Hầu hết các trường hợp bị sỏi thận đều do chế độ ăn thiếu khoa học. Để phòng ngừa loại bệnh phổ biến và cực nguy hiểm này, áp dụng ngay chế độ ăn tránh tạo sỏi thận sau đây, được hướng dẫn trực tiếp bởi bác sỹ bệnh viện Bạch Mai.
Các loại sỏi thận
Sỏi thận là một bệnh thường gặp và nguy hiểm. Sỏi thận được phát hiện sớm có thể uống thuốc tiêu sỏi. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp phát hiện muộn đều phải mổ nội soi để phá sỏi hoặc gắp sỏi ra ngoài. Sỏi thận hình thành do các chất tan trong nước tiểu bị lắng đọng và kết quả trong đài bể thận, bàng quang hoặc niệu quản. Để giảm thiểu tái tạo sỏi thận, cần có một chế độ ăn uống hợp lý, tránh những món ăn gây sỏi ở bàng quang…Nhận biết 1 số loại sỏi có thể giúp bạn xây dựng 1 chế độ ăn khoa học phòng chống căn bệnh này!
Sỏi canxi (Loại sỏi nhiều nhất, chiếm 80% các trường hợp sỏi thận)
Nguyên nhân tạo sỏi canxi gồm: nước tiểu quá bão hòa muối canxi; giảm citrat niệu; nước tiểu quá bão hòa về oxalat do ăn nhiều thức ăn chứa nhiều oxalate…
Sỏi canxi chiếm 80% các trường hợp sỏi thận
Sỏi struvite hay sỏi nhiễm khuẩn (chiếm gần 10% các trường hợp sỏi thận)
Nguyên nhân gây sỏi struvite do nhiễm khuẩn mãn tính đường tiết niệu, gây giảm hòa tan struvit mà tạo sỏi.
Sỏi axit uric (chiếm khoảng 10% các trường hợp sỏi thận)
Nguyên nhân gây sỏi axit uric do nước tiểu quá bão hòa acid uric tạo sỏi urat. Acid uric gặp trong tăng acid uric máu, bệnh gút, di truyền, béo phì, bệnh tiểu đường kháng insulin.
Sỏi cystin (rất hiếm gặp)
Nguyên nhân gây sỏi cystin do cystin bị đào thải nhiều qua thận nhưng ít hòa tan nên dễ đọng thành sỏi. Bệnh thường có tính di truyền.
Chế độ ăn tránh tạo sỏi thận
Không khó để thiết lập 1 chế độ ăn tránh tạo sỏi thận. Không cần kiêng khem khắt khe, chỉ cần bạn nhớ 1 số nguyên tắc cơ bản sau, có thể sống khoẻ re mà không lo sỏi thận.
Uống nhiều nước
Nguyên nhân: Nước là thành phần không thể thiếu cho một chế độ ăn tránh tạo sỏi thận. Uống nhiều nước tránh bị sỏi thận và giúp tống xuất những viên sỏi nhỏ ra ngoài bàng quang.
Phương pháp:
+ Uống từ 2,5 – 3 lít nước lọc mỗi ngày (uống đều nhiều lần trong ngày)
Lưu ý: khi nước tiểu có màu trắng chứng tỏ đã uống đủ lượng nước cần thiết.
Uống từ 2,5 – 3 lít nước lọc mỗi ngày để hạn chế sỏi thận
Tăng cường nước hoa quả
Nguyên nhân: nước hoa quả chứa nhiều citrat giúp chống tạo sỏi.
Phương pháp: uống nhiều nước cam, chanh, bưởi tươi, dừa, soài…
Ăn nhiều rau xanh
Nguyên nhân: rau xanh giúp tiêu hóa nhanh, giảm hấp thu các chất gây sỏi thận.
Phương pháp: ăn các loại rau xanh: cải xanh, cải xoong, cải cúc, xu hào, súp lơ…
Ăn sáng đều đặn
Nguyên nhân: túi mật bài tiết dịch mật vào buổi sáng, chuẩn bị trước cho việc tiêu hóa thức ăn. Nếu không ăn sáng, mật sẽ không có thức ăn để tiêu hóa, dịch mật sẽ ở trong túi mật lâu hơn gây tích tụ trong túi mật và đường ruột, cholesterol từ trong mật tiết ra dễ hình thành nên sỏi thận.
Phương pháp: tạo thói quen ăn sáng …để phòng ngừa sỏi thận.
Những thực phẩm cần hạn chế
Giảm ăn thịt động vật
Nguyên nhân: Ăn nhiều thịt động vật tăng tỷ lệ muối, dễ gây tạo sỏi.
Phương pháp: ăn vừa phải các loại thịt lợn, bò, có thể ăn thay bằng cá, tôm (cua ăn một lượng vừa phải).
Ăn điều độ thực phẩm chứa canxi
Nguyên nhân: ăn quá nhiều canxi sẽ dẫn đến tạo sỏi, tuy nhiên nếu kiêng tuyệt đối sẽ dẫn đến loãng xương do thiếu canxi.
Phương pháp: Chế độ ăn tránh tạo sỏi thận mà vẫn đảm bảo chắc xương nên bổ sung canxi mỗi ngày bằng 3 ly sữa tươi hoặc một lượng tương đương các sản phẩm từ sữa như: bơ, phômai (khoảng 800-1.300mg calci).
Đảm bảo chế độ canxi không vượt quá 800-1.300mg calci mỗi ngày
Giảm các thực phẩm chứa nhiều oxalat
Nguyên nhân: thực phẩm chứa nhiều oxalate gây bão hòa về oxalate dẫn đến tạo sỏi.
Phương pháp: hạn chế thức ăn chứa nhiều oxalat như: trà đặc, cà phê, sô cô la, bột cám, ngũ cốc, rau muống…
Tránh ăn nhiều thực phẩm chứa chất purin
Nguyên nhân: thực phẩm chứa chất purin dễ gây tạo sỏi.
Phương pháp: hạn chế ăn các thực phẩm: cá khô, thịt khô, tôm khô, lạp xưởng, các loại mắm, lòng heo, lòng bò…
Ngoài ra, lười vận động, ăn nhiều dầu mỡ, tự ý uống vitamin C …cũng là nguyên nhân gây sỏi thận.
Không tự ý uống vitamin C để tránh sỏi thận
Lời kết
Sỏi thận là một loại bệnh thường gặp, tỷ lệ mắc bệnh ở nam nhiều hơn nữ giới. Nguyên nhân gây bệnh sởi do: uống ít nước, chế độ ăn thừa canxi, oxalate, ảnh hưởng từ bệnh gút, di truyền, béo phì, tiểu đường kháng insulin…
Vì vậy, chế độ ăn tránh tạo sỏi thận cần được chú ý cho mọi đối tượng. trong chế độ ăn hàng ngày cần tránh ăn quá nhiều những thực phẩm chứa canxi như: cua, tôm…các loại rau củ chứa nhiều oxalate như: cần tây, tỏi tây, củ cải, rau cải, khoai lang, đậu xanh, đậu tương, bí, ớt, không bỏ bữa ăn sáng… Đặc biệt, đối với những người bị sỏi thận tái phát nhiều lần cần đi khám kiểm tra tìm nguyên nhân gây sỏi tái phát để điều trị, kết hợp điều chỉnh chế độ ăn phù hợp đối với từng nhóm nguyên nhân.
Benh.vn