Chắp và lẹo là những bệnh thường gặp ở bờ mi mắt. Bệnh xuất hiện quanh năm nhưng tỷ lệ bệnh nhân mắc cao hơn ở thời điểm đông xuân khi thời tiết thay đổi thất thường.
Bệnh tuy không nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và thẩm mỹ của người bệnh. Tuy nhiên, chắp và lẹo thường hay bị nhầm lẫn. Vì vậy, việc tìm đúng bệnh sẽ giúp cho việc điều trị nhanh và hiệu quả hơn.
Vậy, cách phân biệt chắp và lẹo như thế nào?
Tìm hiểu về bệnh chắp
Chắp là một u hạt xuất phát từ tuyến của sụn mi bị bít tắc. Chất bã ứ đọng xâm nhập các mô lân cận và gây viêm hạt mạn tính. Bệnh thường tái lại nhiều lần.
Triệu chứng
- Sưng, đau, đỏ.
- Khó chịu ở bề mặt kết mạc của mi mắt.
- Sau vài ngày chắp xẹp xuống chỉ còn khối tròn không đau, lớn dần trên mi mắt thành một khối màu đỏ, xám dưới kết mạc.
- Bệnh sẽ tự khỏi sau vài tháng.
Chắp mắt (ảnh minh họa)
Các dạng của chắp
- Chắp bên ngoài là một nốt đỏ ở mi mắt, kích thước và độ rắn giống như hạt đậu.
- Chắp bên trong thường nằm ở mặt trong của mi mắt (phần kết mạc của mi), khi lật mi ra chúng ta có thể nhìn thấy đầu mủ trắng của chắp.
- Đa chắp (có rất nhiều đầu chắp trên một mi hay cả hai mi, thậm chí hai mắt).
Phương pháp điều trị
- Dùng biện pháp chườm nóng nhằm giảm đau với các tổn thương sớm.
- Sử dụng cortioid, chích chắp đối với chắp to hoặc chắp dai dẳng (theo sự chỉ định của bác sĩ điều trị) hoặc kết hợp cả hai phương pháp.
Lưu ý
Do chắp ở mi thường nằm sâu trong sụn nên khi chích phải nạo thật sạch các chất nhầy để tránh tái phát. Đặc biệt khi chắp mắt tái phát nhiều lần cần phải lấy khối chắp sau chích để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh lý.
Các ung thư tại mi mắt như (ung thư biểu mô tế bào đáy hay ung thư biểu mô tuyến bã) có thể bị chẩn đoán nhầm là chắp. Vì vậy, nếu chắp dai dẳng, kéo dài hay không điển hình, đặc biệt là ở người lớn tuổi, cần xét nghiệm mô bệnh học.
Tìm hiểu về lẹo mắt
Lẹo mắt là chứng viêm cấp tính, do một loại tụ cầu khuẩn xâm nhập vào tuyến chân lông mi hoặc vi khuẩn như Staphylocoque gây nên.
Lẹo mắt thường sưng mủ và vỡ
Triệu chứng
- Khi lẹo mới mọc, mi mắt sưng nhẹ, hơi đỏ.
- Mi ngứa, đau.
- Ở chỗ đau nổi lên một khối rắn to cỡ hạt gạo.
- Sau 3-4 ngày lẹo mưng mủ và vỡ.
Tương tự như chắp, lẹo rất hay tái phát, lan từ mi này sang mi khác, có khi sưng to cả mi mắt và gây ứ phù màng tiếp hợp.
Nguyên nhân gây bệnh
- Do viêm mi mắt.
- Do dùng khăn chung.
- Do dùng quá nhiều mỹ phẩm (kẻ viền mắt..).
Các dạng lẹo
- Lẹo bên ngoài: là một nốt đỏ ở mi mắt, kích thước và độ rắn giống như hạt đậu.
- Lẹo bên trong: nằm ở mặt trong của mi mắt, tức là phần kết mạc của mi, khi lật mi ra chúng ta có thể nhìn thấy được, trong một số trường hợp còn có thể thấy đầu mủ trắng của lẹo.
- Đa lẹo: tức là có rất nhiều đầu lẹo trên một mi hay cả hai mi, thậm chí hai mắt.
Phương pháp phòng bệnh
- Đeo kính tránh nắng, bụi khi đi ra ngoài đường.
- Rửa sạch mặt, mi mắt hàng ngày.
- Đối với chị em phụ nữ khi dùng cọ trang điểm phải vệ sinh thường xuyên, tẩy trang kỹ khi dùng bút kẻ mắt, dạ kẻ mắt…
Những điều cần lưu ý khi lên chắp và lẹo
– Không đưa tay dụi, chà mắt
Không trang điểm khi mắt đang lên chắp, lẹo, không dùng chung đồ trang điểm…
– Không trang điểm mắt cho đến khi chắp, lẹo đã lành hẳn.
– Tránh dùng chung khăn tắm, khăn lau hoặc đồ trang điểm mắt.
– Chườm ấm cho mắt 3-6 lần/ngày để giúp chữa lành nhanh hơn.
– Để cho lẹo và chắp trên mí mắt tự vỡ, tuyệt đối không được ép hoặc nặn chúng.
– Sử dụng dung dịch muối loãng ấm để rửa mắt hàng ngày.
– Không tự ý chữa chắp, lẹo bằng cách tự ý nặn mủ, tra thuốc không theo hướng dẫn của bác sỹ chuyên khoa.
– Tránh đến những nơi bụi bẩn hoặc nơi bị ô nhiễm không khí nặng nề.
– Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, nước sát khuẩn…
Lời kết
Chắp và lẹo là 2 căn bệnh thường gặp, bệnh tuy không nguy hiểm nhưng gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày và thường tái đi tái lại rất khó chịu.
Nếu chắp là do viêm tắc sụn mi mắt gây nên thì lẹo lại do một loại tụ cầu khuẩn xâm nhập vào tuyến chân lông mi hoặc vi khuẩn như Staphylocoque tạo thành.
Vì vậy, để bảo vệ đôi mắt đẹp, trong sáng không bị lên chắp hoặc lẹo chúng ta cần nhỏ mắt, rửa mắt bằng nước muối sinh lý hàng ngày, đeo kính tránh gió, bụi khi tham gia giao thông, không dụi tay lên mắt…và đặc biệt không được tự ý nặn, chích lẹo, chắp vì sẽ nhiễm trùng gây ảnh hưởng đến thị lực của mắt…
Hải Yến – Benh.vn
