Nhận biết cây xáo tam phân và những công dụng trong việc điều trị bệnh

Cây xáo tam phân được biết đến là một loại dược liệu quý trong việc phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh lý khác nhau và cũng là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe nói chung. Đây không phải loại cây hiếm và dễ trồng ở nhiều địa phương

Cây xáo tam phân được trồng ở đâu?

Cây xáo tam phân còn có tên gọi khác là cây thuốc mọi, cây thần xạ,  tên khoa học là Paramignya Trimera) thuộc  họ Cam. (danh pháp khoa học: Rutaceae).

Cây xáo tam phân phân bố ở một số nước Đông Nam Á, đặc biệt là Campuchia. Tại Việt Nam, cây chủ yếu phân bố ở các tỉnh thành phía Nam như: Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa. Cây thích hợp với vùng đất nắng nóng, khí hậu khắc nghiệt, không ưa nước, chịu hạn tốt.

Đặc điểm thực vật của cây xáo tam phân

Cây xáo tam phân thuộc loại thân gỗ, dạng leo. Thân cây dài trên 5 – 6m, đường kính 8 – 12cm, vỏ màu nâu vàng.  Trên thân và cành có nhiều gai nhọn.

Lá cây đơn, mép cong xuống dưới, có hình thuôn hẹp. Phiến lá dày có mặt trên xanh đậm, mặt dưới nhạt. Phần gỗ của thân hơi cứng, màu vàng. Phần gỗ của rễ màu đậm hơn. Cây ít khi ra hoa. Các bộ phận của cây đều chứa tinh dầu, nhiều nhất ở rễ, mùi thơm dịu.

Cách nhận biết xáo tam phân chuẩn, chất lượng tốt

Hiện nay trên thị trường, có rất nhiều nơi bán xáo tam phân kém chất lượng, hoặc trộn những dược liệu không phải xáo tam phân làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng. Vì vậy, bạn cần phân biệt dựa trên những đặc điểm sau:

Hình dạng, màu sắc: Cây xáo tam phân có màu nâu đất, rễ thường ngoằn ngoèo, khúc khuỷu. Lá cây thuôn dài, to bằng ngón tay người, mép cong xuống phía dưới, đầu lá bầu.

Phiến lá dày, mặt trên màu xanh đậm, mặt dưới màu nhạt. Thân cây và cành có nhiều gai nhọn, màu vàng nâu nhạt.

Mùi vị: Khi đưa lên ngửi, cây xáo tam phân có mùi thơm của tinh dầu, dễ chịu không bị nồng. Khi nấu nước uống, có vị hơi đắng pha ngọt dễ uống.

Thành phần hóa học của cây xáo tam phân

Bộ phận dùng: bộ phận dùng của cây xáo tam phân chủ yếu là rễ. Thành phần hóa học của cây xáo tam phân bao gồm: coumarin và flavonoid, ngoài ra còn có saponin, alkaloid, triterpenoid.

Công dụng Đông y của cây xáo tam phân

Trong Đông y, cây xáo tam có vị hơi đắng, tính bình hơi mát, mùi thơm dễ chịu, không độc, vào Tâm, Can, Tỳ, Phế, Thận, Tâm Bào.

Cây xáo tam phân có tác dụng:

• Tăng cường sức đề kháng, nâng cao hệ miễn dịch, giúp thanh lọc, giải độc cơ thể.
• Cải thiện tình trạng mất ngủ, hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp.
• Giúp bồi bổ cơ thể, giúp tiêu đờm, khí huyết lưu thông. Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh gan (xơ gan, viêm gan A, B, C, D và E).
• Tăng cường chức năng gan, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý ung thư như: Ung thư gan, ung thư đại tràng, ung thư vú, u nang buồng trứng và u xơ cổ tử cung.

Công dụng của cây xáo tam phân theo Tây y

Trong Tây y, theo kết quả thực nghiệm lâm sàng đã được nghiên cứu từ các đề tài khoa học, cây xáo tam phân có tác dụng chữa bệnh rất tốt, đặc biệt là các bệnh nguy hiểm ung thư như ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng, và các bệnh lý về gan như viêm gan A, B, C, D và E, xơ gan, men gan tăng cao….

Cây xáo tam phân phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư

Cây xáo tam phân hỗ trợ điều trị ung thư gan

Ung thư gan là căn bệnh xuất hiện do các tế bào ác tính hình thành và phát triển ở gan. Ung thư gan còn là hiện tượng ung thư tại các tế bào gan.

 Bệnh ung thư gan được chia thành hai loại, bao gồm: Ung thư tế bào gan nguyên phát (HCC) và ung thư gan di căn.

Mặc dù hiện nay, chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra ung thư gan nhưng các yếu tố sau được coi nguyên nhân gây ra ung thư bao gồm: nhiễm virus viêm gan B, viêm gan C, lạm dụng bia rượu, thừa cân, béo phì, sử dụng các loại thực phẩm mốc, hóa học…

Người mắc ung thư gan thường có các triệu chứng như: đau bụng, chướng bụng, buồn nôn, nôn ói, cảm giác mệt mỏi mơ hồ, sụt cân, sốt, gan to, vàng da, nước tiểu sẫm màu…

Cây xáo tam phân hỗ trợ điều trị ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng bắt đầu từ sự phát triển bất thường ở đại tràng (phần dài nhất của ruột già) hay trực tràng (phần cuối ruột, trước hậu môn).

Mặc dù nguyên nhân chính xác gây ung thư đại trực tràng chưa được xác định rõ nhưng có rất nhiều yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm: Độ tuổi, thừa cân, béo phì, di truyền, lamh dụng rượu bia, chất kích thích, sử dụng thực phẩm bẩn không rõ nguồn gốc.

Người mắc ung thư đại trực tràng thường có các triệu chứng như: rối loạn đại tiện, đi ngoài ra máu, đau quặn bụng, mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân…

Cây xáo tam phân hỗ trợ điều trị ung thư vú

Ung thư vú có thể bắt đầu từ các bộ phận khác nhau của vú. Hầu hết các bệnh ung thư vú bắt đầu trong ống dẫn sữa tới núm vú (ung thư ống dẫn sữa), một số bắt đầu ở các tuyến tạo sữa (ung thư tiểu thùy).

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú bao gồm: di truyền, tuổi tác, các yếu tố về nội tiết, chế độ ăn uống không khoa học, tiền sử bệnh tại vú.

Người bị bệnh ung thư vú thường có các triệu chứng như: xuất hiện khối u ở vú, nổi hạch ở nách, chảy dịch núm vú bất thường, núm vú chảy dịch dính máu, sốt, hình dạng vú thay đổi, núm vú có thể bị tụt vào trong, co lại, vú sưng đỏ…

 Cây xáo tam phân hỗ trợ điều trị ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính ở cổ tử cung xảy ra khi các tế bào phát triển bất thường, nhân lên không kiểm soát được xâm lấn chèn ép các khu vực xung quanh. Ung thư cổ cung thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi từ 30 – 45 tuổi, nguyên nhân chính thường bắt nguồn từ vi rút HPV.

 Ngoài nguyên nhân do vi rút HPV thì cũng có 1 số nguyên nhân làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung ở nữ giới như hút thuốc lá, sinh đẻ nhiều lần, viêm cổ tử cung mạn tính, người bị suy giảm miễn dịch…

Người mắc ung thư cổ tử cung thường có các triệu chứng như: Xuất huyết âm đạo bất thường, xuất huyết ngoài chu kỳ kinh nguyệt, sau giao hợp, sau mãn kinh.  Khí hư bất thường, có mùi hôi, khó chịu, màu ngà vàng, xanh hay có thể kèm máu. Đau vùng bụng dưới rốn. Chán ăn, sụt cân, mệt mỏi không rõ nguyên nhân…

Hầu hết các bệnh nhân mắc ung thư như ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung… đều phải trải qua các phương pháp điều trị như: phẫu thuật, hóa, xạ trị với mức độ ở từng giai đoạn bệnh khác nhau, người bệnh thường rơi vào tình trạng mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, sức đề kháng yếu.

Trong cây xáo tam phân, có các hoạt chất flavonoid, saponin, alkaloid có tác dụng tăng sức đề kháng, điều hòa đường huyết, mỡ máu, huyết áp, cải thiện tình trạng mệt mỏi, giúp chống oxy hóa, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, giảm tốc độ phát triển khối u, hạn chế sự di căn của tế bào ung thư đến các cơ quan trong cơ thể, kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Cây xáo tam phân bảo vệ hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan

Gan có vai trò lọc máu từ tim và tĩnh mạch cửa, biến đổi thức ăn thành những chất cần thiết nuôi cơ thể, giải độc và bài tiết các chất có hại. Đồng thời, gan thực hiện một số chức năng chính như: 

Chức năng chuyển hóa: Sự chuyển hóa glucid, lipid, protid ở gan diễn ra rất mạnh mẽ.

Chức năng chống độc: Gan thực hiện chức năng chống độc bằng 2 cách là phản ứng hóa học và cố định, thải trừ một số kim loại nặng.

Chức năng tạo mật.

Chức năng dự trữ các vitamin, dự trữ sắt và máu.

Ngoài ra, gan còn có một số chức năng khác như chức năng chống đông máu và chức năng tạo máu.

Khi gan suy giảm chức năng, sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe  dẫn tới xơ gan, men gan tăng cao, viêm gan virus, ung thư gan …

Bên cạnh các phương pháp điều trị, trong cây xáo tam phân có hoạt chất Flavonoid có tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan, làm giảm các triệu chứng của bệnh như: vàng da, vàng mắt, mệt mỏi, sụt cân, nước tiểu có màu vàng sẫm, ăn không ngon, chán ăn, buồn nôn…và các biến chứng dẫn tới xơ gan, ung thư gan.

Một số bài thuốc chữa bệnh bằng cây xáo tam phân

Cây xáo tam phân có nhiều công dụng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh đặc biệt là các bệnh lý ung thư. Sau đây là các bài thuốc chữa bệnh bằng cây xáo tam phân.

 Bài thuốc 1: Cây xáo tam phân hỗ trợ điều trị ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung…

 Nguyên liệu: 100g rễ xáo tam phân khô

Cách thực hiện: Rửa sạch cây xáo tam phân cho vào ấm sắc với 1500ml, cho đến khi còn 1000ml tắt bếp, uống thay nước hàng ngày.

Bài thuốc 2: Cây xáo tam phân tăng cường chức năng sinh lý nam

Nguyên liệu: 1kg rễ xáo tam phân, 2 lít rượu trắng

Cách thực hiện: Xáo tam phân rửa sạch để ráo nước, sau đó cho vào bình thủy tinh đổ rượu vào ngâm trong vòng 2 tháng.

Cách dùng: Mỗi bữa trước khi ăn uống 1- 2 ly nhỏ không quá 50ml, rượu xáo tam phân có tác dụng tăng cường sinh lý nam, bổ thận, tráng dương…

 Những lưu ý khi sử dụng cây xáo tam phân để đạt hiệu quả

Mặc dù có nhiều công dụng trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh ung thư như: ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung… các bệnh lý về gan. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng để phát huy được tác dụng, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

Cây xáo tam phân nên sử dụng dạng nào là tốt nhất?

Cây xáo tam phân là loại thảo dược chỉ phân bố ở một số tỉnh thành như: Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa, không có tính phổ biến như các cây dược liệu khác.

Trong khi đó, trên thị trường hiện nay, có rất nhiều cây xáo tam phân giả, không đảm bảo chất lượng, cho nên theo các chuyên gia y tế, người bệnh nên sử dụng dạng khô, hoặc sử dụng xáo tam phân dạng viên dược liệu kết hợp với các dược liệu khác đã được nghiên cứu từ các đề tài khoa học cấp nhà nước đã được công bố để đảm bảo chất lượng.

Đối với dạng khô, mọi người nên tìm hiểu kỹ thông tin về chất lượng, tìm những cơ sở uy tín, rõ nguồn gốc để mua, có giấy tờ chứng minh về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Sử dụng cây xáo tam phân gây tác dụng phụ như thế nào?

Xáo tam phân được coi là thảo dược lành tính và quá trình sử dụng hoàn toàn không có tác dụng phụ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đối với những người có thể trạng yếu thường có những triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, đi ngoài phân lỏng, các triệu chứng này biến mất sau 1 – 2 tuần sử dụng.  Do vậy, để phát huy tính hiệu quả, khi sử dụng người bệnh cần tham khảo sự tư vấn của bác sĩ và tuân thủ sử dụng đúng cách và liều lượng.

Những đối tượng nào cần lưu ý khi sử dụng cây xáo tam phân?

• Phụ nữ có thai, cho con bú tuyệt đối không được sử dụng cây  xáo tam phân bởi điều này ảnh hưởng đến thai nhi và sức khỏe của trẻ.
• Trong quá trình sử dụng cây xáo tam phân không nên uống nhiều rượu, bia vì điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe còn giảm tác dụng của dược liệu, gây khó khăn cho việc điều trị.
• Không sử dụng cho trẻ em dưới 10 tuổi, vì ở độ tuổi này hệ tiêu hóa chưa ổn định sẽ ảnh hướng đến sức khỏe.
• Cây xáo tam phân chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị cho các bệnh ung thư. Đối với những bệnh nhân mắc ung thư giai đoạn cuối tuyệt đối không được sử dụng xáo tam phân là phương pháp chính để chữa bệnh triệt để mà phải tuân thủ các phương pháp điều trị bằng y học như hóa, xạ trị, phẫu thuật, tránh tình trạng mất thời gian vàng trong điều trị ảnh hưởng đến tính mạng. 

Trên đây là toàn bộ thông tin về nhận biết cây xáo tam phân và những công dụng trong việc điều trị bệnh, hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp mọi người nắm được những thông tin cần thiết về thảo dược quý hiếm này trong quá trình sử dụng cũng như biết cách sử dụng để đạt hiệu quả chữa bệnh tốt nhất.