Những đặc tính chống muỗi của cây neem rất quan trọng trong cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét ở các nước thuộc thế giới thứ 3 trước đây. Bệnh sốt rét đã từng là mối đe dọa lớn tới các nước vùng nhiệt đới, nhưng đây cũng chính là nơi mà cây neem rất phát triển. Có 2 cách sử dụng dầu neem để đuổi muỗi đó là bôi dầu neem trực tiếp lên da hoặc đốt dầu neem trong đèn dầu hoặc đèn vườn. Chi tiết thông tin về ưu, nhược điểm của dầu neem và cách sử dụng có trong bài viết dưới đây.
Nghiên cứu hiệu quả đuổi muỗi của dầu neem
Vào năm 1994 Trung tâm Nghiên cứu Bệnh sốt rét Delhi, Ấn Độ đã thí nghiệm tính hiệu quả của dầu neem để đuổi muỗi bằng cách sử dụng loại đèn dầu có chứa 1% dầu neem. Các nhà nghiên cứu đã đốt đèn dầu này trong các phòng khách từ 6h chiều tới 6h sáng để đuổi muỗi bám trên tường và muỗi bám vào những tình nguyện viên. Kết quả cho thấy dầu neem đã làm giảm hẳn các vết muỗi đốt ở các tình nguyện viên và số lượng muỗi trong những phòng khách này, đặc biệt là muỗi anophen (loại muỗi gây nên bệnh sốt rét).
Một nghiên cứu năm 1995 tại Trung tâm Nghiên cứu Bệnh sốt rét ở Ranipur, Hardwar, Ấn Độ đã thử nghiệm trên loại dầu dừa chứa 2% dầu neem. Loại dầu dừa này được dùng để bôi lên da. Kết quả cho thấy loại dầu dừa này có tác dụng đáng kể trong việc bảo vệ da khỏi nhiều loại muỗi khác nhau, đặc biệt là muỗi anophen, đạt từ 96-100% hiệu quả. Hiệu quả đạt tới 85% ở muỗi vằn Aedes (loại muỗi gây bệnh Sốt xuất huyết do virus dengue), 61-94% ở muỗi Culex (loại muỗi truyền virus Tây sông Nin, viêm não Nhật Bản) và 35% ở muỗi Armigeres.
Trong một thử nghiệm khác tại Trung tâm nghiên cứu bệnh Sốt rét, Delhi, Ấn Độ năm 1996, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm đốt đèn dầu với 1% dầu neem tại một ngôi làng ở Ấn Độ từ lúc chạng vạng cho tới bình minh trong các phòng khách. Kết quả cho thấy, những đèn dầu này có tác dụng đuổi muỗi ra khỏi phòng khách, đồng thời số người bị muỗi đốt trong những phòng khách này cũng giảm đáng kể (từ 10/1000 người xuống còn 1/1000 người). Tuy nhiên, nếu không đốt liên tục muỗi sẽ quay trở lại sau đó và tiếp tục gây bệnh sốt rét.
Do tính an toàn của phương pháp này, Trung tâm nghiên cứu bệnh Sốt rét, Delhi, Ấn Độ tiếp tục thực hiện một nghiên cứu nữa này để thử lại tính hiệu quả của đèn dầu 1% dầu neem. Các đánh giá lâm sàng trên 156 người lớn và 110 trẻ em không cho thấy ảnh hưởng xấu nào của dầu neem tới sức khỏe sau 1 năm sử dụng loại đèn 1% dầu neem này.
Liệu dầu neem đuổi muỗi có thực sự hiệu quả
Điều này phụ thuộc vào loại muỗi đó là loại muỗi nào. Riêng đối với loại muỗi gây nên bệnh sốt rét, kết quả thu được rất đáng ngạc nhiên. Kết hợp các chất đuổi muỗi tự làm tại nhà và một chút dầu neem, mặc đồ kín đáo, bạn vừa tạo ra được một lớp bảo vệ cực kỳ chắc chắn. Nhưng hãy lấy một số ví dụ về những loại muỗi nhà phổ biến tại Bắc Mỹ như culex, hiệu quả của dầu neem không giống với những thử nghiệm được nhắc tới ở trên. Tuy số vết muỗi đốt giảm nhưng nạn nhân vẫn có thể bị đốt. Vì thế, hãy tự đặt ra câu hỏi hiệu quả của dầu neem đối với loại muỗi tại nơi mình sắp đến sẽ như thế nào. Có nhiều loại muỗi khác nhau và ở mỗi nơi khác nhau chúng lại mang các đặc điểm khác nhau. Một cách để xác định được hiệu quả của dầu neem đó là dùng thử.
Một lưu ý quan trọng là những nghiên cứu ở trên chỉ chỉ ra được tác dụng đuổi muỗi của dầu neem, nhưng dầu neem này đã được kết hợp với dầu dừa. Bôi tinh dầu trực tiếp vào da thì không phù hợp lắm với những người sống ở những nước nhiệt đới khí hậu nóng ẩm. Hơn nữa mùi của dầu neem cũng không được dễ chịu cho lắm.
Một số công ty sản xuất ra bình xịt dầu neem để bảo vệ khỏi muỗi. Các loại bình xịt dầu neem này không hẳn có chứa dầu neem tinh chất mà có thể chỉ được chiết xuất từ lá neem. Lá neem cũng có các đặc tính tương tự như dầu neem nhưng không mạnh bằng. Các loại bình xịt này cũng có một số tác dụng bảo vệ khỏi một số loại côn trùng đốt người nói chung. Lá neem rất an toàn cho da và giúp làm dịu da ở những người sống tại các nước nhiệt đới. Thực tế mà nói, các loại bình xịt này không mang lại hiệu quả bảo vệ như hỗn hợp dầu neem. Lý do chính nên sử dụng dầu neem là do nhiều lợi ích mà nó mang lại. Hiểu quả đuổi muỗi của dầu neem là trên cả tuyệt vời.
Nhưng có một số thời điểm trong năm mà số lượng muỗi nhiều hơn nhiều so với thời điểm bình thường. Những lúc này, chúng ta nên mặc đồ kín đáo, tránh những khu vực ẩm ướt và nhiều bụi cây, tránh ra ngoài vào lúc hoàng hôn hoặc lúc bình minh. Không nên bôi DEET (một chất diệt muỗi) vào da do độc tính của sản phẩm, đặc biệt là khi dùng thường xuyên. Thay vào đó, hãy sử dụng những chế phẩm chứa dầu Neem để đạt hiệu quả bảo vệ cao và cực an toàn cho da.
Không nên sử dụng dầu Neem nguyên chất mà hãy sử dụng một cách hợp lý bằng cách trộn lẫn với một chút dầu dừa hoặc sử dụng bình xịt để giảm độ đậm đặc của dầu hay đốt dầu neem trong đèn dầu, nến… và kết hợp với các biện pháp bảo hộ như mặc đồ kín đáo và giắt màn.
