Vì sao Đông trùng hạ thảo được coi như một trong những loại thần dược nổi tiếng của Trung Quốc. Gần đây, Việt Nam và nhiều nước khác cũng đã nuôi cấy được Đông Trùng Hạ Thảo để sản xuất đại trà, tuy nhiên, đây vẫn là một loại dược liệu quý, mặc dù không còn hiếm!
Vị thuốc được sử dụng lâu đời
Sách y học cổ truyền của Trung Quốc từ xa xưa đã coi Đông trùng Hạ thảo là vị thuốc cải lão hoàn đồng, hồi xuân sinh lực, có tác dụng Bổ phế ích can, bổ tinh điền tuỷ, chỉ huyết hoá đàm, Bổ phế ích thận, hộ dưỡng tạng phủ, Tư âm tráng dương, khư bệnh kiện thân; là loại thuốc, Tư bổ dược thiện, có thể chữa được Bách hư bách tổn. Là vị thần dược mà các vua chúa thời xưa tin dùng.
Thực chất vị thuốc này là gì ?
Đông trùng Hạ thảo là một dạng cộng sinh giữa một loài nấm túi có tên Đông trùng Hạ thảo – vị thuốc khoa học là Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. Với sâu non (ấu trùng) của một loài côn trùng thuộc chi Hepialus. Thường gặp nhất là sâu non của loài Hepialus armoricanus. Ngoài ra còn 40 loài khác thuộc chi Hepialus cũng có thể bị Cordyceps sinensis ký sinh.
Vào mùa đông nấm bắt đầu ký sinh vào sâu non và làm chết sâu non vì ăn hết chất dinh dưỡng của chúng. Mùa hè ấm áp nấm bắt đầu mọc ra khỏi sâu như một ngọn cỏ và vươn lên khỏi mặt đất. Đầu của ngọn nấm là một thể đệm (stroma) hình trụ thuôn nhọn.
Vị thuốc này được tìm thấy ở đâu
Chỉ phát hiện được Đông trùng Hạ thảo vào mùa hè ở một số cao nguyên cao hơn mặt biển từ 3500 đến 5000m. Đó là các vùng Tây Tạng, Tứ Xuyên, Thanh Hi, Cam Túc, Vân Nam…Các phân tích hoá học cho thấy trong sinh khối (biomass) của Đông trùng Hạ thảo có 17 acid amin khác nhau, có D-mannitol, có lipid, có nhiều nguyên tố vi lượng (Al, Si, K, Na…).
Quan trọng hơn là trong sinh khối Đông trùng Hạ thảo có nhiều chất hoạt động sinh học mà các nhà khoa học đang phát hiện dần dần ra nhờ các tiến bộ của ngành hoá học các hợp chất tự nhiên.
Nhiều hoạt chất này có giá trị dược liệu thần kỳ. Trong đó phi kể đến cordiceptic acid, cordycepin, adenosine, hydroxyethyl-adenosine.
Đáng chú ý hơn c là nhóm hoạt chất HEAA ( Hydroxy-Ethyl-Adenosine- Analogs). Đông trùng Hạ thảo còn có chứa nhiều loại vitamin (trong 100g Đông trùng Hạ thảo có 0,12 g vitamin B12; 29,19 mg vitamin A; 116,03 mg vitamin C, ngoài ra còn có vitamin B2 (riboflavin), vitamin E, vitamin K…)Chi nấm Cordyceps có tới 350 loài khác nhau, chỉ riêng ở Trung Quốc đã tìm thấy 60 loài.
Tuy nhiên cho đến nay người ta mới chỉ nghiên cứu nhiều nhất được về 2 loài Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. và Cordyceps militaris (L. ex Fr.) Link. Loài thứ hai được gọi là Nhộng trùng thảo
