Phân của trẻ có thể có màu sắc, độ rắn và độ lỏng khác nhau tùy thuộc vào thời gian và chế độ dinh dưỡng. Mỗi màu sắc phân thể hiện trạng thái sức khỏe khác nhau của trẻ. Vậy, màu sắc phân có thể cho thấy những dấu hiệu bất thường nào ở trẻ?
Mục lục
- 1 Thế nào là phân bình thường?
- 2 Biểu hiện của các loại phân không bình thường
- 2.1 1. Phân có chất nhầy trắng hoặc xanh
- 2.2 2. Phân có mủ kèm theo mùi thối khắm
- 2.3 3. Phân có máu
- 2.4 4. Phân có màu xanh
- 2.5 5. Phân có màu xám
- 2.6 6. Phân màu nâu nhạt
- 2.7 7. Phân có dạng như hồ loãng màu vàng nhạt
- 2.8 8. Phân nửa thành hình, nửa như nước
- 2.9 9. Phân cứng, mặt ngoài có nhầy hoặc máu
- 2.10 10. Phân như nước vo gạo
- 2.11 11. Phân như bã đậu, có màu xanh lẫn chất nhầy
- 3 Lời kết
Để nhận biết được chính xác các biểu hiện bất thường này, cần có sự phân tích, đánh giá trên cơ sở khoa học. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự từ chính cuộc sống của các cặp vợ chồng trẻ.
Chị Nguyễn Minh Hương sinh năm 1988, tại Hà Nội tâm sự
“Lấy chồng đầu năm 2012, ngày 8/12/2012 em sinh cháu gái nặng 3,2kg. Vì hai vợ chồng ở riêng, thỉnh thoảng bà nội, bà ngoại lên chơi một tuần rồi lại về nên thời gian đầu nuôi con em thấy vất vả vô cùng. Thấy em bé cứ xì xoẹt suốt, đi ngoài từ 4 đến 6 lần/ngày, phân hoa cà, hoa cải em hoảng quá… không biết bé có bị bệnh đường ruột hay không?”
Nuôi con trong những năm đầu đời là thời gian khó khăn nhất của các bậc làm cha, làm mẹ, bởi khi đó các bé còn quá nhỏ để có thể biểu hiện bé có nhu cầu gì? đau đớn ở đâu?
Dưới 1 tuổi, bố, mẹ thường nghe tiếng khóc của con để cảm nhận trẻ no hay đói, nóng, lạnh hoặc những khó chịu bất thường.
Anh Hoàng Anh Tuấn sinh năm 1982, tại Bắc Ninh chia sẻ
“Do hoàn cảnh gia đình neo người nên từ khi lấy vợ, mọi việc chăm sóc, lo cho con, cả hai vợ chồng đều tự đảm đương. Kinh nghiệm nuôi con lần đầu chẳng ai nói hay nên tôi tự tìm các thông tin trên mạng để đọc. Tuy nhiên có những thông tin như trường hợp của con thì các báo lại không đề cập đến. Tôi nhớ mãi thời gian cháu được 6 tháng tuổi, sau khi ăn bột (loại bột dành cho trẻ dưới 1 tuổi mua tại siêu thị) thì con khóc quằn quại, mặt đỏ tía tai, mồ hôi vã ra ướt hết cả tóc, sờ bụng cháu thấy lạnh, tôi quấn thêm một chiếc khăn bên ngoài. Khoảng 15 phút sau cháu nín khóc, đi ngoài phân hơi lỏng. Sau đó cháu chơi trở lại bình thường. Thực sự đến bây giờ, tôi cũng không hiểu nguyên nhân con khóc quằn quại là do đâu và vì sao sau đó lại hết khóc?”
Chị Nguyễn Thị Khánh sinh năm 1993 ở Kim Bôi, Hòa Bình
“Là bạn đồng niên quen biết nhau từ nhỏ nên sau khi học xong cấp 3, hai người nên vợ nên chồng. Tuổi trẻ, không hiểu biết, lại không chịu hỏi bố mẹ nên khi có con, 2 vợ chồng chăm sóc con theo kiểu “hiểu sao làm vậy”. Kết quả khi tròn một tuổi, cháu cân nặng được 7kg. Khi được bác sỹ tư vấn về cách chăm sóc con, tôi mới hiểu sự ngu dốt của mình.
Khi con dưới 6 tháng (còn bú mẹ) hầu như tôi rất ít cho con uống nước bởi tôi nghĩ đơn giản “sữa mẹ là nước rồi”, tệ hơn tôi cũng không biết trẻ đi ngoài một tuần mấy lần là phù hợp. Vì vậy khi con bé trướng bụng, quấy khóc, đi ngoài 2 lần/tuần tôi cũng chẳng hiểu nguyên nhân vì sao”
Từ thực tế trên, Benh.vn đã tổng hợp những biểu hiện bất thường từ phân của trẻ, qua đó giúp những ông bố, bà mẹ có những hiểu biết nhất định để đánh giá sức khỏe của con mình.
Thế nào là phân bình thường?
Với trẻ bú mẹ, phân “hoa cà hoa cải” không thối, có thể có mùi chua chua. Với trẻ lớn hơn, phân thường mềm mịn và khá đồng nhất, thường có màu vãng sẫm hoặc nhạt, mùi không quá thối, không thối khắm.
Biểu hiện của các loại phân không bình thường
Phân trẻ có màu sắc, mùi khác thường hoặc thể chất lúc rắn, lúc lỏng là những dấu hiệu cảnh báo có thể bé bị bệnh, bạn cần lưu ý.
1. Phân có chất nhầy trắng hoặc xanh
Khi phân có chất nhầy trắng hoặc xanh là dấu hiệu trẻ bị rối loạn tiêu hóa hoặc bị sổ mũi, viêm mũi họng. Nếu đường hô hấp của trẻ bình thường, cần đưa trẻ đến bác sỹ vì có thể trẻ bị rối loạn màng nhầy ở ruột.
2. Phân có mủ kèm theo mùi thối khắm
Phân có mủ kèm theo mùi thối khắm là biểu hiện trẻ bị viêm ở đường ruột hoặc một bộ phận nào đó trong cơ quan tiêu hóa. Nếu khi đại tiện, tẻ quấy khóc, đau bụng buồn nôn, đi ngoài nhiều lần và phát sốt thì có thể trẻ bị kiết lị.
3. Phân có máu
Trong bất kỳ trường hợp nào khi thấy phân của trẻ có lẫn máu hoặc nghi ngờ có máu, chúng ta cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để khám và điều trị.
4. Phân có màu xanh
Nếu phân có màu xanh cỏ úa, lỏng hoặc phân không thành hình, có màu vàng nhạt hoặc màu vàng sẫm kèm theo chút thức ăn chưa tiêu hóa, mùi hôi thối là do trẻ ăn quá nhiều, cơ thể không hấp thụ hết. Vì vậy, các mẹ cần giảm bớt lượng ăn cho con.
Khi phân có màu xanh sẫm, lượng ít, có dính nhầy, khi bú hoặc sau khi bú trẻ thường quấy khóc quằn quại thì đó là do trẻ bị đói, mẹ cần tăng lượng sữa thích hợp để trẻ trở lại bình thường.
5. Phân có màu xám
Phân có màu xám thường gặp ở những trẻ được nuôi bằng các loại sữa công thức. Cha mẹ nên theo dõi sự biến chuyển của phân, nếu thấy phân ngày càng xám và rắn lại, có thể hỏi ý kiến bác sỹ vì có thể loại sữa đang dùng không phù hợp với trẻ.
6. Phân màu nâu nhạt
Khi phân có màu nâu nhạt, vón cục thường do trẻ uống quá ít nước nên bị nóng trong hoặc chế độ ăn ít tinh bột và chất xơ.
Để khắc phục tình trạng trên, các mẹ cần cho con uống đủ lượng nước hàng ngày tùy theo cân nặng của trẻ và đảm bảo một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất và rau xanh.
Bổ sung chất xơ trong thực đơn phòng chống táo bón cho trẻ (Ảnh minh họa)
7. Phân có dạng như hồ loãng màu vàng nhạt
Khi trẻ đi ngoài ngày 3-4 lần, màu phân có dạng như hồ loãng màu vàng nhạt, nguyên nhân có thể do khi ngủ trẻ bị lạnh bụng.
Để cải thiện tình trạng trên, khi đi ngủ dùng một tấm chăn mỏng đắp vào vùng bụng giúp giữ ấm bụng và kết hợp giảm thức ăn dầu mỡ cho trẻ.
Ngoài ra, có thể khắc phục bằng cách rang vàng gạo, sau đó đun lấy nước uống hoặc dùng pha sữa cho trẻ ăn một vài ngày cho đến khi phân trở lại bình thường.
8. Phân nửa thành hình, nửa như nước
Phân nửa thành hình, nửa như nước, đó là biểu hiện trẻ bị mắc bệnh cúm, lên sởi. Nếu phân lỏng như nước, ngày đại tiện trên 10 lần thì đó là do ngộ độc thức ăn. Cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay đề phòng hiện tượng mất nước, nguy hiểm cho tính mạng của trẻ.
9. Phân cứng, mặt ngoài có nhầy hoặc máu
Khi phân cứng, mặt ngoài có nhầy hoặc máu là biểu hiện của bệnh táo bón. Nếu trẻ bị táo bón nặng, có thể cho trẻ uống 60-70ml mật ong (chỉ dùng đối với trẻ ngoài 1 tuổi) hoặc 5-10 ml dầu vừng, dầu lạc đã nấu chín có thể chữa khỏi táo bón.
10. Phân như nước vo gạo
Khi phân như nước vo gạo, có màu trắng đục, số lần đại tiện và số phân nhiều kèm theo nôn mửa, đó có thể là do bị bệnh tả. Các mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị.
11. Phân như bã đậu, có màu xanh lẫn chất nhầy
Khi phân như bã đậu, hoặc phân loãng, có màu xanh lẫn chất nhầy là do trẻ bị viêm nhiễm cầu trùng xâu chuỗi màu trắng ở đường ruột hoặc bị viêm ruột do nấm.
Lời kết
Các bà mẹ nên duy trì thói quen theo dõi phân của trẻ hàng ngày để kịp thời đoán biết tình trạng sức khỏe của trẻ.
Khi phân của trẻ có những dấu hiệu bất thường kể trên, cần theo dõi để kịp thời điều chỉnh chế độ ăn, ngủ, nghỉ hợp lý giúp trẻ chóng lớn, khỏe mạnh.
Nếu thấy trẻ khóc, quấy, bỏ ăn, đi ngoài nhiều lần… cần đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để theo dõi và điều trị.
Cho e hỏi bé nhà e được 1 tháng 10 ngày mà bé 4 . 5 ngày mới đi ngoài 1 lần phân màu vàng tươi sệt có bị gì không ạ. Còn bé lớn nhà e được 5 tuổi mà đi ngoài rất khó khăn phải dùng thuốc hỗ trợ mềm phân và sài thêm ống thụt để đi cầu mà phân đen và xám là bị gì ạ
Chào bạn,
Với em bé còn bú mẹ hoàn toàn như bé 1 tháng thì vấn đề 4,5 ngày đi ngoài 1 lần mà phân vàng tươi sệt là hoàn toàn bình thường, trừ khi bạn thấy có mùi bất thường, có bọt… thì mới cần lo lắng. Với bé 5 tuổi, mà gặp tình trạng đi ngoài khó khăn, phải thụt, phân đen và xám thì nhiều khả năng bé bị táo bón. Nếu tình trạng táo bón trên kéo dài từ 2-3 tuần trở lên, bạn nên đưa bé tới cơ sở y tế để kiểm tra cụ thể trước khi dùng thuốc, không nên tự ý mua thuốc trên mạng về dùng vì táo bón lứa tuổi này rất khó dứt điểm.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe,
Bs cho e hỏi con e 5thag tuổi bé vẫn bình thường nhưng dạo này bé đi phân xám đen có phân cứng có li ti máu là bé bị gì ah .mong bs chỉ giúp e ah cảm ơn bs ah
Chào bạn,
Bạn nên cho bé đi kiểm tra tại cơ sở y tế và xét nghiệm phân xem có nhiễm trùng không. Tình trạng phân như vậy có thể có nhiễm trùng đường ruột, đặc biệt nếu thấy bé có sốt.
Con e đc 2 tháng 5 ngày mấy ngày gần đây bé đi phân ngoài màu xám và có mùi thối k biết có bị sao k.cảm ơn bác sỉ ạ.
Chào bạn,
Bé mới 2 tháng 5 ngày nếu bú mẹ hoàn toàn mà có phân ngoài màu xám, mùi thối thì khả năng có vấn đề về đường tiêu hóa rồi. Bạn nên cho bé tới ngay cơ sở y tế Nhi khoa uy tín gần nhất để bác sỹ tư vấn và xét nghiệm phân để đánh giá tình hình cụ thể.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Con nhà em được 1 tuổi, 5-6 hôm nay cháu đi phân lỏng, màu vàng, có nhầy, mùi thối, ngày đi 3-4 lần. Cháu ăn uống bình thường, ko quấy khóc, tất cả ssinh hoạt đều bình thường. Trước đây vì cháu ăn cũng khá nên từ nhỏ cháu cũng đi vệ sinh ngày cũng 2-3 lần. Như vậy em có nên cho cháu đi viện khám ko ạ?
Bé nhà e hơn 2 tháng , sau hôm uống rota thấy bé nhẹ hơn , chân tay tọp đi k bụ bẫm như trước , sau 4 ngày uống bé đi ngoài phân xanh đen , ngày đi 3,4 lần và có mùi nặng hơn trước
Vậy e phải lm j để bé hết tình trạng này .
Bé vẫn ăn ngủ tốt
Cho e hỏi bé em 1 tháng 20 ngày .tháng đầu bú xen kẻ sữa mẹ với công thức nay e ngừng sữa mẹ vì dị ứng nên cho bé uống sữa công thức.tuần trước bé bị polyp rốn có đi chấm 2 kaan nitrat bạc. Tuần này bé đi phân xám nguyên tuần ko bek có vấn đề gì ko ạ
Chào bạn,
Bé sơ sinh 1-2 tháng nếu phải dùng sữa ngoài thường phân sẽ không được như bé dùng sữa mẹ hoàn toàn. Bạn lưu ý sữa công thức không thể thay thế sữa mẹ nên sẽ có những sự thay đổi trong hệ vi sinh đường ruột của bé để thích ứng với sữa ngoài. Trường hợp phân bé màu xám khi dùng sữa ngoài thì bạn lưu ý xem phân có mùi khó chịu không, lượng phân có nhiều bất thường không. Nếu thấy dấu hiệu mùi, lượng phân tăng bất thường thì nên đi khám chuyên khoa hoặc mang phân xét nghiệm.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Chào bác sĩ con e 4thag 17ngay bé đi phân xám lúc đầu Luc s đi phân vàng đẹp nhu vậy co s khog ạ
Chào bạn,
Phân như vậy nếu không có mùi khác lạ thì là bình thường. Trong trường hợp bạn thấy lởn vởn trắng và mùi “khắm” khác lạ thì có thể bé bị rối loạn tiêu hóa.
Con em được 1 tháng 23 ngày em không đủ sữa nên dùng sữa mẹ và sữa công thức môi lần bé bú 100ml cách 2_3 tiêng đòi bú thời gian đầu bé đi phân màu vàng ,2 tuần nay bé i phân xanh lâu lâu có tước li ti màu vàng ,cho em hỏi có s ko ạ
Chào bạn,
Nếu bé đang sử dụng kết hợp sữa mẹ với sữa công thức thì tình trạng màu phân như bạn mô tả trên đây là bình thường. Nếu bạn thấy có mùi hôi bất thường thì nên xem xét kỹ.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
E chào bs. Còn e dc 1thang 20 ngày.trước đó bé đi ngoài bình thường 1_2 ngày. Đi hoa cà hoa cải. Mấy ngày nay bé đi ngoài nhiều lần 6_7 lần có khi hơn. Bé đi ngoài ngoài có màu xanh hơi lỏng, có khi vàng. Có phải bé bị tiêu chảy k ạ. Bé bú mẹ hoàn toàn
Chào bạn,
Bé bú mẹ hoàn toàn thì lượng phân thường rất ít. Do đó, nếu bạn thấy lượng phân tăng bất thường, và có màu sắc, mùi lạ, bạn nên cho bé tới cơ sở y tế để thăm khám sớm.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
bác sĩ ơi cho em hỏi ạ!
con em 2.5 tháng đi ngoài màu vàng đậm có hạt trắng to nhỏ
có mùi lúc chua lúc nặng như thế có phải bé bị đi iả k ạ
Chào bạn,
Nếu phân màu vàng đậm có màu trắng to nhỏ mùi chua nặng thì có thể bé đang bị rối loạn vi sinh đường ruột, đi ngoài rồi. Bạn tham khảo bổ sung kẽm, men vi sinh thích hợp để điều chỉnh lại cho bé. Lưu ý kiểm tra xem bé có dị ứng với đồ uống nào không (nếu đã có bé dùng sữa ngoài).
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Con e đc 6tháng,k ỉa nhiều cứt thối và khắm màu xám thì bị j ạ??
Chào bạn,
Bé 6 tháng mà đi ngoài ra phân có màu xám và khắm có thể mất cân bằng vi sinh đường ruột, thường gặp đối với trẻ sinh mổ, trẻ không được bú mẹ hoàn toàn. Bạn nên cho bé tới bác sỹ kiểm tra trực tiếp và cho lời khuyên.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Bé nhà em được 1 tháng 20 ngày . 1.2 ngày bé mới đi cầu phân bé lúc đầu có màu xám lúc sau màu vàng , bé bú sữa công thức nhiều hơn bú mẹ . Cho e hỏi bé có sau không ạ
Chào bạn,
Ngoài màu sắc, bạn lưu ý mức độ rắn – lỏng và mùi của phân nữa. Đối với bé dùng sữa công thức nhiều hơn sữa mẹ thì lượng phân có thể nhiều hơn, tuy nhiên, trường hợp bé khỏe mạnh đặc biệt là đường ruột khỏe mạnh thì màu sắc từ xám sang vàng, mùi rất nhẹ hoặc không có mùi khó chịu.
Bs cho e hỏi, bé nhà e lúc hơn 1 tháng đi ngoài phân đặc sệt sệt rùi,mà giờ dc 2,5 tháng rùi bé bị viêm phổi sau đó tiêm kháng sinh rùi bé bị đi ngoài 1 ngày 8-9 lần phân màu vàng cam, dạng lỏng có vón cục gần như kiểu phân hoa cà hoa cải e đã cho uống men vi sinh sống imiale kèm kẽm rồi mà bé vẫn đi ngoài như vậy có sao không ạ
con k quấy khóc, không sốt
Chào bạn,
Việc dùng kháng sinh điều trị viêm phổi có thể gây ảnh hưởng tới hệ vi sinh đường ruột của bé. Bạn lưu ý không sử dụng kết hợp men vi sinh và kẽm vì làm giảm hiệu quả của men vi sinh, đặc biệt là các chủng vi khuẩn sống. Khi lựa chọn men vi sinh bạn cũng chú ý lựa chọn chủng vi khuẩn sống, thời hạn sử dụng còn dài để đảm bảo hiệu lực sản phẩm còn tốt nhất.
con e đc 1 tháng . e cho bé vừa bú sữa mẹ và kết hợp với sữa công thức , bé đi phân bt . Khoảng 4 ngày nay e bị đau nên chỉ cho bé uống sữa công thức thôi . nhưng bé e đi phân vàng nâu có ít dịch nhày màu đỏ , có mùi tanh tanh . kg biết có sao kg ạ
Chào bạn,
Thông thường khi bé dưới 6 tháng nếu vì lí do nào đó phải chuyển sang dùng sữa công thức hoàn toàn thì hầu hết sẽ gặp tình trạng phân bất thường. Nếu bạn thấy phân bé khi dùng sữa công thức hoàn toàn mà có biểu hiện ra màu đỏ, đặc biệt mùi tanh khó chịu và có bọt thì nên cho bé tới cơ sở chuyên khoa để khám, kiểm tra phân xem có bị nhiễm trùng tiêu hóa không. Bạn cũng nên kiểm tra loại sữa công thức đang dùng cho bé, hạn dùng, hãng sữa… xem có phù hợp với độ tuổi của con không vì trên thị trường hiện nay có rất nhiều hãng sữa khác nhau, các bác sỹ chuyên khoa có thể sẽ cho lời khuyên thích hợp nhất.
Khi nào bạn bình phục hãy cho bé bú mẹ hoàn toàn ít nhất 06 tháng đầu tiên để giúp con có đường ruột, hệ miễn dịch tốt.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Bác sĩ cho e hỏi con e đc hơn 6 tháng và đã ăn dặm rồi. Hôm nay e đi ra phân màu vàng, cục có 1 tý máu ạ k biết thế có phải bị táo bón k ạ hay bị sao ạ. Mong bs tư vấn ạ
Chào bạn,
Bạn nên cho phân bé đi xét nghiệm để xem có bị nhiễm trùng không, trường hợp đi ngoài ra máu ở trẻ 6 tháng tuổi không thường gặp nếu đường tiêu hóa bé bình thường.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,
Bác Sĩ Cho Em hỏi Cháu nhà Em 13 tháng tuổi .Khoảng 4 hôm nay đi phân màu bả trầu.Cháu có uống thuốc Viêm mũi và họng của Bác sĩ cho Ạ .Em có phải đưa Cháu đi khám k Ạ ?
Chào bạn,
Nếu bé đã uống thuốc trị viêm mũi và họng của bác sỹ cho thì có thể trong đơn thuốc có loại thuốc kháng sinh gây tác dụng phụ là rối loạn hệ vi sinh đường ruột nên phân bé bất thường. Trường hợp này bạn nên hỏi rõ bác sỹ trong đơn thuốc có kháng sinh hay không (kể cả kháng sinh dùng nhỏ mũi, xịt họng…). Nếu có thì bạn nên tham khảo thêm một vài loại men vi sinh tốt cho trẻ để bổ sung ngay cho con.
Ngoài ra, bạn có nói bé bị viêm họng và viêm mũi. Trường hợp bé bị viêm mũi họng nếu chưa nhất thiết phải dung kháng sinh, bạn có thể tham khảo bộ sản phẩm xịt mũi và xịt họng dùng an toàn cho bé, không chứa kháng sinh là PlasmaKare HSpray và PlasmaKare XSpray.
Vệ sinh mũi cho bé hàng ngày với nước muối ưu trương hoặc nước muối sinh lý cũng giúp ích tốt cho con. Nếu bạn cần được tư vấn thêm về trường hợp mũi họng của bé, bạn có thể gọi tới tổng đài tư vấn mũi họng của PlasmaKare để được hỗ trợ.
Chúc bạn và bé mạnh khỏe,