Tiền sản giật là tình trạng nhiễm độc thai nghén với biểu hiện tăng huyết áp và protein dư thừa trong nước tiểu xảy ra từ tuần thứ 20 của thai kỳ. Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng cho cả mẹ và em bé.
Mục lục
Tiền sản giật nếu không được điều trị sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng
Triệu chứng tiền sản giật
Các triệu chứng lâm sàng
Tiền sản giật có thể phát triển dần dần nhưng thường tấn công bất ngờ sau 20 tuần của thai kỳ, triệu chứng từ nhẹ đến nặng, các triệu chứng bao gồm:
- Cao huyết áp: huyết áp ≥ 140/90 mmHg (tức là con số huyết áp thường xuyên hơn mức bình thường trước khi mang thai tối thiểu 20mmHg).
- Đau đầu, chóng mặt
- Giảm thị giác biểu hiện mờ mắt, giảm nhạy cảm với ánh sáng
- Buồn nôn, nôn
- Giảm lượng nước tiểu
- Tăng cân đột ngột: nhiều hơn 1 kg/1 tuần
- Phù ở mặt, tay, chi dưới.
Các xét nghiệm
Quan trọng nhất là phát hiện protein trong nước tiểu (thường > 0,5gam/lít ở nước tiểu lấy ngẫu nhiên)
Biến chứng: sinh non, suy dinh dưỡng bào thai, rau bong non, sản giật ảnh hưởng đến cả tính mạng mẹ và em bé.
Nguyên nhân, yếu tố nguy cơ tiền sản giật
Nguyên nhân
Chưa rõ ràng, tuy nhiên có liên quan đến thiếu máu tử cung, yếu tố miễn dịch và chế độ ăn uống kém chất dinh dưỡng và yếu tố vi lượng.
Yếu tố nguy cơ
- Tiền sử sản giật
- Cao huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý ở thận
- Béo phì
- Suy thai, đa thai
- Trên 40 tuổi
- Mang thai lần đầu
- Bệnh lupus, viêm khớp dạng thấp
- Nhiễm trùng
- Thiếu vitamin D.
Chẩn đoán bệnh tiền sản giật
Dựa vào các dấu hiệu lâm sàng là chính.
Điều trị tiền sản giật
Điều trị tiền sản giật phụ thuộc mức độ nghiêm trọng của từng trường hợp và giai đoạn của thai kỳ.
Tiền sản giật xảy ra khi thai phụ trên 36 tuần, bác sĩ sẽ chỉ định chuyển dạ và người mẹ có thể sinh thường.
Tiền sản giật xuất hiện sớm: thai phụ cần thực hiện chế độ nghỉ ngơi, sử dụng thuốc một cách nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ. Các loại thuốc bao gồm: kiểm soát huyết áp và thuốc giữ cho em bé trong tử cung của mẹ càng lâu càng tốt.
Thai phụ luôn được theo dõi và vào bệnh viện ngay khi có các triệu chứng bất thường vì tiền sản giật có thể diễn biến thành sản giật, khi đó mẹ và con cần được cấp cứu kịp thời.
Lời khuyên cho thai phụ khi bị tiền sản giật
Khi phát hiện mình có một biến chứng nghiêm trọng trong thời kỳ mang thai có thể làm cho người mẹ sợ hãi. Nhưng nếu được chẩn đoán sớm và được tư vấn nghỉ ngơi trên giường, người mẹ sẽ được nhân viên y tế theo dõi sát sao để đảm bảo sức khoẻ cho em bé một cách tốt nhất.
Sản phụ cần tìm hiểu các thông tin bệnh lý liên quan đến quá trình mang thai bằng cách đọc sách, nói chuyện với bác sĩ, thậm chí tham gia vào một số nghiên cứu. Mặt khác, khi đọc các kiến thức về tiền sản giật và các biến chứng có thể làm cho sản phụ thêm hồi hộp, lo lắng và có một trạng thái phân tâm. Hãy đến gặp nhân viên y tế để được giải thích và được khám tư vấn.
Đối phó với thời gian được nghỉ ngơi tại giường
Những ngày đầu tiên, nghỉ ngơi tại giường có vẻ tuyệt vời. Nhưng thực tế, trong giai đoạn nghỉ ngơi thường có cảm giác chờ đợi và lo lắng. Có thể cảm thấy thất vọng bởi bị hạn chế hoạt động, đặc biệt là không có thời gian để hoàn tất những việc cần chuẩn bị cho sự xuất hiện của bé.
Để sản phụ có thể nghỉ ngơi yên tâm, hãy xem xét những lời khuyên này:
– Trong thời kỳ mang thai, mỗi sản phụ nên nắm được các nguyên tắc cơ bản: hãy hỏi bác sĩ cụ thể về những vấn đề quan tâm và chưa rõ, khi nào nên hoạt động, nên nghỉ ngơi bằng cách nằm xuống? Có thể ngồi dậy vào những thời điểm nào? nếu có trong bao lâu? có cho phép bất kỳ loại hoạt động thể chất nào không và mức độ?
– Chuẩn bị phòng nghỉ ngơi: nên chắc chắn khi tình huống khẩn cấp có thể có mọi thứ trong tầm tay như thuốc men, điện thoại….
– Tổ chức một lịch trình cho các công việc trong ngày, thời gian sẽ qua nhanh hơn, có thể xem truyền hình và đọc sách báo. Những hoạt động này có thể giúp thời kỳ dưỡng thai bớt nhàm chán, giúp cho sản phụ bớt căng thẳng lo lắng, và thời gian theo dõi mẹ và em bé trở nên có hiệu quả.
– Hãy tạo lập một sở thích mới hoặc tìm hiểu các kỹ thuật thư giãn sẽ giúp mẹ bầu vui vẻ hơn trong thời gian nghỉ ngơi.
– Nghĩ về những điều tốt nhất cho mẹ và con.
Phòng chống tiền sản giật
Không có cách nào để ngăn chặn tiền sản giật. Ăn ít muối hoặc thay đổi hoạt động trong khi mang thai không làm giảm nguy cơ. Cách tốt nhất để chăm sóc bản thân mình và em bé là mẹ được theo dõi sớm và chăm sóc thường xuyên trước khi sinh. Nếu tiền sản giật được phát hiện sớm, bác sĩ có thể giúp ngăn ngừa biến chứng và có những lựa chọn tốt nhất cho mẹ và con.
Khám thai định kỳ để phát hiện sớm tiền sản giật
Có một số bằng chứng cho thấy uống vitamin, chẳng hạn như vitamin D, có thể giảm nguy cơ tiền sản giật. Hãy hỏi bác sĩ và thực hiện những gì được đề nghị. Không dùng bất cứ loại thuốc nào trong khi mang thai nếu không được sự đồng ý của bác sỹ.
Cẩm nang truyền thông các bệnh thường gặp – BV Bạch Mai
