Virus hợp bào hô hấp (RSV) là một kẻ thù thầm lặng của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Virus này có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho phổi và đường hô hấp, thậm chí dẫn đến tử vong. Bài viết sau sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về “kẻ thù thầm lặng” này.
Mục lục
Virus RSV – kẻ thù nguy hiểm của trẻ nhỏ
Virus hợp bào hô hấp RSV là một trong những nguyên nhân gây bệnh viêm phổi, viêm tiểu phế quản hàng đầu ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi. Virus này có khả năng lây lan nhanh chóng và dễ dàng từ người sang người, gây
Virus RSV xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, thông qua các dịch tiết như nước mũi, nước bọt, nước mắt,… khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Virus này cũng có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với các đồ vật hoặc bề mặt có chứa virus, chẳng hạn như đồ chơi, tay nắm cửa,…
Sau khi tiếp xúc với virus RSV, nó xâm nhập vào đường hô hấp của trẻ em thông qua màng niêm mạc trong mũi, họng và phổi. Virus RSV tấn công các tế bào niêm mạc và gây viêm nhiễm. Nó gắn kết và xâm nhập vào tế bào niêm mạc, gây tổn thương và làm tê liệt tế bào. Quá trình này gây ra sự phát triển của các biểu hiện viêm nhiễm như sưng, đỏ, phù nề, sản xuất dịch nhầy và mất chức năng niêm mạc.
Hệ miễn dịch của trẻ em phản ứng với nhiễm trùng virus RSV bằng cách sản xuất các kháng thể để chống lại virus. Tuy nhiên, đối với trẻ em nhỏ tuổi hoặc trẻ em có hệ miễn dịch yếu, hệ thống miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh. Do đó, virus RSV có thể lây lan và gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng hơn ở nhóm trẻ em này.
Triệu chứng nhiễm virus RSV ở trẻ em
Virus RSV là một loại virus phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp trên và dưới ở trẻ em. Virus này có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, thậm chí dẫn đến tử vong.
Các triệu chứng thường gặp khi nhiễm virus RSV ở trẻ em
Các triệu chứng của nhiễm virus RSV ở trẻ thường bao gồm:
Sổ mũi: Đây là triệu chứng thường gặp nhất ở trẻ bị nhiễm virus RSV. Sổ mũi ở trẻ có thể kéo dài từ 1 đến 2 tuần. Sổ mũi thường kèm theo chất nhầy loãng, màu trắng hoặc trong. Sổ mũi có thể khiến trẻ khó thở và quấy khóc.
Ho: Ho có thể xuất hiện từ 1 đến 3 ngày sau khi sổ mũi. Ho có thể là ho khan ở trẻ em hoặc ho có đờm. Ho có thể khiến trẻ khó thở và ho ra máu.
Khó thở: Khó thở là triệu chứng nghiêm trọng nhất của nhiễm virus RSV. Trẻ có thể bị thở khò khè, thở nhanh hoặc thở gấp. Khó thở có thể khiến trẻ khó ngủ và ăn uống.
Sốt: Sốt thường xuất hiện ở trẻ lớn hơn 6 tháng tuổi. Sốt có thể lên đến 39 độ C. Sốt có thể khiến trẻ quấy khóc và mệt mỏi.
Mệt mỏi: Trẻ có thể mệt mỏi, quấy khóc hoặc bỏ bú. Mệt mỏi có thể khiến trẻ không muốn chơi đùa hoặc tham gia các hoạt động khác.
Hầu hết các trường hợp nhiễm virus RSV ở trẻ em không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng chuyển nặng như khó thở, sốt cao hoặc các dấu hiệu như mắt trũng sâu, da, môi và móng tím tái, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế ngay lập tức.
Biến chứng viêm phổi do virus RSV ở trẻ em
Viêm phổi do virus RSV ở trẻ em là một biến chứng nghiêm trọng của nhiễm virus RSV. Viêm phổi khiến phổi bị viêm và sưng tấy, khiến trẻ khó thở hơn và có thể gây ra các vấn đề về hô hấp nghiêm trọng.
Khó thở: Khó thở là triệu chứng nghiêm trọng nhất của viêm phổi do virus RSV. Trẻ có thể bị thở khò khè, thở nhanh hoặc thở gấp. Khó thở là biến chứng phổ biến nhất của viêm phổi do virus RSV, xảy ra ở khoảng 70% trẻ em bị bệnh.
Sốt cao: Sốt cao có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng. Sốt trên 39 độ C có thể xảy ra ở khoảng 50% trẻ em bị viêm phổi do virus RSV.
Suy hô hấp: Trẻ bị suy hô hấp là một tình trạng nghiêm trọng khi trẻ không nhận đủ oxy vào máu. Suy hô hấp có thể xảy ra ở khoảng 10% trẻ em bị viêm phổi do virus RSV.
Trẻ bị viêm tiểu phế quản: Viêm tiểu phế quản có thể xảy ra ở khoảng 20% trẻ em bị viêm phổi do virus RSV.
Trẻ bị bệnh tim: Nhiễm virus RSV có thể gây tổn thương tim ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tổn thương tim có thể dẫn đến các vấn đề về tim về lâu dài. Tổn thương tim có thể xảy ra ở khoảng 5% trẻ em bị viêm phổi do virus RSV.
Tử vong: Viêm phổi do virus RSV có thể gây tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sinh non. Tử vong có thể xảy ra ở khoảng 2% trẻ em bị viêm phổi do virus RSV.
Biến chứng của viêm phổi do virus RSV ở trẻ em có thể nghiêm trọng và đe dọa tính mạng. Do đó, cha mẹ cần chú ý theo dõi các triệu chứng của trẻ và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, sốt cao hoặc mệt mỏi quá mức.
Điều trị viêm phổi do nhiễm virus RSV ở trẻ em
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với nhiễm trùng do RSV. Do đó, các biện pháp điều trị chủ yếu tập trung vào việc cải thiện các triệu chứng và hỗ trợ cơ thể trẻ chống lại nhiễm trùng.
Điều trị triệu chứng và điều trị hỗ trợ
Hạ sốt, giảm đau: Thuốc acetaminophen hoặc ibuprofen có thể được sử dụng để giúp trẻ giảm sốt và đau nhức.
Bổ sung đủ nước: Trẻ cần được bổ sung đủ nước qua ăn, uống hoặc truyền dịch để tránh tình trạng mất nước.
Hút mũi, nhỏ mũi: Thuốc làm giảm xung huyết niêm mạc và giảm tiết dịch mũi có thể được sử dụng để giúp trẻ dễ thở hơn.
Chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ: Trẻ cần được chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ theo lứa tuổi để tăng cường sức đề kháng.
Thở oxy: Trẻ cần được thở oxy nếu bị suy hô hấp.
Điều trị kháng sinh: Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng nếu trẻ bị bội nhiễm vi khuẩn.
Điều trị các biến chứng
Trường hợp bệnh chuyển biến nặng, gây ra nhiều biến chứng, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị tích cực.
Viêm phổi: Trẻ có thể phải cho thở oxy hoặc thở máy nếu trẻ bị viêm phổi nặng.
Suy hô hấp: Trẻ có thể cần được thở oxy dòng chảy cao qua ống thông mũi, CPAP, hoặc đặt nội khí quản và thở máy nếu bị suy hô hấp nặng.
Các biện pháp điều trị khác
Kháng thể đơn dòng palivizumab: Palivizumab là kháng thể đơn dòng được sử dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng RSV ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ cao tiến triển bệnh nặng. Tuy nhiên, chi phí của thuốc này còn cao và chưa được cung cấp ở tất cả các tuyến.
Ribavirin: Ribavirin là thuốc kháng virus đang được một số quốc gia nghiên cứu sử dụng trên bệnh nhân RSV. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng, vì vậy chỉ được sử dụng trong các trường hợp nặng.
Chăm sóc trẻ nhiễm virus RSV tại nhà
Nếu trẻ bị nhiễm virus RSV, cha mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo các hướng dẫn sau:
Tạo không gian thoáng mát, ấm áp. Virus RSV lây lan qua đường hô hấp, do đó, cần giữ trẻ ở nơi thoáng mát, tránh gió lùa để hạn chế lây lan virus. Ngoài ra, cần giữ trẻ ấm áp để tránh trẻ bị nhiễm lạnh.
Cho trẻ ăn uống đầy đủ, uống nhiều nước. Trẻ bị nhiễm virus RSV thường ăn uống kém, do đó, cha mẹ cần cho trẻ ăn các món ăn dễ tiêu, bổ dưỡng. Ngoài ra, cần cho trẻ uống nhiều nước để tránh mất nước.
Theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ và sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Sốt là một triệu chứng phổ biến của nhiễm virus RSV. Nếu trẻ sốt, cha mẹ cần theo dõi nhiệt độ của trẻ và sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
Hút mũi, nhỏ mũi cho trẻ để giúp trẻ dễ thở hơn. Nhiễm virus RSV thường gây ra tình trạng viêm mũi, chảy nước mũi. Cha mẹ cần hút mũi, nhỏ mũi cho trẻ để giúp trẻ dễ thở hơn.
Cho trẻ thở oxy nếu cần thiết. Nếu trẻ có biểu hiện khó thở, cha mẹ cần cho trẻ thở oxy.
Theo dõi các triệu chứng của trẻ và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, sốt cao hoặc mệt mỏi quá mức.
Phòng ngừa virus RSV ở trẻ em
Virus RSV là một loại virus lây lan qua đường hô hấp, do đó, việc phòng ngừa nhiễm virus RSV là rất quan trọng, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa nhiễm virus RSV:
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm. Đây là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để tránh lây lan virus RSV. Cha mẹ nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt là trước và sau khi chăm sóc trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ, sau khi tiếp xúc với người bị ốm, sau khi ho hoặc hắt hơi, trước khi ăn và trước khi chế biến thức ăn.
Tránh tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh. Virus RSV có thể lây lan qua các giọt bắn từ mũi hoặc họng của người bị nhiễm bệnh. Do đó, cha mẹ nên tránh cho trẻ tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh.
Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Sữa mẹ giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ và giúp trẻ chống lại nhiễm trùng.
Cho trẻ tiêm phòng RSV. Hiện nay, có một loại vắc-xin mũi xoang phòng bệnh RSV được sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vắc-xin này có thể giúp giảm nguy cơ nhập viện do nhiễm virus RSV ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ cao.
Việc phòng ngừa nhiễm virus RSV là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ em. Cha mẹ cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa một cách nghiêm túc để giúp trẻ tránh bị nhiễm virus RSV.