Mùa hè là thời gian nở rộ những loại trái thái cây thơm ngon bổ dưỡng như na, bưởi, dừa, mít, nho…Tuy nhiên, trong thiên nhiên cũng có một số quả trông rất ngon, ẩn dưới lớp vỏ đẹp nhưng chứa chất gây độc cho cơ thể, rất dễ ‘dụ’ trẻ em hái ăn dẫn đến những ca ngộ độc gây nguy hiểm đến tính mạng.
Các loại quả gây ngộ độc
Quả thầu dầu
Bệnh viện đa khoa (BVĐK) tỉnh Tuyên Quang vừa tiếp nhận cùng lúc 5 bệnh nhi từ 3 – 11 tuổi (ngụ tại thôn Cây Táu, xã Đồng Quý, H.Sơn Dương, Tuyên Quang) vào cấp cứu. Gia đình các em cho biết do trẻ tự hái một chùm quả lạ để chia nhau ăn.
Hậu quả sau ăn vài giờ, tất cả bị đau bụng, buồn nôn, nôn, được đưa đến BV cấp cứu. Khi tìm lại loại quả mà các con rủ nhau ăn mới biết đó là quả thầu dầu. Sau khi được điều trị tích cực tại BVĐK Tuyên Quang, 5 trẻ được chuyển lên BV Nhi T.Ư (Hà Nội) để tiếp tục điều trị giải độc tố.
Chia sẻ về loại quả độc hại này, thạc sĩ – bác sĩ Đỗ Thị Thu Giang, Trưởng khoa Nhi, BV ĐK tỉnh Tuyên Quang cho biết “Toàn cây thầu dầu đều có chất độc nhưng bộ phận chứa chất độc nhiều nhất là hạt. Hạt thầu dầu có độc tố cao do có chứa chất ricin”.
Chất ricin gây ức chế tổng hợp protein của ruột, tổn thương niêm mạc ruột và có đặc điểm hấp thu kém nên thời gian phát huy đầy đủ tác dụng độc phải kéo dài đến 5 ngày. Sau ăn hạt thầu dầu, người ăn thường có các triệu chứng: đau bụng, nôn nhiều, trường hợp nặng có nôn ra máu; tiêu chảy phân lỏng, nhiều lần; có các dấu hiệu mất nước; rối loạn tri giác, liệt dây thần kinh sọ não; gan to, vàng da, suy gan; tiểu ít, suy thận; tụt huyết áp… nặng nhất là tử vong. Bởi vậy, chỉ cần nhai một hạt thầu dầu đã bị nôn mửa, trẻ em ăn 3 – 4 hạt có thể tử vong.
Quả hồng trâu
Theo thống kê đã có nhiều trường hợp bị ngộ độc quả hồng trâu, loại cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng. Quả hồng trâu tròn to gần bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn mượt. Quả non vỏ màu xanh nhạt và khi chín chuyển sang màu tím và hơi mềm. Phía trong có lớp vỏ màu hồng, mỗi quả có từ 4 – 6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục, bên trong cùi có một hạt to bằng hạt ngô có màu tím và hơi dẹp.
Quả hồng trâu có độc tính rất cao
Quả hồng trâu chín vào thời gian tháng 6, 7, 8 hằng năm, trông khá ngon mắt. Quả chín cũng là thời điểm hè, các trẻ khi tự do vui chơi không biết quả độc nên có thể rủ nhau hái ăn. Ngay cả người lớn cũng đã có các ca ngộ độc, tử vong do ăn hồng trâu.
Theo Cục An toàn thực phẩm, độc tố của quả hồng trâu là alcaloid, chủ yếu có trong nhân hạt của quả. Chất này tác động mạnh lên tế bào cơ tim, gây phù phổi cấp khiến người ngộ độc suy hô hấp và trụy tim mạch dẫn đến tử vong.
Các dấu hiệu bị ngộ độc & khuyến cáo
Khi trẻ có dấu hiệu ngộc độc quả lạ sẽ xuất hiện ác triệu chứng như đau đầu, đau bụng, nôn có thể tím tái, khó thỏ, rối loạn tri giác, liệt dây thần kinh sọ não… cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất, có thể gây nôn, cho uống than hoạt giải độc, uống dung dịch oresol.
Riêng trong trường hợp bị ngộ độc hồng trâu, cần vận chuyển nạn nhân đến bệnh viện bằng xe cơ giới (tuyệt đối không để bệnh nhân đi bộ). Hiện, hầu hết các độc tố trong quả lạ hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu; điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng là chủ yếu.
Qua đó, cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo quả chín cũng là thời điểm vào hè, các trẻ được nghỉ học, tự do vui chơi không biết quả độc nên có thể rủ nhau hái ăn. Ngay cả người lớn cũng đã có các ca ngộ độc, tử vong do ăn hồng trâu. Do đó cha mẹ cần có những kỹ năng nhận biết các loại quả độc để hướng dẫn các trẻ lớn nhận biết quả gây độc, không tự hái, ăn những quả lạ ngoài thiên nhiên và trông nom quan sát trẻ dưới 5 tuổi cẩn thận, tránh để xảy ra những trường hợp đáng tiếc.
Benh.vn tổng hợp theo Thanhnien.vn
