1. Nám da là gì?
Nám da, sạm da, tàn nhang là tình trạng gia tăng hắc sắc tố melanin ở trên da. Đây là một bệnh lành tính, cả người bệnh và thầy thuốc đều có thể biết, chẩn đoán được bằng mắt thường. Ðó là những đốm màu nâu, từ nâu hạt đến nâu sẫm, thường xuất hiện trên đôi gò má, sống mũi, trán, cằm… Nám da là một trong những thủ phạm làm cho giảm sắc đẹp của phụ nữ. Có khoảng 15% con số phụ nữ ở độ tuổi 28-30 bắt đầu có hiện tượng nám nhẹ, 40% phụ nữ trên 30 tuổi bị nám ở cấp độ nặng hơn.
Mục lục
2. Đối tượng thường bị nám da
- Phụ nữ sau sinh
- Phụ nữ bước sang tuổi 30
- Phụ nữ tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời
- Lạm dụng chất làm trắng da
3. Nguyên nhân gây nám
Có rất nhiều nguyên nhân gây nám da, thông thường do một số yếu tố sau:
Nám da do ánh nắng mặt trời
Nguyên nhân chính do tầng ozone bị thủng nên không che chắn được tia tử ngoại. Tia tử ngoại mạnh hơn tia cực tím. Tia tử ngoại có thể xuyên thấu qua kính và qua cả cát nên khi xuyên thấu qua da đã làm sắc tố melenin trong da tăng sinh bất bình thường gây nên các đốm nâu và các mảng màu nâu trên da. Dân gian gọi là tàn nhang, đồi mồi và nám da.
Nám da do mang thai hoặc sinh con
Khi mang thai hoặc sinh con do chu kỳ kinh nguyệt thay đổi thì nội tiết cũng bị rối loạn nhất thời làm ảnh hưởng mất sự cân bằng của sắc tố melanin gây nên xạm, nám da.
Nám da do hóa mỹ phẩm
Đặc biệt chị em phụ nữ châu Á đều muốn có làn da trắng của người châu Âu nên đã tìm đến những sản phẩm làm trắng da để mong có được màu da trắng. Thay vì được màu da trắng thì ngược lại đã bị nám bởi các sản phẩm này đã làm da yếu đi, không tự bảo vệ được mình trước ánh nắng mặt trời. Nên anh lính bảo vệ da là melanin đã xuất hiện. Người bảo vệ da này đã làm xấu da trong thẩm mỹ là da màu nâu sậm mà không ai muốn có.
Nám da do rối loạn sắc tố
Từ 3 loại nám trên chúng ta chữa trị không đúng gây nên rối loạn sắc tố. Khi đã bị rối loạn sắc tố thì xử lý bằng cách lột da, siêu mài mòn, thuốc bắc, Laser, IPL và kể cả các công nghệ cao, nám có thể làm hết nám một thời gian sau đó lại bị trở lại, lúc đó có thể nám rộng hơn, sậm hơn và sâu hơn
Nám da do rối loạn nội tiết, kinh nguyệt không đều
Người máu xấu, kém lưu thông khí huyết dẫn đến làn da kém được nuôi dưỡng cũng dễ dẫn đến tình trạng nám da, sạm da, tàn nhang.
Nám da do chế độ dinh dưỡng không hợp lý
Một chế độ ăn thiếu rau, hoa quả tươi cũng làm cho trở nên thiếu chất, yếu hơn.
4. Cách phòng chống và điều trị
Xoá mờ các vết nám trên da một cách trực tiếp băng cách dùng kem xoá nám hoặc tia laser…
Xoá mờ từ từ và ngăn ngừa các vết nám mới tạo thành bằng cách ngăn lão hoá da, tăng cường nuôi dưỡng da và điều hoà nội tiết tố sinh dục mối khi bị rối loạn.
Theo bác sĩ Võ Thị Bạch Sương, nám là bệnh khó chữa, khắc phục nó vô cùng phức tạp Theo các bác sĩ về da liễu, cách chữa trị nám da tốt nhất là phòng ngừa nó.
Khi bị nám việc đầu tiên là đi khám bác sĩ chuyên môn để xác định nguyên nhân và chỉ khi nào định đúng nguyên nhân để chữa thì mới có thể trị hết nám. Dù cơ thể con người có khả năng tự điều chỉnh, tự giải độc chữa trị cho các rối loạn ở da, nhưng nếu không tránh nắng và ăn nhiều rau quả tươi, mà chạy chữa bằng mỹ phẩm hoặc thuốc thì những tác dụng phụ lại gây nám thêm.
Biểu hiện ban đầu của nám da là các lớp biểu bì bị nhiễm sắc hoặc bị hư hủy do bức xạ mặt trời hoặc do dị ứng gây cảm quang. Do đó, khi thấy da bắt đầu bị nhiễm sắc, cần tránh nắng tuyệt đối một thời gian để da phục hồi. Nếu da mặt bạn thuộc loại da nhạy cảm, rất dễ bị nám. Vì vậy cần chăm sóc một cách cẩn thận, đi nắng phải đội nón hoặc bôi kem chống nắng khi tắm biển, đặc biệt nên ăn nhiều rau quả tươi. Uống các thuốc gây cảm quang (nhạy cảm với nắng) như tetracyclin, doxicilin, sulfamid… mà phơi nắng, không đội mũ rộng vành rất dễ bị nám da.
Bôi nhiều mỹ phẩm cũng có nguy cơ gây cảm quang. Các hoá chất được dùng nhiều trong các mỹ phẩm làm trắng da, chống nám… đều chứa lượng chất tẩy mạnh, có thể lúc mới dùng da được tẩy trắng trông rất đẹp, nhưng dùng một thời gian lâu, càng ngày da càng bị bào mòn, lớp da non sẽ hiện lên, nếu đi nắng rất dễ bị nám da; đồng thời trong kem có hàm lượng thủy ngân nhỏ có thể gây teo da, nếu dùng lâu da mặt sẽ nám vĩnh viễn.
Có khả năng làm giảm được vết nám của bạn bằng phương pháp lột da mặt, sử dụng bọt carbonique nhưng phương pháp này đòi hỏi phải có một chế độ phòng ngừa nắng một cách nghiêm ngặt trong vòng 3 tháng và người ta gọi phương pháp này là 5 ăn 5 thua. Nếu bạn cảm thấy mình có đảm bảo rằng không đi ra nắng trong vòng 2 – 3 tháng thì mới có thể dùng đến biện pháp lột da mặt, bằng không chớ nên áp dụng vì có thể sẽ làm da bạn bị nám vĩnh viễn.
Cách đơn giản khác có thể lấy nước ép hoa quả thoa mặt một lần trong tuần. Chất axit bromalic có trong quả thơm sẽ giúp lột nhẹ lớp da chết bên ngoài, giúp làn da tươi sáng hơn. Nhưng, với những người có làn da nhạy cảm, hoặc da đang lột do thuốc trị mụn, trị nám thì không nên làm theo cách này; hoặc chỉ làm 2 tuần 1 lần và chỉ để nước cốt thơm không quá 5 phút trên da.
5. Những điều cần tránh khi bị nám
Tuyệt đối không bôi thuốc hoặc mỹ phẩm cho dù thuốc hoặc mỹ phẩm đó đã được kiểm nghiệm qua một số người sử dụng mà không bị dị ứng hay bị tác dụng phụ nào.
Cẩn thận trong việc ăn uống: có những thức ăn làm sung huyết trên da, do đó sẽ làm các vết nám trở nên trầm trọng hơn. Cần tránh rượu, bia và các gia vị gây nóng. Ăn nhiều rau quả tươi, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc, chơi thể thao đều đặn và tránh nắng.
Ðối với nám do thuốc, mỹ phẩm, do nám nắng lâu ngày thì không mấy hiệu nghiệm. Nhưng nếu bạn kiên nhẫn phòng chống thì dần dần những vết nám sẽ nhạt dần và biến mất. Tuyệt đối không dùng những loại mỹ phẩm, thuốc trị nám trên bao bì sản phẩm không ghi thành phần. Vô số người bị nám vĩnh viễn vì đã dùng qua các kem chứa corticoid như Topsyne, Cortibion, Celestoderme, Topgene, Betamethasone, Synalar, Valisone, Flucinar… như là mỹ phẩm thoa mặt. Kết quả là da mặt bị teo, dẫn tới rối loạn dinh dưỡng, mất sức đề kháng khiến da bị nám.
Benh.vn
