Bí đỏ có tên gọi là bí ngô, tên khoa học là Cucurbita pepo. Bí ngô là đặc sản vùng Nam Á, Đông Nam Á, Nam Trung Quốc. Hiện nay nó là quà quê quý giá đối với người dân thành phố vì giá trị dinh dưỡng tuyệt vời của nó. Với một quả bí ngô bạn có thể chế biến được rất nhiều món ăn bổ dưỡng vào mùa hè như bí đỏ xào, canh bí đỏ hay chè bí đỏ v.v…
Mục lục
Giá trị dinh dưỡng của bí ngô
Bí ngô chứa hàm lượng calo và chất béo rất thấp. Trung bình 1kg bí ngô chứa khoảng 40 calo do vậy bí ngô là thực phẩm ưu tiên cho việc giảm béo. Loại thực phẩm này còn chứa chất xơ, xenluyo và đường tự nhiên không gây béo phì và tốt cho hệ tiêu hóa.
Sử dụng loại thực phẩm này thường xuyên sẽ cung cấp cho cơ thể một lượng lớn các chất sắt, kẽm đẩy nhanh quá trình tạo máu và huyết tố cầu, phòng ngừa thiếu máu và xơ vữa động mạch. Bí đỏ có chứa tinh bột, protein, caroten, vitamin B vitamin C, vitamin K, vitamin T canxi, phốt pho, gluxit, prôtit, tirozin, fitin, axit salixilic, các axit béo và các nguyên tố vi lượng khác trong bí ngô cũng rất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể.
Công dụng theo đông y
Theo Y Học Cổ Truyền, bí ngô có vị ngọt và tính ấm có thể bổ trung ích khí, tiêu viêm chỉ thống, giải độc và dưỡng tâm bổ phế. Thường được dùng để chữa ung thư cao huyết áp và đái tháo đường, đau thần kinh liên sườn, suy chức năng gan, thận, áp xe phổi..
Hạt bí ngô có chứa nhiều dầu béo và là vị thuốc tốt cho việc trị giun sán, có thể dùng ở mọi lứa tuổi. Từ lâu dân gian đã dùng hạt bí ăn sống hoặc rang chín để trừ giun sán có hiệu quả.
Hoa và lá bí đỏ tính lương, vị ngọt vào 2 kinh tâm, vị có tác dụng thanh thấp nhiệt, tiêu thũng, trị vàng da, lỵ, ho, ung thư, thủng độc.
Quả non chưa có hạt, tốt nhất là loại mới rụng rốn có tác dụng làm giảm các cơn đau đầu và có tác dụng giảm đường máu đối với bệnh nhân bị tiểu đường.
Thành phần các chất chống oxy hóa có trong quả bí ngô giúp chống lại hiện tượng viêm nhiễm trong cơ thể, đặc biệt là các vết viêm nhiễm ở da, giúp da nhanh liền sẹo và làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về da khác như: eczema, vẩy nến, chàm…
Công dụng chữa bệnh của bí đỏ theo Tây y
Bí đỏ không chỉ là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn có tác dụng điều trị một số bệnh.
1. Bảo vệ niêm mạc dạ dày
Bí đỏ có chứa nhiều vitamin và pectin có thể loại bỏ độc tố và những vi khuẩn gây hại đối với cơ thể đặc biệt là chất kim loại nặng như chì, thủy ngân và phóng xạ. Pectin giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, giúp cho việc tiêu hóa tốt cho người bị bệnh về dạ dày.
2. Hạn chế và kiểm soát bệnh tiểu đường
Chất peptit có trong bí ngô có tác dụng trung hòa và làm giảm lượng cholesterol, phục hồi các tế bào sản sinh insulin bị tổn thương, từ đó cải thiện lượng insulin trong máu bệnh nhân bị tiểu đường. Ngoài ra, loại thực phẩm này giàu coban, trong mọi hoạt động trao đổi chất của cơ thể, chất này đẩy mạnh chức năng tạo máu và tham gia vào công việc tổng hợp Vitamin B12, cần thiết trong việc phòng chống bệnh tiểu đường, giúp hạn chế và kiểm soát lượng đường trong máu.
3. Phòng chống bệnh tim mạch
Sự kết đọng chất béo làm thành mạch máu mất tính đàn hồi nên huyết áp tăng. Vết kết đọng này kéo theo sự oxyd-hoá lipoprotein và tạo xơ động mạch, thành mạch dày thêm và mạch máu giảm khẩu độ và sự tuần hoàn, dẫn tới thiểu năng động mạch vành. “Máu nhiễm mỡ” cũng tạo thuận lợi cho sự kết đọng tiểu cầu, sảnsinh ra máu cục làm tắc nghẽn mạch máu tim gây chết đột tử do nhồi máu cơ tim. Các cục máu này vào não sẽ gây tai biến mạch máu não. Rõ ràng việc ăn kiêng để tiêu hoa mỡ là biện pháp tiên khởi phòng chống các bệnh tim mạch.
Beta-caroten trong bí đỏ có khả năng chống oxy hoá nên hữu ích trong trường hợp này.
Chúng ta biết rằng chất béo phải nhờ cholesterol nhũ hoá mới ngấm được vào máu. Chất xơ trong bí đỏ khoá hoạt tính cuả cholesterol và kéo theo phân. Cholesterol bị khoá hoạt tính nên cả cholesterol và chất béo đều không vào máu và bị bài xuất theo phân. Kết quả là cholesterol và chất béo đều giảm, đồng thời giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
4. Nhuận tràng
Quả bí còn non nhận tràng mạnh hơn bí chín. Người mập phì thường táo bón. Nên bí đỏ vưà giảm cân vưà nhuận tràng.
5. Giảm béo
Bí đỏ có khả năng sinh nhiệt thấp nên dùng vào thực đơn giảm thân trọng. Mập phì do cơ thể tích nhiều mỡ.
6. Tốt cho xương và mắt
Loại thực phẩm này giàu caroten, trong cơ thể loại chất này được chuyển hóa thành Vitamin A giúp duy trì thể lực. Chất khoáng và canxi, natri, kali có trong bí đỏ có tác dụng đặc biệt với người già và bệnh huyết áp. Giúp ngăn ngừa loãng xương và tăng huyết áp. Hơn nữa nó còn chứa magie, phốt pho, sắt, đồng, mangan, crôm và nhiều yếu tố khác giúp xương phát triển.
7. Tốt cho não và phụ nữ mang thai
Trong bí đỏ có chứa chất cần thiết cho hoạt động của não bộ là acid glutamin. Chất này có vai trò quan trọng trong việc bồi dưỡng thần kinh, trợ giúp cho các phản ứng chuyển hóa ở các tế bào thần kinh và não. Ngoài ra, đối với phụ nữ mang thai ăn hạt và hoa bí ngô không chỉ giúp cho thai nhi phát triến tế bào não, tăng cường sức sống cho thai nhi, mà còn giúp phòng ngừa và điều trị chứng phù, tăng huyết áp và các biến chứng khác khi mang thai. Đặc biệt giúp phòng chống bệnh sốt xuất huyết sau khi đẻ
Benh.vn