Những ngày qua, thông tin một kỹ thuật viên của BV Đa khoa Cái Răng, TP Cần Thơ tự cắt chân mình rồi giấu vào tủ lạnh gây chấn động dư luận. Theo các chuyên gia, đây là một bệnh lý cực kỳ hiếm gặp mang tên rối loạn nhận dạng cơ thể (Body Integrity Identity Disorder – BIID).
Mục lục
Bệnh nhân tự cắt các bộ phận trên cơ thể
Ngoài bệnh nhân Phạm Duy K tự cắt chân mình, cách đây một thời gian, kíp trực cấp cứu BV Tâm thần Hà Nội cũng tiếp nhận một nam bệnh nhân tự cắt “của quý” của mình.
Khi vào viện, sức khỏe bệnh nhân nguy kịch, cơ thể bị mất máu nhiều, người tím tái, loạn thần, “cậu nhỏ” bị cắt lìa và được người nhà bảo quản trong hộp nước đá. Người nhà của bệnh nhân cho biết anh là một người khỏe mạnh, đầu óc hoàn toàn tỉnh táo, bình thường. Tuy nhiên trước đó anh ta hay tâm sự với em trai rằng “cậu nhỏ” của mình có hình thù gớm ghiếc và cảm thấy kinh tởm nhưng người em thấy chuyện bình thường nên không nói với ai.
Khi sự việc xảy ra, nạn nhân đến BV Tâm thần cấp cứu, các bác sĩ kết luận đó là một dạng bệnh lý tâm thần. Sau đó, các BS chuyên khoa BV Việt Đức đã nối thành công “cậu nhỏ” của bệnh nhân và điều chỉnh nhân cách, nhận thức cho bệnh nhân.
Trường hợp của bệnh nhân K. ở Cái Răng là điển hình của hội chứng rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể, một bệnh lý hiếm gặp. (Ảnh minh họa)
Bệnh thuộc nhóm kinh dị, hiếm gặp
BS CKII Lý Trần Tình, nguyên Giám đốc BV Tâm thần Hà Nội, cho biết chứng bệnh rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể là một dạng bệnh lý tâm thần nằm trong nhóm bệnh hiếm gặp, gọi nôm na là bệnh kinh dị. Đây là bệnh tâm-thần-kinh, khiến người bệnh bị khiếm khuyết về thần kinh nên mới gây ra sự rối loạn về nhận thức. Người bệnh cảm thấy lạ lẫm và ghê tởm với chính một phần cơ thể của mình và thậm chí có thể tự cắt phần cơ thể muốn “xẻo” đi.
Thực tế, trong não người mắc hội chứng này vốn đã thiếu nhóm tế bào thể hiện hình ảnh bộ phận cơ thể đó, cho nên bộ phận đó không khớp với tế bào thần kinh. Vì vậy họ tìm mọi cách để giải quyết, “xử lý” bộ phận “thừa”. Khi “xử lý” xong bộ phận “thừa”, họ có cảm giác nhẹ nhõm, thoải mái và không còn cảm thấy khó chịu nữa.
BS Tình chia sẻ “Trong lĩnh vực tâm thần có nhiều dạng bệnh và rất phức tạp. Với hội chứng rối loạn này thì người bệnh luôn tự thương, tự hủy hoại cơ thể mình như móc mắt, rạch bụng, cắt chân, tay… Đa nhân cách cũng là một dạng tâm thần và rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể cũng là một dạng tâm thần. Tuy nhiên, lâu nay tại Việt Nam chỉ khu trú bệnh tâm thần đối với những người bị rồ dại nên không quan tâm nhiều đến những người có biểu hiện này”.
Dạng bệnh lý rất khó “ứng xử”
Theo TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), trong quy định chung của luật lao động, những người không đủ năng lực hành vi dân sự thì không đủ điều kiện để làm việc, lao động trong các cơ quan, tổ chức. Những người không đủ năng lực, hành vi phải được sự kết luận của giám định pháp y tâm thần. Tuy nhiên, với trường hợp anh nhân viên y tế ở BV Đa khoa Cái Răng, TP Cần Thơ, trước khi anh ta gây ra việc tự thương thì rất khó để xác định hay kết luận anh ta bị tâm thần.
Theo TS Quang, rất khó cho cơ quan quản lý trong việc ứng xử với những trường hợp này. Những người có biểu hiện tâm thần rõ rệt, khi ấy gia đình, cơ quan có thể cưỡng chế họ đi khám bệnh, điều trị. Sau đó trung tâm giám định pháp y tâm thần có kết luận không đủ năng lực hành vi thì chuyện để họ nghỉ việc không có gì bàn cãi. Nhưng nhiều trường hợp bị trầm cảm, có dấu hiệu thần kinh thì rất khó xử lý.
Ông Quang chia sẻ, có trường hợp cơ quan quản lý cho họ nghỉ việc để đi khám bệnh, họ đã kiện vì cho rằng mình vẫn bình thường mà sao phải đi khám tâm thần. Thậm chí có gia đình đã phàn nàn rằng người nhà họ bao năm cống hiến, giờ mới bị như vậy mà cơ quan đã định đuổi việc… ”Nói chung, đối với bệnh tâm thần, cơ quan quản lý rất khó ứng xử vì rất nhạy cảm”.
Cụ thể, trường hợp của nhân viên y tế BV Đa khoa Cái Răng. Rõ ràng anh này đã biết bệnh của mình và luôn cảm thấy khó chịu, bí bách với bộ phận thừa của cơ thể và chịu đựng nó bao nhiêu năm. Đến cao trào không chịu đựng được nữa anh ta mới làm vậy… Do đó, nếu người bệnh biết bệnh, hợp tác trị liệu, điều chỉnh được nhận thức, hành vi thì có thể tránh được hiểm họa xấu cho mình.
Trên thực tế, Việt Nam chưa có thống kê chính xác bao nhiêu trường hợp đã mắc hội chứng rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể. Bởi có người mắc hội chứng này sẽ đến BV Tâm thần khám nhưng nhiều người không cho rằng mình bị tâm thần và không vào khoa tâm thần khám nên không đủ số liệu thống kê. Tuy nhiên, tại BV Tâm thần Hà Nội đã từng cấp cứu, điều trị một số bệnh nhân mắc hội chứng rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể bởi vậy khi thấy bạn bè, người thân trong gia đình có những biểu hiện như trên thì nên động viên người bệnh đi khám, điều trị để tránh xảy ra những hậu quả đáng tiêc.
Benh.vn (theo Pháp luật TPHCM)
