Mãn kinh là hiện tượng tự nhiên của phụ nữ, chấm dứt thời kỳ kinh nguyệt, sinh nở và chuyển sang một giai đoạn mới. Đối với một số người, giai đoạn này mang đến sự phiền toái về sức khỏe, đặc biệt là các triệu chứng bốc hỏa. Mới đây, các nhà khoa học còn cho rằng mãn kinh là do di truyền từ người mẹ.
Mục lục
Mãn kinh xảy ra ở lứa tuổi nào
Mãn kinh là sự thay đổi tự nhiên trong cơ thể phụ nữ, thường xảy ra vào độ tuổi khoảng 45 – 55. Đây chính là lúc các nội tiết tố (estrogen) điều hòa hoạt động trong cơ thể phụ nữ bị thiếu hụt trầm trọng do buồng trứng không còn rụng trứng.
Các triệu chứng đặc biệt của mãn kinh là bốc hỏa, người mệt mỏi, ốm đau triền miên… Đa số cơn bốc hỏa thường xảy ra vào ban đêm, thân nhiệt tăng, tim đập nhanh, vã mồ hôi, gây khó ngủ. Khoảng 70% phụ nữ phải trải qua cơn bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh và tình trạng này có thể kéo dài trong nhiều năm. Theo một nghiên gần đây cho biết, phụ nữ bị bốc hỏa thời kỳ mãn kinh có thể do di truyền từ người mẹ.
Mãn kinh ảnh hưởng đến tinh thần, thể chất
Theo Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Nguyễn Đức Vy – nguyên Giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung ương, cơn nóng bừng rồi lạnh toát là dấu hiệu cảnh báo sớm giai đoạn tiền mãn kinh ở phụ nữ. Nguyên nhân là do suy giảm nội tiết tố nữ estrogen, dẫn đến thay đổi trong cơ quan trung khu điều nhiệt ở não bộ, bởi vậy hầu hết chị em ngoài 40 đều trải qua các cơn bốc hỏa từ nhẹ đến nặng. Nếu không điều tiết, bốc hỏa trong nhiều năm có thể gây mất ngủ mạn tính, trầm cảm và ảnh hưởng tới đời sống vợ chồng.
Đặc biệt, suy giảm estrogen khiến 100% phụ nữ thay đổi tính tình, 52% bốc hỏa và 57% rối loạn giấc ngủ. Ngoài ra, chị em còn hứng chịu nhiều rối loạn khác như nám da, kinh nguyệt thất thường, mệt mỏi, loãng xương, sợ sinh hoạt tình dục (77%), đau rát khi quan hệ (61%) và khô hạn (70%).
Phương pháp phòng tránh những cơn bốc hỏa
Giữ tinh thần tươi trẻ
Thay vì khủng hoảng tinh thần khi cơn bốc hỏa ập đến, chị em cần kìm nén, giữ tinh thần thư thái và thẳng thắn trao đổi với bạn đời về thời kì khó khăn của mình, tìm sự cảm thông và cân đối việc sinh hoạt vợ chồng.
Thay đổi lối sống
Hiệp hội Mãn kinh Bắc Mỹ (NAMS) khuyến cáo, phụ nữ tuổi mãn kinh khi ngủ nên mặc đồ rộng, thoáng mát, hạn chế ăn đồ cay nóng, uống rượu, cà phê và hút thuốc lá vi đó là những tác nhân làm trầm trọng thêm tình trạng phát hỏa ở chị em.
Ngoài ra, chị em nên bổ sung các thực phẩm giàu estrogen trong bữa ăn hàng ngày như các loại hạt, cây họ đậu, hạt lanh, sắn dây, thạch lựu…. Khi bốc hỏa, hãy hít sâu vào bụng, thở chậm qua mũi và miệng 5-7 lần mỗi phút, tập thể dục trước khi đi ngủ 2-3 tiếng, sử dụng gối lạnh kê đầu để hạn chế những hiện tượng do bốc hỏa gây ra.
Bổ sung nội tiết tố nữ
Để khắc phục chứng bốc hỏa chị em có thể dùng liệu pháp bổ sung nội tiết tố nữ theo 2 cách. Cách thứ nhất là bổ sung bằng thuốc nội tiết tổng hợp (hay còn gọi là liệu pháp nội tiết thay thế HRT). Cách thứ hai là bổ sung estrogen thảo dược. So với liệu pháp HRT, bổ sung estrogen thảo dược chiết xuất từ tinh chất mầm đậu nành (isoflavon), mặc dù tác dụng chậm hơn nhưng an toàn và không cần chỉ định của bác sĩ chuyên sản phụ khoa.. Ngoài ra, isoflavone còn là chất chống oxy hóa, tham gia vào quá trình ngăn cản sự già hóa của cơ thể.
Tránh béo phì
Các chuyên gia khuyên chị em mãn kinh nên giảm cân nếu chỉ số khối cơ thể IBM cao. Một nghiên cứu nhỏ của Viện Lão khoa Quốc gia Mỹ, tiến hành trên 40 phụ nữ béo phì và bốc hỏa ít nhất 4 lần một ngày cho thấy nếu giảm 10% cân nặng giúp số cơn phát hỏa giảm đi đáng kể.
Benh.vn (Tổng hợp)
