Ở người cao tuổi đáp ứng của cơ thể với tác nhân gây bệnh giảm dần nên dễ nhiễm bệnh. Ho là một phản xạ nhằm tống các vật lạ, chất tiết, khí độc, vi sinh vật… ra khỏi đường hô hấp do các nguyên nhân khác nhau, trong đó, ho kéo dài gây khó chịu cho người bệnh và làm ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống. Ho kéo dài có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường thấy nhất ở người cao tuổi (NCT).
Nguyên nhân gây ho kéo dài ở người cao tuổi
Ở người cao tuổi có thể gặp các loại ho khác nhau như Ho húng hắng, Ho từng cơn, Ho khan, Ho có đờm và Ho kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng.
Ho có thể là cấp tính hoặc mạn tính. Ho cấp tính thường kéo dài một vài ngày tới 1 tuần, nhưng ho mạn tính có khi kéo dài nhiều tuần, thậm chí hàng tháng, có khi tới hàng năm. Khi bị ho kéo dài, NCT nên đến bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Ho kéo dài ở NCT đáng lưu tâm nhất là do bị lao phổi, u phổi, tràn dịch màng phổi. Ngày nay, lao phổi hoàn toàn có thể chữa khỏi được nhưng cần phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ. Một số nguyên nhân nữa mà NCT hay gặp do ho kéo dài là bệnh Hen suyễn, đặc biệt là Hen suyễn mạn tính. Ho ở NCT bị hen suyễn mạn tính thường có đờm lỏng hoặc đặc cho nên khi ho có tiếng lọc xọc như tiếng của điếu thuốc lào khi có người hút. Nếu điều trị cắt được cơn hen thì người bệnh sẽ giảm hoặc hết cơn ho.
Một nguyên nhân gây ho ở NCT mà dễ bỏ sót là bệnh trào ngược dạ dày – thực quản. Ho trong trào ngược dạ dày – thực quản là do dịch vị trào ngược từ dạ dày lên gây kích thích niêm mạc đường hô hấp và làm tổn thương do tác động của dịch vị dạ dày. Trong trường hợp này, nếu phát hiện sớm, điều trị đúng và hết bệnh trào ngược dạ dày – thực quản thì hết cơn ho.
Một số loại thuốc tim mạch, hạ huyết áp phổ biến khi sử dụng lâu ngày cũng gây ho kéo dài mà không phải do bệnh lý đường hô hấp gây ra. Người bệnh cần lưu ý nếu thấy tác dụng phụ này cần báo cho thầy thuốc ngay.
Ngoài ra, một số bệnh thuộc viêm đường hô hấp như viêm phế quản mạn tính, giãn phế quản, khí phế thũng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) cũng gây nên cơn ho. Một số NCT nghiện thuốc lá, thuốc lào… cũng bị ho kéo dài.
Khi người cao tuổi bị ho kéo dài, cần làm gì?
Ho kéo dài ở NCT có thể do nhiều bệnh khác nhau, vì vậy, cần bình tĩnh, không nên lo lắng thái quá và cần đi khám bệnh càng sớm càng tốt. Khi đã được khám bệnh và xác định được nguyên nhân thì nên theo chỉ định của bác sĩ để điều trị cho dứt điểm. Những điều sau NCT cần lưu ý khi bị ho, đặc biệt là ho kéo dài.
- Không nên tự chẩn đoán bệnh cho mình hoặc tự mua thuốc để điều trị. Nếu làm như vậy nhiều khi bệnh không những không khỏi mà còn nặng thêm, có khi gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Vệ sinh họng, răng, miệng hàng ngày bằng hình thức đánh răng và súc họng sau khi ăn, trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy.
- Không nên hút thuốc lá, thuốc lào bởi vì hút thuốc là nguyên nhân hay gặp nhất trong các bệnh của đường hô hấp.
- Không nên uống nước lạnh, thậm chí nước đá.
- Nếu bị bệnh tăng huyết áp mà bác sĩ đã có chỉ định điều trị nhưng khi dùng thuốc thấy bị rát cổ, ho, nhất là vào ban đêm thì cần báo cho bác sĩ biết để thay đổi thuốc cho phù hợp hoặc có biện pháp hỗ trợ giảm ho nếu cần thiết.
Benh.vn (Theo SKĐS)
