Trẻ bị viêm mũi dị ứng thường bắt đầu với các triệu chứng chảy nước mũi, hắt hơi liên tục, ngứa mũi, khó thở, quấy khóc, ngủ không ngon. Cha mẹ lo lắng, tìm đủ cách chữa trị nhưng bệnh vẫn không thuyên giảm. Vậy làm thế nào để trị viêm mũi dị ứng tận gốc, giúp con thông mũi, ngủ ngon? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau.
Mục lục
Nguyên nhân khiến trẻ bị viêm mũi dị ứng
Cơ chế gây viêm mũi dị ứng ở trẻ em
Viêm mũi dị ứng ở trẻ em là tình trạng viêm của niêm mạc mũi do tiếp xúc với các dị nguyên. Khi tiếp xúc với dị nguyên, cơ thể trẻ sẽ giải phóng các chất trung gian hóa học, bao gồm histamin, leukotrien, prostaglandin,… Các chất này gây ra các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như hắt hơi, chảy nước mắt, nước mũi…
Cơ chế gây viêm mũi dị ứng ở trẻ em như sau
- Dị nguyên: Dị nguyên là các tác nhân gây dị ứng, có thể là các chất vô cơ (hạt phấn hoa, bụi nhà, lông động vật, bào tử nấm), các chất hữu cơ (thức ăn, thuốc, hóa chất,…) hoặc các yếu tố môi trường (khói thuốc, ô nhiễm không khí,…).
- Tế bào mast: Tế bào mast là các tế bào miễn dịch nằm trong niêm mạc mũi. Khi tiếp xúc với dị nguyên, tế bào mast sẽ giải phóng các chất trung gian hóa học, bao gồm histamin, leukotrien, prostaglandin,…
- Chất trung gian hóa học: Các chất trung gian hóa học gây ra các triệu chứng của viêm mũi dị ứng. Histamin là chất trung gian hóa học chính gây nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa mũi. Leukotrien gây phù nề niêm mạc mũi, tăng tiết dịch nhầy. Prostaglandin gây viêm niêm mạc mũi.
Viêm mũi dị ứng ở trẻ em có thể xảy ra theo mùa hoặc quanh năm. Viêm mũi dị ứng theo mùa thường gặp ở trẻ em từ 2 đến 5 tuổi, các triệu chứng thường xuất hiện khi trẻ tiếp xúc với các dị nguyên theo mùa, chẳng hạn như phấn hoa, lông cỏ,… Viêm mũi dị ứng quanh năm thường gặp ở trẻ em lớn hơn, các triệu chứng thường xuất hiện quanh năm, không phụ thuộc vào thời tiết.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng ở trẻ em
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng ở trẻ em, bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Viêm mũi dị ứng là một bệnh lý có tính chất gia đình. Nếu cha mẹ hoặc anh chị em bị viêm mũi dị ứng thì trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Tiếp xúc với dị nguyên sớm: Trẻ em tiếp xúc với các dị nguyên sớm, chẳng hạn như phấn hoa, lông động vật, bào tử nấm,… có nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng cao hơn.
- Tình trạng môi trường: Môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, hóa chất,… cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng ở trẻ em.
- Tuổi tác: Viêm mũi dị ứng thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi từ 2 đến 5.
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu vitamin và khoáng chất cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng ở trẻ em.
- Thiếu sữa mẹ: Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ có nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng thấp hơn.
- Tình trạng sức khỏe: Trẻ em có các vấn đề về sức khỏe như hen suyễn, chàm da,… có nguy cơ cao mắc viêm mũi dị ứng hơn. Các bệnh lý này có thể làm tăng phản ứng dị ứng của cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng.
Cha mẹ cần lưu ý các yếu tố khiến trẻ bị viêm mũi dị ứng để có biện pháp ngăn ngừa và phòng tránh bệnh hiệu quả.
Trẻ bị viêm mũi dị ứng có triệu chứng gì?
Các triệu chứng của viêm mũi dị ứng ở trẻ em là do phản ứng của cơ thể trẻ với các dị nguyên. Khi tiếp xúc với các dị nguyên, cơ thể trẻ sẽ giải phóng các chất trung gian hóa học, bao gồm histamin, leukotrien, prostaglandin,… Các chất trung gian hóa học này gây ra các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.
Trẻ bị viêm mũi dị ứng thường có các triệu chứng sau:
- Nghẹt mũi: Nghẹt mũi là triệu chứng do phù nề niêm mạc mũi. Phù nề niêm mạc mũi gây tắc nghẽn đường thở, khiến trẻ khó thở.
- Chảy nước mũi: Chảy nước mũi là triệu chứng do tăng tiết dịch nhầy. Dịch nhầy được tiết ra từ niêm mạc mũi để làm ẩm và bảo vệ niêm mạc mũi. Tuy nhiên, khi niêm mạc mũi bị phù nề, dịch nhầy sẽ chảy ra ngoài.
- Hắt hơi: Hắt hơi là phản ứng tự nhiên của cơ thể để loại bỏ các dị nguyên ra khỏi mũi.
- Ngứa mũi: Ngứa mũi là triệu chứng do giải phóng histamin. Histamin là chất trung gian hóa học gây ngứa.
- Ngứa mắt, mắt đỏ, chảy nước mắt: Ngứa mắt, mắt đỏ, chảy nước mắt là triệu chứng do giải phóng histamin. Histamin là chất trung gian hóa học gây ngứa và đỏ mắt.
- Ho: Ho là triệu chứng do kích ứng do các chất dị ứng hoặc do dịch nhầy chảy xuống họng.
- Chảy nước mắt, ngứa họng: Chảy nước mắt, ngứa họng là triệu chứng do giải phóng histamin. Histamin là chất trung gian hóa học gây ngứa và chảy nước mắt.
- Ngạt thở: Ngạt thở là triệu chứng hiếm gặp ở trẻ bị viêm mũi dị ứng. Ngạt thở có thể xảy ra do phù nề niêm mạc mũi quá mức.
Các triệu chứng của viêm mũi dị ứng thường xảy ra đột ngột, thường xuất hiện khi trẻ tiếp xúc với các dị nguyên. Các triệu chứng này thường thuyên giảm trong vòng 1-2 tuần sau khi trẻ không tiếp xúc với các dị nguyên.
Trẻ bị viêm mũi dị ứng – 3 nguyên tắc điều trị
Nguyên tắc điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em là:
- Tránh tiếp xúc với dị nguyên: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để điều trị viêm mũi dị ứng. Cha mẹ cần xác định các dị nguyên gây bệnh cho trẻ và tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên này. Bên cạnh đó cha mẹ cần sử dụng biện pháp giúp trẻ làm sạch, thông thoáng đường thở và các sản phẩm có tính kháng khuẩn cao để chủ động bảo vệ đường hô hấp của trẻ.
- Sử dụng thuốc: Có nhiều loại thuốc điều trị viêm mũi dị ứng, bao gồm thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi corticosteroid, thuốc kháng leukotrien,…
- Điều trị bằng liệu pháp miễn dịch: Liệu pháp miễn dịch là phương pháp tiêm hoặc xịt các dị nguyên đã được xử lý thành dạng an toàn cho trẻ.
Điều trị bằng thuốc Tây y
Thuốc là biện pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Thuốc có thể giúp giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
Có nhiều loại thuốc điều trị viêm mũi dị ứng, bao gồm:
- Thuốc kháng histamin: Thuốc kháng histamin là loại thuốc phổ biến nhất để điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Thuốc kháng histamin giúp giảm các triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi. Thuốc kháng histamin có thể được dùng dưới dạng viên uống, thuốc nhỏ mắt, thuốc nhỏ mũi,…
- Thuốc xịt mũi corticosteroid: Thuốc xịt mũi corticosteroid là loại thuốc hiệu quả để điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Thuốc xịt mũi corticosteroid giúp giảm viêm niêm mạc mũi, giúp thông mũi. Thuốc xịt mũi corticosteroid có thể được dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên.
- Thuốc kháng leukotrien: Thuốc kháng leukotrien là loại thuốc mới được sử dụng để điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Thuốc kháng leukotrien giúp giảm phù nề niêm mạc mũi, giúp thông mũi. Thuốc kháng leukotrien có thể được dùng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.
Lưu ý các tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn ngủ, mệt mỏi,… Cha mẹ cần theo dõi trẻ để phát hiện các tác dụng phụ của thuốc.
Điều trị bằng liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em lâu dài. Liệu pháp này giúp cơ thể trẻ giảm nhạy cảm với các dị nguyên, từ đó giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.
Liệu pháp miễn dịch được thực hiện bằng cách tiêm hoặc xịt các dị nguyên đã được xử lý thành dạng an toàn cho trẻ. Liệu pháp này thường được thực hiện trong nhiều năm.
Tránh tiếp xúc với các dị nguyên gây dị ứng
Tránh tiếp xúc với các dị nguyên là biện pháp hiệu quả nhất để điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Khi trẻ tiếp xúc với các dị nguyên, cơ thể trẻ sẽ giải phóng các chất trung gian hóa học, bao gồm histamin, leukotrien, prostaglandin,… Các chất trung gian hóa học này gây ra các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.
Để thực hiện biện pháp này, cha mẹ cần xác định các dị nguyên gây bệnh cho trẻ. Các dị nguyên phổ biến gây viêm mũi dị ứng ở trẻ em bao gồm: bụi nhà, lông động vật, phấn hoa khói thuốc lá…
Sau khi xác định được các dị nguyên gây bệnh, cha mẹ cần tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên này. Tránh tiếp xúc với các dị nguyên là biện pháp điều trị viêm mũi dị ứng đơn giản, an toàn và hiệu quả. Cha mẹ cần thực hiện biện pháp này một cách kiên trì để giúp trẻ cải thiện các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng.
Cách chăm sóc trẻ bị viêm mũi dị ứng tại nhà
Chăm sóc trẻ bị viêm mũi dị ứng tại nhà là cách điều trị chủ động viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Chăm sóc trẻ bị viêm mũi dị ứng kéo dài tại nhà cần đảm bảo giúp trẻ tránh khỏi các dị nguyên gây dị ứng, vệ sinh đường hô hấp cho trẻ hàng ngày, xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng cho trẻ.
Loại bỏ dị nguyên khiến trẻ bị viêm mũi dị ứng
Có rất nhiều loại dị nguyên khiến trẻ bị viêm mũi dị ứng. Cha mẹ cần theo dõi, quan sát, xác định dị nguyên gây dị ứng cho trẻ và loại bỏ khỏi môi trường sống của trẻ.
Cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau để tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên:
Giữ cho phòng ngủ của trẻ sạch sẽ, thoáng mát: Cha mẹ cần thường xuyên dọn dẹp phòng ngủ của trẻ, loại bỏ bụi bẩn, lông động vật,… Cha mẹ cũng cần thường xuyên giặt giũ chăn, ga, gối, nệm để loại bỏ bụi bẩn, lông động vật,…
Tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên: Cha mẹ cần xác định các dị nguyên gây bệnh cho trẻ và tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên này. Cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau để tránh cho trẻ tiếp xúc với các dị nguyên:
- Giữ cho nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát
- Giặt giũ chăn, ga, gối, nệm thường xuyên
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với thú cưng
- Tránh cho trẻ đi ra ngoài khi thời tiết có nhiều phấn hoa
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá
Tạo môi trường sống lành mạnh cho trẻ: Cha mẹ cần tạo môi trường sống lành mạnh cho trẻ, tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, ô nhiễm không khí,…
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị viêm mũi dị ứng kéo dài
Viêm mũi dị ứng là một bệnh lý mãn tính, có thể tái phát nhiều lần. Cha mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của trẻ bị viêm mũi dị ứng để giúp trẻ cải thiện các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng.
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị viêm mũi dị ứng cần đảm bảo các nguyên tắc sau:
- Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng: Trẻ bị viêm mũi dị ứng cần được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, chống lại các tác nhân gây dị ứng. Cha mẹ cần cho trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm, bao gồm cả các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein, chất xơ,…
- Hạn chế các loại thực phẩm có thể gây dị ứng: Cha mẹ cần hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm có thể gây dị ứng, chẳng hạn như hải sản, trứng, sữa,… Các loại thực phẩm này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.
- Uống đủ nước: Trẻ bị viêm mũi dị ứng cần uống đủ nước để giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt mũi. Cha mẹ cần khuyến khích trẻ uống nhiều nước lọc, nước hoa quả,…
Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cần chăm sóc trẻ bị viêm mũi dị ứng tại nhà đúng cách để giúp trẻ cải thiện các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng.
Chủ động bảo vệ đường hô hấp cho trẻ
Chủ động bảo vệ đường hô hấp cho trẻ là cách điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em hiệu quả và an toàn nhất. Do đó, Cha mẹ cần rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối biển để làm sạch mũi và loại bỏ các dị nguyên bám trên mũi. Cha mẹ có thể rửa mũi cho trẻ bằng cách dùng dụng cụ rửa mũi hoặc dùng bình xịt mũi.
Bên cạnh đó, để tăng hiệu quả điều trị, cha mẹ có thể sử dụng kết hợp thêm sản phẩm xịt mũi xoang có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng viêm, giúp làm loãng và sạch dịch nhầy, giảm nghẹt mũi, viêm mũi. Đặc biệt các sản phẩm có thành phần Nano bạc. Với tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng viêm, chống viêm và làm lành niêm mạc tổn thương.
PlasmaKare X-Spray là sản phẩm đầu tiên trên thị trường có thành phần TSN®- Nano bạc. Đây là thành phần chuẩn hóa độc quyền của Innocare Pharma.
Ngoài ra, PlasmaKare X-Spray còn được kết hợp thêm Carrageenan – một loại Polysaccharide từ Tảo biển đỏ, có tác dụng tạo thành lớp màng bảo vệ niêm mạc mũi, ngăn cản virus vi khuẩn xâm nhập và loại trừ đến 99% virus gây cảm lạnh cảm cúm thông thường.
Ngoài ra, PlasmaKare X-Spray còn có Chiết xuất Lựu giàu Ellagic acid có khả năng chống oxy hóa, kích thích tái tạo phục hồi niêm mạc mũi xoang tổn thương, tái tạo lớp niêm dịch tự nhiên của mũi xoang, tạo hàng rào tự nhiên bảo vệ mũi xoang khỏi sự tấn công của các yếu tố gây hại.
Đặc biệt các thành phần của PlasmaKare X-Spray được chiết xuất từ thiên nhiên, an toàn cho trẻ em và an toàn khi sử dụng dài ngày. Đồng thời, PlasmaKare X-Spray ở dạng phun sương giúp bao phủ và thấm sâu vào các ngóc ngách và hốc mũi xoang, đem lại hiệu quả nhanh chóng cho bệnh nhân viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng.