Nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai: Thăm khám sớm, an toàn cho cả mẹ và bé

Nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Để bảo vệ an toàn cho mẹ và bé trong suốt thai kỳ, hãy cùng tìm hiểu những cách phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai qua bài viết dưới đây.

Nguyên nhân nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai

Nhiễm trùng đường tiết khi mang thai là một trong những bệnh lý thường gặp trong thai kỳ. Nguyên nhân chủ yếu là do vi khuẩn Escherichia coli (E. coli) gây ra. Vi khuẩn này có thể xâm nhập vào đường tiết niệu từ trực tràng (ruột già) và gây viêm nhiễm đường tiết niệu. Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể xảy ra ở bàng quang, niệu đạo, niệu quản và thận. 

Trong thai kỳ, có một số nguyên nhân khiến bà bầu dễ bị nhiễm trùng đường tiết hơn:

Thay đổi nội tiết tố: Khi mang thai, nồng độ hormone progesterone tăng cao, khiến niệu đạo giãn ra. Từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm ở đường tiết niệu.

Ứ đọng nước tiểu: Tử cung to lên trong thai kỳ có thể chèn ép lên niệu quản, gây ứ đọng nước tiểu. Lượng nước tiểu ứ đọng lâu sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây bệnh ở đường tiết niệu.

Viêm nhiễm âm đạo: Viêm nhiễm âm đạo có thể khiến vi khuẩn lây lan lên đường tiết niệu.

Triệu chứng cảnh báo nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai

Các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai có thế xuất hiện cùng lúc hoặc riêng lẻ với nhau. Tuy nhiên, nếu bà bầu thấy cơ thể “lên tiếng” khi có những bất thường sau thì cần nghĩ đến nhiễm trùng đường tiết niệu.

Triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai có thể xuất hiện là:

Tiểu nhiều lần, tiểu gấp: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai. Bà bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu thường có cảm giác buồn tiểu thường xuyên, ngay cả khi bàng quang chưa đầy.

Tiểu buốt, tiểu rắt: Bà bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu thường cảm thấy đau, nóng rát khi đi tiểu.

Nước tiểu đục, có mùi hôi: Nước tiểu có thể có màu đục hoặc có mùi hôi.

Đau bụng dưới: Đau bụng dưới là triệu chứng phổ biến của viêm thận.

Sốt, ớn lạnh: Sốt cao, ớn lạnh là triệu chứng của nhiễm trùng thận.

Phụ nữ mang thai có triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết cần đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

Biến chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai 

Tình trạng nhiễm trùng đường niệu khi mang thai có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến thai kỳ cho cả mẹ và bé.

Những biến chứng nguy hiểm mẹ có nguy cơ đối mặt

Mang thai là thời gian tuyệt vời nhất của mẹ, nhưng mẹ cũng phải đối mặt với những nguy cơ do nhiễm trùng đường tiết niệu mang đến:

• Viêm thận: Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai. Viêm thận có thể gây ra các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau lưng, buồn nôn và nôn. Nếu không được điều trị, viêm thận có thể dẫn đến suy thận, thậm chí tử vong.
• Nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng huyết là tình trạng nhiễm trùng lan vào máu. Nhiễm trùng huyết có thể gây ra các triệu chứng như sốt cao, ớn lạnh, mệt mỏi, khó thở và nhịp tim nhanh. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng huyết có thể dẫn đến tử vong.
• Sẩy thai: Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên.
• Sinh non: Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể làm tăng nguy cơ sinh non, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ ba.

Biến chứng nguy hiểm cho thai kỳ và bé yêu

Trong thai kỳ, mọi hoạt động sống của bé yêu đều phụ thuộc vào sức khỏe của mẹ. Khi mẹ bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu, bé yêu có thể gặp những nguy hiểm như:

• Nhiễm trùng sơ sinh: Đây là tình trạng vi khuẩn có thể lan vào máu của mẹ. Từ đó lan vào nhau thai  và lây nhiễm cho thai nhi. Nhiễm trùng sơ sinh có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho bé, thậm chí tử vong.
• Trẻ nhẹ cân: Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể làm giảm lưu lượng máu đến nhau thai, khiến thai nhi nhận được ít oxy và chất dinh dưỡng hơn. Điều này có thể dẫn đến trẻ nhẹ cân khi sinh.

Những biến chứng vì nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai luôn rình rạp mẹ và bé trong suốt thai kỳ. Do đó, nếu thấy cơ thể có những dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai, bà bầu hãy đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và có phương pháp điều trị kịp thời.

Chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai 

Để chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai, ngoài việc khám tổng quát và dựa vào triệu chứng lâm sàng, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm để xác định mức độ của nhiễm trùng.

Xét nghiệm nước tiểu xác định vi khuẩn gây nhiễm trùng

Xét nghiệm nước tiểu là phương pháp chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai phổ biến nhất. Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.

Có hai loại xét nghiệm nước tiểu được sử dụng để chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai:

• Xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu: Xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu có thể giúp xác định mức độ của nhiễm trùng như số lượng vi khuẩn trong nước tiểu, số lượng tế bào bạch cầu trong nước tiểu và nồng độ protein trong nước tiểu.
• Xét nghiệm cấy nước tiểu: Xét nghiệm cấy nước tiểu có thể giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và mức độ nhạy cảm của vi khuẩn với các loại thuốc kháng sinh khác nhau.

Xét nghiệm máu xác định mức độ nhiễm trùng

Xét nghiệm máu thường được sử dụng để đo mức độ bạch cầu và mức độ C-reactive protein (CRP). Bạch cầu là các tế bào miễn dịch giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. CRP là một protein được cơ thể sản xuất khi bị viêm. 

Xét nghiệm máu có thể giúp xác định mức độ nhiễm trùng và kiểm tra xem nhiễm trùng có lan đến thận hay không. Mức độ bạch cầu cao và mức độ CRP cao có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.

Siêu âm kiểm tra tổng quát hệ tiết niệu

Siêu âm giúp bác sĩ kiểm tra các cơ quan trong hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Siêu âm có thể được sử dụng để phát hiện các dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu như:

• Tăng kích thước thận
• Tăng độ dày của niêm mạc bàng quang
• Tăng độ dày của niêm mạc niệu quản

Nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai có thể khiến bà bầu cảm thấy khó chịu trong suốt thai kỳ. Do đó, nếu có bất kỳ triệu chứng nào của nhiễm trùng đường tiết niệu bà bầu hãy tới các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và điều trị kịp thời.

Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai 

Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai thường sử dụng kháng sinh để diệt vi khuẩn gây bệnh. Loại kháng sinh và thời gian điều trị sẽ phụ thuộc vào loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.

Các loại kháng sinh thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai và an toàn cho bà bầu như:

• Amoxicillin: Đây là loại kháng sinh phổ biến nhất được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai. Amoxicillin có thể được sử dụng cho cả nhiễm trùng bàng quang và nhiễm trùng thận.
• Amoxicillin/clavulanate: Đây là loại kháng sinh kết hợp amoxicillin với clavulanic acid. Clavulanic acid giúp ngăn chặn vi khuẩn kháng lại amoxicillin. Amoxicillin/clavulanate thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng thận.
• Cephalexin: Đây là loại kháng sinh cephalosporin thế hệ thứ nhất. Cephalexin có thể được sử dụng cho cả nhiễm trùng bàng quang và nhiễm trùng thận.
• Nitrofurantoin: Đây là loại kháng sinh nitrofurantoin. Nitrofurantoin thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng bàng quang.

Thuốc kháng sinh thường được kê đơn cho bà bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu trong 7-10 ngày. Nếu nhiễm trùng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh dạng tiêm.

Biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai 

Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai, bà bầu có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai như:

Uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp cơ thể đào thải vi khuẩn ra khỏi đường tiết niệu. Nước giúp loãng nước tiểu, khiến vi khuẩn khó bám vào đường tiết niệu hơn. Bà bầu nên uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày. Người bị tiểu đường hoặc cao huyết áp có thể cần uống nhiều nước hơn.

Đi tiểu thường xuyên: Đi tiểu thường xuyên sẽ giúp ngăn ngừa vi khuẩn tích tụ trong đường tiết niệu. Khi bàng quang đầy, vi khuẩn có nhiều khả năng xâm nhập vào niệu đạo và gây nhiễm trùng.

Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Vệ sinh vùng kín sạch sẽ sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn khỏi vùng kín. Bà bầu nên vệ sinh vùng kín từ trước ra sau  bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ. Điều này giúp bà bầu tránh nguy cơ vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào âm đạo.

Không thụt rửa âm đạo: Thụt rửa âm đạo có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Việc thụt rửa âm đạo có thể làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.

Mặc quần lót cotton thoáng khí: Quần lót cotton thoáng khí giúp giữ cho vùng kín khô ráo, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Bà bầu nên chọn quần lót cotton thoáng khí thay vì quần lót nylon hoặc spandex. 

Hi vọng rằng với những kiến thức tổng quan về nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai sẽ giúp bà bầu hiểu rõ hơn về bệnh lý. Từ đó chủ động trang bị cho mình những kiến thức chăm sóc thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.