, thuốc trị ADHD nếu dùng tùy tiện thì rất nguy hiểm vì gây nghiện như nghiện ma túy, gây các tác dụng phụ nguy hiểm khác.
Qua đó các chuyên gia khuyến cáo các bậc phụ huynh không nên dùng bất cứ loại thuốc nào cho con, ngoại trừ do sợ thiếu hụt trong chế độ dinh dưỡng có thể dùng thuốc bổ sung cung cấp vitamin và chất khoáng.
Khuyến cáo của chuyên gia
Thay vì mua thuốc bổ não cho con, cha mẹ cần lưu ý chế độ ăn uống hàng ngày đủ dưỡng chất, đảm bảo ăn uống đủ: đạm, béo, đường – bột, vitamin và chất khoáng.
Theo bác sĩ Đào Thị Yến Thủy, học tập, thi cử là một dạng lao động của trí óc, khi cơ thể bị thiếu dinh dưỡng, mất hoặc thiếu ngủ thì thể chất và trí óc đều mệt mỏi. Nếu không có sự nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tư duy.
Gần tới ngày thi, do căng thẳng, thức khuya kéo dài, ăn uống không đầy đủ, học sinh bị giảm sức đề kháng nên dễ mắc cảm cúm, đau bụng, tiêu chảy do quá lo lắng, đầu óc mụ mị do học dồn, thiếu nghỉ ngơi…Bởi vậy, bữa ăn sáng và bữa phụ là đặc biệt quan trọng. Để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng, ngoài 3 bữa ăn chính trong ngày, các em cần thêm 2-3 bữa ăn phụ xen giữa các bữa chính.
Bữa ăn chính cần có đủ 4 nhóm thực phẩm: bột đường (cơm, bún, bánh mì…), chất đạm (thịt, cá, trứng, tôm, đậu đỗ các loại), chất béo (dầu, mỡ, bơ), rau củ và trái cây.
Bữa ăn phụ cần thiết là ly sữa tươi, sữa chua, bánh bông lan, củ khoai lang, trái bắp, trái cây… Các loại thức ăn cần đa dạng, đổi món thường xuyên để nhận đủ các chất dinh dưỡng.
Nếu cuối buổi học thấy mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt… có thể là bị hạ đường huyết hoặc thiếu máu do thiếu sắt. Cần ăn thành nhiều bữa cách nhau 2-3 giờ, tăng cường các thực phẩm giàu chất sắt (thịt, cá, gan, huyết…), ăn kèm với rau trái giàu vitamin C để tăng hấp thu sắt, xổ giun định kỳ mỗi 6 tháng. Các loại bí, trứng, thịt bò… cũng là những thực phẩm rất bổ dưỡng.
Ngoài ra, những bài tập thể dục đều đặn hằng ngày rất cần thiết duy trì sức khỏe tốt để học giỏi và thi đậu. Có thể tập thể dục hai lần sáng chiều, mỗi lần 15-30 phút là rất tốt.
Cuối cùng, TS Lê Minh Công nhấn mạnh “Để có trí nhớ tốt, điều quan trọng trong những ngày cận thi là phải thư giãn, nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc để tâm trí thoải mái”.
