Những hiểu lầm tai hại về chứng cao huyết áp

Cao huyết áp lâu nay đã được xếp vào căn bệnh thời đại gây tử vong cho nhiều người. Thế nhưng hiểu đúng về bệnh, điều trị sao cho đúng cách vẫn còn là việc khá mơ hồ… Dưới đây là một số hiểu biết sai lầm về bệnh này.

Cao huyết áp là tình trạng huyết áp tối đa bằng hoặc lớn hơn 140 mmHg, huyết áp tối thiểu lớn hơn hoặc bằng 90 mmHg trở lên. Cao huyết áp có thể là tăng một trong hai chỉ số này hoặc cả hai. Trường hợp huyết áp tối thiểu tăng cao là rất nguy hiểm, dễ gây tai biến. Biểu hiện lâm sàng của bệnh rất phức tạp, tùy vào thể trạng của từng người. Bệnh nhẹ có các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, ù tai hoa mắt, mất ngủ mức độ nhẹ… Bệnh nặng sẽ gây đau đầu dữ dội, đau vùng tim, thị lực giảm sút, người bệnh thở gấp, mặt đỏ bừng hoặc tái xanh, thậm chí có thể nôn hoặc buồn nôn, hốt hoảng…

1. Tuổi cao nên cao huyết áp là chuyện bình thường

Huyết áp sẽ tăng tỷ lệ thuận với độ tuổi, đặc biệt là vào giai đoạn lão hóa, huyết áp tối đa tăng rõ rệt nhất. Tuy nhiên, đây không phải là một hiện tượng sinh lý mà rất có hại cho sức khỏe. Người có huyết áp tối đa cao dễ gặp phải các tai biến nguy hiểm cao gấp 3-6 lần so với người có chỉ số này bình thường. Chính vì vậy, cần có biện pháp điều trị để phòng ngừa được các bệnh về tim cũng như mạch máu não.

2. Chỉ cần uống thuốc hạ áp khi tinh thần căng thẳng

Một số người già cho rằng thuật ngữ “cao huyết áp” dùng để chỉ những người bị kích thích về tinh thần và căng thẳng về thần kinh. Do đó, họ chỉ uống thuốc khi cảm thấy khó chịu, căng thẳng về tinh thần. Nhưng nên biết rằng, cao huyết áp không chỉ do sự căng thẳng về tinh thần, bởi có rất nhiều người sống trong điều kiện thoải mái, nhẹ nhàng mà vẫn gặp trường hợp đó. Việc dùng thuốc không đúng sẽ có thể dẫn đến những tai biến nguy hiểm.

3. Có thể biết bệnh nặng, nhẹ qua cảm giác

Triệu chứng của cao huyết áp nhiều khi không đồng nhất với mức độ bệnh. Có khi triệu chứng rất rõ ràng nhưng huyết áp lại không cao lắm. Ngược lại, có những người huyết áp rất cao nhưng triệu chứng lâm sàng rất nghèo nàn nên không uống thuốc, khiến nhiều chứng bệnh cùng phát sinh như tim phì đại, nhồi máu cơ tim… Do đó, nên định kỳ kiểm tra sức khỏe, trong đó có đo huyết áp để phát hiện bệnh. Với những người đã có chẩn đoán cao huyết áp, nên đo thường xuyên để biết diễn biến bệnh thế nào.

4. Chỉ cần thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt là đủ

Khi bác sĩ khuyên rằng, bên cạnh việc uống thuốc hạ huyết áp hàng ngày, bệnh nhân cần chú ý thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt như giảm béo, tập thể dục thể thao, ăn giảm muối… Nhưng một số người lại hiểu nhầm rằng, họ không cần uống thuốc mà chỉ cần chọn lấy một trong những cách trên là có thể cải thiện bệnh. Thực tế, phần lớn các biện pháp này chỉ có vai trò bổ trợ chứ không thể thay thế thuốc. Nếu không dùng thuốc mà bác sĩ đã chỉ định, bạn có thể gặp nguy hiểm.

5. Tập luyện càng chăm chỉ, ăn giảm muối càng nhiều càng tốt

Những người bị cao huyết áp chỉ nên tập nhẹ nhàng và hạn chế những môn mang tính chất đối kháng mạnh. Rèn luyện thể lực ở mức độ trung bình mỗi ngày 30-45 phút hoặc mỗi tuần 180 phút như đi bộ nhanh (7 km/giờ), đi xe đạp nhanh, chạy, chơi bóng bàn, bơi lội… sẽ là những lựa chọn phù hợp. Không nên tập luyện quá sớm hoặc khi trời quá lạnh vì lúc này huyết áp thường hay tăng cao.

Trong ăn uống cũng vậy, không nên kiêng khem thái quá, nên ăn giảm muối chứ không kiêng muối tuyệt đối bởi kiêng muối tuyệt đối sẽ gây phản tác dụng và làm người mệt mỏi. Muối ăn cũng kích thích vị giác. Khi món ăn quá nhạt nhẽo, không hợp khẩu vị thì bữa ăn cũng chẳng khác nào một màn “tra tấn” căng thẳng. Bạn vẫn có thể nêm chút muối cho món ăn mà mình yêu thích. Hãy ăn chậm hơn, nhai kỹ hơn để có cảm giác mặn mà trong bữa ăn.

6. Ngăn ngừa máu đông là hạ được huyết áp và không lo biến chứng

Biến chứng tỷ lệ thuận với mức độ, tần suất cao huyết áp. Do đó, biến chứng chỉ giảm đi khi huyết áp được hạ ổn định. Sẽ rất tai hại nếu trông mong hết vào việc ngăn ngừa cục máu đông trong khi huyết áp vẫn tăng cao. Đặc biệt nguy hiểm hơn với những người có tiền sử bị tai biến. Biến chứng của cao huyết áp không chỉ xảy ra với não mà còn với các cơ quan khác như tim, thận, mắt, mạch ngoại vi. Nếu cho rằng chỉ cần tập trung ngăn ngừa cục máu đông là hạ được huyết áp, không lo biến chứng thì sẽ rất khó giải thích tại sao trong danh mục các nhóm thuốc chính điều trị cao huyết áp không có nhóm làm tan huyết.

7. Ngừng thuốc khi thấy bệnh giảm

Rất nhiều bệnh nhân sau khi điều trị thấy huyết áp trở lại mức bình thường đã tự ý ngừng thuốc vì cho rằng mình đã hoàn toàn khỏe mạnh trở lại. Trên thực tế, số người bị tăng huyết áp điều trị khỏi rất hiếm, vì vậy cần cảnh giác, liên tục kiểm tra điều chỉnh nhằm phòng chống những biến chứng. Phần lớn bệnh nhân phải uống thuốc suốt đời.

Không phải người có huyết áp 150 mmHg thì sẽ an toàn hơn người có huyết áp 200 mmHg. Sự an toàn tính mạng chủ yếu là do ý thức bảo vệ sức khỏe. Người huyết áp cao 200 mmHg nếu biết cách chú ý giữ gìn, uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, sống điều độ thì huyết áp sẽ ổn định trở lại. Ngược lại, người huyết áp vốn chỉ ở mức 150 mmHg mà không chịu giữ gìn, ăn uống vô tội vạ, không tập luyện thường xuyên sẽ rất dễ tiến triển thành bệnh nặng.