Mất khứu giác, hay còn gọi là chứng anosmia, có thể rất tồi tệ và liên quan tới chứng trầm cảm. Đại dịch COVID-19 khiến chứng mất khứu giác trở thành một vấn đề nổi bật. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhớ rằng có nhiều loại virus có thể làm mất khả năng ngửi mùi, ví dụ như virus gây cảm cúm thông thường.
Khả năng ngửi mùi (Khứu giác) thường bị đánh giá thấp, và rất nhiều người không nhận ra mức độ thực sự quan trọng của giác quan này cho tới khi nó trục trặc. Khả năng ngửi liên hệ tới cảm xúc và ký ức, cảnh báo chúng ta trước các nguy hiểm và là giác quan phối hợp làm việc quan trọng nhất với vị giác giúp chúng ta cảm nhận được hương vị.
Sau đây là một số câu hỏi và trả lời về vấn đề mất khứu giác và vị giác.
Bạn nên làm gì nếu bị mất khứu giác và vị giác?
Mất vị giác thường là triệu chứng phổ biến và thường đến đầu tiên khi mắc COVID-19. Do đó, bạn nên tự cách ly và làm test COVID-19 nếu thấy biểu hiện trên. Đó cũng là một triệu chứng phổ biến trong các bệnh lý hô hấp trên do virus gây ra như cảm lạnh thông thường, tuy nhiên rất hiếm khi mất khứu giác là triệu chứng đầu tiên và duy nhất trong các trường hợp đó.
Mất khứu giác và vị giác phổ biến như thế nào?
Mất khứu giác có thể ảnh hưởng tới 50-75% người Mỹ. Hầu hết thì vị giác cũng bị ảnh hưởng do khả năng ngửi và cảm nhận vị phối hợp với nhau để tạo ra hương vị.
Liệu có thể chỉ mất khứu giác hoặc vị giác không?
Thông thường thì rất ít khi mất khứu giác mà không ảnh hưởng gì tới vị giác.
Tại sao COVID-19 ảnh hưởng tới khứu giác và vị giác?
Nguyên nhân chính xác dẫn tới việc mất khứu giác hiện nay chưa được hiểu đầy đủ, tuy nhiên có vẻ như tình trạng mất khứu giác xuất phát từ tổn thương các tế bào hỗ trợ các tế bào thần kinh khứu giác, được gọi là các tế bào trung tâm (sustentacular cells). Những tế bào này có thể được tạo ra từ tế bào gốc, từ đó có thể lý giải tại sao khả năng ngửi được phục hồi nhanh chóng trong nhiều trường hợp.
Tình trạng mất khứu giác và vị giác kéo dài bao lâu?
Khoảng 90% người có khứu giác, vị giác bị ảnh hưởng có thể cải thiện trong 4 tuần. Tuy nhiên, không may là một số người trải qua tình trạng trên trong thời gian dài.
Liệu có bị ngửi và nếm thấy mùi vị bất thường không?
Chứng ảo giác khứu giác (Phantosmia) là tình trạng thấy những mùi không tồn tại, giống như chứng đau chi giả. Bất kể nguyên nhân mất khứu giác là gì, bệnh nhân có thể bị ảo giác khứu giác. Thường thì mùi ảo giác không dễ chịu, như mùi khói hoặc thịt thối. Ngay cả những mùi thông thường cũng bị ngửi thành mùi hôi khó chịu.
Liệu chứng mất khứu giác, vị giác có phải là biểu hiện của mức độ mắc COVID-19 không?
Biểu hiện mất khứu giác, vị giác không phản ánh mức độ nặng của bệnh tuy nhiên, đó có thể là biểu hiện đầu tiên và duy nhất của bệnh.
Bạn nên làm gì nếu sau COVID-19 vẫn bị mất khứu giác, vị giác? Có cách điều trị nào không?
Trong phần lớn trường hợp, chứng mất khứu giác phục hồi nhanh chóng. Tuy nhiên, có thể kéo dài tới vài tháng. Một số trường hợp mất mùi do covid, sự phục hồi có thể không hoàn toàn dẫn tới giảm khứu giác kéo dài. Trong khi không có cách điều trị nào sẵn có, các chuyên gia khuyến cáo có thể luyện tập lại khứu giác. Các loại corticosteroid dạng xịt cũng được sử dụng để điều trị trong ngắn hạn, tuy nhiên, giải pháp này có vẻ chỉ hữu ích trong giai đoạn cấp tính. Rõ ràng cách điều trị tốt nhất là phòng ngừa, như đeo khẩu trang, giãn cách xã hội và tiêm vắc xin.
Theo Mayoclinic.org