Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là một bệnh da liễu khá phổ biến. Bệnh có thể gây ra những khó chịu và đau đớn cho trẻ. Đặc biệt nó có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết và gây tử vong ở trẻ em. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Mục lục
Nguyên nhân viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng nguyên nhân chính là do nhiễm trùng da do vi khuẩn gây ra. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây viêm da mủ ở trẻ sơ sinh:
Vi khuẩn – thủ phạm số một gây viêm da mủ
Nguyên nhân chính gây viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là do nhiễm trùng vi khuẩn. Các loại vi khuẩn thường gặp gây bệnh là Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) và Streptococcus pyogenes (liên cầu khuẩn).
- Vi khuẩn tụ cầu vàng là một loại vi khuẩn thường trú trên da của hầu hết mọi người. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, nên dễ bị vi khuẩn này xâm nhập và gây nhiễm trùng. Vi khuẩn tụ cầu vàng có thể xâm nhập vào da trẻ thông qua các vết trầy xước, vết thương hở hoặc các nang lông.
- Vi khuẩn liên cầu khuẩn cũng là một loại vi khuẩn thường trú trên da của con người. Vi khuẩn này có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng da khác như viêm họng, viêm amidan,… Ở trẻ sơ sinh, vi khuẩn liên cầu khuẩn có thể xâm nhập vào da thông qua các vết trầy xước, vết thương hở hoặc các nang lông như vi khuẩn tụ cầu vàng.
Nhiễm trùng ngoài da – nguyên nhân thứ phát
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh cũng có thể là kết quả của nhiễm trùng từ các vùng khác trên cơ thể, chẳng hạn như nhiễm trùng dạ dày-tá tràng, viêm phế quản hoặc viêm tai giữa. Vi khuẩn hoặc virus từ các nhiễm trùng này có thể lan sang da và gây ra viêm nhiễm.
Các yếu tố khách quan làm tăng nguy cơ viêm da mủ
Một số yếu tố khách quan có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da mủ ở trẻ sơ sinh:
- Vệ sinh da không đúng cách: Da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi vi khuẩn, bụi bẩn. Nếu vệ sinh da không sạch sẽ, các tác nhân gây hại này sẽ xâm nhập vào da và gây viêm nhiễm.
- Mặc quần áo chật, nhiều lông hoặc chất liệu cứng: Quần áo chật, nhiều lông hoặc chất liệu cứng có thể khiến da trẻ bị cọ xát, gây tổn thương và nhiễm trùng.
- Dùng bỉm quá nhiều và không thay bỉm thường xuyên: Bỉm là nơi lưu trữ phân và nước tiểu của trẻ. Nếu không được thay bỉm thường xuyên, vi khuẩn từ phân và nước tiểu có thể xâm nhập vào da và gây viêm nhiễm.
- Môi trường sống ô nhiễm: Môi trường sống ô nhiễm, nhiều khói bụi, chất độc hại có thể gây kích ứng da và khiến trẻ dễ mắc bệnh viêm da mụn mủ.
- Sức đề kháng kém: Sức đề kháng của trẻ sơ sinh còn non nớt, do đó trẻ dễ bị nhiễm trùng. Những trẻ bị suy dinh dưỡng hoặc không được bú sữa mẹ có nguy cơ mắc bệnh viêm da mụn mủ cao hơn.
Triệu chứng viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Bệnh viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là tình trạng da bị tổn thương do nhiễm trùng vi khuẩn, thường gặp nhất là tụ cầu khuẩn và liên cầu khuẩn. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào chủng vi khuẩn gây bệnh và mức độ tổn thương da.
Viêm da mủ do tụ cầu khuẩn
Viêm da mủ do tụ cầu khuẩn thường gây ra các triệu chứng ở vùng nang lông, bao gồm:
- Viêm nang lông dạng nông: Trên bề mặt da xuất hiện các nốt sưng đỏ, đau ở lỗ chân lông. Sau một thời gian, các nốt này sẽ phát triển thành mụn mủ nhỏ, có thể gây ngứa ngáy.
- Viêm nang lông dạng sâu: Các nốt mụn mủ sưng to, đau đớn, có thể mọc rải rác hoặc tập trung thành từng mảng.
- Nhọt: Là một dạng viêm nang lông sâu, có kích thước lớn, gây đau đớn, sưng tấy. Sau khi vỡ, nhọt sẽ tiết dịch mủ và hình thành sẹo.
- Viêm quầng: Trên bề mặt da xuất hiện các nốt ban hồng, phù nề, giới hạn rõ. Vùng da bị tổn thương này có thể lan rộng, kèm theo triệu chứng sốt, đau nhức toàn thân, chán ăn, quấy khóc.
- Viêm mô tế bào: Trên bề mặt da xuất hiện các hồng ban, không có ranh giới rõ ràng. Triệu chứng kèm theo bao gồm sốt, lạnh run, viêm hạch.
Viêm da mủ do liên cầu khuẩn
Viêm da mủ do liên cầu khuẩn thường gây ra các triệu chứng sau:
- Chốc lây: Trên da xuất hiện các nốt mụn nước nhỏ, sau đó vỡ ra tạo thành vảy màu nâu vàng. Chốc lây thường xuất hiện ở các vị trí tay, chân, mặt.
- Chốc bóng nước: Trên da xuất hiện các mụn nước lớn, thường xuất hiện trên nền hồng ban và có thể bị vỡ sau 2-3 ngày.
- Chốc loét: Trên da của trẻ xuất hiện các mụn mủ và mụn nước gây tổn thương sâu, hình thành vết loét lớn. Các vết chốc loét này thường xuất hiện trên các vùng da lưng, chân, bẹn. Nếu vùng da bị tổn thương lan rộng có thể khiến trẻ đau đớn và quấy khóc, khó chịu. Một số trẻ sức đề kháng kém có thể kèm theo sốt nhẹ.
- Hăm kẽ: Trên da xuất hiện các đám đỏ, viền mỏng, có tiết dịch, gây đau rát.
Biến chứng của bệnh viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Bệnh viêm da mủ ở trẻ sơ sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Sẹo: Các tổn thương da do viêm da mủ có thể để lại sẹo thâm, sẹo rỗ, gây mất thẩm mỹ.
- Viêm da bội nhiễm: Viêm nhiễm da lan rộng, khó kiểm soát có thể dẫn đến hoại tử da.
- Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng toàn thân, có thể gây tử vong.
- Viêm não: Vi khuẩn di chuyển lên não gây tổn thương não.
- Suy dinh dưỡng: Trẻ đau nhức, mệt mỏi, biếng ăn, suy giảm miễn dịch, dẫn đến suy dinh dưỡng.
Bệnh viêm da mủ ở trẻ sơ sinh cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng da của trẻ, nếu thấy có dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay.
Phương pháp điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. Các phương pháp điều trị thường được sử dụng bao gồm:
Điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh bằng Tây y
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh cần được điều trị dưới sự giám sát và chỉ định của bác sĩ. Trong trường hợp viêm da mủ nghiêm trọng, việc sử dụng thuốc tây y có thể được áp dụng. Dưới đây là một số loại thuốc tây y thường được sử dụng trong việc điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh:
- Kháng sinh: Trong trường hợp nhiễm trùng nặng, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng. Các loại kháng sinh thông thường được sử dụng bao gồm amoxicillin, cephalexin và dicloxacillin.
- Kem chống viêm ngoài da: Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kem chống viêm ngoài da chứa thành phần như mupirocin để điều trị vi khuẩn tụ cầu khuẩn trên da.
- Corticosteroid: Trong một số trường hợp viêm da nhiễm trùng nặng, bác sĩ có thể đưa ra quyết định sử dụng corticosteroid để giảm viêm và ngứa. Tuy nhiên, quá trình sử dụng corticosteroid cho trẻ sơ sinh cần được thực hiện với sự chỉ định của bác sĩ.
Lưu ý rằng việc sử dụng thuốc tây y trong điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Bạn không nên tự ý điều trị hoặc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa.
Hỗ trợ điều trị, giảm nhẹ triệu chứng viêm da mủ bằng phương pháp dân gian
Ngoài việc sử dụng thuốc tây y theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ có thể áp dụng một số phương pháp dân gian để hỗ trợ điều trị, giảm nhẹ triệu chứng viêm da mủ ở trẻ sơ sinh. Dưới đây là một số phương pháp dân gian thường được sử dụng:
- Tắm lá chè xanh: Lá chè xanh có tác dụng sát trùng, kháng khuẩn, giúp làm dịu da và giảm viêm nhiễm. Cha mẹ có thể đun lá chè xanh lấy nước tắm cho trẻ.
- Rửa vết thương bằng nước muối sinh lý: Nước muối sinh lý có tác dụng sát khuẩn, giúp làm sạch vết thương và ngăn ngừa nhiễm trùng. Cha mẹ có thể dùng nước muối sinh lý để rửa vết thương cho trẻ hàng ngày.
- Bôi kem nghệ: Nghệ có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, giúp giảm sưng tấy và làm lành vết thương. Cha mẹ có thể dùng kem nghệ bôi lên vết thương cho trẻ 2-3 lần/ngày.
- Thoa nha đam: Nha đam có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và giúp vết thương mau lành. Cha mẹ có thể dùng nha đam tươi thoa lên vết thương cho trẻ 2-3 lần/ngày.
- Uống nước cam, chanh: Cam và chanh chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ, giúp trẻ chống lại vi khuẩn gây bệnh. Cha mẹ có thể cho trẻ uống nước cam, chanh tươi hoặc nước ép cam, chanh.
Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý, các phương pháp dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, giảm nhẹ triệu chứng viêm da mủ ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay khi trẻ có các triệu chứng của viêm da mủ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh – Chế độ chăm sóc đặc biệt
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh có thể gây ảnh hưởng và biến chứng đến sức khỏe của trẻ. Do đó, cha mẹ cần lưu tâm đến quá trình chăm sóc trẻ tại gia đình hàng ngày.
Cách chăm sóc trẻ bị viêm da mủ
Dưới đây là một số cách chăm sóc trẻ bị viêm da mủ, cha mẹ có thể tham khảo:
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ: Cha mẹ cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc và chăm sóc trẻ. Việc sử dụng thuốc không đúng cách có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn cho trẻ.
- Vệ sinh da sạch sẽ cho trẻ: Đây là điều quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Cha mẹ nên tắm cho trẻ hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ. Sau khi tắm, cha mẹ cần lau khô da trẻ bằng khăn mềm.
- Giữ cho da trẻ khô thoáng: Da trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng. Cha mẹ cần giữ cho da trẻ khô thoáng để tránh tình trạng viêm da mủ trở nên nghiêm trọng hơn. Cha mẹ nên tránh cho trẻ mặc quần áo quá chật hoặc quá dày.
- Không để trẻ gãi: Ngứa là một triệu chứng phổ biến của viêm da mủ. Cha mẹ cần ngăn trẻ gãi để tránh tình trạng tổn thương da thêm nghiêm trọng. Cha mẹ có thể đeo găng tay cho trẻ hoặc bôi thuốc chống ngứa cho trẻ.
- Tăng cường sức đề kháng cho trẻ: Tăng cường sức đề kháng cho trẻ là cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm da mủ tái phát. Cha mẹ nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin C, vitamin A và kẽm.
- Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ: Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ: giúp trẻ có khả năng miễn dịch cao hơn với các bệnh nhiễm trùng, trong đó có viêm da mủ.
Một số điều cấm kị khi chăm sóc trẻ bị viêm da mủ
Bên cạnh việc lưu tâm đến quá trình chăm sóc trẻ hàng ngày, để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh tốt hơn, cha mẹ cần tuyệt đối tránh các điều cấm kị sau đây:
- Không tự ý bóc vảy mụn mủ: Vảy mụn mủ là lớp bảo vệ da khỏi nhiễm trùng. Cha mẹ không nên tự ý bóc vảy mụn mủ vì có thể làm tổn thương da và khiến tình trạng viêm da trở nên nghiêm trọng hơn.
- Không sử dụng các loại thuốc bôi không có chỉ định của bác sĩ: Các loại thuốc bôi không có chỉ định của bác sĩ có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn cho trẻ. Cha mẹ chỉ nên sử dụng các loại thuốc bôi theo chỉ định của bác sĩ.
- Không cho trẻ tiếp xúc với các vật dụng có thể gây kích ứng da: Cha mẹ cần tránh cho trẻ tiếp xúc với các vật dụng có thể gây kích ứng da, chẳng hạn như: lông động vật, phấn hoa, hóa chất tẩy rửa,…
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là bệnh ngoài da phổ biến, tưởng chừng như là “nhẹ” nhưng lại vô cùng nguy hiểm. Cha mẹ thông thái nắm rõ nguyên nhân, cách điều trị và cách phòng bệnh sẽ giúp trẻ hạn chế nguy cơ mắc bệnh. Nếu phát hiện trẻ có những triệu chứng cảnh báo viêm da mủ, cha mẹ cần chữa trị cho trẻ kịp thời để tránh những biến chứng về sau.