Táo bón là nỗi ám ảnh của nhiều bà bầu. Vậy bà bầu bị táo bón phải làm sao? Hãy tham khảo bài viết này để biết cách đối phó hiệu quả nhé!
Mục lục
Nguyên nhân bà bầu bị táo bón
Táo bón là tình trạng đi ngoài ít hơn 3 lần/tuần, phân cứng, khô, khó đi. Đây là một triệu chứng phổ biến ở bà bầu, xảy ra ở khoảng 40% phụ nữ mang thai. Có nhiều nguyên nhân gây táo bón ở bà bầu, bao gồm:
Thay đổi nội tiết tố: Hormone progesterone đóng vai trò quan trọng trong việc thư giãn cơ bắp, trong đó có cả cơ của hệ tiêu hóa như đại tràng, cơ ruột. Trong thai kỳ, hàm lượng progesterone tăng cao để giúp làm dày thành tử cung và chuẩn bị cho thai nhi một “ngôi nhà” an toàn trong bụng mẹ. Tuy nhiên, điều này cũng có thể dẫn đến hoạt động của các nhu động ruột chậm lại, khiến phân di chuyển qua ruột chậm hơn và gây táo bón.
Chèn ép trực tràng: trực tràng là phần cuối của ruột già, Đây là nơi phân được lưu trữ trước khi đi ra ngoài. Khi thai nhi phát triển, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ 2 và tam cá nguyệt thứ 3, tử cung sẽ chèn ép lên trực tràng, khiến phân khó đi ra ngoài hơn. Điều này có thể khiến bà bầu bị táo bón.
Mất nước: Mất nước có thể khiến phân cứng và khó đi hơn. Trong thai kỳ, bà bầu cần bổ sung nhiều nước để đáp ứng nhu cầu của thai nhi và cơ thể. Nếu không uống đủ nước, bà bầu có thể bị táo bón.
Tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị: Một số loại thuốc, vitamin tổng hợp như thực phẩm bổ sung sắt, thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau có chứa opioid, có thể gây táo bón. Nếu đang dùng các loại thuốc này, bà bầu nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn cách giảm táo bón.
Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý như bệnh tiểu đường thai kỳ, nhược giáp, có thể làm tăng nguy cơ táo bón ở bà bầu. Nếu bà bầu bị các bệnh lý này, cần được điều trị tích cực để kiểm soát bệnh và giảm táo bón khi mang thai.
Ảnh hưởng của táo bón đến sức khỏe bà bầu
Táo bón có thể gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe bà bầu như:
Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày
Táo bón có thể khiến bà bầu cảm thấy khó chịu, đau bụng, đầy hơi, chướng bụng,… Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bà bầu, khiến bà bầu mệt mỏi, căng thẳng, khó tập trung.
Bà bầu bị táo bón có thể phải dành nhiều thời gian để đi vệ sinh, thậm chí phải rặn mạnh để đi ngoài. Do đó, táo bón trở thành nỗi ám ảnh mỗi ngày. Nó có thể khiến bà bầu đau đớn, mệt mỏi, thậm chí là chóng mặt, ngất xỉu.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa
Táo bón kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về đường tiêu hóa cho bà bầu như bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, sa trực tràng,…Những bệnh lý này có thể kéo dài dai dẳng theo bà bầu kể cả sau khi sinh con.
- Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở hậu môn bị giãn nở và sưng lên. Táo bón có thể khiến bà bầu phải rặn mạnh khi đi ngoài, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
- Nứt kẽ hậu môn là tình trạng nứt da ở hậu môn do đi ngoài khó khăn. Táo bón có thể khiến phân cứng, khó đi ngoài, từ đó làm tăng nguy cơ mắc nứt kẽ hậu môn.
- Sa trực tràng là tình trạng trực tràng bị sa xuống khỏi vị trí bình thường. Táo bón có thể khiến trực tràng bị giãn ra, từ đó làm tăng nguy cơ sa trực tràng.
Tăng nguy cơ sinh non, nguy hiểm đến thai kỳ
Táo bón có thể làm tăng nguy cơ sinh non do tăng áp lực lên tử cung. Khi bà bầu bị táo bón, phân cứng có thể tích tụ trong ruột, gây tăng áp lực lên tử cung. Điều này có thể làm tăng nguy cơ sinh non. Bên cạnh đó, việc cố rặn khi táo bón cũng có thể ảnh hưởng đến thai nhi, đặc biệt trong tam cá nguyệt đầu tiên và tam cá nguyệt thứ 3.
Nếu táo bón kéo dài hoặc nghiêm trọng, bà bầu nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Phương pháp tự nhiên điều trị táo bón cho bà bầu
Táo bón là một rối loạn tiêu hóa phổ biến. Nó có thể tìm đến và ảnh hưởng tới bà bầu trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, bà bầu đừng quá lo lắng, táo bón có thể “trị” bằng những phương pháp tự nhiên và an toàn cho bà bầu như:
Uống đủ nước: Bà bầu nên uống từ 8-10 ly nước mỗi ngày, hoặc nhiều hơn nếu cần thiết.
Bổ sung chất xơ: Chất xơ giúp tăng khối lượng phân và làm mềm phân, từ đó giúp đi ngoài dễ dàng hơn. Bà bầu nên bổ sung chất xơ từ các loại thực phẩm như trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt. Đặc biệt bà bầu có thể tìm sự trợ giúp từ những thực phẩm nhuận tràng tự nhiên như khoai lang, khoai tây, rau khoai lang…
Vận động thường xuyên: Vận động giúp tăng nhu động ruột và giảm táo bón. Bà bầu nên duy trì vận động nhẹ nhàng, ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Thay đổi chế độ ăn uống: Bà bầu nên hạn chế ăn các loại thực phẩm gây táo bón, chẳng hạn như các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ,…Bổ sung các thực phẩm giàu dinh dưỡng, đáp ứng đủ 4 nhóm dưỡng chất cần thiết cho cơ thể hàng ngày là chất béo, protein, chất bột đường và các nhóm vitamin khoáng chất. Đặc biệt, bà bầu chú ý bổ sung thêm các thực phẩm giàu vitamin C, vitamin D trong thực đơn hàng ngày. Đây là 2 “trợ thủ” đắc lực giúp bà bầu hấp thu tốt hơn sắt và canxi từ thực phẩm và viên uống tổng hợp. Từ đó giảm nguy cơ táo bón do tác dụng phụ của các nhóm thực phẩm bổ sung hoặc thuốc điều trị.
Tập thói quen đi vệ sinh đúng giờ: Khi có nhu cầu đi vệ sinh, bà bầu nên đi ngay, không nên nhịn. Việc nhịn đi vệ sinh có thể khiến phân cứng và táo bón nặng hơn.
Trong trường hợp táo bón kéo dài hoặc nghiêm trọng, bà bầu có thể được chỉ định sử dụng thuốc điều trị. Tuy nhiên bà bầu cần sử dụng các loại thuốc này theo tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc nhuận tràng – điều trị táo bón cho bà bầu
Thuốc nhuận tràng có thể được sử dụng để điều trị táo bón ở bà bầu, nhưng cần được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ. Một số loại thuốc nhuận tràng an toàn cho bà bầu bao gồm:
Thuốc nhuận tràng thẩm thấu
Thuốc nhuận tràng thẩm thấu hoạt động bằng cách hút nước vào ruột, từ đó làm mềm phân và giúp đi ngoài dễ dàng hơn. Một số loại thuốc nhuận tràng thẩm thấu an toàn cho bà bầu bao gồm:
- Magnesium hydroxide: Thuốc nhuận tràng này có thể gây buồn nôn, nôn mửa, táo bón nặng hơn nếu sử dụng quá nhiều.
- Potassium citrate: Thuốc nhuận tràng này có thể gây tiêu chảy nếu sử dụng quá nhiều.
- Polyethylene glycol: Thuốc nhuận tràng này là an toàn nhất cho bà bầu.
Thuốc nhuận tràng làm mềm phân
Thuốc nhuận tràng làm mềm phân hoạt động bằng cách tăng lượng nước trong phân, từ đó giúp phân mềm hơn và dễ đi ngoài hơn. Một số loại thuốc nhuận tràng làm mềm phân an toàn cho bà bầu như:
- Docusate sodium: Thuốc nhuận tràng này có thể gây tiêu chảy nếu sử dụng quá nhiều.
- Docusate calcium: Thuốc nhuận tràng này có thể gây táo bón nặng hơn nếu sử dụng quá nhiều.
- Polycarbophil: Thuốc nhuận tràng này là an toàn nhất cho bà bầu.
Thuốc nhuận tràng kích thích
Thuốc nhuận tràng kích thích hoạt động bằng cách kích thích nhu động ruột, từ đó giúp đi ngoài dễ dàng hơn. Thuốc nhuận tràng kích thích không được khuyến khích sử dụng cho bà bầu vì có thể gây co thắt dạ dày, tiêu chảy, và mất nước.
Liều lượng và cách sử dụng thuốc nhuận tràng cho bà bầu sẽ được bác sĩ chỉ định cụ thể. Bà bầu nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Táo bón là một triệu chứng phổ biến ở bà bầu, nhưng có thể được cải thiện bằng các biện pháp tự nhiên hoặc sử dụng thuốc nhuận tràng. Bà bầu nên áp dụng các biện pháp tự nhiên trước, và chỉ sử dụng thuốc nhuận tràng khi cần thiết và theo chỉ định của bác sĩ.
