Trong thời gian mang thai, thuốc có thể được truyền đến thai nhi, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của thai nhi thông qua dịch huyết. Thời kỳ cho con bú cũng vậy. Sau khi người mẹ phải uống thuốc thì thuốc cũng được trẻ mới sinh hấp thụ thông qua sữa mẹ.
Các hệ thống cơ quan trong cơ thể của trẻ mới sinh chưa được bao lâu vẫn còn đang trong thời kỳ phát triển, chức năng còn chưa hoàn thiện, khả năng bài tiết giải độc đối với một số độc tính của thuốc rất kém, một số vật chất được tích tụ khá nhiều trong cơ thể trẻ, gây nguy hại rất lớn cho trẻ.
Chẳng hạn như, chloramphenicol là một loại chất kháng khuẩn thường dùng, sau khi bà mẹ cho con bú sử dụng, lượng thuốc xâm nhập vào sữa khá rõ rệt, sau khi trẻ bú có thể hình thành phản ứng ức chế xương tủy; hoặc như bà mẹ sử dụng thuốc Aspirin, lượng thuốc xâm nhập vào sữa khá rõ, sau khi hấp thụ vào cơ thể trẻ, có thể làm thay đổi chức năng tiểu bản của máu.
Nhiều loại thuốc cần tránh khi mang thai và cho con bú (ảnh minh họa)
Các loại thuốc chống chỉ định khi cho con bú
Các nhà khoa học khuyến cáo để bảo đảm an toàn cho trẻ khi bú mẹ, một số thuốc chống chỉ định đối với các bà mẹ cho con bú vì có thể tạo nên những tai biến cho trẻ như:
– Thuốc tránh thai, sau khi trẻ hấp thụ thuốc này thông qua sữa, bầu ngực của bé sẽ có thể to lên, đồng thời có hạch.
– Thuốc tổng hợp kháng giáp trạng gây tai biến thiểu năng giáp trạng, bướu giáp
– Thuốc co-trimoxazol gây tai biến về máu; thuốc chống đông máu, kháng vitamin K gây tai biến chảy máu
– Thuốc chống ung thư và ức chế miễn dịch gây ức chế miễn dịch
– Thuốc lithium gây rối loạn thần kinh, nội tiết
– Thuốc chloramphenicol gây suy tủy
– Thuốc ức chế acid dạ dày cimetidin, ranitidin… làm giảm độ toan dạ dày, thay đổi hấp thu những thuốc qua ống tiêu hóa
– Thuốc glucocorticoid gây suy thượng thận
– Thuốc metronidazol và các nitro-imidazol khác gây chán ăn, nôn, rối loạn công thức máu
– Thuốc reserpin gây chảy sữa, ngủ lịm, phù nề mí mắt, chảy nước mũi.
Ngoài các loại thuốc chống chỉ định đã nêu trên, bà mẹ cho con bú có thể dùng một số thuốc điều trị nếu có chỉ định của bác sĩ nhưng cần phải theo dõi chặt chẽ nhằm phát hiện tai biến có thể xảy ra ở trẻ bú sữa để ngừng ngay thuốc và xử trí kịp thời.
Các loại thuốc người mẹ không được dùng như: thuốc sulfamid có thể gây vàng da nhân não là vàng da sớm ở trẻ sơ sinh gây nguy hiểm; thuốc có dẫn chất benzodiazepin như; diazepam, oxazepam… gây ngủ gà, chậm tăng cân; thuốc phenytoin gây ngủ gà, nôn.
Thuốc carbamazepin gây ngủ gà; thuốc aspirin dùng dài ngày làm giảm tỉ lệ prothrombin, giảm dính kết tiểu cầu; thuốc phong bế dùng dài ngày gây nhịp tim chậm, giảm huyết áp, giảm đường huyết; thuốc theophylin gây trạng thái hưng phấn, làm nhịp tim nhanh, khó ngủ, rối loạn tiêu hóa…
Trên thực tế, các nhà khoa học xác định có một số loại thuốc điều trị chống chỉ định tuyệt trong thời kỳ đối với bà mẹ cho con bú vì chúng có thể gây nên những phản ứng có hại hay tai biến không tốt cho con.
Tuy vậy, khi người mẹ bị mắc một bệnh nào đó cần phải điều trị, cần thông báo cho bác sĩ để lựa chọn cân nhắc loại thuốc ít ảnh hưởng nhất đến bé
Trong trường hợp nếu loại thuốc phải dùng cho người mẹ trong thời gian cho con bú là thuốc chống chỉ định nhưng vì mắc bệnh, người mẹ cần phải dùng thuốc để điều trị bệnh thì buộc phải cho người mẹ dùng; thời gian này nên cho trẻ tạm ngừng bú mẹ.
Trong thời gian cho con bú, không phải là loại thuốc nào cũng không được sử dụng. Trừ một số loại tuyệt đối cấm kỵ sử dụng ra, những loại thuốc khác vẫn có thể sử dụng với liều lượng thông thường với chỉ dẫn của bác sĩ; không được dùng liên tục một loại thuốc trong một thời gian dài, làm vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ mới sinh. Vì thế, trong thời gian cho con bú, các bà mẹ cần phải rất thận trọng khi dùng thuốc.
Benh.vn
