Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên không phải tất cả các trường hợp béo phì đều do nguyên nhân dinh dưỡng. Có hai dạng là béo phì thứ phát và béo phì đơn thuần. Vậy chúng có đặc điểm gì và khác nhau như thế nào ? Mời bạn đọc cùng Benh.vn tìm hiểu.
Mục lục
Chứng béo phì đơn thuần
Đặc điểm
Béo phì đơn thuần chỉ là dạng béo phì không phải do nguyên nhân bệnh nội tiết và chuyển hóa gây ra. Nó thuộc dạng béo phì không phải bệnh lý.
Chứng béo phì đơn thuần liên quan đến tuổi tác, di truyền, lối sống và đặc trưng mô mỡ. Nhiều người béo phì tùy thuộc dạng này.
Phân loại
Dạng béo phì này còn chia ra hai loại: béo phì thể chất và béo phì mắc phải.
Béo phì thể chất
Dạng béo phì này thường thường sau khi trẻ chào đời nửa năm, do ăn uống tốt, dinh dưỡng dư thừa, dẫn đến tế bào mỡ tăng sinh, phì đại, phân bố khắp cơ thể, cho nên gọi là chứng béo phì tăng sinh, phì đại tế bào mỡ hoặc gọi là chứng béo phì tuổi ấu thơ.
Béo phì thể chất có khuynh hướng di truyền nên hạn chế ăn uống ít hiệu quả.
Béo phì mắc phải
Xảy ra khi con người đã trưởng thành (sau 20 tuổi): Do dinh dưỡng quá dư dẫn đến béo phì, vì thế nên còn gọi là chứng béo phì tuổi trưởng thành. Mỡ của người dạng này chủ yếu phân bố ở thân người; tế bào mỡ không tăng sinh về số lượng mà chỉ phì đại, vì thế nên gọi là chứng béo phì đơn thuần phì đại tế bào mỡ.
Dạng béo phì này cũng liên quan nhất định với yếu tố di truyền, song kiềm chế ăn uống vẫn có hiệu quả tốt.
Béo phì đơn thuần chỉ là dạng béo phì không phải do nguyên nhân bệnh nội tiết và chuyển hóa gây ra, nó thuộc dạng béo phì không phải bệnh lý.
Béo phì thứ phát
Đặc điểm
Béo phì thứ phát thuộc béo phì bệnh lý, do bệnh về nội tiết và chuyển hóa gây ra.
Phân loại
Căn cứ vào tính chất bệnh, béo phì thứ phát gồm các loại sau:
Béo phì dạng tuyến yên
Phần lớn do khối u tuyến yên, khiến thùy trước tuyến yên tiết quá nhiều hormone sinh trưởng gây ra. Biểu hiện xương, mô mềm, tổ chức nội tạng toàn thân tăng sinh và phì đại.
Béo phì vùng dưới đồi
Là dạng béo phì do một số bệnh tật ở thùy não dưới gây ra; Như viêm não, chấn thương não, u não và các bệnh tật khác. Chứng béo phì này thường kèm theo các triệu chứng của hội chứng thùy não dưới.
Bệnh béo phì dạng cường chức năng vỏ thượng thận
Chủ yếu là do khối u, ung thư hoặc tăng vỏ tuyến thượng thận dẫn đến cường chức năng, tiết quá nhiều cortisol gây nên. Biểu hiện của dạng béo phì này là béo cổ, mặt, thân người, còn chân, tay không mập, mỡ dưới da tụ lại khiến mặt bự ra tròn như mặt trăng. Do tỉ lệ giữa thân người với chân tay của người béo phì này rất mất cân đối nên y học gọi là “béo phì hướng tâm”.
Béo phì dạng nguồn insulin
Thường do tiết quá nhiều insulin dẫn đến tổng hợp mỡ quá mạnh, phân giải giảm gây ra. Béo phì insulin thường dẫn đến hai tình hình sau: một là giai đoạn đầu của bệnh đái tháo đường; nhất là người bệnh đái tháo đường không lệ thuộc insulin, khởi bệnh lúc trưởng thành. Hai là người bệnh tiết quá nhiều insulin.
Béo phì do thiểu năng tuyến giáp trạng
Người bệnh thiểu năng tuyến giáp trạng nghiêm trọng thường kèm phù nề dạng dính.
Béo phì dạng thiểu năng tuyến tình dục
Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, nam giới không có tinh hoàn hoặc chứng tương tự đều dẫn đến béo phì.
Benh.vn