Da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương, do đó nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh là một vấn đề thường gặp. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng da có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó cha mẹ cần nhận mặt “vị khách không mời” này và các phương pháp “tiễn khách” phù hợp. Bài viết sau sẽ giúp bạn bỏ túi những kiến thức bổ ích về bệnh nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
Mục lục
Nhận diện mầm bệnh gây nhiễm trùng da ở sơ sinh
Nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh là tình trạng da của trẻ bị tổn thương do vi khuẩn, virus hoặc nấm. Da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh.
Cơ chế gây bệnh nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh có thể khác nhau tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh:
- Vi khuẩn: Vi khuẩn có thể xâm nhập vào da của trẻ sơ sinh qua các vết thương hở, vết trầy xước hoặc qua các lỗ chân lông. Một số loại vi khuẩn thường gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh bao gồm: Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa,…
- Virus: Virus có thể xâm nhập vào da của trẻ sơ sinh qua các vết thương hở, vết trầy xước hoặc qua các giọt bắn từ đường hô hấp. Một số loại virus thường gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh bao gồm: virus herpes simplex, virus sởi, virus thủy đậu,…
- Nấm: Nấm có thể xâm nhập vào da của trẻ sơ sinh qua các vết thương hở, vết trầy xước hoặc qua tiếp xúc với các vật dụng bị nhiễm nấm. Một số loại nấm thường gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh bao gồm: nấm Candida albicans, nấm Trichophyton rubrum, nấm Microsporum canis,…
Yếu tố tăng nguy cơ nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh
Nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh là tình trạng da của trẻ bị tổn thương do vi khuẩn, virus hoặc nấm. Da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh.
Có nhiều nguyên nhân gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh, bao gồm:
- Vệ sinh da kém: Da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh. Nếu không vệ sinh da thường xuyên, các vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể tích tụ trên da và gây nhiễm trùng.
- Môi trường ẩm ướt: Môi trường ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus hoặc nấm phát triển. Nếu trẻ sơ sinh thường xuyên bị ướt, chẳng hạn như do tắm quá lâu hoặc mặc quần áo quá chật, da của trẻ sẽ dễ bị nhiễm trùng.
- Tổn thương da: Các vết thương hở, vết trầy xước trên da tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm trùng.
- Tiếp xúc với người bị nhiễm trùng: Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm trùng da do tiếp xúc với người bị nhiễm trùng, chẳng hạn như người bị bệnh thủy đậu, sởi,…
- Thiếu vitamin A: Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng của da. Thiếu vitamin A có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh, bao gồm: Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân. Trẻ mắc các bệnh lý bẩm sinh. Trẻ mắc các bệnh mạn tính. Trẻ đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.
Triệu chứng nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh
Da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm,… Khi bị nhiễm trùng da, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.
Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh:
- Mẩn đỏ: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh. Mẩn đỏ có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở mặt, cổ, ngực, bụng và mông.
- Mụn nước: Mụn nước là những nốt nhỏ, lồi lên trên bề mặt da, chứa đầy dịch. Mụn nước có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở da đầu, mặt và cổ.
- Mụn mủ: Mụn mủ là những nốt nhỏ, lồi lên trên bề mặt da, chứa đầy mủ. Mụn mủ thường xuất hiện ở da đầu, mặt và cổ.
- Bong tróc da: Da bị bong tróc là một dấu hiệu của nhiễm trùng da do nấm. Bong tróc thường xuất hiện ở da đầu, mặt và cổ.
- Ngứa: Ngứa là một triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc virus.
- Sốt: Sốt là một triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng da do vi khuẩn.
- Khó chịu: Trẻ có thể quấy khóc, khó chịu khi bị nhiễm trùng da.
Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào của nhiễm trùng da, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.
Phương pháp điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh
Cách điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Điều trị nhiễm trùng da do vi khuẩn
Nhiễm trùng da do vi khuẩn thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh phù hợp với loại vi khuẩn gây bệnh. Thuốc kháng sinh có thể được dùng đường uống hoặc đường tiêm.
Dưới đây là một số loại thuốc kháng sinh thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh:
- Ampicillin: Ampicillin là một loại kháng sinh phổ rộng, có tác dụng điều trị nhiều loại vi khuẩn gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
- Amoxicilin: Amoxicilin là một loại kháng sinh phổ rộng, tương tự như ampicillin, nhưng ít gây dị ứng hơn.
- Cephalexin: Cephalexin là một loại kháng sinh thuộc nhóm cephalosporin, có tác dụng điều trị nhiều loại vi khuẩn gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
- Gentamicin: Gentamicin là một loại kháng sinh aminoglycoside, có tác dụng điều trị các loại vi khuẩn Gram âm gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
- Clindamycin: Clindamycin là một loại kháng sinh thuộc nhóm lincosamid, có tác dụng điều trị các loại vi khuẩn Gram dương gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
Điều trị nhiễm trùng da do virus
Nhiễm trùng da do virus thường tự khỏi sau một thời gian, nhưng có thể gây ra các triệu chứng khó chịu cho trẻ. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau, hạ sốt hoặc thuốc chống ngứa cho trẻ.
Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da do virus:
- Aspirin: Aspirin là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến, nhưng có thể gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi.
- Thuốc giảm đau – hạ sốt (paracetamon và Ibuprofen): Ibuprofen là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt có tác dụng tương tự như aspirin, nhưng an toàn hơn cho trẻ sơ sinh.
- Thuốc chống ngứa: Thuốc chống ngứa có thể giúp giảm cảm giác ngứa ngáy, khó chịu do nhiễm trùng da gây ra.
Điều trị nhiễm trùng da ở trẻ em do nấm
Nhiễm trùng da do nấm thường được điều trị bằng thuốc chống nấm. Thuốc chống nấm có thể được dùng dạng kem bôi, dạng uống hoặc dạng viên đặt.
Dưới đây là một số loại thuốc chống nấm thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da do nấm ở trẻ sơ sinh:
- Kem bôi miconazole: Miconazole là một loại thuốc chống nấm phổ rộng, có tác dụng điều trị nhiều loại nấm gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
- Kem bôi clotrimazole: Clotrimazole là một loại thuốc chống nấm phổ rộng, tương tự như miconazole, nhưng ít gây dị ứng hơn.
- Kem bôi terbinafine: Terbinafine là một loại thuốc chống nấm có tác dụng điều trị các loại nấm gây nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giúp trẻ cải thiện các triệu chứng của nhiễm trùng da.
Biện pháp chăm sóc tại nhà – hỗ trợ nhiễm trùng da ở trẻ em
Nếu trẻ bị nhiễm trùng da, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giúp trẻ cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng lây lan.
Cách chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng da tại nhà
Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng da tại nhà:
- Rửa tay sạch sẽ: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây trước và sau khi chăm sóc trẻ, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Giữ trẻ nghỉ ngơi: Trẻ bị nhiễm trùng da cần được nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể có thời gian phục hồi.
- Cho trẻ uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp cơ thể trẻ bù nước và thải độc tố.
- Cho trẻ ăn uống đầy đủ: Cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức đề kháng.
- Giữ trẻ ở nhà: Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người khác để tránh lây lan nhiễm trùng.
- Giữ khu vực bị nhiễm trùng sạch sẽ và khô ráo: Giữ khu vực bị nhiễm trùng sạch sẽ và khô ráo để tránh nhiễm trùng nặng hơn. Có thể sử dụng gạc hoặc băng để giữ khu vực bị nhiễm trùng được khô ráo.
- Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoải mái: Không mặc quần áo quá chật cho trẻ, vì có thể gây kích ứng da.
- Sử dụng dụng cụ riêng cho trẻ: Nếu trẻ bị nhiễm trùng, cần sử dụng dụng cụ riêng cho trẻ, chẳng hạn như đồ chơi, chăn ga gối đệm,…
Cách chăm sóc đặc biệt theo từng loại nhiễm trùng da
Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc cụ thể cho từng loại nhiễm trùng da:
- Nhiễm trùng da do vi khuẩn: Vệ sinh da cho trẻ thường xuyên bằng nước ấm và sữa tắm dành cho trẻ sơ sinh, thoa thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
- Nhiễm trùng da do virus: Cho trẻ uống nhiều nước, thoa thuốc chống ngứa theo chỉ định của bác sĩ.
- Nhiễm trùng da do nấm: Vệ sinh da cho trẻ thường xuyên bằng nước ấm và sữa tắm dành cho trẻ sơ sinh, thoa thuốc chống nấm theo chỉ định của bác sĩ.
Thoa thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống nấm: Nếu trẻ bị nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc nấm, cần thoa thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống nấm theo chỉ định của bác sĩ.
Nếu trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như sốt cao, khó thở, nôn mửa,… cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Thảo dược dân gian hỗ trợ điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh
Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ có thể sử dụng một số thảo dược để hỗ trợ điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh. Các thảo dược có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Lá trà xanh: Lá trà xanh có chứa các chất kháng khuẩn, kháng viêm, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm gây nhiễm trùng da.Dùng nước trà để vệ sinh da cho trẻ, 2-3 lần/ngày.
- Lá trầu không: Lá trầu không có chứa các chất kháng khuẩn, kháng virus, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus gây nhiễm trùng da. Dùng nước trầu không để vệ sinh da cho trẻ, 2-3 lần/ngày.
- Lá ổi: Lá ổi có chứa các chất kháng khuẩn, kháng viêm, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus gây nhiễm trùng da. Dùng nước ổi để vệ sinh da cho trẻ, 2-3 lần/ngày.
- Cây sài đất: Cây sài đất có chứa các chất kháng khuẩn, kháng viêm, giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus gây nhiễm trùng da. Dùng nước cây sài đất để vệ sinh da cho trẻ, 2-3 lần/ngày.
Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý rằng các bài thuốc này chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, không thể thay thế hoàn toàn thuốc Tây y. Nếu trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ điều trị kịp thời.
Phòng ngừa nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh
Dưới đây là một số cách phòng bệnh nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh:
Giữ vệ sinh da cho trẻ sạch sẽ: Vệ sinh da cho trẻ sạch sẽ giúp ngăn ngừa vi khuẩn, virus, nấm gây nhiễm trùng da. Nên tắm cho trẻ hàng ngày bằng nước ấm và sữa tắm dành cho trẻ sơ sinh. Sau khi tắm, lau khô da trẻ bằng khăn mềm.
- Giữ da trẻ khô ráo: Da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng. Nên giữ da trẻ khô ráo để tránh nhiễm trùng da.
- Thay tã cho trẻ thường xuyên: Tã ướt, bẩn có thể gây kích ứng da và tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus, nấm phát triển. Nên thay tã cho trẻ thường xuyên, ít nhất 3-4 lần/ngày.
- Không mặc quần áo quá chật cho trẻ: Quần áo quá chật có thể gây ma sát, cọ xát làm tổn thương da trẻ, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus, nấm phát triển. Nên mặc quần áo rộng rãi, thoải mái cho trẻ.
- Không cho trẻ tiếp xúc với người bị nhiễm trùng da: Nếu trẻ tiếp xúc với người bị nhiễm trùng da, cần vệ sinh da cho trẻ sạch sẽ và theo dõi các biểu hiện của trẻ.
- Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ: Tiêm phòng đầy đủ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, chống lại các tác nhân gây bệnh, trong đó có nhiễm trùng da.
Ngoài ra, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau để phòng bệnh nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh: Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc trẻ. Đồng thời nên sử dụng dụng cụ riêng cho trẻ. Ngoài ra luôn dọn dẹp và giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ.
Nếu trẻ có các triệu chứng của nhiễm trùng da, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.
