Con người từ khi sinh ra, lớn lên đến khi về với “đất mẹ” đều có những kỷ niệm buồn, vui và những dấu ấn không quên trong cuộc đời của mình. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác của y học, có nhóm người sở hữu khả năng phi thường –trí nhớ siêu phàm có thể nhớ từng giây, phút mỗi ngày trong cuộc sống như được lưu giữ trong ổ đĩa, chỉ cần nhắc lại là mỗi hình ảnh lại hiện ra chân thật, rõ ràng như đang ở trước mắt…
Mục lục
Hội chứng siêu trí nhớ về bản thân – HSAM
Những người có khả năng ghi nhớ siêu phàm (nhớ được quá khứ của thập kỷ trước một cách chi tiết, tỉ mỉ) được các nhà khoa học đưa vào nhóm những người mắc hội chứng Highly superior autobiographicall memory (viết tắt là HSAM – siêu trí nhớ về bản thân).
Những người có trí nhớ siêu phàm có điểm yếu riêng
Trên thế giới có 2 trường hợp tiêu biểu của trí nhớ siêu phàm là anh Nima Veiseh và cô gái Jill Price. Nếu hỏi Nima Veiseh đã làm gì vào bất cứ ngày nào đó trong 15 năm trước, anh này sẽ mô tả từng chi tiết nhỏ nhất như đã mặc gì, ăn gì, ngồi ở đâu… Tương tự, cô gái Jill Price tại Mỹ có thể nhớ được chính xác những gì đã xảy ra trong cuộc sống của mình từ năm 12 tuổi đến nay.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới nhất của TS. Lawrence Patihis – chuyên gia thuộc Đại học Nam Missisipi (Mỹ), bộ nhớ siêu phàm đó vẫn có thể nhớ sai. Chưa kể, những người này thường chỉ nhớ được chuyện xảy ra với bản thân mình nhưng lại không biết đến các sự kiện diễn ra trên thế giới hoặc chỉ có thể nhớ những gì xảy ra cách đây 20 năm nhưng lại không thể nhớ được điều vừa diễn ra cách đó 5 phút – đó cũng là điều hạn chế của những con người đặc biệt này.
Giải mã hội chứng trí nhớ siêu phàm
Thùy trước trán làm việc tốt hơn
Từ các hiện tượng đặc biệt của Vaisih và Jill, các nhà khoa học đã nghiên cứu, đặt ra câu hỏi làm cách nào để bộ não của họ ghi nhớ được toàn bộ các sự vật, hiện tượng, cảm xúc như vậy? Sau thời gian dài quan sát và nghiên cứu, TS. Craig Stark thuộc Trường đại học California (Mỹ) đã tiến hành chụp quét não của những người HSAM và kết quả cho thấy “họ chẳng có thêm thùy não hay bán cầu não thứ ba nào cả”. Ông cho biết: “Não họ không có điểm khác biệt so với người bình thường”. Tuy nhiên, chỉ có phần thùy trước trán – bộ phận quản lý ký ức làm việc tốt hơn.
Đã trải qua một sự kiện đặc biệt trong đời
Ở một lĩnh vực khác, dựa trên kết quả của hơn 20 người mắc HSAM cho thấy, họ là những người có óc tưởng tượng phong phú, nhạy cảm với âm thanh, mùi và các hình ảnh thị giác hơn người bình thường. Qua đó giúp họ hình thành nên một “nền tảng ký ức” trong não, đồng thời khả năng tưởng tượng tốt giúp họ dễ kết nối lại những khoảnh khắc trong quá khứ qua sự việc thường ngày. Bởi vậy, mỗi khi được gợi lại, ký ức lại trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, không phải ai có trí tưởng tượng phong phú và sự nhạy cảm với môi trườngcũng trở thành người HSAM mà phải có một sự kiện nào đó xảy ra khiến họ bị ám ảnh, không thể ngưng khi nghĩ về quá khứ mới biến họ trở thành con người đặc biệt.
Mặt tốt và xấu của người có trí nhớ siêu phàm
Những người mắc HSAM khi được hỏi đều cho rằng việc có trí nhớ siêu đẳng có hai mặt. Mặt tốt, cho phép bạn tận hưởng những trải nghiệm phong phú, những cảm xúc chân thật nhất dù nó đã diễn ra lâu rồi.
Đối với Veiseh, anh đã đi tới hơn 40 nước và đến nay vẫn còn nhớ từng chi tiết trong mỗi chuyến đi. Thời gian rảnh rỗi, Veiseh thường tới thăm những phòng trưng bày mỹ thuật địa phương và “thử tưởng tượng xem bạn có thể nhớ mọi bức vẽ trên mọi bức tường, ở mọi phòng tranh trên gần 40 nước” và “bản thân nó đã là một bài học cực lớn về nghệ thuật”. Với kiến thức đồ sộ, anh đã trở thành một họa sĩ chuyên nghiệp với nghệ danh “Enigma of New York”. Ngoài ra, với trí nhớ siêu phàm của mình, anh đã hoàn thành việc nghiên cứu làm tiến sĩ về thiết kế và công nghệ.
Tuy nhiên, không phải ai mắc HSAM cũng được hưởng những lợi ích này, mốt số đối tượng HSAM khi được phỏng vấn cho biết có những giai đoạn khó khăn, những cảm xúc xấu hổ, những kỷ niệm đau buồn luôn luôn hiện hữu, đeo bám dai dẳng làm cho cảm giác đau buồn lúc nào cũng “như mới”. Đây hẳn không phải là điều dễ chịu vì “ai cũng phải hướng tới tương lai, trải nghiệm những điều mới”. Bởi vậy, cái gì cũng có cái giá nhất định của nó và chúng ta những người bình thường hãy sống vui, hạnh phúc bởi chúng ta cũng giống như bao nhiêu người khác.
