Theo tin từ tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết đã tìm thấy một loại gien mới có thể tạo ra các chủng vi khuẩn đề kháng mạnh những dòng kháng sinh hiện nay. Qua đó, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và khiến thế giới đứng trước nguy cơ nghiêm trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, phòng chống bệnh tật…
Mục lục
Sự xuất hiện của loại gien mcr-1 trên người và động vật
Theo báo cáo trên chuyên san Lancet Infectious Diseases, trưởng nhóm Hua Lin – Đại học Nông nghiệp Nam Trung Quốc cho biết đã phát hiện về sự tồn tại của gien có tên mcr-1, trên các đoạn plasmid (chỉ các phân tử ADN mạch kép dạng vòng nằm ngoài ADN nhiễm sắc thể), có thể dễ dàng được sao chép và được các vi khuẩn truyền cho nhau.
Xuất hiện gien vi khuẩn kháng thuốc ở Trung Quốc
Đặc biệt, loại gien nguy hiểm này được tìm thấy ở người và heo tại Trung Quốc, bao gồm trong các mẫu vi khuẩn có năng lực truyền nhiễm. Vì vậy, các chuyên gia lo ngại sự xuất hiện của gien mcr-1 có thể dẫn đến tình trạng lây lan và đa dạng hóa giữa các cộng đồng vi khuẩn khác nhau.
Số liệu thống kê người, heo có gien siêu kháng thuốc
Các chuyên gia đã thu thập các mẫu vi khuẩn có trong thịt heo tại những lò giết mổ thuộc 4 tỉnh khác nhau và từ thịt heo, thịt gà được bán tại 30 khu chợ cùng 27 siêu thị ở Quảng Châu từ năm 2011 đến 2014. Họ cũng phân tích vi khuẩn có trong những bệnh nhân mắc bệnh viêm nhiễm ở hai bệnh viện thuộc tỉnh Quảng Đông và Chiết Giang.
Kết quả cho thấy có sự xuất hiện phổ biến của gien mcr-1 trong các mẫu E.coli trên gia súc và thịt sống. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ mẫu dương tính tăng theo từng năm, và mcr-1 cũng được tìm thấy trong 16 mẫu E.coli và K.pneumoniae lấy từ 1.322 bệnh nhân.
Lịch sử các loại gien kháng thuốc và nguyên nhân
Sự phát hiện của dòng gien mcr-1 đã nhắc lại tin tức gây sốc vào năm 2010 về sự xuất hiện của một loại gien “siêu vi khuẩn” khác, gọi là NDM-1, được tìm thấy lần đầu tiên tại Ấn Độ và nhanh chóng lan tràn trên toàn thế giới.
Do vậy, phát hiện trên một lần nữa thúc đẩy giới khoa học kêu gọi các quốc gia ngay lập tức hãy hạn chế việc sử dụng polymyxin, một loại kháng sinh bao gồm colistin vốn được sử dụng rộng rãi trong chăn nuôi gia súc và gia cầm.
Trung quốc nằm ở đâu trong lịch sử kháng thuốc
Trong các quốc gia, Trung Quốc là một trong những nước sử dụng và sản xuất colistin lớn nhất thế giới cho việc sử dụng trong mảng nông nghiệp và thú y. Nhu cầu trên thế giới về kháng sinh trong nông nghiệp dự kiến sẽ đạt gần 12.000 tấn/năm vào cuối năm 2015, tăng lên 16.500 tấn vào năm 2021, theo báo cáo mới đây của Trung tâm nghiên cứu y khoa QYResearch (Mỹ). Tại châu Âu, 80% doanh số bán polymixin, chủ yếu là colistin, là tại Tây Ban Nha, Đức và Ý, theo báo cáo của Cơ quan dược phẩm châu Âu. Vì vậy, đây là những nguyên nhân khiến thế giới xuất hiện nhiều hơn các loại gien vi khuẩn kháng thuốc.
Các nhà nghiên cứu đã tìm được chứng cứ cho thấy gien mcr-1 đã được chuyển qua lại trong các chủng vi khuẩn phổ biến như E.coli, gây nhiễm trùng hệ tiêu hóa và nhiều dạng viêm nhiễm khác, và vi khuẩn gây viêm phổi Klesbsiella. Điều này cho thấy “sự tiến triển từ kháng thuốc diện rộng đến kháng thuốc toàn thể là không thể tránh được”, theo cảnh báo của các nhà nghiên cứu. Dù hiện tại bị hạn chế trong địa phận Trung Quốc, mrc-1 nhiều khả năng sẽ đua tranh với các gien kháng thuốc khác và lan rộng ra toàn cầu.
Lời kết
Trước kết luận trên, hai chuyên gia David Paterson và Patrick Harris của Đại học Queensland (Úc) nhận xét các mối quan hệ giữa việc sử dụng colistin trong nông nghiệp, kháng colistin trong các gia súc giết mổ, kháng colistin trong thực phẩm, và kháng colistin ở người đã được thành lập xong.
Ngoài ra, giáo sư Laura Piddock của Đại học Birmingham (Anh) nhấn mạnh: “Toàn bộ hoạt động sử dụng polymyxin cần phải được giảm đến mức tối thiểu càng nhanh càng tốt, và ngưng ngay mọi việc dùng thuốc mà không cần thiết” để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tổng hợp