Áp xe quanh amidan là tình trạng nhiễm trùng gây ra hiện tượng tích mủ quanh amidan. Đây là biểu hiện nặng của nhiễm trùng tại amidan và cần điều trị sớm.
Mục lục
1. Khái niệm Ápxe quanh amiđan
Khoảng quanh amiđan là khoảng liên kết lỏng lẻo nằm giữa amiđan và thành bên họng. Khoảng này khi bị nhiễm trùng gây nên tích mủ gọi là ápxe khoảng quanh amiđan, ápxe quanh amiđan thường xảy ra ở trẻ lớn và người lớn, sau viêm amiđan hay do biến chứng mọc răng khôn. Vi khuẩn gây bệnh có thể cả kị khí và hiếu khí, trong đó hay gặp là liên cầu tan huyết bêta nhóm A.
Nếu ápxe quanh amiđan không được điều trị đúng cách, nhiễm trùng có thể lan đến khoảng bên họng, khoảng sau họng, trung thất và phổi. Sự sưng nề có thể đẩy amiđan vào đường giữa và lưỡi gà từ đường giữa sang bên đối diện làm hẹp đường thở, trong những trường hợp nặng có thể gây ra khó thở, nhiễm trùng huyết.
2. Triệu chứng áp xe quanh amidan
Triệu chứng của áp xe quanh amidan tương đối đặc trưng với biểu hiện sốt, nóng, đau họng, amidan sưng, đỏ, có mủ trắng….
Triệu chứng áp xe quanh amidan toàn thân
- Sốt, gai rét
- Đau họng lan lên tai, nuốt khó, nước bọt chảy nhiều, hơi thở hôi.
- Nói khó, giọng ngậm thị
- Khít hàm
- Có thể có khó thở.
Khám họng áp xe quanh amidan
- Amiđan một bên sưng to, đỏ, bề mặt amiđan có mủ.
- Trụ trước sưng nề, phồng, lưỡi gà mọng hoặc nề trụ sau.
- Sưng đau hạch cổ cùng bên.
Biểm hiện cận lâm sàng của áp xe quanh amidan
- Xét nghiệm máu: bạch cầu đa nhân trung tính tăng cao.
- Xét nghiệm chất mủ quệt họng hay chọc hút mủ tìm vi khuẩn gây bệnh và làm kháng sinh đồ.
4. Điều trị áp xe quanh amidan
Viêm tấy quanh amiđan: kháng sinh, chống viêm, hạ sốt, giảm đau.
Khi đã có mủ:
- Chích rạch dẫn lưu mủ, giữ cho vết rạch luôn mở.
- Kháng sinh tiêm hay truyền tĩnh mạch, chống cả vi khuẩn hiếu khí và kị khí, chống viêm, giảm đau.
- Cắt amiđan khi hết dấu hiệu viêm nhiễm tại chỗ và toàn thân.
5. Phòng bệnh áp xe quanh amidan
- Cần điều trị tốt những trường hợp viêm amiđan mạn tính.
- Khi đã hình thành ápxe: cần trạch dẫn lưu sớm.