Nuốt phải thủy ngân (Hg) rất nguy hiểm. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát độc chất Hoa Kỳ, có hơn 21.000 trường hợp ngộ độc thủy ngân năm 2001, trong đó hơn 80% trường hợp ngộ độc do trẻ nuốt phải thủy ngân khi nhiệt kế bị vỡ.
Mục lục
Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ kêu gọi các bác sĩ và phụ huynh dừng việc sử dụng nhiệt kế thuỷ ngân vì khi bị vỡ, thuỷ ngân bốc hơi sẽ được cơ thể hấp thụ qua da. Còn nếu bị đốt cháy hoặc tiêu huỷ không đúng cách, những nhiệt kế này sẽ làm thuỷ ngân thoát ra ô nhiễm môi trường.
Ngộ độc thủy ngân nguy hiểm tính mạng cho trẻ
Việc tiếp xúc lâu dài với thuỷ ngân có thể dẫn đến những tổn thương thần kinh ở trẻ em. Phụ nữ có thai ăn phải cá nhiễm thuỷ ngân sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi. Nhiều trường hợp trẻ ngộ độc thủy ngân do bất cẩn của bố mẹ để trẻ lấy được hoặc cặp nhiệt độ cho con bị gẫy, vỡ thủy ngân chảy ra ngoài. Nguy hiểm hơn là các ông bố bà mẹ có thói quen sử dụng nhiệt kế để đo nhiệt độ bình sữa. Nếu nhiệt độ bình sữa trên ngưỡng 40 độ C sẽ làm nhiệt kế giãn nở rồi vỡ, khiến thủy ngân hòa lẫn trong sữa của trẻ.
Một số trường hợp bố mẹ không biết trẻ tiếp xúc với thủy ngân lúc nào nên chủ quan không đưa con vào viện gây nguy hiểm tính mạng cháu bé. Trẻ em, đặc biệt thai nhi và rất nhạy cảm với tác dụng độc của thủy ngân. Khi so sánh với người lớn thì thấy mức độ nhạy cảm này nhiều hơn 10 – 15 lần, do vậy mà ngộ độc thủy ngân ở trẻ em thường để lại hậu quả tổn thương não nặng hơn và không hồi phục.
Triệu chứng ngộ độc thủy ngân
Cấp tính
Hít phải Hg nguyên tố gây bệnh phổi nặng cấp tính: Triệu chứng đầu tiên là sốt do khói kim loại gồm: sốt, ớn lạnh, thở khó, viêm miệng, lơ mơ, co giật, nôn ói và viêm ruột.
Những triệu chứng này thường dịu đi trong vòng 1 tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp diễn tiến nặng hơn phù phổi cấp, suy hô hấp và tử vong.
Mạn tĩnh
Ngộ độc mãn do hít Hg nguyên tố gây tam chứng kinh điển: viêm lợi và chảy nước miếng, run giật tay và rối loạn tâm thần kinh. Trẻ thường mất ngủ, hay quên, tâm lý không ổn định, kém ăn, vẻ buồn bã.
Nuốt phải Hg vô cơ (điển hình là ở trẻ nuốt pin) gây phỏng niêm mạc miệng, đau bụng, buồn nôn, nôn ra máu. Diễn tiến sau đó vài ngày hoại tử ống thận cấp, gây suy thận, rối loạn nước và điện giải có thể gây tử vong.
Ăn thức ăn chứa Hg hữu cơ như cá biển gây bệnh cảnh ngộ độc mãn, xuất hiện sau nhiều ngày đến nhiều tuần.
Biểu hiện thần kinh là dị cảm, thất điều, suy nhược thần kinh, giảm thính giác, loạn vận ngôn, thu hẹp thị trường, rối loạn tâm thần, run cơ, rối loạn cử động và có thể tử vong. Đặc biệt, rất độc đối với thai nhi có mẹ thường xuyên ăn cá biển chứa nhiều Hg gây sảy thai, khuyết tật thần kinh, chậm phát triển tâm thần, bại não, biến dạng chi.
Thông tin từ bệnh viện Nhi trung ương cho biết, gần đây mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận 10-15 trường hợp bệnh nhi bị ngộ độc. Trong đó chủ yếu là các trường hợp ngộ độc thức ăn, ngộ độc thuốc, ngộ độc vì tiếp xúc với hoá chất và nguy hiểm nhất là ngộ độc thuỷ ngân.
Điều trị ngộ độc do thủy ngân
Bác sĩ Nguyễn Văn Tú – Phó trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, bệnh viện Nhi Trung Ương, cảnh báo: “Trường hợp trẻ uống phải sữa có lẫn thủy ngân, cha mẹ không nên cuống cuồng làm các biện pháp gây nôn như móc họng hay vỗ ngực cho con vì làm thế trẻ dễ sặc, thuỷ ngân tràn vào phổi khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn”.
Cũng theo bác sĩ Tú, chỉ khi trẻ hít thủy ngân vào phổi mới đáng lo còn nếu uống vào đường ruột, thủy ngân sẽ tự đào thải sau vài ngày. Cha mẹ nên theo dõi diễn tiến tình trạng trẻ sau vài ngày, cho trẻ uống nhiều nước để tự đào thải thủy ngân ra ngoài qua đường ruột.
Loại thải chất độc ở da cần cởi bỏ quần áo bị nhiễm bẩn, rửa da, mắt nếu bị nhiễm. Ngộ độc do nuốt không gây nôn và cũng không rửa dạ dày, do nguy cơ thủng dạ dày và thủng thực quản. Không dùng than hoạt do không có tác dụng hấp phụ kim loại. Trường hợp ngộ độc Hg vô cơ cần được truyền dịch ngăn ngừa trụy tim mạch. Nếu tổn thương niêm mạc hầu họng gây phù nề nhiều nên đặt nội khí quản để ngăn ngừa tắc nghẽn hô hấp.
Cách phòng tránh ngộ độc
Cha mẹ cần để những hóa chất, thuốc men, chất tẩy rửa trong đúng chai lọ ban đầu của chúng và cất giữ ở nơi trẻ không thể lấy được
Tốt nhất là xây dựng tủ thuốc an toàn, đặt tủ trên caoCác bác sỹ khuyến cáo, các bậc cha mẹ không nên dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ bình sữa vì nhiệt kế chỉ đo được tối đa 42oC. Nếu trên ngưỡng này có thể sẽ khiến nhiệt kế giãn nở rồi vỡ làm thủy ngân chảy ra ngoài. Khi thấy con mình nuốt phải một chất gì đó có thể gây ngộ độc thì hãy bình tĩnh. Nhớ đúng nhãn chai lọ đựng chất đó để báo cho bác sĩ rồi đưa trẻ đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.
Benh.vn
