Biến chứng nguy hiểm khi mang thai đe dọa an nguy của mẹ và bé

Mang thai là một hành trình kỳ diệu nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong suốt thai kỳ, cơ thể người mẹ sẽ có nhiều thay đổi để thích nghi với sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, đôi khi những thay đổi này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đe dọa an nguy của mẹ và bé. Hãy tìm hiểu ngay những biến chứng nguy hiểm khi mang thai để bảo vệ bản thân và con yêu!

Những biến chứng nguy hiểm khi mang thai

Mang thai là một hành trình hạnh phúc của mẹ và bé. Tuy nhiên, trên hành trình hạnh phúc đó cũng tiềm ẩn những mối nguy hiểm, đe dọa sự an nguy của mẹ và bé. Bà bầu cần học cách quan tâm cơ thể của chính mình hơn. Khi cơ thể có những dấu hiệu mệt mỏi, khó thở, huyết áp tăng cao quá mức, có thể mẹ và bé đang phải đối mặt với những nguy cơ sau:

Các biến chứng nguy hiểm khi mang thai mẹ có thể gặp phải

Biến chứng thai kỳ có thể xảy ra với mẹ hoặc bé. Trường hợp nghiêm trọng nó có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và bé. Những biến chứng mẹ cần lưu ý như:

Tiền sản giật: Tiền sản giật là biến chứng thai kỳ khiến nhiều bà bầu lo ngại. Biến chứng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của cả mẹ và bé. Theo các bác sĩ chuyên khoa, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tiền sản giật là do huyết áp tăng cao và có protein niệu (hàm lượng protein trong nước tiểu tăng cao).

Tiểu đường thai kỳ: Đây là một loại tiểu đường phát triển trong thai kỳ. Nguyên nhân chủ yếu của tiểu đường thai kỳ là do rối loạn nội tiết tố dẫn đến rối loạn quá trình hoạt động và chuyển hóa insulin. Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho cả mẹ và bé như sinh non, thai nhi quá lớn hoặc dị tật bẩm sinh.

Xuất huyết: Xuất huyết trong thai kỳ là một trong những nỗi lo sợ, ám ảnh của mẹ bầu. Đây là một trong những biến chứng nghiêm trọng, cảnh báo tình trạng sảy thai sớm ở tam cá nguyệt thứ 1 hoặc các tình trạng của nhau thai như bong nhau non, bong nút nhầy cổ tử cung…

Nhiễm trùng: Nhiễm trùng trong thai kỳ chủ yếu do các loại vi khuẩn và virus gây ra. Nó có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho cả mẹ và bé như sinh non, nhiễm trùng sau sinh hoặc dị tật bẩm sinh.

Các vấn đề về nhau thai: Các vấn đề về nhau thai, chẳng hạn như nhau bong non hoặc nhau tiền đạo, có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

Các vấn đề về tử cung: Các vấn đề về tử cung, chẳng hạn như vỡ tử cung, có thể đe dọa tính mạng của thai phụ.

Các biến chứng nguy hiểm khi mang thai ảnh hưởng đến thai nhi

Sảy thai: Sảy thai là tình trạng thai nhi chết trước khi 20 tuần tuổi. Sảy thai có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như nhiễm trùng, bất thường nhiễm sắc thể hoặc vấn đề với nhau thai.

Sinh non: Sinh non là tình trạng thai nhi sinh ra trước 37 tuần tuổi. Sinh non có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ, nhiễm trùng hoặc bong nhau non.

Dị tật bẩm sinh: Dị tật bẩm sinh là những bất thường về thể chất hoặc tinh thần có mặt khi sinh. Dị tật bẩm sinh có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như nhiễm trùng, tiếp xúc với chất độc hoặc vấn đề di truyền.

Tử vong thai nhi: Tử vong thai nhi là tình trạng thai nhi chết trong tử cung sau 20 tuần tuổi. Tử vong thai nhi có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như nhiễm trùng, bong nhau non hoặc các biến chứng của tiền sản giật.

Các yếu tố tăng nguy cơ biến chứng khi mang thai

Các yếu tố nguy cơ tăng biến chứng khi mang thai có thể được chia thành hai nhóm chính:

Nhóm yếu tố nguy cơ đến từ bà bầu

Nhóm yếu tố nguy cơ này có  nguồn gốc từ chính bản thần bà bầu. Với nhóm nguy cơ này, bà bầu không thể thay đổi, thay vào đó, bà bầu nên tìm hiểu các yếu tố này và có phương pháp hạn chế dị tật hoặc biến chứng cho thai kỳ.

Tuổi tác: Bà bầu ở độ tuổi cao (trên 35 tuổi) có nguy cơ mắc các biến chứng hơn bà bầu ở độ tuổi sinh sản (20-34 tuổi). Điều này là do phụ nữ mang thai ở độ tuổi cao có nhiều khả năng mắc các bệnh lý nền như tiểu đường, huyết áp cao và bệnh tim, những bệnh lý này có thể làm tăng nguy cơ mắc biến chứng khi mang thai.

Di truyền: Bà bầu có tiền sử gia đình mắc các bệnh lý liên quan như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ,… có nguy cơ mắc các biến chứng tương tự.

Bệnh lý nền: Bà bầu mắc các bệnh lý nền, chẳng hạn như tiểu đường, huyết áp cao, bệnh tim,… có nguy cơ mắc các biến chứng hơn phụ nữ mang thai khỏe mạnh.

Nhóm yếu tố nguy cơ từ môi trường sống

Đây là nhóm yếu tố nguy cơ đến từ môi trường sống. Bà bầu có thể thay đổi thói quen, lối sống, dinh dưỡng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm khi mang thai:

Lối sống: Bà bầu có lối sống không lành mạnh, chẳng hạn như hút thuốc lá, uống rượu bia hoặc sử dụng chất kích thích, có nguy cơ mắc các biến chứng hơn phụ nữ mang thai có lối sống lành mạnh.

Tiếp xúc với các chất độc hại: Bà bầu tiếp xúc với các chất độc hại, chẳng hạn như hóa chất, thuốc trừ sâu,… có nguy cơ mắc các biến chứng hơn bà bầu không tiếp xúc với các chất này.

Chế độ ăn uống: Bà bầu có chế độ ăn uống không cân bằng như thiếu dinh dưỡng hoặc thừa cân, béo phì, có nguy cơ mắc các biến chứng hơn bà bầu có chế độ ăn uống cân bằng.

Cân nặng: Bà bầu thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ mắc các biến chứng hơn bà bầu có cân nặng bình thường.

Phụ nữ mang thai đa thai: Bà bầu mang thai đa thai có nguy cơ mắc các biến chứng cao hơn so với bà bầu mang thai đơn thai.

Biện pháp phòng ngừa biến chứng nguy hiểm khi mang thai 

Phần lớn các biến chứng nguy hiểm khi mang thai có thế chủ động phòng ngừa. Để hạn chế những biến chứng nguy hiểm này, bà bầu cần chú ý chủ động chăm sóc sức khỏe thai kỳ:

Thăm khám thai định kỳ chủ động chăm sóc mẹ và bé

Thăm khám thai định kỳ là biện pháp phòng ngừa biến chứng khi mang thai quan trọng nhất. Việc thăm khám thai định kỳ giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của thai phụ, từ đó phát hiện sớm các biến chứng và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Thông thường, bà bầu nên thăm khám thai định kỳ từ 4-6 lần, mỗi lần cách nhau 4 tuần. Tại mỗi lần khám thai, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm và kiểm tra cần thiết để đánh giá sức khỏe của thai phụ và thai nhi.

Chế độ ăn uống lành mạnh bổ sung dinh dưỡng cho thai kỳ

Chế độ ăn uống lành mạnh cung cấp cho bà bầu và thai nhi các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh. Bà bầu nên ăn uống đa dạng, đầy đủ các nhóm thực phẩm, bao gồm:

• Chất đạm: Chất đạm có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển cơ bắp, xương và các mô khác của thai nhi.
• Chất béo: Chất béo cung cấp năng lượng cho cơ thể và giúp hấp thụ các chất dinh dưỡng khác. Nguồn cung cấp chất béo dễ hấp thu mẹ có thể tham khảo như: dầu đậu nành, dầu oliu, dầu hạt lanh, các loại hạt…
• Carbohydrate: Carbohydrate cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đảm bảo hoạt động thể chất và cung cấp năng lượng cho các tế bào của cơ thể. Nguồn cung cấp Carbohydrate lành mạnh cho bà bầu như khoai lang, cơm gạo trắng, bánh mì…
• Vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Bà bầu cần bổ sung các nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây, sữa, trứng, thịt bò, thịt gà, các loại hạt đâu…

Bên cạnh đó, bà bầu nên tránh ăn các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ăn ngọt và đồ uống có cồn. Nhóm thực phẩm này chứa nhiều chất béo độc hại, nhiều năng lượng nhưng nghèo dinh dưỡng. Đồng thời, các sản phẩm chứa đường hóa học có thể khiến cơ thể mất nước, làm bà bầu tiêu hao nhiều năng lượng, mất nước và mệt mỏi hơn.

Tập thể dục thường xuyên cải thiện lưu thông máu

Tập thể dục thường xuyên giúp bà bầu giữ gìn sức khỏe và cải thiện sức khỏe của thai nhi. Tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, cải thiện lưu thông máu, giảm căng thẳng và giúp bà bầu ngủ ngon hơn.

Bà bầu nên tập thể dục nhẹ nhàng, vừa sức, khoảng 30 phút mỗi ngày. Các bài tập phù hợp cho phụ nữ mang thai bao gồm đi bộ, bơi lội, yoga và pilates.

Ngừng hút thuốc lá, uống rượu bia và sử dụng các chất kích thích

Hút thuốc lá, uống rượu bia và sử dụng các chất kích thích sẽ mang nguồn chất độc hại xâm nhập vào thai nhi. Nó có thể gây ra nhiều biến chứng khi mang thai như sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh và suy thai. Bà bầu nên ngừng hút thuốc lá, uống rượu bia và sử dụng các chất kích thích ngay lập tức để giảm nguy cơ mắc các biến chứng này.

Tiêm phòng đầy đủ bảo vệ mẹ bầu và thai nhi

Vắc-xin giúp bảo vệ thai phụ và thai nhi khỏi các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Phụ nữ mang thai nên tiêm phòng đầy đủ, bao gồm vắc-xin cúm, vắc-xin viêm gan B và vắc-xin sởi, quai bị, rubella.

• Vắc-xin cúm: Vắc-xin cúm giúp bảo vệ thai phụ và thai nhi khỏi bệnh cúm. Phụ nữ mang thai nên tiêm vắc-xin cúm mỗi năm, ngay cả khi không có thai.
• Vắc-xin viêm gan B: Vắc-xin viêm gan B giúp bảo vệ thai phụ và thai nhi khỏi bệnh viêm gan B. Vắc-xin viêm gan B được tiêm 3 mũi, mỗi mũi cách nhau 4 tuần.
• Vắc-xin sởi, quai bị, rubella (MMR): Vắc-xin MMR giúp bảo vệ thai phụ và thai nhi khỏi bệnh sởi, quai bị và rubella. Vắc-xin MMR được tiêm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau 4 tuần.

Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ ngăn ngừa mầm bệnh gây hại

Vệ sinh cá nhân sạch sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng, một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra biến chứng khi mang thai. Bà bầu nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Bên cạnh đó, để chủ động trang bị các kiến thức về chăm sóc mẹ và bé an toàn trong suốt thai kỳ, bà bầu nên đăng ký tham gia các lớp học tiền sản. Các lớp này cung cấp cho bà bầu kiến thức và kỹ năng cần thiết để chăm sóc thai kỳ và sinh nở an toàn.