Tuỳ từng văn hoá mà hành vi gắp thức ăn cho người khác được coi là quan tâm hay khiếm nhã. Tuy nhiên về mặt vệ sinh thì việc làm này không đảm bảo và cần được thay đổi.
Mục lục
Ở Việt Nam, trong nhiều buổi tiệc tùng, họp mặt… dễ dàng bắt gặp cảnh một thực khách dùng đũa mình đang ăn gắp thức ăn cho những người khác dù có không quen biết. Một số món ăn như lẩu hay thậm trí một số thức uống của người Việt như rượu cần, chúng ta cũng không khó để nhận thấy việc mất vệ sinh khi ăn uống. Người dùng lấy đũa mình để nhúng, để khoắng đủ thứ trong nồi lẩu chung.
Một số người vẫn nghĩ rằng gắp cho người, múc cho khách là thể hiện sự tôn trọng người khác. Nhưng điều này hoàn toàn là võ đoán bởi một người bệnh gút, bệnh thừa mỡ máu đang ăn kiêng, chúng ta gắp cho họ hải sản, thịt đỏ thì thực sự làm khó cho họ? Hoặc đơn giản hơn, một người ăn chay trường, lại bị “phục vụ”, bị gắp cho món mặn thì có nên chăng?
Lịch sự hay mất vệ sinh
Các bệnh truyền nhiễm lây lan qua đường ăn, uống là một vấn đề phổ biến, gây lo lắng và đôi khi đe dọa tính mạng con người.
Tại Hoa Kỳ, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) ước tính mỗi năm có một trong sáu người Mỹ (48 triệu người) bị bệnh, 128.000 người nhập viện và 3.000 người chết vì các bệnh lan truyền từ ăn uống.
Một trong những bệnh lan truyền do đường miệng này là viêm gan siêu vi A
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), virút gây viêm gan A lây truyền chủ yếu qua đường phân – miệng, một người lành ăn phải thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm mầm bệnh (phân của người bệnh) sẽ mắc bệnh viêm gan A.Virus cũng có thể lây truyền qua tiếp xúc vật lý gần gũi với người nhiễm, nhưng khả năng ít hơn nhiều.
Cũng theo WHO, ở các nước đang phát triển với điều kiện vệ sinh môi trường kém thì hầu hết trẻ em (90%) bị nhiễm viêm gan siêu vi A trước 10 tuổi.
Theo Hội Khoa học tiêu hóa Việt Nam (VNAGE), trên 80% dân số nước ta bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Vi khuẩn này gây ra khá nhiều bệnh của dạ dày – tá tràng như: chứng rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày, loét dạ dày – tá tràng. Vi khuẩn H. pylori có nhiều trong nước bọt, mảng cao răng, niêm mạc dạ dày của người bệnh và lan truyền chủ yếu qua ăn uống.
Do đó, để tránh lây nhiễm cần ăn chín, uống sạch, tránh các thói quen xấu như: uống chung ly rượu, chấm chung nước mắm, lấy đũa mình đang ăn gắp thức ăn cho người bên cạnh…
Từ những thông tin trên, có thể kết luận rằng dùng đũa mình đang ăn gắp thức ăn cho người khác là thiếu vệ sinh và có khả năng lây lan bệnh truyền nhiễm.
Tránh chung đụng
Buffet là món ăn thể hiện một sự văn minh trong thời đại ngày nay. Người dùng có thể tự chọn món ăn hợp khẩu vị. Tuỳ lượng khả năng mà người dùng sẽ tuỳ chọn việc ăn nhiều, ít khác nhau. Bát, đĩa, thìa, đũa đều được dùng riêng và được thay mới liên tục. Nhiều gia đình Việt Nam ngày nay cũng đã có ý thức trong việc đảm bảo vệ sinh trong bữa cơm gia đình bằng cách dùng bát, đũa riêng, những món chung sẽ có đồ dùng để múc riêng, thậm trí có gia đình chia thành suất cho từng thành viên.
Tổ chức tương tự như buffet để đãi khách không khó và nhiều gia đình đã có ý thức chuẩn bị: một nồi lớn thịt gà, thịt bò, tôm, trứng… một lượng nước dùng thích hợp, đủ thứ rau và gia vị cần thiết. Khách khứa có thể lựa chọn tuỳ theo sở thích và lượng dùng.
Không ai muốn dùng chung đũa chén và cũng muốn ăn những đồ ăn mà biết rằng đã bị khoắng lên bằng đũa đang ăn của người khác, cả tôi và bạn đều như vậy phải không nào.
Việc ăn uống rất cần đảm bảo vệ sinh và khoa học. Một thức ăn ngon, hợp khẩu vị nhưng thiếu khoa học, kém vệ sinh chắc chắn sẽ không được số đông chấp nhận.
