Vừa qua, đã xảy ra rất nhiều vụ trẻ em sau khi tiêm vắc-xin đã tử vong, gây hoang mang trong khắp cả nước. Nguyên nhân tại sao, hiện vẫn chưa có lời giải đáp chính xác. Trong quá trình bảo quản, vắc-xin phòng bệnh có thể bị hư hỏng, giảm hoặc mất hiệu lực nếu không thực hiện đúng quy trình. Nhân viên y tế và các cơ sở y tế dự phòng cần lưu ý hiểu biết về những chỉ dẫn trên ống và lọ vắc-xin.
Mục lục
Sản phẩm đặc biệt
Khi sản xuất, ở các ống và lọ vắc-xin phòng bệnh, nhà sản xuất thường gắn chỉ thị nhiệt độ trên ống và lọ chứa để theo dõi nhiệt độ trong quá trình bảo quản vắc-xin. Chỉ thị nhiệt độ lọ vắc-xin VVM được gắn ở hầu hết các loại ống và lọ vắc-xin, chúng ký hiệu bằng một hình vuông nằm bên trong hình tròn giúp các cơ sở y tế lưu ý khi sử dụng. Trong quá trình bảo quản, vắc-xin phòng bệnh có thể bị hư hỏng, giảm hoặc mất hiệu lực nếu không thực hiện đúng quy trình.
Một số loại vắc-xin dạng dung dịch thường nhạy cảm với nhiệt độ thấp và dễ hư hỏng nếu bị đông băng, trái lại một số loại vắc-xin sống có thể bị hư hỏng khi tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc ánh sáng. Mỗi khi vắc-xin đã bị hư hỏng thì hiệu lực bảo vệ sẽ giảm hoặc mất đi. Vì vậy việc bảo quản vắc xin ở nhiệt độ thích hợp là điều quan trọng để bảo đảm an toàn và hiệu quả tiêm chủng.
Loại chỉ thị đặc biệt
Chỉ thị nhiệt độ lọ vắc-xin VVM là ký hiệu được các nhà sản xuất vắc-xin và sinh phẩm y tế gắn dán lên ống và lọ vắc-xin, chúng có khả năng thay đổi màu khi ống và lọ vắc-xin tiếp xúc với nhiệt độ cao quá thời gian cho phép. Trước khi mở ống và lọ vắc-xin để sử dụng tiêm chủng, nhân viên y tế phải kiểm tra chỉ thị nhiệt độ xem vắc-xin có bị hỏng với nhiệt độ cao hay không.
Trên thực tế, các nhà sản xuất vắc-xin và sinh phẩm y tế đều có gắn ký hiệu chỉ thị nhiệt độ VVM trên ống và lọ chứa của hầu hết các loại vắc xin, chúng có thể in ở trên nhãn của chóp ống, thân lọ hoặc trên nắp lọ vắc-xin. Đó là một nhãn ký hiệu một hình vuông nằm bên trong hình tròn. Khi ống và lọ vắc-xin tiếp xúc với nhiệt độ cao thì hình vuông sẽ dần dần chuyển sang màu sẫm hơn. Ký hiệu chỉ thị nhiệt độ VVM ở ống vắc-xin đông khô (ampoule of freeze-dried vaccine) thường được gắn trên chóp ống; ở lọ vắc-xin đông khô (vial of freeze-dried vaccine) thường được gắn trên nắp lọ, ở lọ vắc-xin dung dịch (vial of liquid vaccine) thường được gắn ở thân lọ.
Lưu ý cho nhân viên y tế
Nhân viên y tế và các cơ sở y tế dự phòng cần lưu ý chỉ được sử dụng ống và lọ vắc-xin khi màu sắc hình vuông ở bên trong của ký hiệu chỉ thị nhiệt độ VVM sáng hơn hình tròn ở bên ngoài. Phải ưu tiên sử dụng trước nếu ống và lọ vắc-xin có ký hiệu chỉ thị nhiệt độ VVM với hình vuông bên trong bắt đầu sẫm màu nhưng vẫn sáng hơn màu hình tròn ở bên ngoài.
Quy định sử dụng vắc-xin
Căn cứ vào ký hiệu chỉ thị nhiệt độ trên ống và lọ vắc xin VVM được chia làm 4 trường hợp như sau:
Trường hợp 1:
Nếu hình vuông ở bên trong có màu sáng hơn hình tròn ở bên ngoài và nếu vắc-xin chưa quá hạn sử dụng thì có thể sử dụng được.
Trường hợp 2:
Nếu hình vuông ở bên trong có thay đổi màu nhưng vẫn còn sáng hơn hình tròn ở bên ngoài sau một thời gian bảo quản và nếu vắc-xin chưa quá hạn sử dụng thì phải chú ý ưu tiên sử dụng trước.
Trường hợp 3:
Nếu hình vuông ở bên trong có cùng màu sắc với hình tròn ở bên ngoài phì phải báo cáo lãnh đạo điểm tiêm chủng để chỉ định hủy bỏ, không được sử dụng.
Trường hợp 4:
Nếu hình vuông ở bên trong có màu sắc sẫm hơn hình tròn ở bên ngoài thì phải báo cáo lãnh đạo điểm tiêm chủng để chỉ định hủy bỏ, không được sử dụng.
Cần lưu ý ký hiệu chỉ thị nhiệt độ trên ống và lọ vắc-xin VVM không cho biết vắc-xin có tiếp xúc với nhiệt độ đông băng hay không. Vì vậy nếu muốn biết vắc-xin có tiếp xúc với nhiệt độ đông băng hay không thì phải dùng thiết bị đọc chỉ thị đông băng điện tử (freeze tag).
Trên đây là những kiến thức thiết thực và bổ ích giúp cho nhân viên y tế và các cơ sở y tế dự phòng nhận biết được các loại vắc-xin còn có thể sử dụng tốt hay không. Nâng cao hiểu biết của chúng ta để mang lại tính an toàn cao trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Benh.vn theo (Suckhoedoisong.vn)
