Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới thuộc Bệnh viện Chợ Rẫy, TS.BS Lê Quốc Hùng, sau khi nghiên cứu về cơ chế virus SARS-CoV-2 xâm nhập và tấn công cơ thể đã chỉ ra phương pháp cuối cùng giúp chúng ta loại trừ nguy cơ lây COVID-19 nếu chẳng may tiếp xúc. Ngay cả bạn và gia đình cũng có thể áp dụng được ngay tại nhà trong tình hình bệnh dịch căng thẳng như hiện nay.
Mục lục
Biện pháp đơn giản bên cạnh 5K của Bộ Y Tế
TS.BS Lê Quốc Hùng cũng chính là người điều trị trực tiếp cho hai cha con người Trung Quốc mắc bệnh đầu tiên tại Việt Nam thành công. Ông cũng chỉ ra cho chúng ta biết thêm về cơ chế nhiễm và gây bệnh của virus SARS-CoV-2. Đó chính là sau khi vào vùng hầu họng, virus sẽ xâm nhập vào những tế bào niêm mạc rồi tiến hành nhân lên, từ một sinh ra hàng trăm con.
Một khi chúng đã phát triển đủ lớn về số lượng lẫn cấu trúc thì sẽ phá vỡ tế bào và ào ạt ra ngoài. Cứ thế mỗi con lại tìm cách chui vào một tế bào mới, biến chu trình này lặp đi lặp lại nhiều lần và dần đi sâu hơn vào trong cơ thể. Đó chính là giai đoạn ủ bệnh mà chúng ta hay nhắc đến.
Cũng bởi thế mà bệnh nhân COVID-19 sẽ không có triệu chứng gì cụ thể, những người xung quanh cũng không nhận biết được. Vì vậy, bệnh có nguy cơ rất cao bởi khả năng âm thầm lan truyền virus sang cho người khác. Để phòng tránh COVID-19 cũng như lây truyền bệnh thì bác sĩ khuyên chúng ta nên cố ngăn chặn virus SARS-CoV-2 đi vào vùng hầu họng.
Phương pháp cụ thể cũng giống với những điều mà Bộ Y tế tuyên truyền trong thời gian qua: hạn chế tụ tập nơi đông người, cách xa người có nguy cơ bệnh ít nhất 2m, đeo khẩu trang (vải hoặc y tế đều được), rửa tay thường xuyên… Ngoài ra, từ kinh nghiệm đúc kết của bác sĩ thì mọi người cũng nên để ý đến “nút chặn” cuối cùng giúp phòng COVID-19 khi các biện pháp trên bị bỏ qua.
Nút chặn cuối cùng quan trọng chống COVID
Với TS.BS Lê Quốc Hùng, đây là nút chặn vô cùng quan trọng, dù đã được nhắc tới nhưng có lẽ chưa thực hiện đúng và đủ. Cụ thể đó chính là việc súc họng bằng dung dịch sát khuẩn. Khi mà virus SARS-CoV-2 đã vượt qua những hàng rào nói trên thì dung dịch sát khuẩn hầu họng sẽ làm nhiệm vụ đón đầu, chờ nó phá vỡ tế bào chui ra ngoài là tiêu diệt ngay.
Có thể nói dung dịch sát khuẩn hầu họng là giải pháp cuối cùng cho cả người chưa nhiễm và người đã nhiễm, giúp họ phòng lây bệnh cũng như phát tán virus ra cộng đồng. Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải biết sử dụng đúng cách loại dung dịch này thì mới mong có hiệu quả. Bởi có những loại chứa thành phần diệt được virus, trong khi số khác thì không.
Súc họng bằng dung dịch sát khuẩn là lá chắn cho cơ thể trước nguy cơ nhiễm bệnhMỗi loại sát khuẩn hầu họng lại có khả năng diệt virus với thời gian khác nhau. Có dung dịch trong khoảng 1 – 2 tiếng sau khi súc họng, nhưng cũng có loại lên đến hơn 4 tiếng. Bác sĩ cũng đưa ra một số khuyến cáo cơ bản cho người dùng lưu ý như sau:
- Cần SÚC HỌNG chứ không phải súc miệng. Cũng đồng nghĩa là chúng ta phải cố hết sức đưa dung dịch xuống vùng họng sâu nhất mà mình chịu được.
- Mỗi lần súc khoảng 5ml là đã đủ, không cần cố súc quá nhiều. Bởi dùng càng nhiều thì càng khó đưa dung dịch xuống tới sâu hầu họng.
- Thời gian súc mỗi lần khoảng 2 phút, trong đó 3 lần, mỗi lần khoảng 15 giây đưa xuống họng. Sau khi hoàn thành thì nhớ để nguyên và không súc lại với nước.
- Khi ra ngoài, từ ngoài về nhà hoặc khi vừa tiếp xúc gần với người khác thì phải súc họng ngay. Trường hợp đi máy bay thì mỗi 3 giờ súc một lần (với chlohexidin) hoặc ngay sau khi dùng bữa.
- Nếu bạn đang sinh sống tại vùng có dịch thì phải nhớ súc họng định kỳ theo thời gian mà dung dịch phát huy hiệu quả.
Mỗi lần nên súc họng 2 phút với 3 lần đưa dung dịch xuống họng trong vòng 15 giâyCuối cùng, bản thân mỗi người cũng không nên quá chủ quan và dựa hoàn toàn vào nút chặn này, cho rằng nó có thể thay thế mọi biện pháp phòng COVID-19 kể trên. Chúng ta chỉ có thể đẩy lùi được dịch bệnh hiệu quả khi có sự phối hợp đồng bộ của tất cả các biện pháp và sự chung tay của cộng đồng. Để bảo vệ sức khỏe cho chính mình, cho gia đình và xã hội, hãy thực hiện ngay những hành động nhỏ mà có hiệu quả lớn lao ngay từ hôm nay.
Sai lầm về dung dịch nước súc miệng diệt Sars-CoV-2
Theo các chuyên gia, không phải loại dung dịch nào cũng có khả năng tiêu diệt virus. Rất nhiều lầm tưởng dẫn tới việc sử dụng sai, gây lãng phí tiền bạc và nguy cơ bệnh gia tăng.
Sai lầm thứ nhất về nước súc miệng diệt Covid
Chỉ súc miệng chứ không súc họng, không có tác dụng với vị trí virus khu trú – Họng.
Đây là một sai lầm rất phổ biến của nhiều người gặp phải vì vẫn có thói quen mua “Nước súc miệng” chứ không có thói quen gọi tên “Nước súc họng”. Trên thị trường những sản phẩm có thể dùng súc họng thường sẽ có chỉ định ra hoặc có tên “Súc họng”, Ví dụ như Súc họng miệng PlasmaKare để súc họng và súc miệng. Muốn phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh lý do virus hô hấp gây ra như Cúm, Covid, hãy chọn các chế phẩm được chỉ định Súc họng và có ghi về công dụng kháng virus..
Sai lầm thứ hai về nước súc miệng diệt Covid
Chọn các chế phẩm súc miệng phổ thông để súc họng diệt virus. Trong một bài báo được đăng trên báo Suckhoedoisong – Bộ Y Tế, nghiên cứu được tiến hành tại nước Anh, một số nước súc miệng có thể dùng để súc họng và có khả năng diệt virus. Tuy nhiên, các dung dịch chứa Chlohexidine và các loại tinh dầu thì hầu như không có tác dụng trên virus trong nghiên cứu đó. Lựa chọn các chế phẩm có khả năng diệt virus chứ không chỉ ghi diệt khuẩn chung chung vì bản chất vi khuẩn và virus rất khác nhau, diệt được vi khuẩn chưa chắc có tác dụng gì trên virus, mà Sars-CoV-2 là chủng virus gây dịch Covid.
Sai lầm thứ ba về nước súc miệng diệt Covid
Chỉ sử dụng 1, 2 lần mỗi ngày.
Sai lầm này xuất phát từ suy nghĩ của một số người cho rằng chỉ cần dùng cố định 1-2 lần mỗi ngày do HDSD của các dung dịch thường ghi chung là “Sử dụng 1-2 lần mỗi ngày”. Đây là chỉ dẫn khi sử dụng để bảo vệ sức khỏe chung. Nhưng đối với các đợt dịch như Covid, cần lưu ý súc họng liên tục theo hướng dẫn của phần trên và Súc họng mỗi khi ra ngoài về, mỗi khi tới nơi có yếu tố nguy cơ bên cạnh việc súc định kỳ sáng sau dậy và tối trước khi ngủ.
Lựa chọn loại súc họng miệng nào để bảo vệ gia đình trong đợt dịch này ?
Trên thực tế, không có loại súc họng, hay súc miệng nào đơn thuần có thể giúp chống lại việc lây nhiễm Covid. Vì thế, hiện nay các chuyên gia vẫn khuyến cáo 5K của Bộ Y Tế Việt Nam và sử dụng vắc xin là biện pháp phòng bệnh tốt nhất.
Lưu ý chọn Súc họng chứ không phải súc miệng
Các chế phẩm súc họng thường sẽ có hướng dẫn cách súc họng rõ ràng như sau:
- Chỉ sử dụng khoảng 5-10ml mỗi lần.
- Ngửa cổ và đẩy hơi lên liên tục để tạo luồng không khí giúp dung dịch lưu chuyển liên tục.
- Giữ dung dịch súc họng trong họng khoảng 30s-45s để đảm bảo vệ sinh sạch sẽ.
- Sau đó nhổ dung dịch súc họng ra và không súc lại với các loại dung dịch khác.
Các chế phẩm súc miệng sẽ chỉ hướng dẫn chung là súc miệng để vệ sinh vùng răng nướu.
Súc họng loại nào tốt?
Hiện nay trên thị trường có nhiều chế phẩm súc họng miệng, tuy nhiên có một số nhóm chính như sau:
- Nhóm súc họng miệng có chứa Chlorhexidine: loại này phổ biến trong súc miệng trên thế giới tuy nhiên, ở Việt Nam cũng được sử dụng trong các chế phẩm súc họng, có cả thuốc, mỹ phẩm, thiết bị y tế. Nhược điểm của loại súc họng miệng này là vị đắng rất khó dùng, không được sử dụng cho trẻ dưới 12 tuổi, gây kích ứng trên niêm mạc, khả năng diệt virus kém, đã sử dụng lâu dài nên có xuất hiện tình trạng vi khuẩn kháng lại.
- Nhóm súc họng miệng có chứa muối sinh lý: loại này rất phổ biến, tuy nhiên, ngoài tác dụng làm sạch trên niêm mạc, các tác dụng trên vi khuẩn và virus đều rất hạn chế. Ưu điểm là giá rẻ, vị tương đối dễ dùng với nhiều đối tượng khác nhau.
- Nhóm súc họng miệng có chứa Povidone Iod: loại này chủ yếu là thuốc sát trùng trên niêm mạc họng miệng. Ưu điểm loại này là diệt được nhiều loại mầm bệnh khác nhau, ít gây kích trên niêm mạc hơn Chlorhexidine. Nhược điểm của loại này là vị rất khó dùng, nhất là với đối tượng trẻ em, phụ nữ mang thai – cho con bú, gây bám màu mạnh, không dùng được cho người có vấn đề về tuyến giáp, khả năng làm lành loét hạn chế.
- Nhóm súc họng miệng có chứa Nano bạc: loại này bắt đầu phổ biến trong một vài năm trở lại đây do xu hướng sử dụng Nano bạc trong chăm sóc sức khỏe, kháng khuẩn… Ưu điểm của loại súc họng miệng chứa Nano bạc là khả năng kháng khuẩn khuẩn phổ rộng, một số loại nano bạc có khả năng kháng virus hiệu quả như TSN. Một số ưu điểm khác của Súc họng miệng Nano bạc có thể kể tới như: vị dễ sử dụng, có thể dùng được cho trẻ em, phụ nữ có thai, cho con bú, có khả năng chống loét hiệu quả hơn Povidone iod… Tuy nhiên, lưu ý, không phải loại Nano bạc nào cũng giống nhau vì Nano bạc có rất nhiều kích thước khác nhau, hình dạng khác nhau, chất bảo vệ bề mặt khác nhau, tỷ lệ ion Ag+ khác nhau…. dẫn tới hiệu quả và độ an toàn cũng rất khác nhau. Người tiêu dùng khi lựa chọn mua sản phẩm Súc họng nano bạc cần lựa chọn thương hiệu uy tín và có các kiểm chứng khoa học về hiệu quả.
Trên đây là một số hướng dẫn dành cho độc giả để sử dụng súc họng hợp lý trong phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh lý do virus hô hấp gây ra, đặc biệt quan trọng vì Họng là lá chắn cuối cùng quan trọng nhất trong bảo vệ cơ thể khỏi các loại virus hô hấp như cúm, covid,…
Bạn đọc cũng lưu ý: Không có biện pháp nào hiện nay chứng minh có khả năng ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ mắc Covid-19. Hãy thường xuyên thực hiện 5K của BYT Việt Nam để chung tay chống dịch Covid:
- Khẩu trang.
- Khử khuẩn.
- Khoảng cách.
- Khai báo y tế.
- Không tụ tập.
