Từ tuần thứ 11-12, các bác sĩ đã có thể thấy được bánh rau bằng đầu dò âm đạo. Lúc này bánh rau có hình dáng nửa vầng trăng hoặc hình chiếc lá, tiếp xúc với thành tử cung.
Mục lục
Cấu trúc bánh rau
Cấu tạo của bánh rau
Bánh rau có 3 phần rõ ràng: lớp đáy, lớp đệm, tổ chức bánh rau
Lớp đáy
Lớp đáy là phần tiếp xúc với cơ tử cung, đôi khi khó phân biệt giữa lớp cơ và bánh rau ở giai đoạn đầu của thai kỳ vì tính chất âm vang của cơ và bánh rau gần giống nhau. Giảm độ sáng của máy siêu âm lúc đó hình ảnh cơ tử cung sẽ biến mất chỉ còn quan sát thấy bánh rau. Hệ thống xoang tĩnh mạch nằm giữa lớp màng rau và ngoại sản mạch sau vị trí bám của bánh rau (hình trống âm dài) và sự tập trung các Fibrine canxi hóa trên bề mặt bánh rau về phía người mẹ làm cho ta dễ quan sát giới hạn của bánh rau hơn.
Lớp đệm
Lớp đệm hay phần bánh rau về phía thai nhi là kết quả của sự dính các màng vào tổ chức bánh rau. Về mặt giải phẫu bệnh gồm các thành phần sau:
– Màng ối được bao phủ lớp tế bào biểu mô trụ. Lớp tế bào này thay đổi vào giai đoạn cuối của thời kỳ thai nghén, trở nên có hình trụ và bong ra cho phép đánh giá thai gần đủ tháng.
– Màng đệm là tổ chức liên kết được tạo bởi lá phôi giữa, nó chứa đại thực bào hay tế bào Hobauer.
– Lớp tế bào lá nuôi nằm trong tiếp xúc với hồ huyết của gai rau.
Trên siêu âm: lớp đệm có hình như đường viền liên tục, hơi sáng, đều đặn và đôi khi không đều vào giai đoạn đầu của thai nghén. Đường viền này càng nhìn thấy rõ hơn khi có một lớp nước ối nằm giữa bánh rau và thai
Tổ chức bánh rau
Bánh rau trên siêu âm có tính chất âm vang trung bình, đồng dạng, đồng âm, lốm đốm, hơi lấm tấm vào giai đoạn nửa đầu của thời kỳ thai nghén, thay đổi hình dáng theo tuổi thai. Sau 32 tuần có thể quan sát rõ các múi rau chứa đầy máu xuất hiện đồng âm trong khi đó thành giữa các múi rau rất tăng âm.
Hình ảnh canxi hóa đôi khi đã bắt đầu xuất hiện, rải rác với số lượng ít và nhỏ. Một bánh rau có nhiều hình ảnh canxi hóa sớm đôi khi có thể quan sát thấy nhưng trong thực tế nó không có một biểu hiện bệnh lý gì. Những nang gai rau không có biểu hiện bệnh lý nếu nó có kích thước 2cm, không thay đổi trong suốt quá trình thai nghén.
Vị trí bánh rau
Vị trí của bánh rau biến đổi trong quá trình thai nghén có 40 % rau bám thấp, 4% lúc đủ tháng .
Vị trí bám của bánh rau được chia độ theo Bessis
Rau mặt trước
- Type I: che phủ 1/3 trên bàng quang
- Type II: che phủ 2/3 trên bàng quang
- Type III: bám tận lỗ trong cổ tử cung
- Type IV: lan ra mặt sau tử cung.
Rau bám mặt sau
- Type 1 cách lỗ trong >4cm
- Type 2 cách lỗ trong từ 0-4cm
- Type 3 che phủ 1/3 dưới BQ
- Type 4 che phủ toàn bộ mặt sau BQ
Phân nhóm theo DENHEZ
- Nhóm I: Bờ trên của bánh rau ổ bám ở đáy hay vòng qua đáy tử cung
- Nhóm II: Bờ trên bánh rau ở giữa mặt trước và đáy tử cung.
- Nhóm III: Bánh rau bám hoàn toàn vào đoạn dưới.
Kích thước bánh rau
Kích thước bánh rau rất có giá trị trong việc theo dõi thai bệnh lý. Đo bánh rau ở vị trí dày nhất thường rất có giá trị trong thai sản
